O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

"Pięć lat kacetu" – O tym jak Stasiek przetrwał piekło - Recenzje książek

„Pięć lat kacetu” – już sam tytuł może wskazywać, że to książka jedynie smutna i ponura, po której zaatakuje nas stan totalnej depresji, jednak wczytując się w kolejne strony, okazuje się, że to coś zgoła innego. Wszak napisał ją sam Stanisław Grzesiuk. Cóż to oznacza? Ano, że pojawia się i dawka optymizmu, i humoru, i nadziei.

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
aragorn136 (24951 pkt)Strona WWW Autora
Ilość odwiedzin:
5 793
Czas czytania:
6 895 min.
Autor:
aragorn136 (24951 pkt)
Dodano:
3932 dni temu

Data dodania:
2014-09-26 14:36:14

Publikacja ma formą pamiętnika. Grzesiuk rozpoczął nad nią pracę po zakończeniu wojny za namową znajomych (pierwsze wydanie to 1958 rok). Opisał swój aż pięcioletni pobyt w hitlerowskich obozach zagłady. Tak, tak, to nie żaden żart. Jak to możliwe, że Stasiek tyle wytrzymał? Na to pytanie są dwie odpowiedzi. Po pierwsze jako rodowity warszawiak wychowujący się na Czerniakowie był „latarnikiem z głową” (czyt. spryciarzem) i po zamknięciu najpierw w Dachau, następnie w Mauthausen i Gusen odważnie mówił: „Ja się do obozu nie prosiłem i robić nie będę”. Po drugie starał się myśleć pozytywnie i czuć się jakby był u cioci na imieninach, a nie w strasznej mordowni.  

 

Ale chwila, są tacy czytelnicy, szczególnie młodzi, którzy zapewne teraz głośno i zaintrygowani będą się domagać wyjaśnień, kim był ten jegomość, obozowy markierant.

 

Do dziś wielu ma go w pamięci przede wszystkim jako „barda z Czerniakowa”. To właśnie on spopularyzował gwarę warszawską i niniejszy folklor, grając na m.in. mandolinie i śpiewając pieśni warszawskie: „Bal na Gnojnej”, „Czarna Mańka” czy „Siekiera, motyka”. Urodził się 1918 roku w okolicach Chełma. Mając dwa lata, przeprowadził się wraz z rodzicami do stolicy. Dorastając, uczył się prawa ulicy, i nie bez powodu był tzw. chłopcem z ferajny. Jak trzeba było, to i zakombinować potrafił, i „posłać bombę”, jeśli się komuś należało. Uczył się na elektryka. Po wybuchu wojny, będąc już dwudziestojednoletnim młodzieńcem, działał w polskich podziemnych siłach zbrojnych.

 

Ktoś zdradził. Gestapo deptało mu po piętach (ścigało za posiadania broni). Nie udało się ukryć. Stasiek wpadł podczas łapanki. Wysłano go początkowo na roboty przymusowe do Niemiec, a później, w pierwszej połowie 1940 roku, przewieziono do obozu koncentracyjnego w Dachau (za ucieczkę z gospodarstwa niemieckiego). I tutaj Grzesiuk startuje ze swoim pamiętnikiem. Do mety droga daleka …

 

Spokojnie, to chłopak nie w ciemię bity. Nie przeraziły go nawet zbytnio słowa komendanta, którymi ten powitał nowo przybyłych więźniów: „Tu są żywi, ale już umarli”. Co więcej, śmiał się z hasła wiszącego nad bramą, że „praca czyni wolnym”. Poczuciem humoru jednał sobie ludzi, a dzięki tężyźnie fizycznej i twardej pięści zdobył szacunek kolegów z obozowego bloku i mógł być w miarę bezpieczny – przynajmniej nie groziło nic ze strony silnych i starszych. Bo z panami z SS lepiej nie zadzierać, skoro nawet za wszy na ubraniu można było szybko zginąć. W Dachau spędził kilka miesięcy, później został przeniesiony do Mauthausen i Gusen (w 1941). I znowu krzyki, i znowu bicie, i ciężka „praca”. Musiał słowo strach zamknąć w „metalowej grubej szafie” i wierzyć, wierzyć, że kiedyś nadejdzie wolność.

 

Grzesiuk podzielił „Pięć lat kacetu” na trzy rozdziały. Od najkrótszego do najdłuższego. Oczywiście, każdy z nich to historia pobytu w wyżej wspomnianych kacetach. Barwnym, aczkolwiek prostym i prawdziwym językiem przedstawił własne doświadczenia, jak i próby przeżycia innych. Przybliżył, jak wyglądała obozowa hierarchia: od muzułmanów po blokowych, kapo i prominentów. W jaki sposób wykańczano chorych i niepotrzebnych, jak wyglądały dni w tym „domu wariatów”, w którym bez przerwy czaiła się śmierć. Kto miał większe szanse, a kto zerowe? Stasiek stosował tu, z dobrym skutkiem, umiejętności zdobyte w czasie dojrzewania w warszawskiej dzielnicy. Byle utrzymać się przy życiu i przy tym zachować resztki honoru. Zdobyć po cichu jedzenie, ale podzielić się ze słabszymi, unikać pracy, ale nie narażać na ryzyko współwięźniów z bloku. Czasem w książkę wkrada się „chaos”. Autor raz cofa się, raz wybiega do przodu, a to zapomni jakieś nazwisko, a to przypomni sobie jakieś wydarzenie, dlatego czytanie nie zawsze jest „przyjemne”.

 

Tak łatwo nam osądzać postępowanie innych, jednak gdy dotyczy to osadzonych w obozach koncentracyjnych, należy powstrzymać się od krytyki, gdyż, jak powiedział Grzesiuk: To jest celem obozów, żeby zanim ludzie umrą z głodu i przemęczenia, zamienić ich przedtem w bydło, upodlić, wyzuć z wszystkiego, co ludzkie”.

 

Stanisław Grzesiuk przetrwał. W maju 1945 roku razem z garstką ocalałych, został wyzwolony przez Amerykanów. W lipcu powrócił na łono swej małej warszawskiej ojczyzny. Ożenił się, doczekał dwójki dzieci. Niestety, w wyniku powikłań związanych z gruźlicą płuc, której pierwsze symptomy dały znać pod koniec lat 40., a którą zaraził się w ciężkich obozowych warunkach, mimo leczenia i operacji, zmarł w 1963 roku. Pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

 

Ocena książki: 8/10

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:




Galeria zdjęć - "Pięć lat kacetu" – O tym jak Stasiek przetrwał piekło

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

Więcej artykułów od autora aragorn136

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 9 dni temu

liczba odwiedzin: 277

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 31 dni temu

liczba odwiedzin: 143

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 56 dni temu

liczba odwiedzin: 265

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 82 dni temu

liczba odwiedzin: 201

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 134 dni temu

liczba odwiedzin: 451

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 102 dni temu

liczba odwiedzin: 532

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 164 dni temu

liczba odwiedzin: 652

Polecamy podobne artykuły

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2806 dni temu

liczba odwiedzin: 3174

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3851 dni temu

liczba odwiedzin: 7057

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4607 dni temu

liczba odwiedzin: 10368

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2389 dni temu

liczba odwiedzin: 2595

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 1868 dni temu

liczba odwiedzin: 2612

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2044 dni temu

liczba odwiedzin: 2938

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 2043 dni temu

liczba odwiedzin: 3341

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 1867 dni temu

liczba odwiedzin: 3819

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2083 dni temu

liczba odwiedzin: 8736

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 3049 dni temu

liczba odwiedzin: 3939

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2203 dni temu

liczba odwiedzin: 4790

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 4197 dni temu

liczba odwiedzin: 7454

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 383 dni temu

liczba odwiedzin: 1050

autor:pottero(558 pkt)

utworzony: 3185 dni temu

liczba odwiedzin: 5384

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 3141 dni temu

liczba odwiedzin: 2364

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3054 dni temu

liczba odwiedzin: 3257

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 2199 dni temu

liczba odwiedzin: 9364

Teraz czytane artykuły

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 3932 dni temu

liczba odwiedzin: 5793

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 295 dni temu

liczba odwiedzin: 395

autor:admin(52125 pkt)

utworzony: 1345 dni temu

liczba odwiedzin: 1782

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3701 dni temu

liczba odwiedzin: 9518

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4510 dni temu

liczba odwiedzin: 3766

autor:pj(16442 pkt)

utworzony: 4143 dni temu

liczba odwiedzin: 3968

Artykuły z tej samej kategorii

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 56 dni temu

liczba odwiedzin: 265

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 247 dni temu

liczba odwiedzin: 415

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 497 dni temu

liczba odwiedzin: 1370

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2281 dni temu

liczba odwiedzin: 5524

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 2938 dni temu

liczba odwiedzin: 5951

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 177 dni temu

liczba odwiedzin: 326

autor:aragorn136(24951 pkt)

utworzony: 208 dni temu

liczba odwiedzin: 448

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.174

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję