O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

Tydzień Noblowski 2018 zakończony – komu i za co przyznano prestiżowe nagrody? - Kultura

Poznaliśmy już wszystkie nazwiska osób, na ręce których 10 grudnia na oficjalnej gali powędruje Nagroda Nobla. W tym roku wyjątkowo – pierwszy raz od czasu II wojny światowej – pominięto dziedzinę literatury. Powód? Skandal związany z molestowaniem seksualnym.

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
pj (16442 pkt)
Ilość odwiedzin:
2 801
Czas czytania:
3 026 min.
Kategoria:
Kultura
Autor:
pj (16442 pkt)
Dodano:
2462 dni temu

Data dodania:
2018-10-09 12:54:00

Zgodnie z obowiązującą tradycją i zasadami sekretarz najpierw ogłosił zwycięzcę w kategorii medycyna. Następnie, we wtorek Komitet Noblowski przyznał nagrodę z fizyki, a w środę z chemii. W czwartek natomiast drzwi do gmachu Akademii Szwedzkiej były zamknięte na klucz. Wszystko przez pewnego francusko-szwedzkiego reżysera i fotografika. To niejaki Jean-Claude Arnault – mąż członkini Akademii Katariny Frostensen. Właśnie tego pana oskarżono o gwałt i molestowanie aspirujących artystek i… o to, iż był źródłem przecieków o laureatach literackiego Nobla.

 

W 2019 roku mieliśmy poznać za dwa nazwiska w tej dziedzinie. Oczywiście pod warunkiem, że Akademia załagodzi wewnętrzny konflikt. Ale wszystko wskazuje na to, że tak się nie stanie. Po ujawnieniu skandalu w Akademii zostało tylko 10 z jej 18 członków – 4 oficjalnie odeszło, a kolejnych 4 po prostu przestało uczestniczyć w obradach, a należy wiedzieć, że kworum wynosi 12 głosujących!

 

Nie ma co się martwić. Dodajmy, iż grupa ludzi kultury stworzyła Nową Akademię i postanowiła przyznać „alternatywnego Nobla”. Mimo iż sam sens powołania nowej nagrody jest krytykowany, to jednak dobrze, że zostanie ona przyznana. Laureat tego wyróżnienia ma zostać ogłoszony 12 października. Wśród nominowanych jest m.in. Neil Gaiman – popularny autor powieści fantastycznych, m.in. „Gwiezdnego pyłu”. Początkowo szanse miała także nasza Olga Tokarczuk.

 

Podsumujmy krótko inne tegoroczne kategorie:

 

Nagroda Nobla – Medycyna i Fizjologia

 

Japończyk Tasuko Honjo i Amerykanin James P. Allison (źródło: youtube.com/screenshot)

 

W poniedziałek 1 października uhonorowano dwóch naukowców. Zostali nimi Japończyk Tasuko Honjo i Amerykanin James P. Allison. To właśnie oni są pionierami nowej walki z rakiem – tzw. immunoterapii. Profesorowie odkryli, w jaki sposób można kontrolować dwa różne receptory białkowe (CTLA-4 i PD-1) pełniące rolę hamulców i znajdujące się w limfocytach, czyli podstawowych komórkach ludzkiego układu odpornościowego. Taka kontrola pobudzi ten układ od działania (czyt. do bitwy z nowotworem!).

 

Immunoterapia - receptory białkowe (źródło: wikimedia.org)

 

Daje to dużą nadzieje w niedalekiej przyszłości dla chorych na czerniaka i inne typy nowotworów. Honjo i Allison będą chcieli zmapować cały układ odpornościowy, programując go tak, aby atakował tylko komórki niepożądane w naszym ciele.

 

Nagroda Nobla – Fizyka

 

 

W tym roku postawiono na technologię laserową. A nagroda z fizyki została podzielona na pół. Jeden z wyróżnionych to pochodzący z USA Arthur Ashkin. A drugim laureatem jest… duet naukowców. To Francuz Gerard Morou i Kanadyjka Donna Strickland. Ashkin stworzył optyczne szczypce i opracował ich zastosowanie. Natomiast Morou i Strickland opracowali technologie wykorzystania ultrakrótkich optycznych impulsów o wysokiej intensywności.

