Zanim wymienimy najważniejszych zwycięzców, przypomnimy, że została też przyznana kolejna (co ma miejsce od 1968 roku) Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w ekonomii, ufundowana przez Szwedzki Bank Narodowy. Tym razem otrzymał ją francuski ekonomista Jean Tirole za analizę siły rynkowej i regulacji.
Nagrodę Nobla dostaje się za wybitne osiągnięcia naukowe i literackie oraz za zasługi dla społeczeństw i ludzkości. Fundatorem i pomysłodawcą był szwedzki przemysłowiec, wynalazca dynamitu – Aflred Nobel. Po raz pierwszy wręczono ją w 1901 roku w Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie.
Pod uwagę brane są następujące kategorie: Fizyka, Chemia, Medycyna/Fizjologia, Literatura oraz jak wiadomo Pokojowa Nagroda Nobla.
Jak wygląda nagroda? Otóż ma postać złotego medalu oraz dyplomu honorowego. Oczywiście, prócz tego, każdy laureat zostaje wsparty niemałą kwotą pieniężną (obecnie 8 milionów koron, czyli około 3,6 miliona złotych).
Laureaci 2014
Medycyna i Fizjologia
John O'Keefe (wikimedia.org)
Tutaj zwyciężył „GPS w ludzkim mózgu”. Brzmi tajemniczo i fantastycznie. Konkretniej chodzi o odkrycie elementu systemu orientacji (pozycjonowania, tzw. komórki siatkowe), który sprawia, że możemy się poruszać i co ważne, orientować w przestrzeni. Dokonali tego: amerykańsko-brytyjski neurobiolog John O’Keefe oraz norweskie małżeństwo May-Britt i Edvard Moser. Dzięki nim zrozumiemy kiedyś, dlaczego tracimy pamięć, czego następstwem jest choroba Alzheimera.
Fizyka
W tej dziedzinie nagrodzono Japończyków. To właśnie Isamu Akasaki, Horoshi Amano i Shuji Nakamura opracowali słynne energooszczędne diody LED, emitujące niebieskie światło. Czym się kierował Komitet Noblowski przy podjęciu decyzji? Jakby nie patrzeć, wraz z nastaniem takich lamp, dokonała się, można rzec: rewolucja w technologii oświetleniowej. Tradycyjne źródło światła nie jest tak trwałe i efektywne jak LED.
(źródło: wikimedia.org)
Chemia
Po prawej obraz pod mikroskopem o wysokiej rozdzielczości (źródło: wikimedia.org)
Wyróżnienia przyznano trzem osobom. Są to Eric Betzig, Willam E. Moerner i Stefan W. Hell. Cóż takiego zrobili ci panowie? Otóż przenieśli mikroskopię w inny wymiar, w nano-wymiar. Stworzyli mikroskopię fluorescencyjną o niezwykle wysokiej rozdzielczości, co powoduje, że można badać komórki na poziomie nawet najdrobniejszych cząsteczek (niegdyś było to nie do wyobrażenia).
Literatura
Patrick Modiano (źródło: www.tnnegypt.com)
Literacką Nagrodę Nobla zdobył Patrick Modiano – pisarz z Francji, mający na swoim koncie takie tytuły jak: „Przyjechał Cyrk” czy „Nawroty nocy”. W książkach często ukazywał istotną „sztukę pamięci”. Sugestywnie i jednocześnie poetycko przedstawiał ludzkie losy, realia życia w czasach okupacji.
Pokojowa Nagroda Nobla
źródło: wkimedia.org
Tu nagrodzeni zostali Hindus Kailash Satyarthi oraz pochodząca z Pakistanu Malala Yousafzai. Zarówno on, jak i ona starają się walczyć z krzywdzeniem dzieci i pragną, by wszystkie miały równy dostęp do edukacji. 17-letnia Malala jest najmłodszą w historii laureatką! Za swoje przekonania i działania została postrzelona przez talibów. Satyarthi to doświadczony aktywista. Założył organizację, która dzielnie i skutecznie ratuje tysiące dzieci przed zmuszaniem ich do ciężkiej pracy.
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
pj (16724 pkt)
