Przypomnijmy raz jeszcze. Nagroda Nobla przyznawana jest od 1901 roku, a ustanowiona została przez Alfreda Nobla – słynnego wynalazcę dynamitu, który to swoją pokaźną fortunę przekazał w dysponowanie Szwedzkiej Akademii Nauk. A następnie polecił nagradzać ludzi uzdolnionych w dziedzinie chemii, fizyki, fizjologii lub medycyny oraz literatury i pokoju. Od 1968 roku pojawiła się kolejna kategoria, czyli nauki ekonomiczne. Do tej pory na liście nagrodzonych jest aż 900 osób lub instytucji. Kto dołączył do tego zacnego grona w roku 2016?
Oto Laureaci 2016:
Medycyna i fizjologia
W tej ważnej kategorii zwyciężył Japończyk – Yoshinori Ōhsumi. Cóż takiego odkrył? Ten związany z Tokijskim Instytutem Technologicznym biolog dostał Nobla za odkrycie mechanizmu przetrwania komórek poprzez „karmienie się” się jej własnymi obumarłymi lub uszkodzonymi strukturami (profesjonalnie określając – mechanizmów autofagii). Swoje, jak to nazwano, błyskotliwe eksperymenty przeprowadzał w latach 90. XX wieku. Dzięki nim został ustalony nowy paradygmat w rozumieniu tego, jak odradzają się składniki komórek. To spowodowało, że dziś lepiej rozumiemy różne procesy fizjologiczne, takie jak adaptacja głodu czy odpowiedź na zakażenie.
Komórka (źródło: wikimedia.org)
Fizyka
W fizyce nagrodzono trzech amerykańskich naukowców. Panowie Duncan Haldane, John M. Kosterlitz i David J. Thouless (każdy pracujący na innym uniwersytecie). Otrzymali oni Nobla (medale, dyplomy i osiem milionów koron szwedzkich do podziału) za „teoretyczne odkrycia topologicznych przejść fazowych i topologicznych faz materii”. Brzmi niezbyt jasno prawda? A co, jak napiszemy, że dzięki temu otworzyli wrota do wcześniej nieznanego świata. Robi się wtedy intrygująco.
Materia (źródło: wikimedia.org)
Dzięki zaawansowanym metodom matematycznym analizowali bardzo osobliwe stany materii – superciecze pozbawione lepkości oraz cienkie warstwy magnetyczne i nadprzewodniki przewodzące prąd elektryczny bez oporu. Dzięki tej trójce badaczy może nastąpić spory postęp w elektronice i materiałoznawstwie.
Warto jeszcze dodać, czym jest tzw. topologia. To dość ważny dział matematyki – badanie własności, które nie zmieniają się nawet po poważnym deformowaniu obiektów: figur, brył itp.
Chemia
Chemia to równie istotna nauka jak fizyka. Tutaj też nagrodzono trzech panów. Nobla (dyplomy, medale i osiem milionów koron) otrzymali: Jean-Pierre Sauvage, Sir J. Fraser Stoddart oraz Bernard L. Feringa (każdy z nich to profesor mieszkający i pracujący w różnych krajach: Francja, USA, Holandia). Cóż takiego dokonali? Otóż prestiżowe wyróżnienie przyznano im za „zaprojektowanie i syntezę maszyn molekularnych” (czyt. sztucznych mięśni i miniaturowych silniczków, koniecznych do rozwoju nanotechnologii oraz czujników i systemów przechowywania energii).
Kadr z filmu „Interkosmos” z 1987 roku
Literatura
Zapewne niektórzy, kiedy usłyszeli, kto dostał Nobla z Literatury nieco zdębiali. Muzyk Bob Dylan. Nie. Jak to możliwe? Ano możliwe. Jak Akademia Szwedzka uzasadniła swój wybór? Dylan otrzymał Nobla za „tworzenie nowych form poetyckiej ekspresji w ramach wielkiej tradycji amerykańskiej pieśni”. Bo należy wiedzieć młodzi fani Biebera, że Bob Dylan to nie tylko piosenkarz (dla Was jakiś tam starszy jegomość albo nic Wam nie mówi jego nazwisko), ale także, a może przede wszystkim wybitny poeta! Dodatkowo sam komponuje. Jest królem bardów. Ikoną nad ikonami.
Dylan na muzycznej scenie działa od lat 60. XX wieku. Jednym z jego sztandarowych utworów jest słynny „Knockin’ on Heaven’s Door” z filmu „Pat Garrett i Billy the Kid”. Napisał i skomponował wiele klasyków, które później zaśpiewało wielu różnych wykonawców. Wyjątkowo rymuje, tworzy uniwersalne teksty. Wierny tradycji, skłaniający innych do refleksji na temat ludzkiej egzystencji. Aby o jego życiu i twórczości opowiedzieć w pełni, należałoby napisać osobny, bardzo obszerny artykuł. Dylan wcześniej otrzymał m.in.: Oscara (za piosenkę do filmu „Wonder Boys”), Grammy oraz Pulitzera. Jest więc jednym z najbardziej spełnionych artystów na świecie. Dlaczego więc milczy na wieść o przyznaniu mu Nobla? Czyżby nie był nią zainteresowany?
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Pokojowa Nagroda Nobla
Pokojową Nagrodę Nobla Komitet Noblowski przyznał prezydentowi Kolumbii. Juan Manuel Santos jest przywódcą tego kraju od 2010 roku. Wcześniej był też dziennikarzem i działaczem. Tegoroczna nagroda Nobla w tej dziedzinie to jednocześnie hołd dla mieszkańców Kolumbii wierzących w sprawiedliwy pokój oraz dla ofiar wojny domowej, która była jedną z najdłużej trwających wojen na świecie.
Santos został nagrodzony za wysiłki na rzecz zawarcia pokoju z FARC (Rewolucyjne Siły Kolumbii), a co za tym idzie zakończenia konfliktu zbrojnego, który pochłonął wiele tysięcy ofiar. Z liderem rebeliantów FARC – Rodrigo Londono podpisał liczące aż 297 stron porozumienie.
Nauki ekonomiczne
Tu Nobla przyznano za „wkład w teorię umów (kontraktów)”, a otrzymali ją Brytyjczyk Oliver Hart oraz pochodzący z Finlandii Bengt Holmström. Wszelkie zawieranie umów dotyczy każdego z nas, czy to umowy o pracę, czy akty notarialne itp. Kto i jak powinien być wynagradzany? Kwestia zysku a kwestia szczęścia lub pecha danej firmy. Nad tym między innymi zastanawiali się i to zagadnienie badali Hart i Holmström.
Przypomnijmy, że Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii została ufundowana przez szwedzki bank centralny, a laureatów wybierają eksperci Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.
Wszystkim nagrodzonym serdecznie gratulujemy!
Galeria zdjęć - Nagrody Nobla 2016 – Podsumowanie!
Więcej artykułów od autora pj
Dwa lata temu pisałem artykuł o możliwości istnienia życia na Enceladusie – jednym z księżyców Saturna. Fascynujące prawda? Mimo że chodziło jedynie o mikroorganizmy. To co w takim razie powiecie na rewelacje badacza UFO – Scotta C. Waringa, który uważa, ba!, jest nawet pewien, że na innym, szóstym co co wielkości, satelicie w naszym Układzie Słonecznym, ale należącym
„Widziałem rzeczy, którym wy ludzie nie dalibyście wiary. Statki szturmowe w ogniu sunące nieopodal ramion Oriona. Oglądałem promieniowanie skrzące się w ciemnościach blisko wrót Tannhausera. Wszystkie te chwile zostaną stracone w czasie jak łzy w deszczu. Pora umierać” – tym improwizowanym monologiem Holender Rutger Hauer zapisał się złotymi zgłoskami w historii kina
Elon Musk. Miliarder, wizjoner, marzyciel, człowiek, który nie przestaje zaskakiwać swoimi pomysłami i innowacyjnymi rozwiązaniami. Zbudował super rakietę Falcon Heavy, wysłał w kosmos samochód Teslę Roadster, pracuje nad pociągiem próżniowym HyperLoop. A podczas niedawnej konferencji w San Francisco zdradził, że jego kolejna, założona w 2016 roku firma NeuraLink, int
Jego ostatnia edycja zgromadziła aż 30 tysięcy ludzi! Nic dziwnego. Festiwal Audioriver w Płocku to prawdziwa uczta dla fanów głośnej muzyki klubowej. Przez 3 dni mogą imprezować na świeżym powietrzu na plaży nad Wisła i na płockim rynku. W tym roku przypadnie już 14. edycja Audioriver. A odbędzie się ona w dniach 26-28 lipca. Organizatorem wydarzenia ponownie będzie
25 lipca we Wrocławiu rozpocznie się 19. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowe Horyzonty, na którym prezentowane są filmy bezkompromisowe, niekonwencjonalne, na swój sposób oryginalne, mówiące o ważnych sprawach. Obrazy dla widza wymagającego, pragnącego nowych doświadczeń, nowych przeżyć. Poznaliśmy jego program. Trzeba przyznać, że jest naprawdę ciekawy i różnorodn
Polecamy podobne artykuły
Poznaliśmy już wszystkich zdobywców prestiżowej Nagrody Nobla. W artykule przygotowaliśmy krótkie podsumowanie, przybliżając każdą dziedzinę: od medycyny po literaturę. Warto nadmienić, iż w 2017 roku wartość pieniężna Nagrody Nobla wzrosła o 1 milion koron, czyli 104 tys. euro (wcześniej było to 8 milionów koron).
