FIZJOLOGIA i MEDYCYNA
Jako pierwszym, 2 października, Nagrodę Nobla przyznano trzem Amerykanom w kategorii Fizjologia i Medycyna. Są to: Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash oraz Michael W. Young. Pracujący na różnych uniwersytetach panowie otrzymali wyróżnienie za wyjaśnienie mechanizmu molekularnego kontroli rytmu dobowego. Ogólnie mówiąc, pracowali nad funkcjonowaniem zegara biologicznego człowieka i świadomością znaczenia odpowiedniej higieny snu.
Zegar biologiczny człowieka (źródło: wikimedia.org)
A dokładnie, chodzi o zespół sterowanych genami procesów biochemicznych w komórkach i tkankach, który reguluje najważniejsze procesy biologiczne i funkcje naszego organizmu, m.in. poziom hormonów, sen, temperaturę ciała, a także metabolizm. Pozwala on precyzyjnie zaadaptować naszą fizjologię do różnych faz dnia oraz zsynchronizować procesy życiowe organizmów z cyklicznymi zmianami zewnętrznych warunków środowiska.
FIZYKA
3 października przyznano Nobla z Fizyki. Otrzymali go: Rainer Weiss, Barry C. Barish i Kip S. Thorne za wkład w prace nad detektorem LIGO i obserwacje fal grawitacyjnych.
Dzięki nim po raz pierwszy zaobserwowano (we wrześniu 2015) fale grawitacyjne w kosmosie, co może oznaczać rewolucję w astrofizyce. Powstają one w wyniku zderzenia dwóch czarnych dziur.
Fale grawitacyjne (źródło: https://asd.gsfc.nasa.gov)
W przypadku morskich fal ośrodkiem ich rozchodzenia jest woda. W przypadku fal akustycznych jest nim powietrze. Gdy natomiast mowa o falach grawitacyjnych, tym ośrodkiem jest czasoprzestrzeń, znana z ogólnej teorii względności Alberta Einsteina.
Taka rozchodząca się fala grawitacyjna powoduje ścieśnianie i rozszerzanie się wszystkich czterech wymiarów tej czasoprzestrzeni. Jeśli bardzo dokładnie mierzymy upływ czasu i odległość ramion detektorów (są zbudowane w kształcie krzyża, pod kątem prostym), możemy wtedy precyzyjnie sprawdzić, czy jakaś fala zaburza tę odległość. Te zaburzenia długości mierzą detektory LIGO i Virgo. W prostych słowach tłumacząc: niekiedy złoży się tak, że przez naszą planetę przejdzie fala grawitacyjna, a detektory LIGO i Virgo wówczas ją zobaczą. Dotarcie słabego echa tych fal do detektora LIGO zajęło 1,3 mld lat!
CHEMIA
4 października Komitet Noblowski przyznał nagrodę w dziedzinie Chemii. Otrzymali ją: Richard Henderson z MRC Laboratory of Molecular Biology w Cambridge Wielkiej Brytanii; pochodzący z Niemiec, ale pracujący w Columbia University w USA Joachim Frank oraz Jacques Dubochet z Uniwersytetu z Lozanny w Szwajcarii.
Cząsteczki białka (źródło: wikimedia.org)
Zaszczytne wyróżnienie przypadło im za prace związane z obrazowaniem dużych cząsteczek biologicznych w rozdzielczości prawie atomowej, w trójwymiarze. Właśnie dzięki ich badaniom udało się w ostatnich latach poznać strukturę różnych cząstek, zarówno białek powodujących oporność na antybiotyki, jak i powierzchnię tzw. wirusa Zika (najbardziej zagrażający kobietom w ciąży). Osiągnięcia Hendersona, Franka i Dubocheta zadecydowały o podstawowym zrozumieniu chemii życia, a co za tym idzie, o opracowywaniu nowych leków.
LITERATURA
5 października poznaliśmy nazwisko laureata Nagrody Nobla w kategorii Literatura. Został nim Brytyjczyk pochodzenia japońskiego Kazuo Ishiguro (źródło zdjęcia: wikimedia.org), znany choćby z przeniesionej na duży ekran powieści pt. „Okruchy dnia” z Anthonym Hopkinsem (8 nominacji do Oscara). W takich słowach Szwedzka Akademia uzasadniła swój, dla niektórych zaskakujący wybór: „W powieściach o wielkim emocjonalnym ładunku Ishiguro odkrywał głębię kryjącą się w naszym iluzorycznym poczuciu łączności ze światem”.
Pisarz urodził się w 1954 roku w Nagasaki w Japonii. Kiedy skończył 5 lat, wraz z rodziną przeprowadził się do Wielkiej Brytanii. Studiował literaturę w prestiżowym Kent. Brytyjskie obywatelstwo otrzymał w 1982 roku, wtedy też zadebiutował powieścią pt. „Pejzaż w kolorze sepii” (opowieść o życiu w Nagasaki kilka lat po II wojnie światowej). Łącznie wydał 8 książek. Sławę zdobył pod koniec lat 80. Za wspomniane rozgrywające się wśród angielskiej arystokracji w przededniu 1939 roku, otrzymał Nagrodę Bookera.
Jest wysoce cenionym przez światową krytykę i lubiany przez czytelników na całym świecie. W swoich dziełach sięga do czasów przeszłych, opowiada o współczesności, i również odwołuje się do konwencji futurystycznej i fantasy.
Jak sam mówi: „Chciałbym, żeby moja twórczość choć trochę przyczyniła się do polepszenia obecnego klimatu w niepewnych czasach i pokierowała świat w lepszą stronę. To cudowne wyróżnienie, głównie dlatego, że uznano, iż podążam śladem wielkich autorów, którzy żyli przede mną”.
Pokojowa Nagroda Nobla
6 października w piątek przyznano z kolei niezwykle istotną w dzisiejszych czasach (patrz poczynania Korei Północnej) Pokojową Nagrodę Nobla. Otrzymała ją ICAN, czyli Międzynarodowa Kampania na rzecz Zniesienia Broni Nuklearnej. To jedna z najważniejszych tego typu organizacji pozarządowych, która walczy o likwidację broni atomowej na świecie. W jej skład wchodzą przedstawiciele z około 100 krajów. W ostatnich latach ICAN przyczyniła się do zmiany kierunku w staraniach o całkowite zniesienie bomb nuklearnych.
Logo (źródło: wikimedia.org)
EKONOMIA
9 października przyznano jeszcze ekonomicznego Nobla ufundowanego przez Bank Szwecji. A otrzymał go Amerykanin Richard H. Thaler za naukowy wkład w rozwój ekonomii behawioralnej, czyli za pionierskie osiągnięcia w wypełnieniu luki między ekonomią a psychologią.
Thaler badał konsekwencje zachowań społecznych i tego, jaki wpływ ma psychologia na indywidualne decyzje, a co za tym idzie na rynki finansowe. Jego analiza przyda się nam w życiu codziennym.
Galeria zdjęć - Laureaci Nagrody Nobla 2017 – krótkie podsumowanie
Więcej artykułów od autora pj
31 dzień października, a konkretniej pora wieczorna, to czas, kiedy dziatwa przebiera się w różnej maści zjawy, duchy i potwory, i wyrusza na łowy. Pukając od drzwi do drzwi, odważnie krzyczą „cukierek albo psikus”, tym samym nie dając większego wyboru mieszkańcom. Zabawa ta jest mocno zaakcentowana na zachodzie, szczególnie za oceanem, aczkolwiek i w Polsce od co na
Uszy – tak, jak o każdy inny narząd, tak i o nie dbać trzeba i chronić też. Szczególnie jesienna, nawet słoneczna, aura może być zdradliwa. Czapkę więc nosić należy, o zawianie bowiem łatwo. Gorzej jak powodem niedosłuchu nie jest przeziębienie, a przewlekłe, trwające tygodniami ostre zapalenie. Ale najczęściej (i na szczęście) przyczyna uczucia zapchanego ucha tkwi w
Kiedy zobaczyłem go po raz pierwszy w thrillerze „8 milimetrów” (1999) Joela Schumachera, prawie zaniemówiłem. Jako specjalista od snuff porno – Max Callifornia przyćmił w rzeczonym obrazie samego Nicolasa Cage’a, pokazując aktorstwo na wysokim poziomie. Miał to coś w oku: tajemnicę, szczyptę charyzmy, niezdrową fascynację. A już rok później za kolejną drugoplanową ro
W niedzielę 6 października 2019 roku po raz 23. przyznano prestiżową nagrodę Nike. Jej laureatem został lubiany Mariusz Szczygieł. Jury pod przewodnictwem profesora Marka Zaleskiego było zgodne, że to właśnie tom reportaży pt. „Nie ma” powinien zostać uznany za najlepszą książką.
Johna Wicka alias Babę Jagę zna już chyba każdy fan kina akcji. Ten perfekcyjny zabójca zlikwidował już setki wrogów na dziesiątki sposobów. A wcielający się w niego Keanu Reeves powrócił na łono gatunku w chwale i udowodnił, że nadaje się do takich ról idealnie. Filmy osiągnęły sukces, dzięki głównemu bohaterowi i dopracowanej choreografii. A jak Baba Jaga poradzi s
Polecamy podobne artykuły
Nagroda Nobla to najbardziej prestiżowe osiągniecie dla każdego naukowca, działacza czy pisarza. Co roku do wybitnego grona wszechstronnych laureatów dołączają kolejni, którzy również wyróżnili się w swojej dziedzinie. Również w październiku 2019 roku Komisja Noblowska ogłosiła nazwiska osób, które w grudniu otrzymają nagrodę.
Niedawno naukowy świat obiegła informacja, że po raz pierwszy udało się zaobserwować tzw. fale grawitacyjne. Albert Einstein miał więc rację. Teraz jego teoria ma już namacalne dowody i przekonany będzie największy sceptyk. Czym są te fale? Skąd się biorą? Zapraszam do przeczytania artykułu na ten temat.
Czwartek 22 września 2016 roku był dniem, kiedy po raz 26. wręczono Ig Noble, zwane też Antynoblami. To nagrody, które przyznaje się za dziwne, jeszcze dziwniejsze i najdziwniejsze „odkrycia” naukowe. I co ciekawe, rozdają je zdobywcy tych prawdziwych Nagród Nobla. Skąd taki pomysł?
Początek października to czas, kiedy ujawniani są zdobywcy Nagrody Nobla. Od kilku dni znamy nazwiska wszystkich osób, którzy je otrzymali w poszczególnych kategoriach. Czego dokonali, że akurat oni są tegorocznymi zwycięzcami? Przeczytacie o tym w niniejszym artykule.
W tym roku nieco dłużej trwało, zanim zostały ujawnione wszystkie nazwiska nagrodzonych prestiżową Nagrodą Nobla. Ostatniego laureata w dziedzinie literatury poznaliśmy dopiero 13 października. Został nim, ku zaskoczeniu niemal wszystkich – muzyk Bob Dylan. W niniejszym artykule, jak co roku, podsumujemy to doniosłe wydarzenie, jakim jest wręczenie Nagród Nobla, przyb
Teraz czytane artykuły
Poznaliśmy już wszystkich zdobywców prestiżowej Nagrody Nobla. W artykule przygotowaliśmy krótkie podsumowanie, przybliżając każdą dziedzinę: od medycyny po literaturę. Warto nadmienić, iż w 2017 roku wartość pieniężna Nagrody Nobla wzrosła o 1 milion koron, czyli 104 tys. euro (wcześniej było to 8 milionów koron).
Najważniejszy organ naszego ciała, który nadal nie jest dokładnie zbadany. Jakie skrywa tajemnice? Było już o hipnozie i zaburzeniach sennych. Teraz spróbujemy zagłębić się w zakamarki ludzkiego umysłu.
TEN CZAS, jak nazywa autorka wojenną bezsensowną i bezduszną zawieruchę, nie oszczędza nikogo. Jest niczym palec diabła, który skrzywdzi też i tych najmłodszych, niewinnych. Bo to właśnie dzieci cierpią najbardziej. Tak było w Sochach na Zamojszczyźnie 1 czerwca 1943 roku. Tętniąca życiem, licząca ponad 80 domów, wioska w kilka godzin przestała istnieć. Pozostały zgli
Żałuję, że wcześniej nie przeczytałem żadnej z książek pani Marii Czubaszek. Jeszcze bardziej żałuję, że nigdy jej nie poznałem. O ile jednak dorobek literacki uda mi się nadrobić, to o spotkaniu z autorką niestety muszę zapomnieć. Znana, choć przez nie wszystkich lubiana, pisarka zmarła bowiem 12 maja 2016 roku w wieku 76 lat. Nie doczekała premiery swojej ostatniej
Początek listopada to czas godny zapamiętania. Niechaj kronikarze zapiszą datę 11.06.2013 w swoich zakurzonych i magicznych księgach. Najsłynniejszy Wiedźmin – Geralt z Rivii powraca, by raz jeszcze zabijać potwory maści wszelkiej i wymierzać sprawiedliwość tam gdzie jej brak.
30 października 2015 roku polscy gracze mieli powód do dumy. Po raz 33. przyznano Golden Joystick Awards. Geralt z Rivii zdeklasował konkurencję. Gra „Wiedźmin 3: Dziki Gon” zdobyła statuetki w kilku kategoriach, w tym tę najważniejszą, czyli za Grę Roku. Gratulacje!
Mel Gibson – wróg numer jeden Hollywood wraca w chwale po 10 latach banicji. Jego pierwszy wojenny film w karierze „Przełęcz ocalonych” to opowieść, która zmiękczy serca i doprowadzi do wzruszeń najtwardszych facetów. Czy zatem mamy do czynienia z arcydziełem, które na nowo zdefiniuje kino gatunkowe z akcją umiejscowioną podczas drugiej wojny światowej? Otóż nie, ale
25-26 maja 2013 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie odbędzie się wielkie wydarzenie muzyczne. Po raz pierwszy w Polsce wystąpi wielka gwiazda muzyki Beyonce.
Pochodzi z Poznania. I ma zdolności będące jednocześnie ogromną pasję. Darek Roszyk jest bowiem masażystą. Jako Masu-Masu zaczął pomagać ludziom i ich kręgosłupom. Jedna z jego zadowolonych klientek napisała, że „ma ręce, które leczą i ciało, i duszę!”. Nawet sama rozmowa z tym pozytywnym jegomościem, jak się przekonaliśmy, jest bardzo relaksująca i odstresowująca.
Amerykanie mają swojego Stephena Kinga, ale my wcale nie gorsi. W Polsce gatunek horroru także popularnym jest. Niechaj dowodem będą, sprzedające się jak świeże bułki, klimatyczne, rodzime powieści: „Gałęziste”, „Grzesznik” oraz „Inkub”. Ich autora Artur Urbanowicza (tak, napisał je wszystkie) rozpiera duma. Czy to właśnie matematyczne wykształcenie sprawia, że jego k
Pamiętam, że przy okazji recenzowania „Firewatch”, napisałem, iż uwielbiam gry, które „umieją być wielkie swoją skromnością”. Te słowa nie wydają się być adekwatne względem tytułu „The Beast Inside”, gdyż gra – mimo skromnego budżetu, typowego dla produkcji indie (plus kilkadziesiąt tys. kickstarterowych $) - wygląda na pierwszy rzut oka, niczym poważna, „średnio budż
„To wojna przeciwko systemowi. Jesteśmy Ruchem Oporu” – tymi słowami Profesor, główny inicjator wcześniejszego napadu na Mennicę Królewską zachęca ludzi do walki. Walki przeciwko państwu. Ale nie za pomocą karabinów czy kłamstw, a ponownego… skoku. I to nie byle na co, bo na znajdujący się w Madrycie Główny Bank Hiszpanii. Mówiąc jednak o samych napadach, nie da się t
Tradycjonalna egiptologia od niepamiętnych czasów zakłada, że Wielka Piramida wzniesiona została przez faraona z IV dynastii Chufu (Cheopsa). Badając bliżej sprawę, dochodzimy jednak do wniosku, że podobne założenie jest mocno wątpliwe.
Egiptolodzy są zgodni, że cywilizacja starożytnego Egiptu powstała 3 100 – 3 000 lat p.n.e. Akademiccy naukowcy twierdzą także, że na ziemi egipskiej nie rozwinęła się żadna inna kultura oprócz tej, która zapoczątkowana została przez faraonów z I dynastii. Jednak czy konwencjonalna nauka po raz kolejny nie popełnia błędu?
„Na wsi proszę pana, to nic się nie dzieje. Nuda i jeszcze raz nuda. Tylko powietrze mają świeże i to nie zawsze, jak syfem z pól zawieje”- powiedział raz szyderczo sąsiad z wielkomiejskiego osiedla do innego sąsiada. Nawet nie wie, jak bardzo się myli. Co prawda, nie znajdzie na wsi kina, i teatru, i centrów handlowych, ale zmieni zdanie, jeśli przeczyta niniejszy ar
DNA – kwas deoksyrybonukleinowy – jest nośnikiem informacji genetycznej i warunkuje poprzez konkretnie zapisane informacje nasz wygląd zewnętrzny, podatność na dane choroby, kolor włosów, skóry i wiele innych cech fizycznych ludzi.
Gdzie pożegnamy 2013 i jak przywitamy 2014 rok? Przedstawiamy listę ciekawych miejsc w okolicy, gdzie można w szampańskiej atmosferze spędzić sylwestrową noc.
Nowości
Pamiętam, że przy okazji recenzowania „Firewatch”, napisałem, iż uwielbiam gry, które „umieją być wielkie swoją skromnością”. Te słowa nie wydają się być adekwatne względem tytułu „The Beast Inside”, gdyż gra – mimo skromnego budżetu, typowego dla produkcji indie (plus kilkadziesiąt tys. kickstarterowych $) - wygląda na pierwszy rzut oka, niczym poważna, „średnio budż
Pochodzi z Poznania. I ma zdolności będące jednocześnie ogromną pasję. Darek Roszyk jest bowiem masażystą. Jako Masu-Masu zaczął pomagać ludziom i ich kręgosłupom. Jedna z jego zadowolonych klientek napisała, że „ma ręce, które leczą i ciało, i duszę!”. Nawet sama rozmowa z tym pozytywnym jegomościem, jak się przekonaliśmy, jest bardzo relaksująca i odstresowująca.
Któż by się spodziewał w takim krótkim odstępie czasu premiery kolejnej odsłony „Terminatora” po koszmarnie źle przyjętym przez krytyków „Genisys”, który miał być początkiem nowej trylogii, lecz ostatecznie został zamieciony pod dywan (rozczarowujący dla twórców i wytwórni wynik box-office’owy). Niemniej finansowa porażka nie zniechęciła producentów do następnej próby
Amerykanie mają swojego Stephena Kinga, ale my wcale nie gorsi. W Polsce gatunek horroru także popularnym jest. Niechaj dowodem będą, sprzedające się jak świeże bułki, klimatyczne, rodzime powieści: „Gałęziste”, „Grzesznik” oraz „Inkub”. Ich autora Artur Urbanowicza (tak, napisał je wszystkie) rozpiera duma. Czy to właśnie matematyczne wykształcenie sprawia, że jego k
Poznajcie Joanną Dyląg-Faliszek. To młoda, skromna artystka, absolwentka Uniwersytetu Rzeszowskiego. Od trzech lat mieszka w Jedliczu. I tam też oddaje się swojej pasji – maluje na płótnie przestrzeń, która ją otacza. Swoją twórczość prezentuje na Facebooku, a także w formie filmików na YouTubie na kanale Aś Maluje. W czerwcu tego roku jej zorganizowany w Starej Kuźni
„Dom”, do którego słowa napisała sama Cleo, to kolejny utwór wchodzący w skład albumu „Stamina”, czyli wspólnego projektu producenta Donatana i piłkarza Roberta Lewandowskiego. O „Staminie” jest głośno już od pewnego czasu, kiedy to panowie wydali w lutym tego roku pierwszy singiel „Mansa Musa”, na którym zaprezentowali się trzej raperzy: Gural, ReTo i Sitek. W czerwc
Artykuły z tej samej kategorii
Już od 25 października miłośnicy mrożących krew w żyłach filmów poczują się jak w… piekle. Dużymi krokami nadciąga bowiem 4. ogólnopolski Przegląd Horrorów FEST MAKABRA. Przeczytajcie, jakie tym razem przerażające niespodzianki przygotował organizator wydarzenia – dystrybutor Kino Świat.
Nagroda Nobla to najbardziej prestiżowe osiągniecie dla każdego naukowca, działacza czy pisarza. Co roku do wybitnego grona wszechstronnych laureatów dołączają kolejni, którzy również wyróżnili się w swojej dziedzinie. Również w październiku 2019 roku Komisja Noblowska ogłosiła nazwiska osób, które w grudniu otrzymają nagrodę.
W niedzielę 6 października 2019 roku po raz 23. przyznano prestiżową nagrodę Nike. Jej laureatem został lubiany Mariusz Szczygieł. Jury pod przewodnictwem profesora Marka Zaleskiego było zgodne, że to właśnie tom reportaży pt. „Nie ma” powinien zostać uznany za najlepszą książką.
W niedzielę 22 września odbyła się gala wręczenia Emmy – najbardziej prestiżowych nagród w historii amerykańskiej telewizji. 71. edycja przeszła więc do historii. Tydzień wcześniej poznaliśmy laureatów w kategoriach technicznych, a podczas trzeciej ceremonii resztę w najważniejszych kategoriach. Królowały seriale: „Gra o tron” (co wielu może dziwić) i „Czarnobyl” (co
Super wiadomość dla miłośników twórczości Olgi Tokarczuk. Jej wydana w 2009 roku powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych” została uznana przez poważany dziennik „Guardian” jedną z najlepszych 100 książek XXI wieku! Znalazła się na 75 miejscu.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2019 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.168