Ale jaja!

 

Jaja pochodzą sprzed 68 milionów lat – mniej więcej z końca ery Jury i początku Kredy. Czyżby dzięki nim miał nastąpić przełom w badaniach zauropodów? Tak. Dobrze przeczytaliście. Chodzi o potężne, roślinożerne tytanozaury, które dumnie przechadzały się po naszej planecie. Na północy dzisiejszej Hiszpanii jedna z samic pozostawiła po sobie wyraźniejszy ślad niż odcisk łapy – embriony.

 

Zauropod (źródło: youtube.com/screenshot)

 

Sierra de Loarre w prowincji Huesca (Aragonia). Rok 2019 za moment zamieni się w 2020. Niejaki José Manuel Gasca postanawia pobiegać razem z kolegami z miejscowej drużyny. Jest od nich szybszy. Ale nagle się zatrzymuje. Dla sportowca zauważona grota i kilka kamieni nie przykułoby uwagi. Jednak Gasca to nie zawodowy biegacz, a paleontolog oraz pracownik instytutu Krystalografii i Mineralogii na Uniwersytecie w Saragossie! Nic więc dziwnego, że skały rzeczne okazują się czymś więcej. Następne wydarzenia dzieją się błyskawicznie. Naukowiec przesyła wiadomość do kolegi po fachu – Miguela Moreno-Azanza (Uniwersytet Nova w Lizbonie), który z Portugalii niemal natychmiast przybywa na miejsce. Panowie łączą siły. Wkrótce rozpoczynają z grupą archeologów prace wydobywcze. Najpierw znajdują sporą ilość szczątków muszli, a później dobrze zachowane jaja. Jest ich 20. Są kuliste, mają średnicę 20 cm. Po badaniach, stwierdzają, że należą one do tytanozaura. To gatunek czworonożnego zauropoda, jednego z największych gadów lądowych o długim ogonie i szyi (20 metrów). Ważący 100 ton (!), mający długość ciała ponad 30 m, lubiący rośliny. Słodziak…

 

Badacze znaleźli skamieniałe jaja w Hiszpanii (fot. Twitter / Museo Cienc. Nat. UZ)

 

Skamieniałe jaja dinozaurów - Zdjęcie ilustracyjne (fot. wikimedia/Guy Courtois)

 

Najważniejsze, że owe skamieliny, pogrupowane w czterech różnych gniazdach, znajdują się na rozległym obszarze. To spore gniazdo, jedno z największych takich skupisk na świecie, gdzie może być ukryte jeszcze więcej jaj – nawet 100. I co ciekawe, w nich też „siedzą” zarodki. Dalsza praca Gasci i jego ekipy nie należy jednak do łatwych. Dlaczego? Po pierwsze dwie ośmioosobowe grupy na zamianę w niewygodnych pozycjach używają pił i młotów pneumatycznych, aby przebić twarde skały. Po drugie pojawiają się ograniczenia dotyczące pandemii koronawirusa – maseczki, żele dezynfekujące itp. Nie ma jednak mowy o przerwaniu wykopalisk. Trzeba poznać nowe informacje w kwestii rozmnażania się dinozaurów. Tym bardziej, że dopiero po 14 latach różnych badań na terenie całej Aragonii, pierwszy raz natrafiono na taki cud.

 

Inne odkrycia

 

Czy to znalezisko jest faktycznie wyjątkowe? Nie do końca. Były już bowiem dość podobne odkrycia. Nie zdarzały się często i codziennie, ale rzadko też nie. Na skamieniałe jaja dinozaurów natrafiono więcej niż raz np. w argentyńskiej Patagonii w drugiej połowie lat 90. XX wieku. Również zawierały one embriony, nawet z odciskami skóry. A w jednym stwierdzono obecność tzw. zęba jajowego – struktury, którą mają dzisiejsze ptaki i gady, i która pozwala po prostu na wykluwanie się.

 

Jaja dinozaurów – modele (źródło: pixabay.com)

 

Co tam Ameryka Południowa. W Polsce (tak, to nie pomyłka) w 1998 roku prof. Grzegorz Pieńkowski opisał pewne struktury z Gór Świętokrzyskich, które najprawdopodobniej są właśnie jajami zauropodów! Wcześniej znajdowano tylko tam kości i pewne tropy (nasz kraj w erze Jury położony był pod poziomem morza). Z kolei na pustyni w Mongolii część wykrytych niegdyś jaj charakteryzowała się… skórzastą skorupą (cienką mineralną warstwą) jak w przypadku współczesnych węży.

 

Zaiste świat dinozaurów jest zaskakujący! Ale czy doczekamy się „ożywienia” tych dawnych władców lądów na Ziemi? To już bardziej skomplikowane zadanie i temat na osobny artykuł.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję