O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

Czym są fale grawitacyjne? - Kosmos

Niedawno naukowy świat obiegła informacja, że po raz pierwszy udało się zaobserwować tzw. fale grawitacyjne. Albert Einstein miał więc rację. Teraz jego teoria ma już namacalne dowody i przekonany będzie największy sceptyk. Czym są te fale? Skąd się biorą? Zapraszam do przeczytania artykułu na ten temat.

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
pj (16284 pkt)
Ilość odwiedzin:
5 542
Czas czytania:
6 753 min.
Kategoria:
Kosmos
Autor:
pj (16284 pkt)
Dodano:
3375 dni temu

Data dodania:
2016-02-19 12:44:25

Fale grawitacyjne to inaczej mówiąc zmarszczki czasoprzestrzeni (ślad kosmicznej katastrofy). Ich istnienie przewidział 100 lat temu za pomocą skomplikowanych obliczeń sam Einstein. Zgodnie z definicją, którą znajdziemy na Wikipedii, fale te przemieszczają się z prędkością światła, a w mechanice nierelatywistycznej objawiają się jako rozchodzące się drgania pola grawitacyjnego. Źródłem takiej fali jest ciało, które porusza się z bardzo dużym przyspieszeniem i ma ogromną masę. I wreszcie, po wielu, wielu latach poszukiwać fizycy mogą potwierdzić odkrycie Einsteina. Fale udało się zaobserwować.

 

Zapewne niektórzy z Was płynęli przynajmniej raz statkiem. Fale grawitacyjne są właśnie tym dla czasoprzestrzeni, czym dla wody w jeziorze fale powstałe po przepłynięciu łodzi lub statku. Jednocześnie bowiem ściskają i rozciągają przestrzeń łącznie ze wszystkim, co się w niej znajduje.

 

14 wrześnie 2015 roku dwa bardzo czułe i dokładne (do tysięcznych średnicy protonu) detektory amerykańskiego obserwatorium LIGO, które są od siebie oddalone o 3 tys. km! (jeden znajduje się w Luizjanie, kolejny w Waszyngtonie) coś ważnego zarejestrowały. Te monumentalne interferometry laserowe, których tunele mają kształt litery L, a każde z ich ramion ma po 4 km długości, wykryły sygnał fal grawitacyjnych, które powstały w wyniku zderzenia (złączenia) dwóch czarnych dziur! Eksperci twierdzą, że to zaobserwowanie fal przyniesie nie tylko Nagrodę Nobla, dla badaczy, którzy się tym zajmowali, ale też otworzy całkiem nowy rozdział w dziedzinach takich jak: fizyka i astronomia. To wszak pierwsza w historii bezpośrednia, doświadczalna rejestracja sygnału grawitacyjnego na Ziemi.

 

Swoją cegiełkę włożyli także naukowcy z Polski z profesorem Andrzejem Królakiem (Instytut Matematyczny PAN i Narodowe Centrum Badań Jądrowych) na czele. To on dowodził grupą z naszego kraju, którzy brali udział w projekcie, mającym na celu zaobserwowanie fal. Analizowali i przetwarzali dane. Ich wytężona praca sprawiła, że udało się z kosmicznego szumu „uchwycić” („wyczyścić”) charakterystykę fali grawitacyjnej.

 

Co ciekawe, sam moment zderzenia czarnych dziur był bardzo krótki, trwał ułamek sekundy (dokładnie 0,12), a nastąpił ponad… 1 mld lat temu! Mimo to efekt był niesamowicie potężny. Prędkości osiągnięte przez te czarne dziury zaraz przed zderzeniem to połowa prędkości światła, czyli 150 tys. km/s. Tak stworzona fala grawitacyjna poruszająca się z szybkością światła przez kosmos, dopiero rok temu dotarła na Ziemię i przez nią „przeszła”!

 

Podsumujmy wszystko

 

Wspominałem, co może być źródłem fal grawitacyjnych. A więc ciało o potężnej masie i przyspieszeniu, czyli wszelkie układy podwójne gwiazd, w skład których wchodzą czarne dziury i gwiazdy neutronowe. Innym źródłem może też być dynamiczna ekspansja wszechświata.

 

Wcześniej tylko pośrednio udawało się je obserwować (jako zmianę prędkości obiektów wskutek emisji fal). Kiedy taka fala przejdzie przez Ziemię, skutkiem są chwilowe odkształcenia rozmiaru wszystkich (dosłownie!) obiektów fizycznych. Mimo że są bardzo małe (10-19 m dla obiektu o wielkości 400 km!), to jednak możliwe to wykrycia.

 

A teraz 100 lat po ogłoszeniu teorii względności wiemy na sto procent, że fale grawitacyjne to nie żaden wymysł. Wyobraźcie sobie. Zbliżają się do siebie dwie czarne dziury. Po chwili łączą się, a część ich masy (3 masy z 62 mas Słońca!) zamienia się w przeogromną ilość energii (większej od wszystkiego, co emituje nasz wszechświat!). I w ten oto sposób rodzi się fala grawitacyjna, które dopiero po miliardzie lat przybywa na naszą planetę. Niesamowite!

 

Od teraz zapewne powoli będziemy poznawać coraz to nowsze tajemnice kosmosu. Kto wie, jakie niespodzianki w sobie jeszcze kryje… Może dokładnie zbadamy ciemną materię, a w przyszłości znana ze „Star Treka” sztuczna grawitacja na gwiezdnym statku Enterprise nie będzie tylko fantastycznym wymysłem scenarzystów.

 

Karol Wójcicki z Centrum Nauki Kopernik swoimi słowami, jak zawsze pełen pasji, opowie Wam najlepiej, czym są fale grawitacyjne:

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

 

Efekt przejścia fali grawitacyjnej przez Ziemię:

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:




Galeria zdjęć - Czym są fale grawitacyjne?

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

0 (0)

fizyk
3350 dni temu

Ogólnie problem z falami grawitacyjnymi jest taki, że przechodząca fala grawitacyjna przez masę jaką mp jest Ziemia, powoduje jej odkształcenie w szerokości lub wysokości. Problem jest taki, że urządzenie pomiarowe np. "linijka" ulegnie takim samym odkształceniom jak Ziemia i my sami też będziemy pod jej wpływem, zatem nikt nic nie poczuje, nikt nic nie pomierzy.

Podobno naukowcy badając za pomocą wiązek lasera ocenili, że lepiej mierzyć efekt tzw relaksacji czyli jeżeli fala grawitacyjna przejdzie przez obiekt - deformując go, to wywołuje tzw. zmianę w jego np. szerokości. Materia nie jest skłonna powrócić tak szybko jak fala grawitacyjna do swojej pierwotnej wersji i powstaje tzw relaksacja, czyli falowa zmiana, tak jak puszczona piłka na podłogę, najpierw odbij się kilkanaście razy zanim zatrzyma się w pozycji neutralnej. Naukowcy chcieli mierzyć takie zmiany właśnie, udowadniając istnienie fali grawitacyjnej.

Dodatkowo samo odkrycie istnienia fali jeszcze nic nam nie daje. Nadal nie potrafimy jej wytworzyć / emitować i przekazywać za jej pomocą np. informację na wielkie odległości, lub tworzyć pojazdy korzystające z fali grawitacyjnej do poruszania się w przestrzeni kosmicznej, ale od czegoś trzeba zacząć. Brawa dla naukowców za odkrycia. Pozdrawiam
Dodaj opinię do tego komentarza

Więcej artykułów od autora pj

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 41 dni temu

liczba odwiedzin: 156

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 67 dni temu

liczba odwiedzin: 229

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 75 dni temu

liczba odwiedzin: 233

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 103 dni temu

liczba odwiedzin: 228

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 139 dni temu

liczba odwiedzin: 226

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 155 dni temu

liczba odwiedzin: 262

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4187 dni temu

liczba odwiedzin: 7654

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 210 dni temu

liczba odwiedzin: 768

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 222 dni temu

liczba odwiedzin: 345

Polecamy podobne artykuły

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 2776 dni temu

liczba odwiedzin: 3391

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3158 dni temu

liczba odwiedzin: 4610

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3136 dni temu

liczba odwiedzin: 3955

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 2412 dni temu

liczba odwiedzin: 2772

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 2042 dni temu

liczba odwiedzin: 4867

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 1988 dni temu

liczba odwiedzin: 2688

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3512 dni temu

liczba odwiedzin: 2866

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3865 dni temu

liczba odwiedzin: 6591

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3503 dni temu

liczba odwiedzin: 5217

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3148 dni temu

liczba odwiedzin: 2380

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 2049 dni temu

liczba odwiedzin: 2000

Teraz czytane artykuły

autor:Zosia(763 pkt)

utworzony: 3068 dni temu

liczba odwiedzin: 2153

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3375 dni temu

liczba odwiedzin: 5542

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4339 dni temu

liczba odwiedzin: 3747

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 4314 dni temu

liczba odwiedzin: 18644

autor:Filmaniak01(1931 pkt)

utworzony: 1807 dni temu

liczba odwiedzin: 2970

autor:eliart(701 pkt)

utworzony: 12 dni temu

liczba odwiedzin: 109

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 4168 dni temu

liczba odwiedzin: 4588

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 765 dni temu

liczba odwiedzin: 647

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 759 dni temu

liczba odwiedzin: 1296

Nowości

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 1 dni temu

liczba odwiedzin: 51

autor:eliart(701 pkt)

utworzony: 12 dni temu

liczba odwiedzin: 109

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 2 dni temu

liczba odwiedzin: 110

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 7 dni temu

liczba odwiedzin: 97

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 8 dni temu

liczba odwiedzin: 134

Artykuły z tej samej kategorii

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3839 dni temu

liczba odwiedzin: 18620

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3654 dni temu

liczba odwiedzin: 9451

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4456 dni temu

liczba odwiedzin: 23536

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3920 dni temu

liczba odwiedzin: 17210

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4378 dni temu

liczba odwiedzin: 20484

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 2182 dni temu

liczba odwiedzin: 36120

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 2621 dni temu

liczba odwiedzin: 4429

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3592 dni temu

liczba odwiedzin: 6061

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3004 dni temu

liczba odwiedzin: 5197

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.207

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję