pj (4617 pkt)Strona WWW Autora16 810
27 321 min.
Niewiarygodne, niewyjaśnione
pj (4617 pkt)
2662 dni temu
2012-10-08 10:32:21
Wampir (Nosferatu) - trup wstający z grobu i pijący ludzką krew. Nie chcielibyście go spotkać na swej drodze. Bez wyposażenia podanego we wstępie szanse na przeżycie byłyby równe zeru. Zatopiłby swe, ostre jak brzytwa, kły w waszej szyi i wyssał litry czerwonego płynu.
Wiara
Czego telewizja, kino i książki nie zrobią z ludźmi. Podobno około 30 procent Amerykanów głęboko wierzy w istnienie wampirów. Tak wskazują badania przeprowadzone przez jeden z Uniwersytetów. Zgodnie opisali wygląd i sylwetkę upiora mając przed oczami postać, którą zapamiętali z powieści i filmów o "Drakuli". Pisarz Bram Stoker przedstawił go jako przystojnego arystokratę. Za dnia odpoczywa w trumnie, nocą wyrusza na łowy. Jest nieśmiertelny. Jednak przeraża go widok krzyża, światła i zapach czosnku. Można go pokonać tylko w jedne sposób - wbijając naostrzony osikowy kołek w serce. Trzeba przyznać, ze Stoker miał ogromną wyobraźnię. Ale jak każdy pisarz, musiał się na czymś, na kimś wzorować. Zainspirowała go historia władcy i hospodara wołoskiego (Wołoszczyzna - dawna kraina w południowej Rumunii) Włada Palownika (1431-1476). Zasłynął on jako bezwzględny sadysta. Jeńców nadziewał żywcem na pal, by umierali w powolnych męczarniach. Niektóre pogłoski sugerowały również, że lubił smak ludzkiej krwi.
Bram Stoker zapewne miał również styczność z "Widziane i odkryte" - raportem austriackich oficerów z lat 30-tych XVIII wieku. Zapiski te zawierały relacje z wielu przypadków pojawienia się wampiryzmu i ekshumacji dziwnych ciał ("nietknięte rozkładem, z oczu, uszu, nosa i ust sączyła się świeża krew").
Wład Palownik źródło: www.historia-news.pl
Christopher Lee jako Hrabia Dracula (źródło: http: www.chud.com)
Nosferatu (źródło: flickr.com)
Wampir (źródło: digital-art-gallery.com)
W wielu kulturach na całym świecie istnieje jeszcze jeden, typowo ludyczny typ wampira. Zamiast dystyngowanego ekscentryka, mamy do czynienia z wieśniakiem. Jego siedzibą nie jest mroczny zamek, tylko cmentarz, gdzie spoczywa pogrzebany bez trumny.
Genezy ludowych wierzeń należy doszukiwać się kilkaset lat wstecz. Wówczas wierzono, że choroba i śmierć pochodzą od Boga. Przyczyny wielu schorzeń były nie rozpoznane, a zjawisko rozkładu ludzkiego ciała pozostawało tajemnicą. Jak we wspomnianym wyżej raporcie austriackich żołnierzy, większość opisanych tam przypadków można byłoby teraz wyjaśnić dzięki szeroko pojętej medycynie. Ale w tamtych czasach przypuszczano, że swój udział w dziwnie wyglądających zwłokach ma jakaś złowieszcza siła.
Niewyjaśniona śmierć
Dawno temu wiedza medyczna była bardzo skromna. Liczne przypadki śmierci, z pozoru zdrowych osób, np. w wyniku wylewu, infekcji itp., obarczano zjawiskiem nadnaturalnym. Właśnie ciała takich osób odkopywano w poszukiwaniu "dowodów" wampiryzmu: krwawiące otwory, regeneracja skóry, rumiana karnacja oraz wyrastanie nowych włosów i paznokci. Proces rozkładu ludzkich zwłok był kiedyś owiany tajemnicą. Stąd często uznawany był jako oznaka nieśmiertelności i przemiana w upiora.
Współcześnie wiemy, że w czasie gnicia wydzielają się gazy, gromadząc się wewnątrz ciała, co powoduje jego puchnięcie. Bardzo delikatne tkanki genitaliów również wypełniają się gazami. Powoduje to powiększenie narządów płciowych u mężczyzn. Nic więc dziwnego, że odsłonięte w tej fazie ciało mogło sprawiać wrażenie dobrze odżywionego.
W czasach ubogiej wiedzy medycznej ekshumowane zwłoki pokazały, że w grobie leżał nie człowiek, tylko wampir. Stosowano różne metody, by dusza nieszczęśliwca mogła wreszcie zaznać spokoju. Najpopularniejszą i najbardziej "skuteczną" techniką było wbicie w serce zaostrzonego kołka. W jego wyniku dochodziło do bardzo gwałtownego uwolnienia gazów i płynów. Towarzyszyły temu dźwięki podobne do jęków i puszczania wiatrów. W licznych kulturach z takiego ciała wydobywano serce, a resztę palono. Jeśli to nie pomogło i przypadki wampiryzmu powtarzały się dalej, na nowo rozpoczynano poszukiwania ciał wskazujących na nieśmiertelność.
Racjonalne wyjaśnienia
Przeanalizujmy kilka najważniejszych cech wskazujących na obecność wampira. Jak wyjaśnia je współczesna medycyna?
1. Długie kły ("wyssał z niej krew")
Zjawisko to mogło być następstwem tzw. dysplazji ektodermalnej - dziedzicznej choroby, w wyniku której większość zębów jest tępa i krótka. Na ich tle kły nabierały nienaturalnego, stożkowatego wyglądu.
2. Ślady na szyi i nie tylko ("ci, których zaatakował wampir, sami stają się wampirami")
Wiele chorób skóry, jak np. pęcherzyca zwykła, powoduje powstanie ran przypominających ukąszenia. Dla wielu wieśniaków żyjących w XVIII wieku takie ślady stanowiły wystarczający dowód, że w okolicznych lasach i na cmentarzu grasuje straszny wampir.
3. Picie krwi i odżywianie się ludzkim ciałem
O to byli podejrzewani ludzie, którzy cierpieli na znaną obecnie chorobę tzw. twardzinę skóry. Jednym z objawów tego schorzenia był wygląd dolnej wargi, która dodatkowo nabierała fioletowej barwy.
4. Nocne stwory bojące się światła ("o północy wychodził z ukrycia")
Obecna medycyna zna takie choroby jak porfiria - nadwrażliwość skóry na światło. Skóra jest blada, a po wystawieniu na działanie światła staje się szybko czerwona i puchnie. Pojawiają się pęcherze i rany.
5. Wyrastanie nowych paznokci ("stare paznokcie odpadły, by w ich miejscu wyrosły nowe")
Podczas rozkładu ciała, paznokcie odpadają, ale nie są zastąpione przez nowe. Doniesienia o pojawianiu się nowych włosów, zębów czy paznokci mają swe źródło w dwóch rodzajach zmian, jakim po śmierci podlega ludzkie ciało. Mięśnie zaciskają się, przez co najeżają się włosy. Skóra w okolicach paznokci i zębów kurczy się. W wyniku tego wyglądają ona na dłuższe.
6. Odpada jedna skóra, pojawia się inna
Naocznym świadkom mogło zdawać się, że nieboszczyk zrzucił starą skórę, pod którą wyrosła nowa warstwa. Wiemy, że w czasie rozkładu naskórek obumiera, odsłaniając skórę właściwą, wyglądającą na świeżą tkankę.
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - Czy wampiry są wśród nas?
Maja
997 dni temu
niewiem czy wampiry istnieją ale jak takto uważajcie nanie mają kły świetny umysł one są nie do pokonania jedynie czosnek i drewniany kołek wystrugany tak że jak igła do szycia więc uważajcie ♥♥♥
Dodaj opinię do tego komentarza
Więcej artykułów od autora pj
Są takie dwa piękne dni w roku, o których nie tyle warto, co trzeba pamiętać. Mowa o 21 i 22 stycznia. Wtedy swoje święto obchodzą polskie babcie i dziadkowie, którzy są równie ważni, jak rodzice. Wychowują nas od najmłodszych lat oraz przekazują niezbędną wiedzę, rozpieszczają i czytają bajki, przytulają i kochają bezgraniczną miłością. Oddajmy im więc należny hołd,
Ma dopiero 17 lat, a już może pochwalić się odkryciem, o jakim jego rówieśnicy nawet nie śnili. Gdy koledzy i koleżanki Wolfa szukali Pokemonów swoimi smartfonami, on wolał spoglądać w gwiazdy. Marzyciel? Nie. To młody mieszkaniec Nowego Jorku, który badaniem kosmosem fascynuje się od najmłodszych lat. Niedawno odbywał wakacyjny staż w... NASA i tam też zauważył cień
Im wygodniej i bardziej futurystycznie, tym lepiej – pomyśleli zapewne producenci z firmy Segway, pokazując na CES 2020 (największe targi elektroniki na świecie), prezentując swoje najnowsze cacko na kołkach. I nie, nie jest to bardziej odpicowana elektryczna hulajnoga, a…. fotel o nazwie S-Pod!
Było ich trzech – Kacper, Melchior i Baltazar. Przybyli ze Wschodu, podążając za blaskiem Gwiazdy Betlejemskiej. Pragnęli pokłonić się małemu Jezusowi i obdarować go darami: kadzidłem, złotem i mirrą. 6 stycznia w Kościele katolickim obchodzone jest święto wspominające ten moment, oficjalnie Objawieniem Pańskim zwane.
Zapewne wszyscy z Was słyszeli lub czytali o muchołówce, która nęci potencjalne ofiary (owady) kolorem i słodkim nektarem, by następnie trawić je przez kilka dni. Są nawet takie rośliny, które potrafią zjeść… mysz lub ptaka. A co powiecie na drzewa wysysające wszystkie soki z… ludzi, tak że pozostanie z nich tylko szkielet? Podobno takie właśnie rosły w dżunglach połu
Polecamy podobne artykuły
Na „Wojny krwi” udałem się z nieukrywaną przyjemnością, to przecież kolejny „Underworld” z moją ukochaną Kate Beckinsale w roli nieustraszonego szafarza śmierci. Nastawiłem się na krwawe i brutalne widowisko w stylowym świecie, przy którym nie będę musiał wytężać szarych komórek… Z kina wyszedłem nieco rozdarty, ponieważ omawiany przeze mnie obraz to w dalszym ciągu m
Producenci filmowi nie potrafią bądź też nie chcą uczyć się na własnych błędach. Za przykład mogą posłużyć tuziny nieudanych sequeli, rebootów czy remake’ów popularnych serii. Zamiast wyciągnąć wnioski z wcześniejszych niepowodzeń, dalej zażarcie brną w obranym przez siebie kierunku, wypuszczając na rynek kolejne obrazy, które już w momencie wejścia do kin, okazują si
Ten, kto już miał do czynienia z twórczością Andrzeja Pilipiuka, dobrze wie, czego się spodziewać po wydanym w 2011 roku pierwszym tomie „Cyklu z Wampirem”. Bo „Wampir z M-3” to żaden gotycki horror w stylu „Drakuli” Brama Stokera ani romans jak u Anny Rice. Książce Pilipiuka bliżej do lekkiej formy i absurdalnego humoru „żywcem” wyjętego ze scenariusza nowozelandzkie
Śladami bieszczadzkich wampirów ? Jak najbardziej! Podkarpacki zespół Hrabia nie tylko sympatyzuje z niejednym krwiopijcom, ale również lubi ich oprawców! Van Helsing wszak znanym łowcą wampirów jest i nikt mu już renomy nie odbierze, a nawet można o nim nakręcić... teledysk, który możecie oglądać na YouTubie od 19 lipca. Hrabia użył w tym celu ciekawych lokacji na ro
Wydaje się, że o wampirach opowiedziano już wszystko. Był „Blade”, była saga Zmierzch, była rewelacyjna ekranizacja książki Brama Stokera spod ręki Francisa Forda Coppoli. Dlatego też tym bardziej zainteresowała mnie informacja, że BBC i Netflix rozpoczynają prace nad serialem, którego głównym bohaterem będzie właśnie władca Wołoszczyzny Vlad Tepes, znany szerszej pub
Uliczka oświetlana chłodną poświatą księżyca, chwiejnie migoczące światła latarń, poza zasięgiem których chyłkiem przemyka postać w pelerynie. Omdlewająca w uścisku ofiara, biała szyja, błysk kłów i przytłaczająca cisza, mącona jedynie przez zachłanne chłeptanie… Kalka wielokrotnie powielana, gotycki sztafaż wielokrotnie używany i wykorzystywany w dziesiątkach lepszyc
Panie i Panowie radujmy się! Nieśmiertelni krwiopijcy wreszcie po latach kinowego uśpienia (saga „Zmierzch”, nie licząc pierwszej części, raczej nie przyniosła im wiecznego blasku, choć posiadali świetliste ciało) odzyskali należne miejsce. Sam tytuł recenzji może jakoby sugerować, że mamy do czynienia z przerażającym horrorem. Nic bardziej mylnego. „Tylko kochankowi
Pierwsze skojarzenie, które nasuwa się po usłyszeniu hasła „wampir”, przywołuje obraz mężczyzny o śmiertelnie bladej twarzy, okrytego peleryną i o jarzących się złowrogą czerwienią oczach. W naszych myślach pojawiają się jednoznaczne skojarzenia – Dracula, hrabia, Transylwania… Owszem istnieją kobiety wampiry, ale funkcjonują jak tło. Stanowią swoisty harem mrocznego
Czego można się spodziewać, oglądając kolejną część animowanego „Hotelu Transylwania”? Dokładnie tego samego, co wcześniej: tony zwariowanego humoru, znanych i świetnie zdubbingowanych postaci z horrorów ukazanych w krzywym zwierciadle oraz nauki, o tym, jak ważne są w naszym życiu więzi rodzinne i akceptacja wszelkich „odstępstw od normy”.
Teraz czytane artykuły
Czy w mitach i legendach o wampirach tkwi małe ziarno prawdy? Czy istnieją medyczne wyjaśnienia tego fenomenu? Zanim zdecydujecie się na lekturę tego artykułu, zaopatrzcie się w kołek, czosnek i krzyż. Mogą się przydać.
Najważniejszy organ naszego ciała, który nadal nie jest dokładnie zbadany. Jakie skrywa tajemnice? Było już o hipnozie i zaburzeniach sennych. Teraz spróbujemy zagłębić się w zakamarki ludzkiego umysłu.
24 maja 2019 roku około 23:00 na polskim niebie były widoczne dziwne światła poruszające się w linii prostej. Było ich 60 i leciały jedna za drugą, tworząc niesamowite zjawisko. Czy to było UFO?
Strefa 51 to ogromy obszar, na którym znajduje się najbardziej strzeżona baza wojskowa na terenie USA. Nie jest zaznaczony na żadnej mapie. Ale z powietrza jest doskonale widoczny. Czy rząd coś tam ukrywa? Obcych? Wraki UFO?
W kręgach akademickich przyjął się pogląd, iż człowiek pochodzi od małp. Jednak gdy skrupulatnie przeanalizujemy poszczególne cechy ludzkiego ciała, okazuje się, że w pewnych przypadkach zdecydowanie bliżej jest nam do gadów.
Zobaczyliśmy go w środę 13 marca drugim odcinku kolejnego sezonu polsatowskiego programu „Śpiewajmy razem. All Together Now”. Wystarczyło, że się przedstawił, a niektórzy z liczącego 100 osób jury już zapragnęli bić brawo. A kiedy zaśpiewał piosenkę Shaggy’ego pt. „Angel”, wszyscy w szoku wstali z miejsc. Kim jest ów tajemniczy młodzian? To Oscar Jensen – pół Polak, p
Na co dzień raczej unikamy tematu śmierci. Po co zawracać sobie nim głowę? Wiadomo, że kiedyś nadejdzie nieunikniony koniec. Nikt nie mówił, że świat jest sprawiedliwy. „Earl i ja, i umierająca dziewczyna” to opowieść o olbrzymiej niesprawiedliwości. Choć dzieło Gomeza-Rejona wydaje się z pozoru lekką i przyjemną historyjką, z czasem nietrudno dostrzec, że jej wydźwię
Na przestrzeni milionów lat Ziemia przechodziła przez okresu względnego spokoju, ale także wielkich, globalnych katastrof. Z tego też względu układ lądów na kuli ziemskiej oraz charakter wielu rejonów świata podlegał zmianom. Wyobraźmy sobie, że jeszcze 9 500 – 11 500 lat p.n.e. na Atlantyku istniała wyspa, gdzie rozwijało się wspaniałe państwo, a jego nazwa brzmiała:
Singiel prezentujący nowy album studyjny zespołu IRA. Premiera nowej płyty IRY przewidziana jest na jesień 2012 roku.
Temat istot pozaziemskich poruszany jest od niepamiętnych czasów. Starożytne teksty bardzo często wspominają o bytach, które skolonizowały Ziemię i przekazały ludziom wiedzę dotyczącą różnych dziedzin życia. Badania uczonego - Normana Bergruna - wskazują, że nie jesteśmy jedyną rasą we wszechświecie.
Tym razem poznacie pewną ciekawostkę. Jest pewien, najczęściej wykorzystywany dźwięk w historii kina. To tzw. krzyk Wilhelma. Słyszeliście ten popularny odgłos w wielu filmach, nie będąc tego świadomi.
Oto trzecia i ostatnia część artykułu. Ciekawi starożytnych zagadek? Wsiadajcie na pokład. Płyniemy do Egiptu. A później na wielbłądach ruszamy na płaskowyż Giza, aby ostatecznie odkopać „zasypane piaskiem” tajemnice – istotę, która zbudowała piramidy.
Pod koniec kwietnia kilkudziesięciu specjalistów z Technical Image Press Association, czyli międzynarodowego stowarzyszenia wydawców prasy fotograficznej, wideo i związanej z obrazowaniem kolejny raz wybrało najlepsze sprzęty fotograficzne, a wśród nich: kompakty, lustrzanki i bezlusterkowce. Jakie dokładnie modele są obecnie najlepszymi? Co nowego na rynku przyniósł
W związku z premierą filmu pt. „Za niebieskimi drzwiami” (recenzję znajdziecie na portalu) warto przypomnieć inne rodzime tytuły fantasy przeznaczone dla naszych milusińskich, zarówno tych najmłodszych, jak i kilkunastoletnich. Tym samym udowodnimy, że Polacy też potrafili i potrafią robić filmy, które może nie mają idealnych efektów specjalnych, ale nadrabiają ciekaw
Niedawne „Legiony” udowodniły, że w Polsce można zrealizować film historyczny, którego przynajmniej warstwa techniczna – zdjęcia, montaż i batalistyka – zachwyca. Wiele – głównie zwiastun – wskazuje, że fabularyzowany dokument pt. „Zrodzeni do szabli” też może wzbudzić podobne emocje, zaskakując swoim rozmachem. To opowieść o historii szabli – broni otaczanej czcią i
Angelina Jolie, obiekt westchnień milionów panów (i także pań odmiennej orientacji) na całym świecie, niedługo przekroczy magiczną 40. I zapewne nadal będzie przodować w rankingu najseksowniejszych aktorek w historii kina. Mimo kilku lat przerwy od grania w filmach jej aktorski kunszt nie zaniknął - powróciła jako Diabolina w „Czarownicy” i ponownie zachwyciła swoich
20 lipca 2013 roku we Włocławku na lotnisku w Kruszynie odbyło się uroczyste rozpoczęcie mistrzostw świata FAI modeli śmigłowców dla seniorów i juniorów w konkurencjach F3C i F3N. Mistrzostwa odbędą się w dniach 19-28 lipca 2013 - relacja z otwarcia.
Ponad tysiąc ludzi, przeszło sto samolotów i około trzystu statków i jachtów zniknęło pochłonął już Trójkąt Bermudzki. Bez wieści i śladu. Co lub może kto kryje się za tymi tragediami?
Nowości
Zdecydowanie najważniejsza polska premiera stycznia już za nami. Mowa tu oczywiście o filmie „Psy 3. W Imię zasad” Władysława Pasikowskiego. Koniec trylogii, która swój początek miała w pierwszej połowie lat 90. XX wieku, zdobył bardzo skrajne recenzje. Wielu krytyków oceniło kontynuację legendy jako totalną szmirę, są też tacy, dla których to bardzo porządne kino sen
Są takie dwa piękne dni w roku, o których nie tyle warto, co trzeba pamiętać. Mowa o 21 i 22 stycznia. Wtedy swoje święto obchodzą polskie babcie i dziadkowie, którzy są równie ważni, jak rodzice. Wychowują nas od najmłodszych lat oraz przekazują niezbędną wiedzę, rozpieszczają i czytają bajki, przytulają i kochają bezgraniczną miłością. Oddajmy im więc należny hołd,
Geraltem z Rivii, zapytacie? Niemożliwe, wszak on bohaterem fikcyjnym jest, pomyślicie. Ano prawda to. Czyżby zatem jakowyś z dwóch odtwórców roli Rzeźnika z Blaviken chwilę na pogawędkę znalazł? Nie. Z kimś innym my w karczmie byli, mód i wino pili. Z kimś, kto wiedźmiński świat od podszewki zna i dobrze wie, że „zło to zło, mniejsze, większe, średnie, wszystko jedno
14 stycznia już po raz 27. wręczono Paszporty Polityki, czyli nagrody za najważniejsze osiągnięcia w szeroko pojętej dziedzinie polskiej kultury za rok 2019. Otrzymali je twórcy i wykonawcy, którzy swoim talentem, charyzmą i oryginalnością najbardziej zwrócili na siebie uwagę. Łącznie nagrodzono siedem osób w siedmiu kategoriach. Wśród laureatów znaleźli się m.in. mło
Ma dopiero 17 lat, a już może pochwalić się odkryciem, o jakim jego rówieśnicy nawet nie śnili. Gdy koledzy i koleżanki Wolfa szukali Pokemonów swoimi smartfonami, on wolał spoglądać w gwiazdy. Marzyciel? Nie. To młody mieszkaniec Nowego Jorku, który badaniem kosmosem fascynuje się od najmłodszych lat. Niedawno odbywał wakacyjny staż w... NASA i tam też zauważył cień
Uliczka oświetlana chłodną poświatą księżyca, chwiejnie migoczące światła latarń, poza zasięgiem których chyłkiem przemyka postać w pelerynie. Omdlewająca w uścisku ofiara, biała szyja, błysk kłów i przytłaczająca cisza, mącona jedynie przez zachłanne chłeptanie… Kalka wielokrotnie powielana, gotycki sztafaż wielokrotnie używany i wykorzystywany w dziesiątkach lepszyc
Artykuły z tej samej kategorii
Wyspa Wielkanocna, choć odkryta dawno temu, w pierwszej połowie XVIII wieku, do dziś budzi wiele kontrowersji i skrywa mnóstwo tajemnic.
Ed i Lorraine Warren zasłynęli w Stanach Zjednoczonych jako badacze zjawisk paranormalnych. W filmie „Obecność” możemy zapoznać się z ich najtrudniejszą sprawą (na potrzeby kina nieco ubarwioną). W tym artykule dowiecie się nieco o tym ekscentrycznym małżeństwie oraz o pewnej nawiedzonej lalce i kłopotach rodziny Smurlów.
Czym jest hipnoza, czy jest bezpieczna? Czy każdy może zostać hipnotyzerem? Jak zahipnotyzować dowolną osobę? Przeczytaj część I
Dwa lata temu pisałem artykuł o możliwości istnienia życia na Enceladusie – jednym z księżyców Saturna. Fascynujące prawda? Mimo że chodziło jedynie o mikroorganizmy. To co w takim razie powiecie na rewelacje badacza UFO – Scotta C. Waringa, który uważa, ba!, jest nawet pewien, że na innym, szóstym co co wielkości, satelicie w naszym Układzie Słonecznym, ale należącym
Najważniejszy organ naszego ciała, który nadal nie jest dokładnie zbadany. Jakie skrywa tajemnice? Było już o hipnozie i zaburzeniach sennych. Teraz spróbujemy zagłębić się w zakamarki ludzkiego umysłu.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2020 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.251