O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

"System (Ofiara 44)" – W kleszczach komunizmu - Recenzje książek

Powieść pt. „System”, znana wcześniej jako „Ofiara 44”, a w 2015 roku wznowiona przez Wydawnictwo Albatros, to podróż do Związku Radzieckiego lat 50. – świata moralnej zgnilizny, upadku człowieczeństwa, wręcz namacalnego zła. Autor Tom Rob Smith zainspirowany prawdziwą historią Rzeźnika z Rostowa, czyli Andrieja Czikatiło, wstrząsa czytelnikiem, wystawiając jego wrażliwość na próbę. To jedna z najlepszych książek, jakie miałem okazję przeczytać w ostatnich latach.

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
aragorn136 (24951 pkt)Strona WWW Autora
Ilość odwiedzin:
4 259
Czas czytania:
4 764 min.
Autor:
aragorn136 (24951 pkt)
Dodano:
3554 dni temu

Data dodania:
2015-10-15 14:49:24

Pochodzący z Wielkiej Brytanii, urodzony w 1979 roku Smith po ukończeniu Uniwersytetu Cambridge najpierw przez rok studiował we Włoszech, a później współpracował z telewizją BBC, dla której pisał scenariusze. Jego debiutancka powieść „Ofiara 44” opublikowana w 2008 roku z miejsca stała się bestsellerem i okrzyknięto ją, obok „Milczenia owiec” i „Hannibala”, jednym z najbardziej przerażających thrillerów w historii. Nominowana aż do siedemnastu nagród literackich, chwalona za dojrzałość zdobyła siedem z nich, m.in. Fleming Steel Dagger. Początkowo autor nie planował kontynuacji, ale po takim sukcesie, zarówno komercyjnym, jaki i artystycznym, postanowił stworzyć jeszcze dwie: „Tajny referat” oraz „Agent 6”.

 

Moskwa, początek zimy roku 1953. Główną postacią „Systemu” (będę posługiwał się nowym tytułem, gdyż to wydanie miałem w ręku) jest Lew Stiepanowicz Demidow – funkcjonariusz MGB, radzieckiej bezlitosnej bezpieki, niegdyś narodowy bohater Wojny Ojczyźnianej. Jako ważny trybik w sowieckiej machinie terroru wzbudza strach w paranoicznym, stłamszonym społeczeństwie, które wie, że nikomu nie można ufać. Oficjalna propaganda głosi, że przestępczość całkiem zanikła. Są jedynie wrogowie ludu, polityczni buntownicy lub zwykli mieszkańcy, który szybko można oskarżyć o szpiegostwo (zgodnie z maksymą wypowiedzianą przez radzieckiego prokuratora: „dajcie mi człowieka, a paragraf się znajdzie”). Zabójstwa? Nie, to nie u nas towarzysze. To możliwe jest tylko w zachodniej rozwiązłej Europie i „zdegenerowanej” Ameryce. W naszym idealnym państwie, gdzie system „dba” o obywatela, nikt nie pomyśli, aby dokonać najgorszej zbrodni. Nawet kiedy na torach zostają znalezione okaleczone zwłoki małego chłopca, władze nadal utrzymują, że to był nieszczęśliwy wypadek.

 

Zgodnie z rozkazem Lew musi „przekonać” rodziców dziecka (ojciec, kolega Lwa też pracuje w MGB), że ich syna nie zamordowano. Gdyby mu się nie udało, to powstałaby rysa na „ciele” „złotej”, socjalistycznej ojczyzny. Na szczęście Demidow to człowiek bezgranicznie kochający swój kraj, oddany partii, ojczulkowi Stalinowi i bezpośrednim przełożonym, więc z powierzonego zadania wywiązuje się, jak należy. Sprawa załatwiona. Świadek przesłuchany. Raport przygotowany. Wniosek? Chłopiec zginął pod kołami pociągu. Problem zaczyna się, kiedy w krótkim odstępie czasu zaczynają być odkrywane kolejne dziecięce szczątki. Ofiar przybywa, a wiara i przekonania Lwa będą mocno zachwiane. Pojawią się wątpliwości. Kto jest odpowiedzialny za śmierć tych niewinnych istot? Jakie ma motywy? Narażając siebie, piękną żonę Raisę i rodziców, niejednoznaczny bohater na własną rękę rozpoczyna niełatwe śledztwo. Przeciwstawiając się oficjalnej linii partii, może stracić bliskich, dobrze urządzone mieszkanie, nieźle płatną pracę, ale w zamian może odzyskać utraconą duszę i rozjaśnić czarne serce.

 

„System” wciąga bez reszty. Już w pierwszym, rozgrywającym się w 1933 roku na Ukrainie, rozdziale (każdy rozpoczyna się od podania daty i miejsca akcji) szokuje i intryguje. Wielki Głód ukazany jest z perspektywy dwóch braci i ich matki. Mrok, przeszywające zimno i zero nadziei – ten opis przeraża. Smith kontynuuje tę atmosferę pesymizmu 20 lat później, gdy poznajemy Lwa Demidowa i jego losy, a my zastanawiamy się, jaki związek będą miały wcześniejsze wydarzenia z obecnymi.  Lew to zresztą nie jedyna wyrazista postać. Także jego żona to bohaterka z krwi i kości. Jest jeszcze nienawidzący Demidowa, depczący mu po piętach antagonista Wasilij – sadystyczny, oślizgły i przebiegły agent MGB. Zapamiętamy też Niestierowa – generała miejscowej milicji, który początkowo nieufnie podchodzi do Lwa. Ciekawe są ich relacje.

 

I choć napisana lekkim piórem, złożona z ponad 400 stron książka niepozbawiona jest rzeczowych błędów i logicznych wpadek, to i tak zachwyca precyzją w ukazaniu ówczesnych realiów. Czytelnik odnajdzie tu wiele analogii do postaci Rzeźnika z Rostowa dokonującego strasznych czynów od końca lat 70. przez całe 80.; również postępy w śledztwie są zbliżone. Dla jednych może to być wadą, że autor nie sili się wtedy na oryginalność, ale inni docenią, że przerabia temat seryjnych morderstw, wypracowując swój dojrzały styl. Ale tu liczy się coś więcej, a mianowicie wielowątkowość. Bo „System” poza głównym wątkiem, dostarcza też wiedzy o funkcjonowaniu aparatu stalinowskiej władzy, lękach społecznych i licznych zabobonach (ciemny, spanikowany lud, szczególnie na wsi, uważa, że dzieci zabija jakiś demon lub wilkołak).

 

W kwietniu 2015 roku odbyła się premiera adaptacji „Systemu”. Nie widziałem jej przed i w trakcie pisania tej recenzji, ale większość opinii potwierdzała, że wyszedł średni film. Pominięto w nim niemal połowę książki, spłycono fabułę i zmieniono historię Demidowa. Nie pomogły nazwiska gwiazd w obsadzie (widoczni na okładce Tom Hardy, Gary Oldman i Noomi Rapace sprawili, że nie potrafiłem wyobrazić sobie książkowych postaci inaczej) ani zachowany klimat. Dumni możemy być natomiast z tego, że w ważnej, epizodycznej roli wystąpiła nasza rodaczka Agnieszka Grochowska.

 

Ocena: 8,5/10

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:




Galeria zdjęć - "System (Ofiara 44)" – W kleszczach komunizmu

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

Więcej artykułów od autora aragorn136

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 15 dni temu

liczba odwiedzin: 300

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 37 dni temu

liczba odwiedzin: 151

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 62 dni temu

liczba odwiedzin: 280

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 87 dni temu

liczba odwiedzin: 211

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 140 dni temu

liczba odwiedzin: 455

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 107 dni temu

liczba odwiedzin: 541

Polecamy podobne artykuły

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 2823 dni temu

liczba odwiedzin: 3183

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2943 dni temu

liczba odwiedzin: 5961

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3448 dni temu

liczba odwiedzin: 3511

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4530 dni temu

liczba odwiedzin: 8396

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 4459 dni temu

liczba odwiedzin: 4454

autor:piterwm90(218 pkt)

utworzony: 4373 dni temu

liczba odwiedzin: 4335

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 4263 dni temu

liczba odwiedzin: 5050

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2652 dni temu

liczba odwiedzin: 2551

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2997 dni temu

liczba odwiedzin: 3062

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2473 dni temu

liczba odwiedzin: 4480

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2480 dni temu

liczba odwiedzin: 2329

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3409 dni temu

liczba odwiedzin: 2936

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2392 dni temu

liczba odwiedzin: 3203

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3333 dni temu

liczba odwiedzin: 3278

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2962 dni temu

liczba odwiedzin: 2630

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2325 dni temu

liczba odwiedzin: 2379

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4517 dni temu

liczba odwiedzin: 4228

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4145 dni temu

liczba odwiedzin: 4449

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3788 dni temu

liczba odwiedzin: 3699

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3062 dni temu

liczba odwiedzin: 3487

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2719 dni temu

liczba odwiedzin: 8650

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2679 dni temu

liczba odwiedzin: 5412

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2577 dni temu

liczba odwiedzin: 4707

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2328 dni temu

liczba odwiedzin: 4168

autor:marmir83(1028 pkt)

utworzony: 4500 dni temu

liczba odwiedzin: 11354

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2248 dni temu

liczba odwiedzin: 3715

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2226 dni temu

liczba odwiedzin: 4526

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2116 dni temu

liczba odwiedzin: 2223

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2296 dni temu

liczba odwiedzin: 2317

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1953 dni temu

liczba odwiedzin: 2771

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2290 dni temu

liczba odwiedzin: 2546

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1924 dni temu

liczba odwiedzin: 3063

autor:pytonznadwisly(693 pkt)

utworzony: 2128 dni temu

liczba odwiedzin: 3828

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2235 dni temu

liczba odwiedzin: 2642

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1975 dni temu

liczba odwiedzin: 3233

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2093 dni temu

liczba odwiedzin: 4252

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 1967 dni temu

liczba odwiedzin: 5092

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4530 dni temu

liczba odwiedzin: 5012

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4499 dni temu

liczba odwiedzin: 4799

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 2137 dni temu

liczba odwiedzin: 2416

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3521 dni temu

liczba odwiedzin: 4273

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2696 dni temu

liczba odwiedzin: 2921

autor:donkichot(314 pkt)

utworzony: 2130 dni temu

liczba odwiedzin: 4769

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2225 dni temu

liczba odwiedzin: 6169

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4559 dni temu

liczba odwiedzin: 7618

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4540 dni temu

liczba odwiedzin: 20766

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 1941 dni temu

liczba odwiedzin: 4617

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4090 dni temu

liczba odwiedzin: 5361

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4026 dni temu

liczba odwiedzin: 4001

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3649 dni temu

liczba odwiedzin: 3316

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2004 dni temu

liczba odwiedzin: 4540

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2649 dni temu

liczba odwiedzin: 18606

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3560 dni temu

liczba odwiedzin: 4697

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3195 dni temu

liczba odwiedzin: 5524

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3208 dni temu

liczba odwiedzin: 3156

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3031 dni temu

liczba odwiedzin: 2375

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3023 dni temu

liczba odwiedzin: 3298

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2844 dni temu

liczba odwiedzin: 2688

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2779 dni temu

liczba odwiedzin: 3557

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2774 dni temu

liczba odwiedzin: 3274

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2660 dni temu

liczba odwiedzin: 2473

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2650 dni temu

liczba odwiedzin: 2612

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4508 dni temu

liczba odwiedzin: 3945

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 4283 dni temu

liczba odwiedzin: 7523

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4137 dni temu

liczba odwiedzin: 5605

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3780 dni temu

liczba odwiedzin: 3383

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3578 dni temu

liczba odwiedzin: 4166

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2606 dni temu

liczba odwiedzin: 2304

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4425 dni temu

liczba odwiedzin: 5145

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4061 dni temu

liczba odwiedzin: 3747

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3697 dni temu

liczba odwiedzin: 3149

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3417 dni temu

liczba odwiedzin: 3146

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 3205 dni temu

liczba odwiedzin: 2600

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3053 dni temu

liczba odwiedzin: 3987

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2682 dni temu

liczba odwiedzin: 4134

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2324 dni temu

liczba odwiedzin: 2646

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 4304 dni temu

liczba odwiedzin: 4467

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3945 dni temu

liczba odwiedzin: 6886

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3961 dni temu

liczba odwiedzin: 14373

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 3949 dni temu

liczba odwiedzin: 8906

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3686 dni temu

liczba odwiedzin: 5169

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3500 dni temu

liczba odwiedzin: 3086

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3284 dni temu

liczba odwiedzin: 3172

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3262 dni temu

liczba odwiedzin: 3524

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2923 dni temu

liczba odwiedzin: 4335

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2917 dni temu

liczba odwiedzin: 2598

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2904 dni temu

liczba odwiedzin: 2922

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 2899 dni temu

liczba odwiedzin: 3015

autor:Kamil0232(277 pkt)

utworzony: 2809 dni temu

liczba odwiedzin: 5853

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2684 dni temu

liczba odwiedzin: 3842

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2670 dni temu

liczba odwiedzin: 4790

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2653 dni temu

liczba odwiedzin: 4905

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2555 dni temu

liczba odwiedzin: 5023

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2461 dni temu

liczba odwiedzin: 6556

autor:GieHa(3490 pkt)

utworzony: 2448 dni temu

liczba odwiedzin: 2858

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 2429 dni temu

liczba odwiedzin: 2471

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2393 dni temu

liczba odwiedzin: 7617

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2386 dni temu

liczba odwiedzin: 5172

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2366 dni temu

liczba odwiedzin: 5777

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2303 dni temu

liczba odwiedzin: 3201

autor:Ahyrion(582 pkt)

utworzony: 2303 dni temu

liczba odwiedzin: 2955

autor:Ahyrion(582 pkt)

utworzony: 2279 dni temu

liczba odwiedzin: 3842

autor:Ahyrion(582 pkt)

utworzony: 2257 dni temu

liczba odwiedzin: 3950

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 2214 dni temu

liczba odwiedzin: 3904

autor:Ahyrion(582 pkt)

utworzony: 2191 dni temu

liczba odwiedzin: 3497

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2163 dni temu

liczba odwiedzin: 4637

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2114 dni temu

liczba odwiedzin: 2787

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2102 dni temu

liczba odwiedzin: 3889

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2096 dni temu

liczba odwiedzin: 4388

autor:GieHa(3490 pkt)

utworzony: 2079 dni temu

liczba odwiedzin: 2992

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2028 dni temu

liczba odwiedzin: 3171

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 2025 dni temu

liczba odwiedzin: 3392

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 2008 dni temu

liczba odwiedzin: 4919

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2002 dni temu

liczba odwiedzin: 3417

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 1991 dni temu

liczba odwiedzin: 3574

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1987 dni temu

liczba odwiedzin: 3456

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1984 dni temu

liczba odwiedzin: 2452

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 1977 dni temu

liczba odwiedzin: 3271

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1973 dni temu

liczba odwiedzin: 3928

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1958 dni temu

liczba odwiedzin: 2445

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1953 dni temu

liczba odwiedzin: 2490

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1949 dni temu

liczba odwiedzin: 4781

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 1944 dni temu

liczba odwiedzin: 4250

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1940 dni temu

liczba odwiedzin: 2644

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1906 dni temu

liczba odwiedzin: 2606

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1901 dni temu

liczba odwiedzin: 2190

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1881 dni temu

liczba odwiedzin: 4097

Teraz czytane artykuły

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3554 dni temu

liczba odwiedzin: 4259

autor:bartoszkeprowski(3481 pkt)

utworzony: 2052 dni temu

liczba odwiedzin: 4789

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4065 dni temu

liczba odwiedzin: 3211

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3913 dni temu

liczba odwiedzin: 3952

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 617 dni temu

liczba odwiedzin: 578

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3954 dni temu

liczba odwiedzin: 32350

Artykuły z tej samej kategorii

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 62 dni temu

liczba odwiedzin: 280

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 253 dni temu

liczba odwiedzin: 419

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 503 dni temu

liczba odwiedzin: 1378

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2287 dni temu

liczba odwiedzin: 5532

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2943 dni temu

liczba odwiedzin: 5961

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 182 dni temu

liczba odwiedzin: 333

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 214 dni temu

liczba odwiedzin: 454

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.300

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję