FIZJOLOGIA i MEDYCYNA
Jako pierwszym, 2 października, Nagrodę Nobla przyznano trzem Amerykanom w kategorii Fizjologia i Medycyna. Są to: Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash oraz Michael W. Young. Pracujący na różnych uniwersytetach panowie otrzymali wyróżnienie za wyjaśnienie mechanizmu molekularnego kontroli rytmu dobowego. Ogólnie mówiąc, pracowali nad funkcjonowaniem zegara biologicznego człowieka i świadomością znaczenia odpowiedniej higieny snu.
Zegar biologiczny człowieka (źródło: wikimedia.org)
A dokładnie, chodzi o zespół sterowanych genami procesów biochemicznych w komórkach i tkankach, który reguluje najważniejsze procesy biologiczne i funkcje naszego organizmu, m.in. poziom hormonów, sen, temperaturę ciała, a także metabolizm. Pozwala on precyzyjnie zaadaptować naszą fizjologię do różnych faz dnia oraz zsynchronizować procesy życiowe organizmów z cyklicznymi zmianami zewnętrznych warunków środowiska.
FIZYKA
3 października przyznano Nobla z Fizyki. Otrzymali go: Rainer Weiss, Barry C. Barish i Kip S. Thorne za wkład w prace nad detektorem LIGO i obserwacje fal grawitacyjnych.
Dzięki nim po raz pierwszy zaobserwowano (we wrześniu 2015) fale grawitacyjne w kosmosie, co może oznaczać rewolucję w astrofizyce. Powstają one w wyniku zderzenia dwóch czarnych dziur.
Fale grawitacyjne (źródło: https://asd.gsfc.nasa.gov)
W przypadku morskich fal ośrodkiem ich rozchodzenia jest woda. W przypadku fal akustycznych jest nim powietrze. Gdy natomiast mowa o falach grawitacyjnych, tym ośrodkiem jest czasoprzestrzeń, znana z ogólnej teorii względności Alberta Einsteina.
Taka rozchodząca się fala grawitacyjna powoduje ścieśnianie i rozszerzanie się wszystkich czterech wymiarów tej czasoprzestrzeni. Jeśli bardzo dokładnie mierzymy upływ czasu i odległość ramion detektorów (są zbudowane w kształcie krzyża, pod kątem prostym), możemy wtedy precyzyjnie sprawdzić, czy jakaś fala zaburza tę odległość. Te zaburzenia długości mierzą detektory LIGO i Virgo. W prostych słowach tłumacząc: niekiedy złoży się tak, że przez naszą planetę przejdzie fala grawitacyjna, a detektory LIGO i Virgo wówczas ją zobaczą. Dotarcie słabego echa tych fal do detektora LIGO zajęło 1,3 mld lat!
CHEMIA
4 października Komitet Noblowski przyznał nagrodę w dziedzinie Chemii. Otrzymali ją: Richard Henderson z MRC Laboratory of Molecular Biology w Cambridge Wielkiej Brytanii; pochodzący z Niemiec, ale pracujący w Columbia University w USA Joachim Frank oraz Jacques Dubochet z Uniwersytetu z Lozanny w Szwajcarii.
Cząsteczki białka (źródło: wikimedia.org)
Zaszczytne wyróżnienie przypadło im za prace związane z obrazowaniem dużych cząsteczek biologicznych w rozdzielczości prawie atomowej, w trójwymiarze. Właśnie dzięki ich badaniom udało się w ostatnich latach poznać strukturę różnych cząstek, zarówno białek powodujących oporność na antybiotyki, jak i powierzchnię tzw. wirusa Zika (najbardziej zagrażający kobietom w ciąży). Osiągnięcia Hendersona, Franka i Dubocheta zadecydowały o podstawowym zrozumieniu chemii życia, a co za tym idzie, o opracowywaniu nowych leków.
LITERATURA
5 października poznaliśmy nazwisko laureata Nagrody Nobla w kategorii Literatura. Został nim Brytyjczyk pochodzenia japońskiego Kazuo Ishiguro (źródło zdjęcia: wikimedia.org), znany choćby z przeniesionej na duży ekran powieści pt. „Okruchy dnia” z Anthonym Hopkinsem (8 nominacji do Oscara). W takich słowach Szwedzka Akademia uzasadniła swój, dla niektórych zaskakujący wybór: „W powieściach o wielkim emocjonalnym ładunku Ishiguro odkrywał głębię kryjącą się w naszym iluzorycznym poczuciu łączności ze światem”.
Pisarz urodził się w 1954 roku w Nagasaki w Japonii. Kiedy skończył 5 lat, wraz z rodziną przeprowadził się do Wielkiej Brytanii. Studiował literaturę w prestiżowym Kent. Brytyjskie obywatelstwo otrzymał w 1982 roku, wtedy też zadebiutował powieścią pt. „Pejzaż w kolorze sepii” (opowieść o życiu w Nagasaki kilka lat po II wojnie światowej). Łącznie wydał 8 książek. Sławę zdobył pod koniec lat 80. Za wspomniane rozgrywające się wśród angielskiej arystokracji w przededniu 1939 roku, otrzymał Nagrodę Bookera.
Jest wysoce cenionym przez światową krytykę i lubiany przez czytelników na całym świecie. W swoich dziełach sięga do czasów przeszłych, opowiada o współczesności, i również odwołuje się do konwencji futurystycznej i fantasy.
Jak sam mówi: „Chciałbym, żeby moja twórczość choć trochę przyczyniła się do polepszenia obecnego klimatu w niepewnych czasach i pokierowała świat w lepszą stronę. To cudowne wyróżnienie, głównie dlatego, że uznano, iż podążam śladem wielkich autorów, którzy żyli przede mną”.
Pokojowa Nagroda Nobla
6 października w piątek przyznano z kolei niezwykle istotną w dzisiejszych czasach (patrz poczynania Korei Północnej) Pokojową Nagrodę Nobla. Otrzymała ją ICAN, czyli Międzynarodowa Kampania na rzecz Zniesienia Broni Nuklearnej. To jedna z najważniejszych tego typu organizacji pozarządowych, która walczy o likwidację broni atomowej na świecie. W jej skład wchodzą przedstawiciele z około 100 krajów. W ostatnich latach ICAN przyczyniła się do zmiany kierunku w staraniach o całkowite zniesienie bomb nuklearnych.
Logo (źródło: wikimedia.org)
EKONOMIA
9 października przyznano jeszcze ekonomicznego Nobla ufundowanego przez Bank Szwecji. A otrzymał go Amerykanin Richard H. Thaler za naukowy wkład w rozwój ekonomii behawioralnej, czyli za pionierskie osiągnięcia w wypełnieniu luki między ekonomią a psychologią.
Thaler badał konsekwencje zachowań społecznych i tego, jaki wpływ ma psychologia na indywidualne decyzje, a co za tym idzie na rynki finansowe. Jego analiza przyda się nam w życiu codziennym.
Galeria zdjęć - Laureaci Nagrody Nobla 2017 – krótkie podsumowanie
Więcej artykułów od autora pj
Dwa lata temu pisałem artykuł o możliwości istnienia życia na Enceladusie – jednym z księżyców Saturna. Fascynujące prawda? Mimo że chodziło jedynie o mikroorganizmy. To co w takim razie powiecie na rewelacje badacza UFO – Scotta C. Waringa, który uważa, ba!, jest nawet pewien, że na innym, szóstym co co wielkości, satelicie w naszym Układzie Słonecznym, ale należącym
„Widziałem rzeczy, którym wy ludzie nie dalibyście wiary. Statki szturmowe w ogniu sunące nieopodal ramion Oriona. Oglądałem promieniowanie skrzące się w ciemnościach blisko wrót Tannhausera. Wszystkie te chwile zostaną stracone w czasie jak łzy w deszczu. Pora umierać” – tym improwizowanym monologiem Holender Rutger Hauer zapisał się złotymi zgłoskami w historii kina
Elon Musk. Miliarder, wizjoner, marzyciel, człowiek, który nie przestaje zaskakiwać swoimi pomysłami i innowacyjnymi rozwiązaniami. Zbudował super rakietę Falcon Heavy, wysłał w kosmos samochód Teslę Roadster, pracuje nad pociągiem próżniowym HyperLoop. A podczas niedawnej konferencji w San Francisco zdradził, że jego kolejna, założona w 2016 roku firma NeuraLink, int
Jego ostatnia edycja zgromadziła aż 30 tysięcy ludzi! Nic dziwnego. Festiwal Audioriver w Płocku to prawdziwa uczta dla fanów głośnej muzyki klubowej. Przez 3 dni mogą imprezować na świeżym powietrzu na plaży nad Wisła i na płockim rynku. W tym roku przypadnie już 14. edycja Audioriver. A odbędzie się ona w dniach 26-28 lipca. Organizatorem wydarzenia ponownie będzie
25 lipca we Wrocławiu rozpocznie się 19. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowe Horyzonty, na którym prezentowane są filmy bezkompromisowe, niekonwencjonalne, na swój sposób oryginalne, mówiące o ważnych sprawach. Obrazy dla widza wymagającego, pragnącego nowych doświadczeń, nowych przeżyć. Poznaliśmy jego program. Trzeba przyznać, że jest naprawdę ciekawy i różnorodn
Polecamy podobne artykuły
Niedawno naukowy świat obiegła informacja, że po raz pierwszy udało się zaobserwować tzw. fale grawitacyjne. Albert Einstein miał więc rację. Teraz jego teoria ma już namacalne dowody i przekonany będzie największy sceptyk. Czym są te fale? Skąd się biorą? Zapraszam do przeczytania artykułu na ten temat.
Czwartek 22 września 2016 roku był dniem, kiedy po raz 26. wręczono Ig Noble, zwane też Antynoblami. To nagrody, które przyznaje się za dziwne, jeszcze dziwniejsze i najdziwniejsze „odkrycia” naukowe. I co ciekawe, rozdają je zdobywcy tych prawdziwych Nagród Nobla. Skąd taki pomysł?
Początek października to czas, kiedy ujawniani są zdobywcy Nagrody Nobla. Od kilku dni znamy nazwiska wszystkich osób, którzy je otrzymali w poszczególnych kategoriach. Czego dokonali, że akurat oni są tegorocznymi zwycięzcami? Przeczytacie o tym w niniejszym artykule.
W tym roku nieco dłużej trwało, zanim zostały ujawnione wszystkie nazwiska nagrodzonych prestiżową Nagrodą Nobla. Ostatniego laureata w dziedzinie literatury poznaliśmy dopiero 13 października. Został nim, ku zaskoczeniu niemal wszystkich – muzyk Bob Dylan. W niniejszym artykule, jak co roku, podsumujemy to doniosłe wydarzenie, jakim jest wręczenie Nagród Nobla, przyb
Teraz czytane artykuły
Poznaliśmy już wszystkich zdobywców prestiżowej Nagrody Nobla. W artykule przygotowaliśmy krótkie podsumowanie, przybliżając każdą dziedzinę: od medycyny po literaturę. Warto nadmienić, iż w 2017 roku wartość pieniężna Nagrody Nobla wzrosła o 1 milion koron, czyli 104 tys. euro (wcześniej było to 8 milionów koron).
Dziś zapraszamy Was na małą relację wideo z zawodów motocross i quadcross w miejscowości Lipno na Kujawach, która odbyła się 5 maja 2019 roku.
Tajemnica starej puszczy scenariusz: Przemysław Jankowski, Część pierwsza.
Tym razem recenzuję dla Was powieść science fiction pt. „Marsjanin”. Sięgnąłem po nią z kilku powodów. Po pierwsze napisana przez debiutanta niemal z miejsca stała się światowym bestsellerem. Po drugie już wkrótce światło dzienne ujrzy jej hollywoodzka ekranizacja i wreszcie po trzecie zawsze pragnąłem polecieć na Marsa, jeśli nie w realnym życiu, to chociaż w wyobraź
15 lutego 2016 roku lutego już po raz 58. w Los Angeles odbyła się gala, podczas której przyznano najważniejsze nagrody przemysłu muzycznego, nazywane też „Muzycznymi Oscarami”. Tym razem Narodowa Akademia Sztuki i Techniki Rejestracji za najlepszą piosenkę uznała „Thinking Out Loud” Eda Sheerana, a statuetka za najlepszy pop album roku trafiła w ręce Taylor Swift.
Szukacie przekąski, czegoś łatwego w przygotowaniu, idealnego do podania gościom na prywatce lub zabawie karnawałowej? Nie macie pomysłu? Jest na to rada. Jeśli w lodówce został się Wam makaron z poprzedniego dnia i obiadu, to można go wykorzystać, przyrządzając z niego smaczne placuszki.
Uwaga! Już 1 lipca rozpocznie się w Gdyni Open’er Festival. To impreza, na której corocznie koncertują zarówno gwiazdy światowej muzyki, jak i zespoły niszowe. Cztery dni różnorodnych, oryginalnych brzmień i głosów – oto, co ponownie czeka wszystkich miłośników tego plenerowego festiwalu. Wystąpią m.in. Die Antwoord oraz Of Monsters and Men (artykuły o nich znajdzieci
Jest wielu ludzi, którzy nie usiedzą w miejscu i zarówno przez cały rok, jak i podczas wakacyjnego urlopu kochają podróże w każdy zakątek kraju. Żądni przygody i nowej wiedzy przeciskają się przez podziemne tunele, wspinają na pagórki, maszerują leśnymi ścieżkami i udają się do malowniczych miasteczek… Jeśli należysz do takiej grupy osób, koniecznie odwiedź Dolny Śląs
Wiedząc o zbliżającej się wielkimi krokami premierze „Andromedy”, zdecydowałem się na zapoznanie z trylogią „Mass Effect”. Nie dowierzałem samemu sobie, dlaczego pomijałem ją tak długo, gdyż okazała się dla mnie przeżyciem niemalże dorównującym trzeciemu „Wiedźminowi”.
Żałuję, że wcześniej nie przeczytałem żadnej z książek pani Marii Czubaszek. Jeszcze bardziej żałuję, że nigdy jej nie poznałem. O ile jednak dorobek literacki uda mi się nadrobić, to o spotkaniu z autorką niestety muszę zapomnieć. Znana, choć przez nie wszystkich lubiana, pisarka zmarła bowiem 12 maja 2016 roku w wieku 76 lat. Nie doczekała premiery swojej ostatniej
Wydana wiosną 2016 roku przez Zwierciadło książka pt. „Bohaterowie są zmęczeni” ma w sobie siłę wielkiej wojennej epopei i intensywność emocjonalną najlepszych dramatów psychologiczno-obyczajowych. Bo choć nie należy do żadnego z wymienionych wyżej gatunków, czyta się ją niemal jednym tchem. To smutna, a zarazem nostalgiczna i intrygująca opowieść o tym, że jedna zdra
Czy przesądy wpływają na nasze życie? Czy wierzymy w przesądy i czy się spełniają. Na co powinniśmy zwracać uwagę by uchronić się od zła i przyciągnąć dobro?
Powszechnie mówi się, że to skandynawscy pisarze sprawują się najlepiej w pisaniu mrocznych i trzymających w napięciu kryminałów. Polacy chwalą twórców z północy i zapominają o dziełach, które powstają tuż pod ich nosem. Kto mówi, że polscy pisarze nie potrafią wykrzesać z siebie przyprawiającej o gęsią skórkę intrygi? Wojciech Wójcik w „Garści popiołu” dowodzi, że pr
To bardzo szybkie i proste w wykonaniu, szczególnie popularne na Kujawach danie, które może przygotować każdy (nawet nie posiadający talentu kulinarnego). Zapewne niektórym kojarzy się ze smakiem z dzieciństwa, kiedy to nasze kochane babcie częstowały nas tymi lekkimi i puszystymi placuszkami.
Majowy, szalony długi weekend zakończony. Działo się sporo, a pogoda na szczęście jakoś dopisała. Oczywiście, jak wszyscy wiemy, maj to miesiąc również kojarzony ze świętem studentów, czyli Juwenaliami. Czy tegoroczne obchody będą tak samo udane, jak poprzednie? Wybraliśmy kilka intrygujących imprez, które rozpoczną się tuż za chwilę lub nieco później.
O tym odbywającym się w Płocku plenerowym festiwalu jeszcze nie pisaliśmy. Audioriver to letnia impreza dla miłośników dobrej muzyki elektronicznej i alternatywnej. W tym roku jubileuszowa edycja potrwa od 24 do 26 lipca. Ponownie będzie można pobawić się w rytm głośnych dźwięków wydobywających się z konsolety.
Czy posiadacie stary komputer z zasilaczem AT lub ATX? Często bywa, że taki komputer jest już nam niepotrzebny. Można jednak wykorzystać część jego elementów, aby zbudować coś przydatnego. Dziś pokażę jak ze starego zasilacza ATX zbudować własny zasilacz, do celów modelarskich lub hobbistycznych, a nawet na potrzeby elektronicznych projektów.
Nowości
Lubicie słodkości, ale nie macie talentu jako cukiernik? Mamy dla Was świetną propozycję. Możecie wykonać łatwe i pyszne ciasto, które nie wymaga pieczenia. To sernik o nazwie Chatka Baby Jagi.
Kto jest pasożytem w skali rodziny? Kto jest pasożytem w skali budynku? Kto jest pasożytem w skali całego systemu ekonomicznego? Nad tymi pytaniami rozważa Bong Joon-ho w swoim najnowszym filmie „Parasite” genialnej hybrydzie balansującej na granicy czarnej komedii, kryminału i horroru.
Gdy zapytasz nastolatków, kim jest Ronnie Ferrari, bez problemu udzielą odpowiedzi. Ba! Będą się dziwić, że Ty jeszcze go nie znasz. Pod tym pseudonimem kryje się Hubert Kacperski, rodowity młody Kujawiak pochodzący z Włocławka. Miesiąc temu w serwisie YouTube opublikował utwór „eksperymentalny” pt. „Ona by tak chciała”, który z miejsca stał się hitem. Z dnia na dzie
20 września swoją premierę będzie miał historyczny obraz pt. „Legiony”. To najdroższa polska superprodukcja od czasów „Miasta 44” (kosztowała 27 mln złotych!). Świetna obsada z Sebastianem Fabijańskim i Janem Fryczem na czele, uzdolniony reżyser Dariusz Gajewski („Obce niebo”), dobrze skrojony zwiastun (choć z kompletnie niepasującą piosenką „Let It All Go”) dają nadz
Uwaga! Jest konkurs, a raczej jego kolejny etap. Ale to nie my go ogłosiliśmy, a Międzynarodowa Unia Astronomiczna. Do 31 października będziecie mogli zagłosować na nazwę dla planety BD+14 4599 b, którą w 2009 roku odkrył prof. Andrzej Niedzielski wraz ze swoją drużyną badaczy z Centrum Astronomii UMK. Dodatkowo dokonacie wyboru imienia dla gwiazdy, wokół której owa p
Dwa lata temu pisałem artykuł o możliwości istnienia życia na Enceladusie – jednym z księżyców Saturna. Fascynujące prawda? Mimo że chodziło jedynie o mikroorganizmy. To co w takim razie powiecie na rewelacje badacza UFO – Scotta C. Waringa, który uważa, ba!, jest nawet pewien, że na innym, szóstym co co wielkości, satelicie w naszym Układzie Słonecznym, ale należącym
Artykuły z tej samej kategorii
Majowy weekend coraz bliżej. Jedni będą grillować, inni wybiorą się na rowerową wycieczkę, a jeszcze inni… No właśnie, mimo że tym razem to tylko trzy dni odpoczynku (1 maja wypada w piątek), zapewne i tak znajdą czas na plenerową imprezę w jakimś miejscu w Polsce. Przygotowaliśmy informacje o atrakcjach szykowanych w trakcie majówki w siedmiu miastach.
Trudno w Polsce o produkcje ze średniej półki. Powstają albo dzieła co najmniej dobre („Body/Ciało”, „Bogowie”), czasem niemalże wybitne (patrz „Wołyń”, „Ostatnia rodzina”), albo obrazy będące obrazą dla pojęcia sztuki filmowej. Dla nich też utworzono specjalne nagrody – Węże. 1 kwietnia na „uroczystej” gali w teatrze TrzyRzecze wyłoniono laureatów w poszczególnych ka
1 sierpnia rusza jubileuszowy, bo już 25. Festiwal, na którym rządzą: Miłość, Przyjaźń i Muzyka. Bardziej i mniej mocne, przede wszystkim, rockowe brzmienia, pogo pod sceną, błotne zabawy, kulturalne rozmowy. To i jeszcze więcej można od lat znaleźć właśnie na Przystanku Woodstock, dziś znanym jako Pol'and'Rock Festival. Oj będzie się działo na tegorocznej edycji! Zag
25 lipca we Wrocławiu rozpocznie się 19. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowe Horyzonty, na którym prezentowane są filmy bezkompromisowe, niekonwencjonalne, na swój sposób oryginalne, mówiące o ważnych sprawach. Obrazy dla widza wymagającego, pragnącego nowych doświadczeń, nowych przeżyć. Poznaliśmy jego program. Trzeba przyznać, że jest naprawdę ciekawy i różnorodn
Jego ostatnia edycja zgromadziła aż 30 tysięcy ludzi! Nic dziwnego. Festiwal Audioriver w Płocku to prawdziwa uczta dla fanów głośnej muzyki klubowej. Przez 3 dni mogą imprezować na świeżym powietrzu na plaży nad Wisła i na płockim rynku. W tym roku przypadnie już 14. edycja Audioriver. A odbędzie się ona w dniach 26-28 lipca. Organizatorem wydarzenia ponownie będzie
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2019 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.198