Czwartek 22 września 2016 roku był dniem, kiedy po raz 26. wręczono Ig Noble, zwane też Antynoblami. To nagrody, które przyznaje się za dziwne, jeszcze dziwniejsze i najdziwniejsze „odkrycia” naukowe. I co ciekawe, rozdają je zdobywcy tych prawdziwych Nagród Nobla. Skąd taki pomysł?
Początek października to czas, kiedy ujawniani są zdobywcy Nagrody Nobla. Od kilku dni znamy nazwiska wszystkich osób, którzy je otrzymali w poszczególnych kategoriach. Czego dokonali, że akurat oni są tegorocznymi zwycięzcami? Przeczytacie o tym w niniejszym artykule.
Niedawno naukowy świat obiegła informacja, że po raz pierwszy udało się zaobserwować tzw. fale grawitacyjne. Albert Einstein miał więc rację. Teraz jego teoria ma już namacalne dowody i przekonany będzie największy sceptyk. Czym są te fale? Skąd się biorą? Zapraszam do przeczytania artykułu na ten temat.
Teraz czytane artykuły
W tym roku nieco dłużej trwało, zanim zostały ujawnione wszystkie nazwiska nagrodzonych prestiżową Nagrodą Nobla. Ostatniego laureata w dziedzinie literatury poznaliśmy dopiero 13 października. Został nim, ku zaskoczeniu niemal wszystkich – muzyk Bob Dylan. W niniejszym artykule, jak co roku, podsumujemy to doniosłe wydarzenie, jakim jest wręczenie Nagród Nobla, przyb
Chyba mało ludzi nie widziało jeszcze najnowszego tworu Patryka Vegi pt. „Polityka”. A wśród tych, którzy widzieli, opinie są raczej w miarę podobne. Bo mówią, że to gniot, że totalna porażka, że stracony czas no i czego innego się w sumie po Vedze można spodziewać?
Ed i Lorraine Warren zasłynęli w Stanach Zjednoczonych jako badacze zjawisk paranormalnych. W filmie „Obecność” możemy zapoznać się z ich najtrudniejszą sprawą (na potrzeby kina nieco ubarwioną). W tym artykule dowiecie się nieco o tym ekscentrycznym małżeństwie oraz o pewnej nawiedzonej lalce i kłopotach rodziny Smurlów.
Zachęcony przez kolegę, wreszcie odważyłem się i nadrobiłem zaległości. Otóż po raz pierwszy wziąłem w drżące dłonie najnowsze wydanie kultowej rosyjskiej powieści „Metro 2033”. Książka to wyjątkowo obszerna (niemal 600 stron!). Opowiadająca ponurą historię, przez którą wrażliwszy czytelnik może w najgorszym wypadku wpaść w sidła wielomiesięcznej depresji, a w najleps
Tytuł (cytat z Blake’a) recenzowanej przeze mnie, wydanej w 2009 roku polskiej powieści oraz użyta fotografia mogą nieco zmylić. Tym bardziej, jeżeli nie zna się wcześniejszych dokonań literackich jej autorki – Olgi Tokarczuk. Gotycki, krwawy horror czy rasowy kryminał? Kości, umarli, pług… Coś jest na rzeczy. Jednak po przeczytaniu kilku pierwszych rozdziałów już wi
W dniach 2 i 3 czerwca odbędzie się kolejna, dziesiąta, jubileuszowa edycja popularnego Orange Warsaw Festival. Impreza powtórnie zostanie zorganizowana na terenie Toru Wyścigów Konnych Warszawa-Służewiec. Rok temu bawiło się tam ponad 50 tysięcy miłośników dobrej muzyki. Jak będzie tym razem? Zapewne podobnie, gdyż na scenie zagrają doświadczeni, uzdolnieni i lubiani
O tym brytyjskim aktorze z całą pewnością można powiedzieć, że jest jak filmowy ekspresyjny kameleon. Gesty, głos, ruchy, mimika twarzy – wszystko ma opanowane do perfekcji. I tu trzeba zaznaczyć: popularność zdobył, wcielając się nie w ludzi, a w przeróżne postaci wykreowane za pomocą komputera. Andy to miłośnik żaróweczek, specjalista grania pod tzw. technikę motion
Nadchodzi jedno z największych filmowych wydarzeń roku! Przedstawiamy pierwszy, szalony, choć pozbawiony dialogów, teaser „Mowy ptaków”, najnowszego filmu Xawerego Żuławskiego (autora „Wojny polsko-ruskiej”) na podstawie ostatniego scenariusza jego ojca, czyli Andrzeja Żuławskiego. To niezwykła opowieść o wykluczeniu i alienacji we współczesnej Polsce i szukaniu swoje
Aktor kameleon. Potrafi doskonale wcielić się w przeróżne postacie: od księdza geja, po znienawidzonego komornika. Wszystkie znaki na niebie i ziemi wyraźnie wskazują, że jest jednym z najlepszych w swoim aktorskim fachu.
W niedzielę, 17 sierpnia 2014 roku w niewielkiej miejscowości Baruchowo na Kujawach odbyły się Dożynki Parafialno – Gminno – Powiatowe. Przybyły tłumy ludzi – nie tylko mieszkańców gminy, ale również znacznie dalszych okolic (byli nawet goście z Francji). Wszyscy zgromadzeni na szkolnym boisku świetnie bawili się podczas występów dwóch popularnych zespołów – Golec uOr
Ma już ponad 70 lata a mimo to nadal zadziwia pozytywną energią. Jedni go uwielbiają za role, które stworzył, innych irytuje swoim sposobem bycia. Pewnym jest za to fakt, że należy do czołówki najbardziej znanych polskich aktorów.
Były obawy, że może się nie odbyć. Na szczęście stało się inaczej. Wielkimi krokami zbliża się kolejny – bo o nim mowa – Przystanek Woodstock. Będzie to już 23. edycja najpiękniejszego festiwalu świata! (jak nazywa go Jurek Owsiak). Z zagranicznych znanych grup mocnego grania scenę do czerwoności rozgrzeją m.in. mocny amerykański zespół Trivium oraz metalowo-skandynaw
Bruce Lee. Ikona i legenda, którą nikomu przedstawiać nie trzeba. Nie ma na świecie człowieka (chyba że mieszka w głębokim buszu), który o nim nie słyszał. Na początku lat 90. zekranizowano biografię aktora w udanym filmie pt. „Smok: historia Bruce’a Lee” z doskonałą rolą Jasona Scotta… Lee (zbieżność nazwisk przypadkowa). A w roku 2019 jego nieśmiertelny duch ponowni
Któż z nas nie walczył z przeziębieniem czy grypą. Leżenie w łóżku, leki i tony chusteczek to nic przyjemnego. Najlepiej nie chorować! Jednak nie każdy ma taki komfort i jest zdrowy pomimo chorych wokół. Dla tych, którzy zmagają się z przeziębieniem mam kilka propozycji radzenia sobie w takich sytuacjach bez interwencji lekarza.
12 kwietnia 1906 r. papież Pius X obłożył Feliksę Kozłowską ekskomuniką większą. W 1972 r. sekretarz Komisji Episkopatu do Spraw Ekumenizmu badając działalność Mateczki (tak nazywają ją mariawici), przyznał, że postawa Kościoła rzymskokatolickiego wobec niej była dalece krzywdząca. Według niego wiodła ona bowiem życie pełne świętości, umartwiania się, dobroci i ducha
Temat istot pozaziemskich poruszany jest od niepamiętnych czasów. Starożytne teksty bardzo często wspominają o bytach, które skolonizowały Ziemię i przekazały ludziom wiedzę dotyczącą różnych dziedzin życia. Badania uczonego - Normana Bergruna - wskazują, że nie jesteśmy jedyną rasą we wszechświecie.
25 lipca we Wrocławiu rozpocznie się 19. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowe Horyzonty, na którym prezentowane są filmy bezkompromisowe, niekonwencjonalne, na swój sposób oryginalne, mówiące o ważnych sprawach. Obrazy dla widza wymagającego, pragnącego nowych doświadczeń, nowych przeżyć. Poznaliśmy jego program. Trzeba przyznać, że jest naprawdę ciekawy i różnorodn
Nowości
Gdy zapytasz nastolatków, kim jest Ronnie Ferrari, bez problemu udzielą odpowiedzi. Ba! Będą się dziwić, że Ty jeszcze go nie znasz. Pod tym pseudonimem kryje się Hubert Kacperski, rodowity młody Kujawiak pochodzący z Włocławka. Miesiąc temu w serwisie YouTube opublikował utwór „eksperymentalny” pt. „Ona by tak chciała”, który z miejsca stał się hitem. Z dnia na dzie
20 września swoją premierę będzie miał historyczny obraz pt. „Legiony”. To najdroższa polska superprodukcja od czasów „Miasta 44” (kosztowała 27 mln złotych!). Świetna obsada z Sebastianem Fabijańskim i Janem Fryczem na czele, uzdolniony reżyser Dariusz Gajewski („Obce niebo”), dobrze skrojony zwiastun (choć z kompletnie niepasującą piosenką „Let It All Go”) dają nadz
Uwaga! Jest konkurs, a raczej jego kolejny etap. Ale to nie my go ogłosiliśmy, a Międzynarodowa Unia Astronomiczna. Do 31 października będziecie mogli zagłosować na nazwę dla planety BD+14 4599 b, którą w 2009 roku odkrył prof. Andrzej Niedzielski wraz ze swoją drużyną badaczy z Centrum Astronomii UMK. Dodatkowo dokonacie wyboru imienia dla gwiazdy, wokół której owa p
Dwa lata temu pisałem artykuł o możliwości istnienia życia na Enceladusie – jednym z księżyców Saturna. Fascynujące prawda? Mimo że chodziło jedynie o mikroorganizmy. To co w takim razie powiecie na rewelacje badacza UFO – Scotta C. Waringa, który uważa, ba!, jest nawet pewien, że na innym, szóstym co co wielkości, satelicie w naszym Układzie Słonecznym, ale należącym
Mini-recenzja mini-filmu Eugene'a Greena, który opowiada autentyczną anegdotę z życia znanego XX w. poety i zawiera jedną z najbardziej absurdalnych scen egzorcyzmu w historii kina oraz pokazuje jak poezja może pokonać nawet największy światowy koncern.
Chyba mało ludzi nie widziało jeszcze najnowszego tworu Patryka Vegi pt. „Polityka”. A wśród tych, którzy widzieli, opinie są raczej w miarę podobne. Bo mówią, że to gniot, że totalna porażka, że stracony czas no i czego innego się w sumie po Vedze można spodziewać?
Artykuły z tej samej kategorii
Mogliście już o nim przeczytać rok temu na łamach portalu Altao.pl. To nadal świeży niczym spieczona buła i oryginalny niczym dobrze przyrządzona ośmiornica festiwal. Coś dla kinomaniaków kochających kino gatunkowe; i te nowe, i te starsze, filmy ociekające klimatem, z wyrazistymi, rzucającymi na lewo i prawo one-linerami, postaciami. To samo i jeszcze więcej podaruje
Jego ostatnia edycja zgromadziła aż 30 tysięcy ludzi! Nic dziwnego. Festiwal Audioriver w Płocku to prawdziwa uczta dla fanów głośnej muzyki klubowej. Przez 3 dni mogą imprezować na świeżym powietrzu na plaży nad Wisła i na płockim rynku. W tym roku przypadnie już 14. edycja Audioriver. A odbędzie się ona w dniach 26-28 lipca. Organizatorem wydarzenia ponownie będzie
25 lipca we Wrocławiu rozpocznie się 19. edycja Międzynarodowego Festiwalu Nowe Horyzonty, na którym prezentowane są filmy bezkompromisowe, niekonwencjonalne, na swój sposób oryginalne, mówiące o ważnych sprawach. Obrazy dla widza wymagającego, pragnącego nowych doświadczeń, nowych przeżyć. Poznaliśmy jego program. Trzeba przyznać, że jest naprawdę ciekawy i różnorodn
1 sierpnia rusza jubileuszowy, bo już 25. Festiwal, na którym rządzą: Miłość, Przyjaźń i Muzyka. Bardziej i mniej mocne, przede wszystkim, rockowe brzmienia, pogo pod sceną, błotne zabawy, kulturalne rozmowy. To i jeszcze więcej można od lat znaleźć właśnie na Przystanku Woodstock, dziś znanym jako Pol'and'Rock Festival. Oj będzie się działo na tegorocznej edycji! Zag
Trudno w Polsce o produkcje ze średniej półki. Powstają albo dzieła co najmniej dobre („Body/Ciało”, „Bogowie”), czasem niemalże wybitne (patrz „Wołyń”, „Ostatnia rodzina”), albo obrazy będące obrazą dla pojęcia sztuki filmowej. Dla nich też utworzono specjalne nagrody – Węże. 1 kwietnia na „uroczystej” gali w teatrze TrzyRzecze wyłoniono laureatów w poszczególnych ka
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2019 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.183