Temat młodzieży, walczącej o swoje prawa, wydaje się być aktualny aż do dnia dzisiejszego, gdyż każde dziecko przechodzi w pewnym momencie przez etap dojrzewania. I choć zapewne rodzice nie rozumieją jego wszystkich zmian uczuciowych, to jednak dla nastolatków są one rzeczą kluczową. To właśnie bowiem dzięki nim kształtuje się charakter i ambicje. Młodzież poszukuje więc wówczas w swoim życiu nie tyle co docenienia wśród rówieśników, nowych przyjaciół, czy miłosnych sympatii, ale przede wszystkim odnalezienia swojego wewnętrznego „ja”. Ale jak ktoś odbiera nastolatkowi taką możliwość, łamiąc przy okazji jego prawa, to nie bez przyczyny taka sytuacja może się zakończyć tylko jednym możliwym odzewem – buntem.

Gdy jednak w marcu 2012 roku na ekranach kin miał mieć swoją premierę film Gary’ego Rossa, opowiadający o młodych nastolatkach, walczących na śmierć i życie podczas Głodowych Igrzysk w fikcyjnym państwie Panem, to zapewne nikt nie spodziewał się po nim niczego większego. Bo choć „Igrzyska Śmierci” zwiastowały dobre kino akcji, to jednak prawda była taka, że ludzie kompletnie nie byli na nie przygotowani. Nikt więc zapewne nie brał je na poważnie, myśląc o nim raczej w kontekście filmu, o którym szybko się zapomni. A tymczasem stało się odwrotnie, gdyż ekranizacja powieści Suzanne Collins szybko zyskała wielu fanów i z miejsca podbiła cały świat. Dodatkowo to właśnie „Igrzyska Śmierci” stanęły na czele nowego prądu filmowego – a mianowicie młodzieżowego kina akcji, które na podstawie poprzedzających je książek, miało za zadanie zebrać jak największą część młodej publiczności przed ekranami kin. Jak się okazało był to idealny chwyt komercyjny, który przyniósł wynik, przerastający wszelkie oczekiwania.

Nic więc dziwnego, że wraz z doskonale widocznymi sukcesami całej sagi „Igrzysk Śmierci”, również inne historie, zbliżone klimatem do książek Suzanne Collins, postanowiły skorzystać z tego rosnącego zainteresowania widowiskami, opowiadającymi o dzielnych nastolatkach. Kolejni więc twórcy łakomi na takie „słodycze”, wydające się gwarantować pewny sukces materialny, wprowadzali do kin swoje serie filmowe. Jedną z nich była choćby „Niezgodna”, która pomimo nie najgorszego początku, wraz z kolejnymi odsłonami stoczyła się niemal na samo dno. Znacznie lepiej pod tym względem poradził sobie „Więzień Labiryntu”, którego jednak żadna z 3 części nie dorównała nawet poziomem do najgorszych przygód Katniss Everdeen. W tym zaś roku na ekrany kin postanowiła się wedrzeć się inna ekranizacja bestsellerowej serii, tym razem na podstawie trylogii autorstwa Alexandry Bracken. Film Jennifer Yuh Nelson po zapowiedziach wydawał się być typowym, acz przyjemnym filmem rozrywkowym. Czy jednak parafrazując słowa głównej bohaterki Ruby, „Mroczne umysły” dla powoli już upadającego kina młodzieżowego okazały się być rzeczywiście „wyjściem z mroku”?

90 procent – tyle dzieci z niewiadomych przyczyn umarło na całym świecie. A władza i rodzice nic na to nie mogli poradzić. Podejrzewano jakąś chorobę, wystąpienie nowego wirusa, ale niczego nie odkryto i w związku z tym niemożliwym zadaniem było opracowanie leku, mogącego odmienić tą niekorzystną sytuację. Lecz wówczas pojawił się nowy problem: a mianowicie dzieci, które przeżyły epidemię, zaczęły zyskiwać tajemnicze, nadprzyrodzone moce. A dorośli postanowili zażegnać niebezpieczeństwu, nim dotknie ono wszystkich mieszkańców. W związku z tym prezydent Gray (Bradley Whitford) zarządził otwarcie specjalnych ośrodków, gdzie zamknięte miały zostać wszystkie osoby, przejawiające specjalne zdolności. I jedną z nich okazała się być Ruby (Amandla Stenberg), którą przeniesiono do obozu pracy dla nieletnich, gdzie każde dziecko w zależności od koloru zostaje przypisane do swojego przydziału. I tak grupa „zielonych” to osoby o zwiększonej inteligencji, „niebiescy” posługują się telekinezą, a z kolei „żółci” pobudzają napięcie elektryczne. Za najgroźniejszych uznaje się jednak „czerwone” bestie o ognistej zdolności pożogi i najwyższych w hierarchii „pomarańczowych”, zdolnych do wpływania na cudze decyzje – i te dzieci są od razu likwidowane. Sześć lat później okazuje się, że Ruby źle została przypisana do swojej kategorii i w związku z tym grozi jej eliminacja. Przed śmiercią ratuje ją lekarka Cate (Mandy Moore), stojąca na czele Ligi Dzieci. Młoda dziewczyna, obawiając się jednak z jej strony zagrożenia, ucieka i wpada na grupkę dzieciaków – „żółtą” Suz (Miya Cech), „zielonego” Chubsa (Skylan Brooks) i „niebieskiego” Liama (Harris Dickinson). Wspólnie, ścigani przez łowców nagród i wojsko, postanawiają odnaleźć tajemniczego „Uciekiniera”, który według plotek utworzył specjalny azyl dla nieletnich. Przedtem czeka młodych buntowników niebezpieczna wędrówka, która nie raz wystawi ich zaufanie do siebie nawzajem. Czy więc pomimo tylu przeciwności losu uda im się odnaleźć bezpieczne miejsce i wypełnić swoje przeznaczenie?

„Mroczne umysły” już od samego początku sprawiały wrażenie standardowego i niczym się nie wyróżniającego filmu, przeznaczonego głównie dla młodszej publiczności i fanów książek Alexandry Bracken. Nie należę osobiście do fascynatów kinem młodzieżowym, ale dla przykładu choćby całą trylogię „Igrzysk Śmierci” spod pióra Suzanne Collins przeczytałem w zaledwie parę tygodni… bo tak bardzo wciągnęła mnie ta lektura. Wszystkie jednak dotychczasowe ekranizacje książek, opowiadające o dzielnych nastolatkach, miały to do siebie, że poszczególne wizje kolejnych autorów bywały bardzo często co najmniej „absurdalne”, pomimo usilnej próby stworzenia pozoru możliwego prawdopodobieństwa. Czy to utworzenie 12 dystryktów i zorganizowanie „Głodowych Igrzysk”, czy to zamknięcie dzieciaków w labiryncie z potworami – dla co niektórych z całą pewnością było to dziwne i niezrozumiałe. Co jednak ważne zarówno w seriach „Igrzysk Śmierci”, czy „Więźnia Labiryntu” te niemożliwe przyczyny istnienia takich wizji przyszłości zostały wyjaśnione, a dodatkowe obie serie z większym lub mniejszym skutkiem, ale z reguły radziły sobie w roli zwykłego kina akcji. Tymczasem w przypadku najnowszego widowiska Jennifer Yuh Nelson zupełnie nie można o nim nic podobnego stwierdzić i ciężko nawet wypowiedzieć się w jakimkolwiek pozytywnym wrażeniu, gdyż „Mroczne umysły” nie tylko wypadają poniżej skali pod względem budowania fabuły i przestawiania świata, ale dodatkowo nie sprawdzają się nawet w formie zwykłego filmu rozrywkowego. Historia jest tu bowiem co chwilę spowalniana poprzez zastosowanie zbyt dużej liczby „melodramatycznych” dialogów, usilnie próbujących podziałać emocjonalnie na oglądającym, a wzbudzającymi w efekcie u niego jedynie politowanie. Ani to więc mroczny thriller wymieszany ze sci-fi w klimacie noir, ani przyzwoite kino akcji – a jedynie podkolorowywana bajeczka z wielką paletą barw, począwszy od pokrapianej żółci, a skończywszy w końcu na ciężko strawnej zieleni.