43. Festiwal Filmowy w Gdyni. Złote Lwy dla "Zimnej wojny"! - Kultura

Przypomnę, że Festiwal Polskich Filmów Fabularnych to jedna z najstarszych i najważniejszych imprez filmowych w Europie i najbardziej prestiżowy festiwal w Polsce. Jego początki sięgają lat 70. narodził się z inicjatywy gdańskiego środowiska Stowarzyszenia Filmowców Polskich i Dyskusyjnego Klubu Filmowego „Żak”. Jego I edycja odbyła się w 1974 roku w Gdańsku, gdzie corocznie organizowano ją do roku 1986. Następnie siedzibą festiwalu stała się Gdynia, gdzie wydarzenie odbywa się do dziś.

 

Gorąca „Zimna wojna”!

 

Nic dziwnego, że w tym roku jury pod przewodnictwem Waldemara Krzystka wybrało „Zimną wojnę” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego. To opowieść o niełatwym uczuciu między dwojgiem ludzi: łowcą talentów Wiktorem i młodą, początkującą i utalentowaną muzycznie Zulą. To para, która jednocześnie nie potrafi być razem i żyć bez siebie. Czarno-białe zdjęcia, lata 50. i 60., wyjątkowa muzyka ludowa i jazzowa plus piosenki paryskich barów. To tylko niektóre z zalet tego niezwykłego filmu. Trzeba przypomnieć, że „Zimna wojna” otrzymała nagrodę za reżyserię w trakcie 71. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes, a niedawno też Grand Prix na najlepszego obrazu europejskiego na festiwalu w Słowacji. Nic dziwnego, że jest murowanym kandydatem, które ma szanse powalczyć o nominację do Oscara.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Srebrne Lwy, czyli druga co do ważności nagroda została przyznana „Kamerdynerowi”. To historyczny, epicki fresk, rozgrywający się przez cztery dekady na arystokratycznym dworze von Kraussów. Filip Bajon pokazał burzliwe losy Polaków, Niemców i Kaszubów. Wychwalany za stronę formalną (dostał też nagrodę za charakteryzację i muzykę), nieco gorzej radzi sobie z treścią – romans bohaterów podobno nie przekonuje, a dłużyzny nie pozwalają na pełne wybrzmienie historii.

 

Zarówno „Zimna wojna”, jak i „Kamerdyner” miały silną konkurencję. W Konkursie głównym startowało bowiem jeszcze 14 produkcji. Były wśród nich dzieła kontrowersyjne jak choćby oczekiwany „Kler”, a także oryginalne jak wyróżniony za reżyserię „Wilkołak” Adriana Panka (twórcy „Daas” z Andrzejem Chyrą) – hybryda baśni, horroru i dramatu psychologicznego czy historyczny, inspirowany „Valhallą Rising” Refna „Krew Boga” Bartosza Konopki z Krzysztofem Pieczyńskim w roli rycerza nawracającego pogan w mrocznych czasach średniowiecza. Nie zabrakło też nagrodzonej Srebrnym Niedźwiedziem w Berlinie „Twarzy” Małgorzaty Szumowskiej; nowego filmu, powracającego do dobrej formy, Marka Koterskiego - „7 uczuć” (tym razem Adasia Miauczyńskiego zagrał... Michał Koterski) i komedii: „Juliusza” od debiutanta Alexandra Pietrzaka oraz „Jak pies z kotem” Janusza Kondratiuka.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Najciekawszym fabularnie obok „Kleru” wydaje się „Wilkołak”. To mocny obraz, pozostający w pamięci. Rok 1945. Dla ośmiorga dzieci, wyzwolonych z Gross-Rosen, zostaje utworzony prowizoryczny sierociniec gdzieś w opuszczonym pałacu wśród lasów. Po okropieństwach obozu mali bohaterowie odzyskują resztki straconego dzieciństwa, jednak koszmar wraca. W okolicznych lasach krążą bowiem obozowe, wygłodniałe niemieckie wilczury…

 

A co z innymi zwycięzcami 43. Festiwalu w Gdyni?

 

W kategoriach aktorskich powody do szczęścia mieli Grażyna Błęcka-Kolska i Adam Woronowicz. Kolska otrzymała Złote Lwy za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą w dramacie „Ułaskawienie” swojego męża Jana Jakuba Kolskiego. Film ten otrzymał także nagrody za najlepsze kostiumy i scenariusz. Woronowicz natomiast powalił na kolana rolą Hermana von Kraussa w „Kamerdynerze” (choć nie była to rola pierwszoplanowa!). Nagrody za najlepsze role drugoplanowe powędrowały do Aleksandry Koniecznej i Olgierda Łukasiewicza, którzy wystąpili w komediodramacie „Jak pies z kotem”.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Nagrodę Specjalną w Sekcji Inne Spojrzenie otrzymała Jagoda Szelc za film „Monument”, a Złoty Pazur Olga Chajdas za film „Nina”. Nagrody Specjalne dostali też Wojciech Smarzowski i Marek Koterski. Smarzowski za to, że w „Klerze” porusza istotny społecznie temat – obnaża środowisko kościelne i pokazuje jego patologię (m.in. korupcję i pedofilię).

 

Jeśli chodzi o nagrody za stronę formalną, to w „Zimnej wojnie” doceniono dźwięk i montaż, a w „Klerze” scenografię. Zdjęcia natomiast okazały się najlepsze w „Krwi Boga” i „Fudze”. A najlepszą muzykę stworzył Antoni Łazarkiewicz, otrzymując dwa wyróżnienia: za „Kamerdynera” oraz „Wilkołaka”.

 

W atmosferze skandalu

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Nie obyło się bez kontrowersji. Tuż przed ceremonią do opinii publicznej trafiła informacja, że szef Radia Gdańsk odwołał przyznawaną corocznie nagrodę publiczności dla najdłużej oklaskiwanego filmu. Przewidział zapewne, że dostanie ją „Kler”. Choć sam tłumaczył, że: „sytuacja uniemożliwia obiektywną ocenę prawidłowości przeprowadzonych pomiarów długości po poszczególnych pokazach filmów prezentowanych podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni”, to wydaje się, iż była do decyzja czysto polityczna.

 

I faktycznie, widzowie w Teatrze Muzycznym najdłużej po premierze, bo ponad… 11 minut, oklaskiwali „Kler”. Na szczęście jest jeszcze jedna nagroda publiczności, mianowicie ta przyznawana przez widzów Multikina. I to właśnie ta nagroda została przyznana produkcji Smarzowskiego. A jak skomentował tę sytuację sam reżyser? „Nie ma co tyle klaskać, bo jeszcze ktoś policzy...” - żartował odbierając wyróżnienie na scenie, po czym dodał: „Super, że jesteście, ja tak w tej swojej pysze myślałem, że tym razem nagrodę wręczy mi prezes TVP”. Niestety oglądający galę kinomani tego nie zobaczyli, gdyż transmisja miała kilkadziesiąt minut opóźnienia i ów moment wycięto.

 

Lista zwycięzców 43. Festiwalu w Gdyni:

 

ZŁOTE LWY: "Zimna wojna", reż. Paweł Pawlikowski

SREBRNE LWY: "Kamerdyner", reż. Filip Bajon

PLATYNOWE LWY ZA CAŁOKSZTAŁT: Jerzy Skolimowski

REŻYSERIA: Adrian Panek ("Wilkołak")

SCENARIUSZ: Jan Jakub Kolski ("Ułaskawienie")

PIERWSZOPLANOWA ROLA MĘSKA: Adam Woronowicz ("Kamerdyner")

PIERWSZOPLANOWA ROLA KOBIECA: Grażyna Błęcka-Kolska ("Ułaskawienie")

DRUGOPLANOWA ROLA MĘSKA: Olgierd Łukaszewicz ("Jak pies z kotem")

DRUGOPLANOWA ROLA KOBIECA: Aleksandra Konieczna ("Jak pies z kotem")

MUZYKA: Antoni Komasa-Łazarkiewicz ("Wilkołak" oraz "Kamerdyner")

ZDJĘCIA: Jacek Podgórski ("Krew Boga"); Jakub Kijowski ("Fuga")

MONTAŻ: Jarosław Kamiński ("Zimna wojna")

DŹWIĘK: Maciej Pawłowski i Mirosław Makowski ("Zimna wojna")

SCENOGRAFIA: Jagna Janicka ("Kler")

KOSTIUMY: Monika Onoszko ("Ułaskawienie")

CHARAKTERYZACJA: Ewa Drobiec i Mira Wojtczak ("Kamerdyner")

DEBIUT REŻYSERSKI: Agnieszka Smoczyńska ("Fuga")

NAGRODA SPECJALNA W SEKCJI INNE SPOJRZENIE: "Monument" (reż. Jagoda Szelc)

ZŁOTY PAZUR W SEKCJI INNE SPOJRZENIE : "Nina" (reż. Olga Chajdas)

NAGRODA PUBLICZNOŚCI/WIDZÓW MULTIKINA: "Kler" (reż. Wojciech Smarzowski)

NAGRODA DZIENNIKARZY: "Kler"

NAGRODA SPECJALNA: Wojciech Smarzowski za "Kler" i Marek Koterski za "7 uczuć"

NAJLEPSZY FILM KRÓTKOMETRAŻOWY: "Zwykłe losy Zofii" (reż. Dominika Gnatek)