Jan Nowicki – wielki aktor z małego miasteczka - Ludzie kina

Z cichego zakątka Kujaw do świata filmu

 

Kiedyś miałem sen, piękny sen. W tym śnie byłem gwiazdą filmową. Marzenie młodego chłopaka ze wsi spełniło się. Rozdawałem autografy, szczerzyłem zęby do tłumów i nagle … otworzyłem oczy. Przez kolejne, szybko upływające minuty, rozmyślałem o tych, którym się udało.

 

Jan Nowicki - to idealny przykład. Co prawda nie lubi być nazywany gwiazdą, ale droga, którą przeszedł z małego Kowala do krainy X-muzy oraz kilka wybitnych ról, sprawiły, że jest wśród the best of polish actors.

 

Dziś w kapeluszu na głowie i sandałach na stopach przechadza się po swojej posiadłości i wraca do dawnych, pięknych czasów – gdy zaczynał przygodę z filmem. Jak twierdzi: „Jestem aktorem z przypadku i zamiłowania. Ten zawód wybrał mnie, nie ja jego”.  

 

Po maturze zdanej w liceum w Kowalu, w latach 1958–1960 studiował na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Natomiast w 1964 ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. Mniej więcej w tym samym czasie zadebiutował w „Zaproszeniu do zamku” Jeana Anouilha na deskach Starego Teatru.

 

Kariera i sława

 

Szybko wypatrzył Jana świat kina. Do dziś wystąpił w kilkudziesięciu filmach. Kilkoma, niezwykle wyrazistymi rolami zachwycił widzów i krytyków, którzy docenili jego "swobodę i naturalność”. Angażowali go najlepsi reżyserzy. W latach 60. pojawił się w „Pierwszym dniu wolności” Aleksandra

 

Forda (1964), następnie wcielił się w postać kapitana Wyganowskiego w Popiołach w reżyserii Andrzeja Wajdy (1965). W 1966 roku w „Barierze” Jerzego Skolimowskiego wcielił się w postać Staszka - uosobienie powojennego, młodego pokolenia. W 1968 był Kettlingiem w „Panu Wołodyjowskim„ Jerzego Hoffmana. U Krzysztofa Zanussiego wcielił się w postać Marka w Życiu rodzinnym (1970). Zagrał także w „Dziurze w ziemi” Andrzeja Kondratiuka (1970) i Józefa w „Sanatorium pod klepsydrą” według Brunona Schulza w reżyserii Jerzego Wojciecha Hasa (1973).

 

Lata 70. przyniosły aktorowi szeroką popularność i uznanie dzięki rolom w głośnych filmach. W tym czasie współpracował przede wszystkim z Martą Meszaros, zagrał u niej m.in. Janosa w filmie "One dwie" (1977), Andrasa Novaka w "Jak to w domu" (1978) i Marka w "Po drodze" (1979). Wcielił się w postać Tomasza Piątka w "Spirali" Krzysztofa Zanussiego (1978),

 

Jednak największą popularność przyniosła mu rola pewnego hazardzisty-karciarza …

 

Mowa oczywiście o „Wielkim Szu” Sylwestra Chęcińskiego (1983). To "kultowa" rola, w której Nowicki kolejny raz udowodnił swój talent. Jak prawili niektórzy recenzenci, sprawił, że postać szulera stała się bez wątpienia jednym z najbardziej wyrazistych portretów filmowych ostatnich dwóch dziesięcioleci. Wybitna kreacja człowieka zmęczonego, dla którego wielki dar stał się przekleństwem.

 

W latach 80. w Teatrze Telewizji oraz w kinie stworzył m.in.: pamiętną rolę Księcia Hansa Friedricha von Teuss w ”Magnacie” Filipa Bajona (1986), inżyniera w „O-bi, o- ba: Koniec cywilizacji” oraz Pana Belzebuba w” Lawie” według III części Dziadów Mickiewicza w reżyserii Tadeusza Konwickiego (1989).

 

Nowicki, dawniej pierwszy amant polskiego kina, a później, mistrz złożonych psychologicznie ról, nadal pozostawał w centrum zainteresowania. Zagrał m.in. w kasowych „Młodych wilkach” Jarosława Żamojdy (1995), „Historii kina w Popielawach” Jana Jakuba Kolskiego (1998), „Przedwiośniu” Filipa Bajona (2000), w serialu telewizyjnym „Przeprowadzki” Leszka Wosiewicza (2000). Zagrał jednego z mężczyzn po sześćdziesiątce w nostalgicznym filmie o starości Jacka Borcucha pt. „Tulipany” (2004) i Jerzego w obrazie o przemijaniu i aktorstwie w „Jeszcze nie wieczór” Jacka Bławuta (2008). W 2004 roku wykreował sugestywny portret Imre Nagy'a, przywódcy węgierskiego powstania z 1956 roku w filmie Marty Meszaros „Niepochowany”.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję