"Bieguni" – "Homo sum humani nihil a me alienum putto" - Recenzje książek

Przypomnę, że wydana przez Wydawnictwo Literackie w 2007 roku powieść była nagrodzona Nagrodą Literacką Nike, a niedawno również Międzynarodową Nagrodą Bookera. W głowie rodziły się pytania. Jakie emocje wywoła u mnie to jej najbardziej znane dzieło? Czy Nobel został przyznany właściwej autorce? Przekonacie się z tej krótkiej recenzji. Oto moje o „podróżowaniu” słów kilka...

 

Okładka (źródło: zdjęcie własne)

 

Olga Tokarczuk dociera tam, gdzie nikt nigdy nie dotarł

 

W trakcie czytania tej, skonstruowanej za pomocą przeplatających się (niepowiązanych ze sobą na pierwszy rzut oka) wątków, książki, często zadawałem sobie pytanie: o czym ona właściwie jest, o czym szczegółowo opowiada? Bo sam znaleziony opis, że jej głównym tematem jest, ogólnie mówiąc, sytuacja egzystencjalna człowieka w podróży, nie wystarcza, mało wyjaśnia. Cóż. Odpowiedzi jest wiele. Jedną z nich sugeruje nam już sam tytuł. Bieguni (nazwa od odłamu rosyjskich staroobrzędowców, inaczej – bieżeńców) to ludzie wierzący, że zło ma na nas największy wpływ, gdy „siedzimy w jednym miejscu”. I owszem, podróżowanie jest tutaj brane pod uwagę jako niezwykle złożony proces, który ma setki odmian. Autorka wędruje razem z czytelnikiem po umysłach innych ludzi. Opisuje ciekawym, oryginalnym stylem miejsca i stany, ale patrzy tylko na sens tego wszystkiego i emocje towarzyszące przeżywaniu zjawiska podróżowania oraz braku tego aspektu w życiu.

 

Życie to wieczna wędrówka

 

Uciekamy, spóźniamy się, biegniemy, lecimy, myślimy, skaczemy i jeździmy. Nie ma dnia, w którym nie zmieniamy naszego położenia psychicznego lub fizycznego. I tymi wszystkimi rzeczami zajmuje się Olga Tokarczuk w „Biegunach”. Podróżuje do wnętrza naszego ciała (dosłownie i metaforycznie). Jednocześnie jest to popis niezwykłej wiedzy, oczytania i twórczego zapału. „Bieguni” to niejednoznaczna skarbnica wiedzy, która wciąga i nie chce wypuścić. Tokarczuk przedstawia swoje myśli i wyraża je w piękny sposób, którego po prostu chce się słuchać (tutaj czytać).

 

Wiele historii: pytania z odpowiedziami i pytania bez odpowiedzi

 

Autorka przedstawia dziesiątki interesujących ludzkich historii i fascynujące fakty o rzeczach poznanych, których wcale nie znamy. Tokarczuk bawi się formą, i to jak! Podczas lektury zadajemy sobie setki pytań, które stają się nam towarzyszyć już na co dzień. Zacząłem inaczej patrzeć na ludzi, zwłaszcza tych nieznanych. Po krótkiej obserwacji można odczuć, że się zna daną osobę, że ma się z nią dużo wspólnego.

 

Narratorskie szaleństwo było niezwykłą wyprawą, dzięki której książka w żadnym momencie nie była nudna. Zabawa tym aspektem moim zdaniem była głównym argumentem na przyznanie jej Literackiego Nobla, na którego całkowicie zasłużyła.

 

Socjologia – czy Wy w ogóle coś o nas wiecie?

 

Zachowań ludzkich nie da się opisać, nie istnieją żadne możliwości, aby przepowiedzieć, co ktoś zrobi i co pomyśli. Jednak socjologowie sądzą inaczej, i dalej brną w swoją, wg mnie dziwną, grę. Podczas podróży w głąb człowieka z panią Tokarczuk patrzymy na nasze mechanizmy, które rządzą się własnymi prawami, których nie jesteśmy w stanie pojąć.

 

Reasumując, „Bieguni” to wybitne dzieło filozoficzne, które stawia człowieka w centrum. Nie kryje go pod jakimiś przykrywkami, nie chce oszukiwać o czym tak naprawdę i jakim utworem jest. Od człowieka dla człowieka!

 

Okładka (źródło: Wydawnictwo Literackie); Tło (źródło: needpix.com)

 

Ocena: 10/10

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję