FIZJOLOGIA i MEDYCYNA
Jako pierwszym, 2 października, Nagrodę Nobla przyznano trzem Amerykanom w kategorii Fizjologia i Medycyna. Są to: Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash oraz Michael W. Young. Pracujący na różnych uniwersytetach panowie otrzymali wyróżnienie za wyjaśnienie mechanizmu molekularnego kontroli rytmu dobowego. Ogólnie mówiąc, pracowali nad funkcjonowaniem zegara biologicznego człowieka i świadomością znaczenia odpowiedniej higieny snu.
Zegar biologiczny człowieka (źródło: wikimedia.org)
A dokładnie, chodzi o zespół sterowanych genami procesów biochemicznych w komórkach i tkankach, który reguluje najważniejsze procesy biologiczne i funkcje naszego organizmu, m.in. poziom hormonów, sen, temperaturę ciała, a także metabolizm. Pozwala on precyzyjnie zaadaptować naszą fizjologię do różnych faz dnia oraz zsynchronizować procesy życiowe organizmów z cyklicznymi zmianami zewnętrznych warunków środowiska.
FIZYKA
3 października przyznano Nobla z Fizyki. Otrzymali go: Rainer Weiss, Barry C. Barish i Kip S. Thorne za wkład w prace nad detektorem LIGO i obserwacje fal grawitacyjnych.
Dzięki nim po raz pierwszy zaobserwowano (we wrześniu 2015) fale grawitacyjne w kosmosie, co może oznaczać rewolucję w astrofizyce. Powstają one w wyniku zderzenia dwóch czarnych dziur.
Fale grawitacyjne (źródło: https://asd.gsfc.nasa.gov)
W przypadku morskich fal ośrodkiem ich rozchodzenia jest woda. W przypadku fal akustycznych jest nim powietrze. Gdy natomiast mowa o falach grawitacyjnych, tym ośrodkiem jest czasoprzestrzeń, znana z ogólnej teorii względności Alberta Einsteina.
Taka rozchodząca się fala grawitacyjna powoduje ścieśnianie i rozszerzanie się wszystkich czterech wymiarów tej czasoprzestrzeni. Jeśli bardzo dokładnie mierzymy upływ czasu i odległość ramion detektorów (są zbudowane w kształcie krzyża, pod kątem prostym), możemy wtedy precyzyjnie sprawdzić, czy jakaś fala zaburza tę odległość. Te zaburzenia długości mierzą detektory LIGO i Virgo. W prostych słowach tłumacząc: niekiedy złoży się tak, że przez naszą planetę przejdzie fala grawitacyjna, a detektory LIGO i Virgo wówczas ją zobaczą. Dotarcie słabego echa tych fal do detektora LIGO zajęło 1,3 mld lat!
CHEMIA
4 października Komitet Noblowski przyznał nagrodę w dziedzinie Chemii. Otrzymali ją: Richard Henderson z MRC Laboratory of Molecular Biology w Cambridge Wielkiej Brytanii; pochodzący z Niemiec, ale pracujący w Columbia University w USA Joachim Frank oraz Jacques Dubochet z Uniwersytetu z Lozanny w Szwajcarii.
Cząsteczki białka (źródło: wikimedia.org)
Zaszczytne wyróżnienie przypadło im za prace związane z obrazowaniem dużych cząsteczek biologicznych w rozdzielczości prawie atomowej, w trójwymiarze. Właśnie dzięki ich badaniom udało się w ostatnich latach poznać strukturę różnych cząstek, zarówno białek powodujących oporność na antybiotyki, jak i powierzchnię tzw. wirusa Zika (najbardziej zagrażający kobietom w ciąży). Osiągnięcia Hendersona, Franka i Dubocheta zadecydowały o podstawowym zrozumieniu chemii życia, a co za tym idzie, o opracowywaniu nowych leków.
LITERATURA
5 października poznaliśmy nazwisko laureata Nagrody Nobla w kategorii Literatura. Został nim Brytyjczyk pochodzenia japońskiego Kazuo Ishiguro (źródło zdjęcia: wikimedia.org), znany choćby z przeniesionej na duży ekran powieści pt. „Okruchy dnia” z Anthonym Hopkinsem (8 nominacji do Oscara). W takich słowach Szwedzka Akademia uzasadniła swój, dla niektórych zaskakujący wybór: „W powieściach o wielkim emocjonalnym ładunku Ishiguro odkrywał głębię kryjącą się w naszym iluzorycznym poczuciu łączności ze światem”.
Pisarz urodził się w 1954 roku w Nagasaki w Japonii. Kiedy skończył 5 lat, wraz z rodziną przeprowadził się do Wielkiej Brytanii. Studiował literaturę w prestiżowym Kent. Brytyjskie obywatelstwo otrzymał w 1982 roku, wtedy też zadebiutował powieścią pt. „Pejzaż w kolorze sepii” (opowieść o życiu w Nagasaki kilka lat po II wojnie światowej). Łącznie wydał 8 książek. Sławę zdobył pod koniec lat 80. Za wspomniane rozgrywające się wśród angielskiej arystokracji w przededniu 1939 roku, otrzymał Nagrodę Bookera.
Jest wysoce cenionym przez światową krytykę i lubiany przez czytelników na całym świecie. W swoich dziełach sięga do czasów przeszłych, opowiada o współczesności, i również odwołuje się do konwencji futurystycznej i fantasy.
Jak sam mówi: „Chciałbym, żeby moja twórczość choć trochę przyczyniła się do polepszenia obecnego klimatu w niepewnych czasach i pokierowała świat w lepszą stronę. To cudowne wyróżnienie, głównie dlatego, że uznano, iż podążam śladem wielkich autorów, którzy żyli przede mną”.
Pokojowa Nagroda Nobla
6 października w piątek przyznano z kolei niezwykle istotną w dzisiejszych czasach (patrz poczynania Korei Północnej) Pokojową Nagrodę Nobla. Otrzymała ją ICAN, czyli Międzynarodowa Kampania na rzecz Zniesienia Broni Nuklearnej. To jedna z najważniejszych tego typu organizacji pozarządowych, która walczy o likwidację broni atomowej na świecie. W jej skład wchodzą przedstawiciele z około 100 krajów. W ostatnich latach ICAN przyczyniła się do zmiany kierunku w staraniach o całkowite zniesienie bomb nuklearnych.
Logo (źródło: wikimedia.org)
EKONOMIA
9 października przyznano jeszcze ekonomicznego Nobla ufundowanego przez Bank Szwecji. A otrzymał go Amerykanin Richard H. Thaler za naukowy wkład w rozwój ekonomii behawioralnej, czyli za pionierskie osiągnięcia w wypełnieniu luki między ekonomią a psychologią.
Thaler badał konsekwencje zachowań społecznych i tego, jaki wpływ ma psychologia na indywidualne decyzje, a co za tym idzie na rynki finansowe. Jego analiza przyda się nam w życiu codziennym.
Galeria zdjęć - Laureaci Nagrody Nobla 2017 – krótkie podsumowanie
Więcej artykułów od autora pj
Ma dopiero 17 lat, a już może pochwalić się odkryciem, o jakim jego rówieśnicy nawet nie śnili. Gdy koledzy i koleżanki Wolfa szukali Pokemonów swoimi smartfonami, on wolał spoglądać w gwiazdy. Marzyciel? Nie. To młody mieszkaniec Nowego Jorku, który badaniem kosmosem fascynuje się od najmłodszych lat. Niedawno odbywał wakacyjny staż w... NASA i tam też zauważył cień
Im wygodniej i bardziej futurystycznie, tym lepiej – pomyśleli zapewne producenci z firmy Segway, pokazując na CES 2020 (największe targi elektroniki na świecie), prezentując swoje najnowsze cacko na kołkach. I nie, nie jest to bardziej odpicowana elektryczna hulajnoga, a…. fotel o nazwie S-Pod!
Było ich trzech – Kacper, Melchior i Baltazar. Przybyli ze Wschodu, podążając za blaskiem Gwiazdy Betlejemskiej. Pragnęli pokłonić się małemu Jezusowi i obdarować go darami: kadzidłem, złotem i mirrą. 6 stycznia w Kościele katolickim obchodzone jest święto wspominające ten moment, oficjalnie Objawieniem Pańskim zwane.
Zapewne wszyscy z Was słyszeli lub czytali o muchołówce, która nęci potencjalne ofiary (owady) kolorem i słodkim nektarem, by następnie trawić je przez kilka dni. Są nawet takie rośliny, które potrafią zjeść… mysz lub ptaka. A co powiecie na drzewa wysysające wszystkie soki z… ludzi, tak że pozostanie z nich tylko szkielet? Podobno takie właśnie rosły w dżunglach połu
„Słuchaj swego serca, kiedy ono cię wzywa, słuchaj swego serca, nic innego nie możesz zrobić” - śpiewała Marie Fredriksson w jednej z najpiękniejszych piosenek o miłości. I robiła to tak, że każdy zakochiwał się w jej głosie i wizerunku. Każdy wierzył w siłę uczucia. Niestety, nie zobaczymy już więcej tej szwedzkiej wokalistki zespołu Roxette. Marie zmarła 9 grudnia
Polecamy podobne artykuły
Nagroda Nobla to najbardziej prestiżowe osiągniecie dla każdego naukowca, działacza czy pisarza. Co roku do wybitnego grona wszechstronnych laureatów dołączają kolejni, którzy również wyróżnili się w swojej dziedzinie. Również w październiku 2019 roku Komisja Noblowska ogłosiła nazwiska osób, które w grudniu otrzymają nagrodę.
Niedawno naukowy świat obiegła informacja, że po raz pierwszy udało się zaobserwować tzw. fale grawitacyjne. Albert Einstein miał więc rację. Teraz jego teoria ma już namacalne dowody i przekonany będzie największy sceptyk. Czym są te fale? Skąd się biorą? Zapraszam do przeczytania artykułu na ten temat.
Czwartek 22 września 2016 roku był dniem, kiedy po raz 26. wręczono Ig Noble, zwane też Antynoblami. To nagrody, które przyznaje się za dziwne, jeszcze dziwniejsze i najdziwniejsze „odkrycia” naukowe. I co ciekawe, rozdają je zdobywcy tych prawdziwych Nagród Nobla. Skąd taki pomysł?
Początek października to czas, kiedy ujawniani są zdobywcy Nagrody Nobla. Od kilku dni znamy nazwiska wszystkich osób, którzy je otrzymali w poszczególnych kategoriach. Czego dokonali, że akurat oni są tegorocznymi zwycięzcami? Przeczytacie o tym w niniejszym artykule.
W tym roku nieco dłużej trwało, zanim zostały ujawnione wszystkie nazwiska nagrodzonych prestiżową Nagrodą Nobla. Ostatniego laureata w dziedzinie literatury poznaliśmy dopiero 13 października. Został nim, ku zaskoczeniu niemal wszystkich – muzyk Bob Dylan. W niniejszym artykule, jak co roku, podsumujemy to doniosłe wydarzenie, jakim jest wręczenie Nagród Nobla, przyb
Teraz czytane artykuły
Poznaliśmy już wszystkich zdobywców prestiżowej Nagrody Nobla. W artykule przygotowaliśmy krótkie podsumowanie, przybliżając każdą dziedzinę: od medycyny po literaturę. Warto nadmienić, iż w 2017 roku wartość pieniężna Nagrody Nobla wzrosła o 1 milion koron, czyli 104 tys. euro (wcześniej było to 8 milionów koron).
Żałuję, że wcześniej nie przeczytałem żadnej z książek pani Marii Czubaszek. Jeszcze bardziej żałuję, że nigdy jej nie poznałem. O ile jednak dorobek literacki uda mi się nadrobić, to o spotkaniu z autorką niestety muszę zapomnieć. Znana, choć przez nie wszystkich lubiana, pisarka zmarła bowiem 12 maja 2016 roku w wieku 76 lat. Nie doczekała premiery swojej ostatniej
Jaką temperaturę ustawić na termostacie bojlera, aby zminimalizować opłaty za prąd? Opiszemy kilka ważnych zasad związanych z oszczędna pracą bojlera. Zmniejsz swoje rachunki za prąd.
30 października 2015 roku polscy gracze mieli powód do dumy. Po raz 33. przyznano Golden Joystick Awards. Geralt z Rivii zdeklasował konkurencję. Gra „Wiedźmin 3: Dziki Gon” zdobyła statuetki w kilku kategoriach, w tym tę najważniejszą, czyli za Grę Roku. Gratulacje!
Czy zastanawialiście się, jak tworzy się muzykę? To proste – wystarczy kawałek kartki w pięciolinię, a dodatkowo przyda się jakiś instrument, aby sobie wysłuchać kompozycji. W dzisiejszych cyfrowych czasach to za mało. Wszystkich zainteresowanych tematem komponowania, czy potocznie tworzenia muzyki elektronicznej zapraszam na mały przewodnik, a być może w przyszłości
Wieczór 9 marca 2019 roku należał do polskiej muzyki. Wtedy bowiem mogliśmy oglądać relację na żywo z 25. już edycji przyznania Fryderyków. Tegoroczna gala była wyjątkowa. Pierwszy raz odbyła się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. I pierwszy raz z udziałem 5-tysięcznej publiczności, która zakupiła bilety na tę uroczystość. Wielkim wygranym okazał się
Nareszcie! 10 października we wtorek rano czasu polskiego ukazał się w sieci długo wyczekiwany zwiastun ósmego epizodu „Gwiezdnych wojen”. Jednocześnie ruszyła przedsprzedaż biletów na pierwsze seanse. Premiera „Ostatniego Jedi” już 14 grudnia. Trailer jest mniej tajemniczy od wcześniejszego teasera i zawiera potencjalne spoilery, ale nadal czuć moc i klimat „Star War
25-26 maja 2013 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie odbędzie się wielkie wydarzenie muzyczne. Po raz pierwszy w Polsce wystąpi wielka gwiazda muzyki Beyonce.
XX wiek był najokrutniejszym okresem w historii ludzkości. Dwie wojny światowe i wiele wojen domowych doprowadziły do śmierci milionów istnień. Było kilka filmów ukazujących koszmarne akty ludobójstwa, m.in. Hotel Ruanda o masakrze w Ruandzie, Lista Schindlera o holocauście czy Wybawca o strasznych wydarzeniach w Jugosławii. Chińska produkcja "Kwiaty wojny" wpisuje si
28 stycznia miała miejsca okrągła 60. edycja przyznania nagród Grammy – Oscarów muzycznego świata. Na gali w Madison Square Garden (pierwszy raz od 2003 roku właśnie tam, a nie w Los Angeles) wielkim triumfatorem został Bruno Mars. Artysta zdobył aż sześć statuetek, m.in. za Najlepszy Album, Najlepszą Piosenkę i Najlepszy Album R&B. W nieco spóźnionym artykule znajdz
Jednym z największych sekretów współczesnej medycyny estetycznej jest mezoterapia igłowa. Jest to zabieg, dzięki któremu można zachować na długo młodość i cieszyć się z pięknej skóry bez żadnych zmarszczek.
Daniel - młody poeta regularnie publikujący na łamach portalu Altao.pl udowadnia, że wena twórcza jest w nim silna.
W jednym z fragmentów książki pt. „Zatajona Prawda”, a konkretniej w przytoczonym tam cytacie możemy odnaleźć następującą myśl: „Jesteśmy siłą życiową wszechświata z dwoma poznawczymi umysłami. W każdej chwili możemy wybierać, kim i jak chcemy być”. Tak, drodzy czytelnicy, to dotyczy Was wszystkich, choć nie wszyscy będziecie debiutem literackim Łukasz Kulaka zachwyce
W tym dziale nie mogło zabraknąć Harrisona Forda. Gdyby nie trafił do świata kina, zajmowałby się zapewne stolarką. Na szczęście dla widzów stało się inaczej. Ford jest dziś jedną z największych, najbardziej kasowych gwiazd Hollywood, ikoną popkultury. Grywał bohaterów, których nie dało się nie polubić. Ten zawadiacki uśmiech, ironiczne poczucie humoru, bicz lub blast
Czy posiadacie stary komputer z zasilaczem AT lub ATX? Często bywa, że taki komputer jest już nam niepotrzebny. Można jednak wykorzystać część jego elementów, aby zbudować coś przydatnego. Dziś pokażę jak ze starego zasilacza ATX zbudować własny zasilacz, do celów modelarskich lub hobbistycznych, a nawet na potrzeby elektronicznych projektów.
Są takie dwa piękne dni w roku, o których nie tyle warto, co trzeba pamiętać. Mowa o 21 i 22 stycznia. Wtedy swoje święto obchodzą polskie babcie i dziadkowie, którzy są równie ważni, jak rodzice. Wychowują nas od najmłodszych lat oraz przekazują niezbędną wiedzę, rozpieszczają i czytają bajki, przytulają i kochają bezgraniczną miłością. Oddajmy im więc należny hołd,
Superman to największy komiksowy superbohater i ikona popkultury. Niebiesko-czerwony kostium z charakterystycznym logo to marka sama w sobie. Jedni go kochają , inni wyśmiewają, twierdząc, że to postać tandetna i nudna. Stworzony ponad 70 lat temu komiksowy heros pojawił się wielu animacjach, serialach i filmach.
