O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

"Pięć lat kacetu" – O tym jak Stasiek przetrwał piekło - Recenzje książek

„Pięć lat kacetu” – już sam tytuł może wskazywać, że to książka jedynie smutna i ponura, po której zaatakuje nas stan totalnej depresji, jednak wczytując się w kolejne strony, okazuje się, że to coś zgoła innego. Wszak napisał ją sam Stanisław Grzesiuk. Cóż to oznacza? Ano, że pojawia się i dawka optymizmu, i humoru, i nadziei.

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
aragorn136 (24661 pkt)Strona WWW Autora
Ilość odwiedzin:
5 756
Czas czytania:
6 855 min.
Autor:
aragorn136 (24661 pkt)
Dodano:
3886 dni temu

Data dodania:
2014-09-26 14:36:14

Publikacja ma formą pamiętnika. Grzesiuk rozpoczął nad nią pracę po zakończeniu wojny za namową znajomych (pierwsze wydanie to 1958 rok). Opisał swój aż pięcioletni pobyt w hitlerowskich obozach zagłady. Tak, tak, to nie żaden żart. Jak to możliwe, że Stasiek tyle wytrzymał? Na to pytanie są dwie odpowiedzi. Po pierwsze jako rodowity warszawiak wychowujący się na Czerniakowie był „latarnikiem z głową” (czyt. spryciarzem) i po zamknięciu najpierw w Dachau, następnie w Mauthausen i Gusen odważnie mówił: „Ja się do obozu nie prosiłem i robić nie będę”. Po drugie starał się myśleć pozytywnie i czuć się jakby był u cioci na imieninach, a nie w strasznej mordowni.  

 

Ale chwila, są tacy czytelnicy, szczególnie młodzi, którzy zapewne teraz głośno i zaintrygowani będą się domagać wyjaśnień, kim był ten jegomość, obozowy markierant.

 

Do dziś wielu ma go w pamięci przede wszystkim jako „barda z Czerniakowa”. To właśnie on spopularyzował gwarę warszawską i niniejszy folklor, grając na m.in. mandolinie i śpiewając pieśni warszawskie: „Bal na Gnojnej”, „Czarna Mańka” czy „Siekiera, motyka”. Urodził się 1918 roku w okolicach Chełma. Mając dwa lata, przeprowadził się wraz z rodzicami do stolicy. Dorastając, uczył się prawa ulicy, i nie bez powodu był tzw. chłopcem z ferajny. Jak trzeba było, to i zakombinować potrafił, i „posłać bombę”, jeśli się komuś należało. Uczył się na elektryka. Po wybuchu wojny, będąc już dwudziestojednoletnim młodzieńcem, działał w polskich podziemnych siłach zbrojnych.

 

Ktoś zdradził. Gestapo deptało mu po piętach (ścigało za posiadania broni). Nie udało się ukryć. Stasiek wpadł podczas łapanki. Wysłano go początkowo na roboty przymusowe do Niemiec, a później, w pierwszej połowie 1940 roku, przewieziono do obozu koncentracyjnego w Dachau (za ucieczkę z gospodarstwa niemieckiego). I tutaj Grzesiuk startuje ze swoim pamiętnikiem. Do mety droga daleka …

 

Spokojnie, to chłopak nie w ciemię bity. Nie przeraziły go nawet zbytnio słowa komendanta, którymi ten powitał nowo przybyłych więźniów: „Tu są żywi, ale już umarli”. Co więcej, śmiał się z hasła wiszącego nad bramą, że „praca czyni wolnym”. Poczuciem humoru jednał sobie ludzi, a dzięki tężyźnie fizycznej i twardej pięści zdobył szacunek kolegów z obozowego bloku i mógł być w miarę bezpieczny – przynajmniej nie groziło nic ze strony silnych i starszych. Bo z panami z SS lepiej nie zadzierać, skoro nawet za wszy na ubraniu można było szybko zginąć. W Dachau spędził kilka miesięcy, później został przeniesiony do Mauthausen i Gusen (w 1941). I znowu krzyki, i znowu bicie, i ciężka „praca”. Musiał słowo strach zamknąć w „metalowej grubej szafie” i wierzyć, wierzyć, że kiedyś nadejdzie wolność.

 

Grzesiuk podzielił „Pięć lat kacetu” na trzy rozdziały. Od najkrótszego do najdłuższego. Oczywiście, każdy z nich to historia pobytu w wyżej wspomnianych kacetach. Barwnym, aczkolwiek prostym i prawdziwym językiem przedstawił własne doświadczenia, jak i próby przeżycia innych. Przybliżył, jak wyglądała obozowa hierarchia: od muzułmanów po blokowych, kapo i prominentów. W jaki sposób wykańczano chorych i niepotrzebnych, jak wyglądały dni w tym „domu wariatów”, w którym bez przerwy czaiła się śmierć. Kto miał większe szanse, a kto zerowe? Stasiek stosował tu, z dobrym skutkiem, umiejętności zdobyte w czasie dojrzewania w warszawskiej dzielnicy. Byle utrzymać się przy życiu i przy tym zachować resztki honoru. Zdobyć po cichu jedzenie, ale podzielić się ze słabszymi, unikać pracy, ale nie narażać na ryzyko współwięźniów z bloku. Czasem w książkę wkrada się „chaos”. Autor raz cofa się, raz wybiega do przodu, a to zapomni jakieś nazwisko, a to przypomni sobie jakieś wydarzenie, dlatego czytanie nie zawsze jest „przyjemne”.

 

Tak łatwo nam osądzać postępowanie innych, jednak gdy dotyczy to osadzonych w obozach koncentracyjnych, należy powstrzymać się od krytyki, gdyż, jak powiedział Grzesiuk: To jest celem obozów, żeby zanim ludzie umrą z głodu i przemęczenia, zamienić ich przedtem w bydło, upodlić, wyzuć z wszystkiego, co ludzkie”.

 

Stanisław Grzesiuk przetrwał. W maju 1945 roku razem z garstką ocalałych, został wyzwolony przez Amerykanów. W lipcu powrócił na łono swej małej warszawskiej ojczyzny. Ożenił się, doczekał dwójki dzieci. Niestety, w wyniku powikłań związanych z gruźlicą płuc, której pierwsze symptomy dały znać pod koniec lat 40., a którą zaraził się w ciężkich obozowych warunkach, mimo leczenia i operacji, zmarł w 1963 roku. Pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

 

Ocena książki: 8/10

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:





Galeria zdjęć - "Pięć lat kacetu" – O tym jak Stasiek przetrwał piekło

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

Więcej artykułów od autora aragorn136

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 10 dni temu

liczba odwiedzin: 155

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 35 dni temu

liczba odwiedzin: 135

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 88 dni temu

liczba odwiedzin: 387

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 55 dni temu

liczba odwiedzin: 477

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 117 dni temu

liczba odwiedzin: 509

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 130 dni temu

liczba odwiedzin: 266

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 145 dni temu

liczba odwiedzin: 275

Polecamy podobne artykuły

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2759 dni temu

liczba odwiedzin: 3145

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 3804 dni temu

liczba odwiedzin: 7008

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4561 dni temu

liczba odwiedzin: 10318

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2343 dni temu

liczba odwiedzin: 2570

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 1822 dni temu

liczba odwiedzin: 2566

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 1998 dni temu

liczba odwiedzin: 2907

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 1997 dni temu

liczba odwiedzin: 3291

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 1821 dni temu

liczba odwiedzin: 3774

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2037 dni temu

liczba odwiedzin: 8686

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 3003 dni temu

liczba odwiedzin: 3899

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2156 dni temu

liczba odwiedzin: 4716

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 4151 dni temu

liczba odwiedzin: 7393

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 337 dni temu

liczba odwiedzin: 1013

autor:pottero(558 pkt)

utworzony: 3138 dni temu

liczba odwiedzin: 5327

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 3094 dni temu

liczba odwiedzin: 2338

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 3008 dni temu

liczba odwiedzin: 3226

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 2153 dni temu

liczba odwiedzin: 9253

Teraz czytane artykuły

autor:piterwm90(218 pkt)

utworzony: 4073 dni temu

liczba odwiedzin: 8483

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 3886 dni temu

liczba odwiedzin: 5756

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 2129 dni temu

liczba odwiedzin: 1942

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 4550 dni temu

liczba odwiedzin: 4834

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3516 dni temu

liczba odwiedzin: 8457

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 645 dni temu

liczba odwiedzin: 653

Nowości

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 1 dni temu

liczba odwiedzin: 53

autor:eliart(701 pkt)

utworzony: 12 dni temu

liczba odwiedzin: 109

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 2 dni temu

liczba odwiedzin: 110

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 7 dni temu

liczba odwiedzin: 97

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 8 dni temu

liczba odwiedzin: 134

Artykuły z tej samej kategorii

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 10 dni temu

liczba odwiedzin: 155

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 201 dni temu

liczba odwiedzin: 351

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 451 dni temu

liczba odwiedzin: 1314

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2235 dni temu

liczba odwiedzin: 5471

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 2891 dni temu

liczba odwiedzin: 5917

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 130 dni temu

liczba odwiedzin: 266

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 162 dni temu

liczba odwiedzin: 390

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.168

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję