6 669
7 895 min.
Intrygujące
pj (15391 pkt)
3451 dni temu
2015-06-11 13:47:15
Prekursorami teorii o zagładzie z kosmosu byli na początku lat 80. XX wieku amerykańscy badacze Walter i Louis Alvarez. Potwierdził ją zespół z Uniwersytetu w Arizonie. Skąd jeszcze wiemy, że to miało miejsce? Np. dowodzi o tym obecna cienka warstwa irydu – rzadko występującego metalu pochodzenia pozaziemskiego.
Kosmiczna zagłada (źródło: www.flickr.com/photos/will_spark)
Prawie 66 mln lat temu uderzyła w nas planetoida o średnicy 10 km. Na półwyspie Jukatan w Meksyku utworzył się głęboki krater Chicxulub (średnica 180 km) – pozostałość po tej katastrofie. Uwolniona wtedy energia rozgrzała powietrze do strasznie wysokich temperatur. Trzęsła się ziemia, powstały fale tsunami, spłonęły rośliny, pyły zasłoniły dostęp do światła słonecznego na co najmniej kilka lat, padały kwaśne deszcze, a klimat znacznie się ochłodził. Łańcuch pokarmowy uległ przerwaniu. Zginęło 80% zwierząt.
Przez długie lata nikt nie podważał powszechnie obowiązującej teorii, że głównym sprawcą unicestwienia dinozaurów była ta wielka planetoida. A jednak dzisiaj niektórzy naukowcy, m.in. ci z Instytutu Technologicznego w Massachusetts uważają, że ich masowemu wymarciu winne były… wulkany.
Zanim ten temat Wam przybliżymy, to wspomnimy, że były także inne wymieniane hipotezy na wyginięcie prehistorycznych gadów. W publikacji pt. „What Bugged the Dinosaurs?” czytamy, że przyczyniły się do tego roznoszące choroby insekty. Jeden z owadów „uwięzionych” w bursztynie miał we wnętrznościach pasożyta wywołującego leiszmaniozę, a inny przenosił malarię. Dinozaury cierpiały też na dyzenterię i… zaparcia! Były niedożywione, wypadały im dyski…
Erupcja wulkanu (źródło: www.flickr.com/photos/coolinsights)
Wróćmy lepiej do wulkanów. W swoich szczegółowych badaniach uczeni wykorzystali np. próbki formacji geologicznych z Indii. W tamtejszych skałach podobno odkryli niezbite dowody na „zmasowany atak obudzonych wulkanów”. Według nich większość potężnych erupcji zaczęła się przed uderzeniem asteroidy. To czas, gdy niełatwo było istnieć: oddychać, polować, przetrwać. Tym bardziej że na zewnątrz – do powietrza i wody dostały się trujące gazy, no i wypłynęła lawa, która pokryła aż 1,5 mln km kwadratowych ziemi i lasów!
Część ekspertów po dokładnej analizie uznało więc, że pewne gatunki dinozaurów wymierały tuż przed uderzeniem „kosmicznego pocisku”. Czy nawet jakby asteroida nie nadleciała, to i tak koniec wszystkich ówczesnych przedstawicieli fauny był przesądzony? Wysoka aktywność wulkaniczna plus wzrastający poziom mórz – te czynniki mogły skazać dinozaury na powolną śmierć.
Zgadza się z tym amerykańska pani profesor. Gerta Keller. Jest przekonana, że dinozaury wymarły na skutek naturalnych ziemskich procesów geologicznych. A więc była to seria bardzo długich i bardzo gwałtownych wulkanicznych megaerupcji złożonych z trzech etapów. Najpierw faza krótkotrwała 67,5 mln lat temu. Następnie największa dwa miliony lat później (gaz unoszący się w atmosferze – dwutlenek siarki był 30 razy bardziej śmiertelny niż ten po upadku asteroidy). I trzecia około 270 tys. lat już po wymarciu większości organizmów.
Kości Tyranozaura (źródło: wikimedia.org)
Biedne dinozaury. Miały pecha. Asteroida była ponurym kosmicznym jeźdźcem apokalipsy, który ostatecznie je dobił. Co ciekawe, spadła właśnie w momencie sporego osłabienia ekosystemów. Gdyby nastąpiło to parę milionów lat później lub wcześniej, to szanse na przetrwanie byłyby większe. Kto wie, czy jakiś odsetek dinozaurów nie biegałby dzisiaj swobodnie. Tak twierdzi dr Steve Brusatte z Uniwersytetu w Edynburgu. Ale problem tkwi w tym, że my – ludzie moglibyśmy się przez to nigdy nie pojawić!
Źródła:
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - Co unicestwiło dinozaury?
Więcej artykułów od autora pj
Polecamy podobne artykuły
Teraz czytane artykuły
Nowości
Artykuły z tej samej kategorii
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.163