Zachowanie przy stole, czyli kulinarne savoir vivre - Savoir Vivre

Nakrywanie do stołu

 

Sposób nakrycia stołu zależy głównie od tego, czy podajemy codzienny posiłek, czy wydajemy uroczyste przyjęcie. Jednak zarówno w pierwszym jak i drugim przypadku bardzo ważna jest estetyka.

 

W przypadku codziennych posiłków, stół pokrywa się obrusem w dowolnym kolorze. Można go także zastąpić lnianymi lub bawełnianymi serwetkami.

 

Uroczyste przyjęcie to już nieco inna bajka. Konieczne jest wówczas użycie białego obrusu. Bezpośrednio na stół kładzie się kawałek tkaniny (np. grubej flaneli) o rozmiarach trochę większych niż  powierzchnia stołu.

 

Talerze

 

Idealnie czyste, niekoniecznie porcelanowe. Układa się je zależnie od przewidzianego zestawu potraw. Nie powinno się ich układać jeden na drugim. Wyjątkiem może być talerz podstawa, z którego się nie je. Takie talerze podstawy kładzie się tak, by ich brzegi dotykały krawędzi stołu. Pozostałe talerze zmienia się po każdym daniu. Głębokie talerze na zupę umieszcza się nie bezpośrednio na podstawie, lecz na położonym na niej płaskim talerzu. Talerzyki na pieczywo powinny stać na lewo od talerze podstawy za sztućcami. Nakrycia dla poszczególnych osób kładzie się tak, by każda miała dla siebie przynajmniej 60 cm miejsca przy stole.

 

Sztućce

 

Układa się je po obu stronach talerzy w kolejności zależnej od podawanych dań – zaczynając od zewnątrz. Noże powinny być zwrócone ostrzami w kierunku talerze, łyżki wgłębieniami w górę, a widelce zębami w górę. Sztućce do deserów można ułożyć za talerzem, równolegle do krawędzi stołu, ale tylko w przypadku mniej oficjalnych posiłków. Łyżeczkę i nóż do owoców kładzie się tak, by uchwyt skierowany był w lewo, a widelczyk do ciasta odwrotnie.

 

W czasie uroczystych przyjęć sztućce do deserów powinny być umieszczone na stole na krótko przed jego serwowaniem. Noże do masła kładzie się na talerzykach na pieczywo. Łyżeczki do herbaty i kawy układa się na talerzyku, na którym stoi filiżanka. Do ryb podaje się widelec oraz specjalne noże.

 

Liczba i rodzaj kieliszków

 

To zależy od rodzaju podawanych alkoholi. W przeciwieństwie do sztućców, kieliszki ustawia się nie w kolejności spożywania alkoholi, ale według wielkości. Pierwszy z lewej powinien stać duży kieliszek do wody, następnie pękaty kieliszek do czerwonego wina, potem nieco wydłużony do białego i na koniec smukły do szampana lub kieliszki do wódki.

 

Serwetki

 

Podczas codziennych posiłków mogą być papierowe. Kładzie się je po lewej stronie talerza.

 

Uroczyste obiady, kolacje czy inne posiłki wymagają użycia serwetek z materiału, najlepiej tego samego co obrus lub podobnego. Złożone w kwadrat lub trójkąt, kładzie się na talerzu.

 

Dekoracja stołu

 

Do tego celu używamy kwiatów. Kwiaty oraz wazony nie mogą być zbyt wysokie, by nie przesłaniały siedzącym przy stole widoku. Należy unikać kwiatów o zbyt intensywnym zapachu.

 

Zachowanie przy stole

 

Podczas codziennych posiłków w gronie najbliższych kwestia tego, gdzie kto ma siedzieć jest, nie jest problemem. Jednak w wypadku wystawnego przyjęcia, w którym uczestniczy więcej osób, nie powinno się jej pozostawać przypadkowi.

 

Najważniejsi są gospodarze, którzy powinni siedzieć naprzeciwko siebie, a miejsca obok powinni zajmować goście. Jeżeli nie ma dysproporcji między liczbą osób obu płci na przyjęciu, trzeba zadbać o to, by kobiety i mężczyźni siadali obok siebie na przemian. Warto również zadbać o to, by obok siebie nie siedzieli goście, którzy nie darzą się sympatią.

 

Pamiętajmy: przy stole siedzi się prosto, nie opierając łokciami o blat. Należy także uważać, by nie trzymać na nim nadgarstków. To nie wszystko. Liczba zasad, które wypada przestrzegać jest znacznie dłuższa.

 

• Nie zaczynamy jeść, dopóki wszyscy nie mają na talerzach swoich porcji;
• Sygnał, że możemy przystąpić do jedzenia, daje gospodyni;
• Podobnie jest z alkoholami, ale sygnał do rozpoczęcia daje gospodarz;
• Serwetkę rozkłada się i umieszcza na kolanach (po zakończeniu posiłku nie zgniatamy jej, tylko składamy i kładziemy po prawej stronie talerze);
• Nóż i łyżkę trzyma się w prawej ręce, a widelec w lewej (chyba, że używa się tylko widelca, to wtedy w prawej);
• Pochylanie się nad talerzem jest nieeleganckie. Przy jedzeniu zupy, by uniknąć wylewania, nie powinno się nabierać pełnej łyżki;
•  Niedopuszczalne jest dmuchanie. Jeśli zupa jest zbyt gorąca, należy czekać, zanim uniesie się łyżkę do ust;
• Nie wolno również przechylać talerza, by zjeść zupę do końca, siorbać ani wydawać innych odgłosów;
• Nie wolno jednocześnie mówić i jeść;
• Po skończeniu dania sztućce układamy na talerzu obok siebie (widelec ząbkami w dół, nóż skierowany ostrzem ku środkowi talerza);
• Jeśli z jakichś powodów nie możemy zjeść potrawy do końca, pozostawienie jej na talerzu nie będzie uznawane za karygodne uchybienie etykiecie;
• Jednak lepiej jest nałożyć go mniej, a potem ewentualnie poprosić o dokładkę;
• Trzeba jednak we wszystkim zachować umiar, bowiem nadmierne łakomstwo jest nieeleganckie;
• Nieapetyczne jest usuwanie resztek jedzenia z zębów;
• Podczas posiłków nie pali się, nawet pomiędzy serwowaniem kolejnych dań;
• Poprawianie przy stole fryzury czy makijażu również jest bardzo nieeleganckie.

Uff! Prawdą jest, że powyższa lista do krótkich nie należy. Ale przestrzeganie przynajmniej połowy z tych zasad, świadczy o tym, że jesteśmy ludźmi kulturalnymi i grzecznymi.