 

W takie laserowe szczypce Ashkina można np. chwycić bakterie, wirusy i inne mikroorganizmy. I następnie szczegółowo je zbadać i sprawdzić ich interakcje z komórkami!

 

Autor ilustracji: Niklas Elmehed

 

Morou i Strickland wiedzą jak impulsowo wzmacniać promień laserowy. I dzięki temu dokładniej filmować i obserwować dany obiekt. Wcześniej problem polegał na tym, że wraz ze skracaniem impulsów zmniejszała się też moc lasera. Nowa opracowana przez duet metoda CPA (chirped pulse amplification) pozwala na zachowanie mocy bez rezygnacji z dokładności! Wtedy można wykorzystać lasery w działaniu z elektronami m.in. w medycynie (chirurgii oraz onkologii).

 

Donna Strickland (źródło: wikimedia.org/fot. Laurence L. Levin)

 

Warto dodać, że Donna Strickland to trzecia kobieta w historii, która dostała Nagrodę Nobla z fizyki!

 

Poprzednie otrzymały: Maria Skłodowska-Curie w 1903 za pracę nad promieniotwórczością oraz Maria Göppert-Mayer w 1963 za odkrycia związane z powłokowym modelem jąder atomowych.

 

Nagroda Nobla – Chemia

 

Frances H. Arnold, George P. Smith i Gregory P. Winter (źródło: youtube.com/screenshot)

 

W tej dziedzinie również podzielono nagrodę Nobla na połowę. Zdobyli ją Amerykanka Frances H. Arnold – piąta w historii kobieta wyróżniono z chemii oraz panowie Gregory P. Winter i George P. Smith.

 

Frances H. Arnold uhonorowano proces „sterowanej ewolucji enzymów” wykorzystywanych m.in. w bezpiecznej dla środowiska produkcji leków oraz biopaliw.

 

W 1993 roku Frances przeprowadziła swój pierwszy udany eksperyment z kontrolowaną ewolucją enzymów (białek, które katalizują chemiczne reakcje). W kolejnych latach doskonaliła tę metodę, którą obecnie używa się w przemyśle chemicznym.

 

George P. Smith w latach 80. XX wieku opracował z kolei metodę fagowej ekspresji peptydów. Dzięki niej wirusy żywiące się bakteriami używane są do wpływania na tworzenie się nowych białek. 

 

Gregory P. Winter wykorzystał metodę kolegi i wprowadził ją w nowy etap – użył jej do kontrolowania ewolucji przeciwciał, aby tworzyć nowe leki. 

 

Dziś dzięki fagowej ekspresji peptydów skuteczniej walczy się m.in. z artretyzmem, łuszczycą i stanami zapalnymi jelit!

 

Pokojowa Nagroda Nobla

 

Nadia Murad i lekarz Denis Mukwege (źródło: youtube.com/screenshot)

 

Laureatami tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla nieoczekiwanie zostali: kongijski lekarz Denis Mukwege i jazydka pochodząca z Iraku Nadia Murad. Zarówno Mukwege, jak i Murad pragną położyć kres przemocy seksualnej jako broni w konfliktach zbrojnych!

 

Młodziutka 21-letnia Nadia Murad jest działaczką społeczną oraz ambasadorka dobrej woli ONZ ds. ofiar handlu ludźmi. Co istotne sama została ofiarą przemocy seksualnej. Uprowadzona w 2014 roku przez ISIS, w więzieniu spędziła trzy miesiące. Tam była wielokrotnie bita i gwałcona. Na szczęście udało się jej uciec, a dramatyczne wydarzenia opowiedziała publicznie rok później przed Radą Bezpieczeństwa ONZ.