Nowy film Roba Marshalla to pierwszorzędny musical przeznaczony dla ściśle określonego grona odbiorców. Pomimo faktu, że produkcja sygnowana jest marką Disneya, w niczym nie przypomina charakterystycznych dla powyższej wytwórni obrazów. „Tajemnice lasu” to mroczna opowiastka z niegłupią wymową, skierowana w szczególności do fanów musicali, jak również osób przekładają
Nowości
Geraltem z Rivii, zapytacie? Niemożliwe, wszak on bohaterem fikcyjnym jest, pomyślicie. Ano prawda to. Czyżby zatem jakowyś z dwóch odtwórców roli Rzeźnika z Blaviken chwilę na pogawędkę znalazł? Nie. Z kimś innym my w karczmie byli, mód i wino pili. Z kimś, kto wiedźmiński świat od podszewki zna i dobrze wie, że „zło to zło, mniejsze, większe, średnie, wszystko jedno
14 stycznia już po raz 27. wręczono Paszporty Polityki, czyli nagrody za najważniejsze osiągnięcia w szeroko pojętej dziedzinie polskiej kultury za rok 2019. Otrzymali je twórcy i wykonawcy, którzy swoim talentem, charyzmą i oryginalnością najbardziej zwrócili na siebie uwagę. Łącznie nagrodzono siedem osób w siedmiu kategoriach. Wśród laureatów znaleźli się m.in. mło
Ma dopiero 17 lat, a już może pochwalić się odkryciem, o jakim jego rówieśnicy nawet nie śnili. Gdy koledzy i koleżanki Wolfa szukali Pokemonów swoimi smartfonami, on wolał spoglądać w gwiazdy. Marzyciel? Nie. To młody mieszkaniec Nowego Jorku, który badaniem kosmosem fascynuje się od najmłodszych lat. Niedawno odbywał wakacyjny staż w... NASA i tam też zauważył cień
Uliczka oświetlana chłodną poświatą księżyca, chwiejnie migoczące światła latarń, poza zasięgiem których chyłkiem przemyka postać w pelerynie. Omdlewająca w uścisku ofiara, biała szyja, błysk kłów i przytłaczająca cisza, mącona jedynie przez zachłanne chłeptanie… Kalka wielokrotnie powielana, gotycki sztafaż wielokrotnie używany i wykorzystywany w dziesiątkach lepszyc
Carbonara wcale nie jest włoską potrawą. Co nie zmienia faktu, że każda bardziej lub mniej szanująca się włoska restauracja ma ją w swojej ofercie. Gości również w naszych domach, i to z kilku powodów: smak, cena i łatwość w przygotowaniu. Jednak czym tak naprawdę jest włoska potrawa?
Polskie seriale gatunkowe są coraz lepsze. Odważne stwierdzenie? Tak. Ale to żaden fake news, to prawda. Niechaj tego przykładem będzie niedawny „Ślepnąc od świateł”, „Rojst”, czy pierwszy sezon (kolejny podobno już nie tym samym poziomie) „Belfra”. „Wataha” od HBO także należy do grupy tych sprawnie nakręconych i intrygujących produkcji. Mająca własny europejski stem
Artykuły z tej samej kategorii
Wieczorem 21 września 2019 roku poznaliśmy wszystkich laureatów 44. Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni. Zwycięzcą, czyli zdobywcą Złotych Lwów, i jednocześnie najlepszym filmem został polityczny thriller „Obywatel Jones”. To dość zachowawczy wybór jury pod przewodnictwem Macieja Wojtyszki, gdyż głównym faworytem był nasz kandydat do Oscara, zbierające lepsze recenzj
Super wiadomość dla miłośników twórczości Olgi Tokarczuk. Jej wydana w 2009 roku powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych” została uznana przez poważany dziennik „Guardian” jedną z najlepszych 100 książek XXI wieku! Znalazła się na 75 miejscu.
Nagroda Nobla to najbardziej prestiżowe osiągniecie dla każdego naukowca, działacza czy pisarza. Co roku do wybitnego grona wszechstronnych laureatów dołączają kolejni, którzy również wyróżnili się w swojej dziedzinie. Również w październiku 2019 roku Komisja Noblowska ogłosiła nazwiska osób, które w grudniu otrzymają nagrodę.
Już od 25 października miłośnicy mrożących krew w żyłach filmów poczują się jak w… piekle. Dużymi krokami nadciąga bowiem 4. ogólnopolski Przegląd Horrorów FEST MAKABRA. Przeczytajcie, jakie tym razem przerażające niespodzianki przygotował organizator wydarzenia – dystrybutor Kino Świat.
Strasznie zapraszamy na 5. edycję Splat!FilmFest – International Fantastic Film Festival, który odbędzie się w warszawskiej Kinotece w dniach 2-8 grudnia oraz Centrum Kultury w Lublinie od 9 do 15 grudnia!
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2020 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.208