 

Denis Mukwege to 63-letni ginekolog. Specjalizuje się w leczeniu ofiar gwałtów zbiorowych które rozpowszechniły się w czasie II wojny domowej w Kongu. Do jego kliniki w mieście Bukavu zgłaszają się tysiące ofiar przemoc seksualnej (szacuje się, że około 200 000 kobiet w Kongo padło ofiarami gwałtów). Oprócz pomocy medycznej szpital udziela pomocy psychologicznej, prawnej i prowadzi działalność edukacyjną! Mukwege był już nominowany do Nagrody Nobla. Poza tym zdobył też m.in. Nagrodę Praw Człowieka. W 2012 roku próbowano go zabić. Teraz mieszka w szpitalu pod stałą ochroną żołnierzy kontyngentu ONZ.

 

Ten wybór, choć słuszny, budzi kontrowersje wśród prawicowych publicystów. Gdyż samo hasło „walki z seksualną przemocą” może się im kojarzyć z wypaczeniami akcji #metoo.

 

Nagroda Nobla – Ekonomia

 

Nobel z Ekonomii (źródło: youtube.com/screenshot)

 

W tej dodatkowej kategorii stworzonej w 1969 roku przez Bank Szwecji, Nobla otrzymali dwaj Amerykanie: William D. Nordhaus oraz Paul M. Romer. Panowie opracowali metody, które pozwalają szukać balansu między dobrostanem ludzkości a stanem środowiska naturalnego. Inaczej mówiąc chodzi o zrównoważony wzrost w globalnej gospodarce i dobrobyt światowej populacji.

 

Nordhaus badał wpływ rozwoju gospodarczego na klimat, ale też i klimatu na gospodarkę. Romer z kolei zajmował się wpływem innowacji na gospodarkę oraz matematycznym przedstawieniem gospodarek, w których zmiany technologiczne wynikają z celowych działań ludzi: badań i rozwoju.

 

Do dziś Nagrodę Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych przyznano 49 razy, honorując 79 laureatów, których wybiera grono złożone z profesorów Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

 

*Artykuł inspirowany

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:




Galeria zdjęć - Tydzień Noblowski 2018 zakończony – komu i za co przyznano prestiżowe nagrody?

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

Więcej artykułów od autora pj

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 91 dni temu

liczba odwiedzin: 222

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 117 dni temu

liczba odwiedzin: 290

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 125 dni temu

liczba odwiedzin: 291

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 153 dni temu

liczba odwiedzin: 289

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 189 dni temu

liczba odwiedzin: 263

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 205 dni temu

liczba odwiedzin: 319

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4237 dni temu

liczba odwiedzin: 7701

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 260 dni temu

liczba odwiedzin: 882

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 272 dni temu

liczba odwiedzin: 382

Polecamy podobne artykuły

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 2092 dni temu

liczba odwiedzin: 4947

autor:bonopasiak(3879 pkt)

utworzony: 2038 dni temu

liczba odwiedzin: 2726

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3562 dni temu

liczba odwiedzin: 2894

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3198 dni temu

liczba odwiedzin: 2403

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2826 dni temu

liczba odwiedzin: 3431

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3186 dni temu

liczba odwiedzin: 4001

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3208 dni temu

liczba odwiedzin: 4638

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3553 dni temu

liczba odwiedzin: 5254

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3915 dni temu

liczba odwiedzin: 6654

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3425 dni temu

liczba odwiedzin: 5577

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2099 dni temu

liczba odwiedzin: 2029

Teraz czytane artykuły

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2462 dni temu

liczba odwiedzin: 2801

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1039 dni temu

liczba odwiedzin: 2707

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1904 dni temu

liczba odwiedzin: 2604

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4063 dni temu

liczba odwiedzin: 5272

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2906 dni temu

liczba odwiedzin: 3494

autor:Ponton(525 pkt)

utworzony: 661 dni temu

liczba odwiedzin: 863

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1570 dni temu

liczba odwiedzin: 1778

Artykuły z tej samej kategorii

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1874 dni temu

liczba odwiedzin: 2986

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 13 dni temu

liczba odwiedzin: 304

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3727 dni temu

liczba odwiedzin: 4916

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 125 dni temu

liczba odwiedzin: 291

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 153 dni temu

liczba odwiedzin: 289

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 377 dni temu

liczba odwiedzin: 588

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 497 dni temu

liczba odwiedzin: 573

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.336

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję