pj (11457 pkt)1 446
1 580 min.
Intrygujące
pj (11457 pkt)
1025 dni temu
2020-06-02 14:47:42
13 czerwca 1935 roku. Bułgarskie miasteczko Gabrowo
Zapamiętajmy tę datę i to miejsce. Wtedy narodził się bohater niniejszego artykułu. Miał trzech braci. Już w dzieciństwie zaczął interesować się sztuką, którą został „zainfekowany”, dzięki swojej matce. Niegdyś, jako młoda sekretarka w Akademii Sztuk Pięknych w Sofii, kobieta była w serdecznych kontaktach z bułgarskimi artystami. Ci panie i panowie bardzo często wpadali do mieszkania Jawaszewów. Mały Christo nieraz tworzył dla nich własne prezentacje, za co w zamian dostawał pamiątki i prezenty. Nie wszystkie jednak przetrwały komunistyczną zawieruchę oraz niekończące się przeprowadzki. Zresztą przodkowie rodziny już w 1913 roku poznali, czym jest strata, wypędzenie i ucieczka. Dokonano bowiem zamachu na króla Grecji. Na kogo padły podejrzenia? Na mieszkających w Salonikach Bułgarów, szczególnie artystów, szczególnie bogaczy. I niestety także na dziadka Jawaszewa. Jego żona i córka (matka Christo) zdążyły przedostać się do Bułgarii. On nie dał rady...
Wróćmy do przyszłego „opakowywacza”. Zanim Wladimirowa poznał świat, a jeden z jego braci – Anani zaczął spełniać się jako aktor na deskach teatru, to obydwoje przeżyli traumatyczne wydarzenie. Otóż aresztowano ich ojca – utalentowanego inżyniera. Za co? Za bycie przedstawicielem inteligencji i sprzeciw nowemu systemowi, który przyniosła ze sobą Armia Czerwona. Jedyny żywiciel rodziny siedział w więzieniu, a mama, aby wyżywić synów, sprzedała wszystkie meble...
Dorastający Bułgar znienawidził taką nieprzyjazną ojczyznę i gdzieś w głębi serca marzył, aby szybko ją opuścić. Zdał maturę i następnie dostał się na wspomnianą Akademię Sztuk Pięknych. Studiował tam do 1956 roku. Kiedy dodatkowo ujrzał, jak państwo traktowało sztukę oraz, jakie nakładało normy (miała ona tylko gloryfikować socjalizm), nie dał rady tego znieść. Tuż po zostaniu absolwentem, wyjechał więc do Pragi. W tej podróży towarzyszył mu stryjek, który załatwił odpowiednie zezwolenie. Na miejscu Christo malował obrazy – tak początkowo zarabiał na życie.
Po latach pisał w listach do brata: „Sztuka, która jest podłym kłamstwem, cynicznym nonsensem, nie może być sztuką”. Miał rację. Kiedy ktoś narzuca coś siłą, a o własnej inspiracji każe zapomnieć, to tworzenie mija się z celem. W Czechosłowacji nie zabawił zbyt długo. Aby przedostać się do stolicy Austrii, z pomocą grupki lekarzy przekupił celnika. Razem w zaplombowanych wagonach, przestraszeni, bezpiecznie dotarli jednak do Wiednia. Był rok 1957. Tam dopiero przeobraził się w pełni niezależnego artystę! Rok później zawitał z kolei do Paryża, gdzie pewna kobieta zawładnęła jego sercem, podzieliła pasję. Mowa o Jeanne-Claude Denat de Guillebon, która, co zaskakujące, także urodziła się 13 czerwca 1935 roku.
Christo z żoną (źródło: wikimedia.org)
Wolność i zasłonięte obiekty
Wspólnie, jako mąż i żona, odnaleźli swoje powołanie. Zajęli się… opakowywaniem. Oczywiście nie od razu dużych budynków. Najpierw były to mniejsze przedmioty domowego użytku. Wśród nich np. maszyna do pisania. Dopiero w 1969 roku przyszedł czas na większe obiekty i tym samym na zwrócenie na siebie uwagi opinii publicznej. Już widzę to zdziwienie na twarzy ludzi, którzy zobaczyli pokryte kolorowymi płachtami dwa kilometry skalistego wybrzeża w Australii. Jeszcze bardziej spektakularne okazało się „przedzielenie” słynnego wąwozu w parku stanowym Rifle Gap w Kolorado – pomiędzy skalnymi ścianami Christo umieścił kurtynę. Miała ona wysokość 60 metrów (!) i długość 420 metrów (!). Jedną z ciekawszych realizacji było jednak opakowanie wc 1985 roku najstarszego mostu w Paryżu – Pont Neuf. Trzeba również koniecznie wspomnieć o zasłonięciu gmachu niemieckiego Reichstagu, które miało miejsce w połowie lat 90. XX wieku. Kiedy artyści otrzymali niezbędne pozwolenia, zabrali się do pracy nad instalacją. Gdy skończyli, widok był niezwykły. Nic dziwnego. 100 tysięcy metrów kwadratowych odpornego na ogień materiału, dodatkowo pokrytego warstwą aluminium robił duże wrażenie. Pięć milionów ludzi, w tym mieszkańców Berlina i turystów, rozdziawiało szeroko usta… Inne znane projekty tej pary to: otoczenie różowym materiałem 11 wysp Surrounded w Zatoce Biscayne (okolice Miami) i opakowanie opery w Sydney.
Przedzielony wąwóz w Kolorado (źródło: wikimedia.org)
Opakowany most w Paryżu (źródło: wikimedia.org)
Opakowany Reichstag (źródło: wikimedia.org)
Ale poza ambalażami, jak profesjonalnie nazywa się pokrywanie potężnymi płachtami z materiału lub kolorowej folii pewnych części krajobrazu oraz całych budowli, małżonkowie wykonywali jeszcze projekty przestrzenne za pomocą elementów land artu (sztuka ziemi) i sztuki konceptualnej. Spójrzmy np. na Pływające Keje w jeziorze Iseo we Włoszech, czyli „chodnik na wodzie”. To molo o długości 4500 metrów, wykonane było z ciasno tkanego nylonu, złożone z 220 tysięcy pływających kostek i łączyło miejscowość Sulzano z dwoma pobliskimi wyspami. Ludzi czuli się, jakby szli po łóżku wodnym. Niesamowita była również 20-metrowa rzeźba o nazwie Mastaba, unoszącą się w Hyde Parku, nad jeziorem Serpentine w Londynie (ten projekt artysta też wykonał już sam, na cześć zmarłej w 2009 roku żony). Oparta na trapezoidalnych kształtach egipskich grobowców oraz na domostwach starożytnej Mezopotamii. Zbudowana z... 7 506 malowanych beczek (!), przymocowanych do rusztowania i zakotwiczonych w jeziorze.
Tymczasowa rzeźba Mastaba w Hyde Parku w Londynie (źródło: wikimedia.org)
Słynne pływające keje na jeziorze Iseo we Włoszech (źródło: pxhere.com)
Christo rzucił wyzwanie społeczeństwu i współczesnemu konsumpcjonizmowi. Pragnął wyjść ze sztuką do tych osób, które rzadko bądź nigdy nie odwiedzali muzeów. Według niego opakowanie obiektu umożliwiało ukazanie prawdziwości danego budynku/przedmiotu, bo tylko wtedy traci on swoją codzienną, typową funkcję.
Przykre jest to, że w Bułgarii ani o nim nie pisano, ani nie mówiono. Działo się tak, aż do momentu, gdy wreszcie upadł komunizm. Wówczas go zauważono. Cóż, nie chciał być „zmielony” przez reżim, wybrał wolność i potęgę wyobraźni.
Jesienią 2020 roku w paryskim Centrum Pompidou zostanie zorganizowana retrospektywa poświęcona jego twórczości. Co więcej, ma być jeszcze opakowany Łuk Triumfalny. Zadania podejmą się uzdolnione osoby, które uwielbiały realizacje Christo.
Zobaczcie najlepsze projekty Christo i jego żony:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Zwiastun filmu „Spacer po wodzie” o projekcie pływających kei w jeziorze Iseo we Włoszech:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Źródło: Onet.pl, TVN24.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - 84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace!
Więcej artykułów od autora pj
Pedro Pascal – zaopiekuj się mną milczący daddy! - Ludzie kina
Tropił Escobara i kosmicznych przestępców, próbował przetrwać w „zombie” świecie, walczył z „Górą” i na Murze Chińskim oraz jako bogaty złol chciał zostać najpotężniejszym człowiekiem na kuli ziemskiej. Ale też opiekował zielonym kosmitą i nastolatką. Któż to taki? To Pedro Pascal – chilijski aktor, którego kariera właśnie eksplodowała jak supernowa. Trochę późno, bo dopiero po czterdziestce. Jednak mówi się, że lepiej późno niż wcale. Dlaczego Pedro jest tak kochany przez miliony fanów? Jak zaczęła się jego filmowa droga?
Prawie "Wszystko wszędzie naraz", czyli 7 Oscarów dla zwariowanego filmu! - Kultura
Nikt nikogo nie bił po twarzy. Nikt nie zaliczył poważnej wpadki. Było spokojnie. Wzruszająco (przemowa Ke Huy Quana). A Lady Gaga wystąpiła w dżinsach i bez makijażu. 95. Gala Oscarów przechodzi zatem do historii. O dziwo, tym razem nie triumfował film artystyczny, z psychologicznymi niuansami i melodramatycznym scenami. Owszem, owych elementów też można się tam doszukać, ale „Wszystko wszędzie naraz” to przede wszystkim szalona niezależna komedia science fiction, w której matczyną siłę nie jest w stanie powstrzymać żadne multiwersum! Obraz ten na 11 nominacji zgarnął aż 7 statuetek. To spory sukces i otwarta droga dla kolejnych twórców z bogatą wyobraźnią. Niestety nasz osiołek „IO” wrócił do domu bez Oscara, uznając wyższość wojennego „Na zachodzie bez zmian”. A czy Wy jesteście zadowoleni z tegorocznych wyborów Akademii? Czy Brendan Fraser faktycznie był najlepszy?
"IO, IO, IO" – Jestem Osiołkiem i mam Orła! - Kultura
Wieczorem 6 marca w w Teatrze Polskim w Warszawie odbyła się jubileuszowa, 25. gala rozdania Orłów, czyli naszych rodzimych Oscarów. Najbardziej szczęśliwy był pewien... Osioł, gdyż otrzymał on aż 6 nagród z 11 nominacji. Warto tu sprecyzować, że chodzi o film, którego głównym bohaterem jest to czterokopytne zwierzę. Tyle Orłów dla pominiętego na Festiwalu w Gdyni „IO” Jerzego Skolimowskiego, to rodzaj rekompensaty. Kto jeszcze zwyciężył w poszczególnych kategoriach? Jakimi słowami tym razem wystrzelił ze sceny Maciej Stuhr? Odpowiedzi na te pytania i listę laureatów znajdziecie w poniższym tekście.
"Walczył jak Gladiator". Jann nie pojedzie na Eurowizję... - Festiwale muzyczne
Wyginał się jak wąż. Hipnotyzował. Był faworytem. Zachwycił publikę. Ale nie pomogła ani sceniczna charyzma, ani oryginalny image. Preselekcje do Eurowizji 2023 wygrała Blanka z utworem „Solo”. „Gladiator” zdobył dopiero czwarte miejsce. Oj Edzia, Edzia. Dlaczego jako członkini jury byłaś wpatrzona w Blankę? Fakt. Refren „Solo” wpada w ucho, ale gdzie tam tej słodkiej dziewczynie do pamiętliwego występu Janna. To on, 24-latek z czterooktawową skalą głosu, powinien zwyciężyć wyścig 26 lutego w Warszawie. Pojechać tam, gdzie bije serce Europy.
Ridley Scott przetestował Samsunga Galaxy S23 Ultra. Nakręcił film! - Sprzęt
Słyszałem w tamtym roku rozmowę dwóch starszych panów: „Dawniej proszę pana, to telefon służył do telefonowania, a bateria w nim starczała na tydzień! A dzisiaj te komórki to urządzenia jakieś takie delikatne, wyślizgujące się z dłoni, niemieszczące się w kieszeni koszuli. Człowiek musi uważać, aby na ekranie rysa nie straszyła, traktować jak jajko”. 85-letni reżyser Ridley Scott jest innego zdania. Ostatnio zachwycał się bowiem nowym modelem Samsunga. Mało tego, za jego pomocą zrealizował krótkometrażowy film pt. „Behold” i pokazał w ten sposób, jaki nastąpił skok rewolucyjny w świecie telefonów komórkowych.
Polecamy podobne artykuły
Sand Art – sztuka rysowania piaskiem - Fotografia/Malarstwo
Kto nie widział, zobaczyć musi. Sand Animation kolejna technika tworzenia grafiki. Coraz modniejsza sztuka, pokazywana publicznie tak jak iluzja. Ostatnio pojawiły się oferty sztuki rysowania na piasku jako forma pokazu artystycznego na wesela.
Wywiad z Marcinem Urzędowskim – oryginalnym projektantem mody, założycielem marki Prepostevolution - Intrygujące
Jako portal dla ludzi z pasją nie mogliśmy nie zauważyć człowieka, który w swojej dziedzinie jest specjalistą przez duże S. Moda XXI wieku nie ma dla niego tajemnic, a słowo wolność jest kluczem do sukcesu. Bo mieszkający w Warszawie Marcin Urzędowski to intrygujący twórca trashion, który jak nikt, potrafi sprawić, że stare, zbędne rzeczy (śmieci i ubrania) otrzymują nowe, wieczne życie.
Teraz czytane artykuły
84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace! - Intrygujące
Nazywał się Christo Wladimirow Jawaszew. 31 maja 2020 roku w wieku 84 lat odszedł z przyczyn naturalnych w swoim nowojorskim domu. Pochodził z Bułgarii. Był wrażliwym człowiekiem z pasją, artystą przez duże A. Znanym na całym świecie po prostu jako Christo. Czym dokładnie się zajmował? Wspólnie z żoną, tworzył spektakularne projekty – opakowywał słynne budowle oraz zasłaniał krajobrazy. Wszystkie przeszły do historii sztuki.
Marcin Dorociński i jego aktorskie wyzwania - Ludzie kina
Zwykle wciela się w amantów, ale … jak sam twierdzi: nie jest materiałem na idola. Do ról przygotowuje się dokładnie: psychicznie, jak i fizycznie, biorąc zapewne przykład z kolegi zza oceanu Christiana Bale. Czasem przytyje, innym razem spiłuje przedni ząb. Cokolwiek nie zrobi z własnym ciałem, istotne jest, że z filmu na film dojrzewa i wzmacnia swój aktorski kunszt.
Jak i na czym warto oszczędzać? Oszczędności na energii elektrycznej - Dom i ogród
Na czym możemy zaoszczędzić? Co możemy zrobić, aby zmniejszyć wydatki i zwiększyć oszczędności? Dziś skupimy się na oszczędnościach elektrycznych.
Baalbek - Niewiarygodne, niewyjaśnione
Na Ziemi w czasach starożytnych stworzono wiele niezwykłych budowli. Istnieje jednak kompleks świątynny, który według mnie stanowi ewidentne świadectwo ingerencji istot pozaziemskich na naszej planecie.
"Bohaterowie są zmęczeni" – Rozerwana braterska więź - Recenzje książek
Wydana wiosną 2016 roku przez Zwierciadło książka pt. „Bohaterowie są zmęczeni” ma w sobie siłę wielkiej wojennej epopei i intensywność emocjonalną najlepszych dramatów psychologiczno-obyczajowych. Bo choć nie należy do żadnego z wymienionych wyżej gatunków, czyta się ją niemal jednym tchem. To smutna, a zarazem nostalgiczna i intrygująca opowieść o tym, że jedna zdrada może na lata poróżnić dwóch braci: Leona i Ludwika Niemczyków.
Nowości
Inteligentny ChatGPT na wszystko Ci odpowie! Na pewno? - Technologie
Sztuczna inteligencja weszła na nowe tory. W ostatnich miesiącach coraz częściej można bowiem usłyszeć nazwę ChatGPT. Pod tym określeniem ukrywa się „pewien” chatbot czy, jak kto woli, „rozumny, niewidzialny jegomość”. W niniejszym tekście wyjaśnimy, kim dokładnie, a raczej czym jest owo specjalne, uruchomione w listopadzie 2022 roku narzędzie i jakie ma ono możliwości. Co więcej, podzielimy się z Wami wynikami testów, a konkretniej pokażemy, jak na nasze pytania odpowiedział ChatGPT.
Muzyczne marcowe newsy od ID Records! - Muzyczne Style
Jest wiosna! Nie śpimy. Wstajemy i słuchamy dobrej muzy. A taką na pewno proponują młodzi twórcy i artyści współpracujący z wydawnictwem ID Records. Swoje jakże nowoczesne, melodyjne i nostalgiczne single wypuścili: Gabor (ale nie Viki, a Michał), Aveira, debiutantka Natalia Pławiak oraz Tobiasz Pietrzyk. Co więcej, wraz z utworami, w serwisie YouTube pojawiły się kreatywne teledyski, doskonale oddające to, o czym śpiewają wymienieni wokaliści i wokalistki.
"Carnival Row" – Źle się mają sprawy w tym mieście! - Seriale
Tytuł niniejszej recenzji nie napawa optymizmem. To fakt. Ale powiadam Wam – wystarczy jeden odcinek, abyście dostrzegli, że oto narodził się serial bijący na głowę konkurenta z tej samej stajni, czyli „Rings of Power”. Mało tego, „Carnival Row” od Amazona jest jak księga znaleziona gdzieś na strychu. Zakurzona, oblepiona pajęczyną, lekko naddarta zębem czasu, a jednak po otwarciu kusząca zapachem… zgnilizny i zachęcająca do zagłębienia się w szereg intryg i zagadek, zarówno natury społeczno-politycznej, jak i typowo kryminalnej. W streamingu można oglądać jeszcze lepszy, drugi sezon owej steampunkowej produkcji, która i tak jest słabiej oceniana od takiego chociażby śmieszkowatego, infantylnego, „uwspółcześnionego”, problematycznego „Willowa”.
Pedro Pascal – zaopiekuj się mną milczący daddy! - Ludzie kina
Tropił Escobara i kosmicznych przestępców, próbował przetrwać w „zombie” świecie, walczył z „Górą” i na Murze Chińskim oraz jako bogaty złol chciał zostać najpotężniejszym człowiekiem na kuli ziemskiej. Ale też opiekował zielonym kosmitą i nastolatką. Któż to taki? To Pedro Pascal – chilijski aktor, którego kariera właśnie eksplodowała jak supernowa. Trochę późno, bo dopiero po czterdziestce. Jednak mówi się, że lepiej późno niż wcale. Dlaczego Pedro jest tak kochany przez miliony fanów? Jak zaczęła się jego filmowa droga?
"Noc na uniwersytecie" – creepypasta Radka Gryczki! - Autorzy/pisarze
Wydaje się, że co jak co, ale Uniwersytet Warszawski to miejsce, w którym na pewno studentom nie grozi żadne niebezpieczeństwo. A jednak… Janek, przyszły magister historii na własnej skórze przekona się, czym są „pełne portki” ze strachu i nogi jak z waty. Przed Wami creepypasta, horror z elementami humorystycznymi autorstwa utalentowanego Radosława Gryczki, chłopaka, który zna niemal każdy zakamarek owej uczelni. W grudniu 2022 jego „Noc nie uniwersytecie” przestraszyła tysiące osób dzięki publikacji na kanale MysteryTv w formie opowiadania audio czytanego głębokim głosem lektora. Ale nareszcie trafia też do Internetu w wersji tekstowej – i to właśnie gościnnie do kategorii Autorzy/pisarze na portalu Altao.pl, za co bardzo Radkowi dziękujemy. To fikcyjna historia, ale jakże realistycznie i sprawnie napisana. Intryguje, pobudza wyobraźnię i przypomina, aby uważać na… (tutaj sami odkryjecie, co mamy na myśli). Nie było recenzji królującego na ekranach kin kolejnego „Krzyku”, w zamian spędzicie przerażającą „Noc na uniwersytecie”!
"The Last of Us" – Siła miłości, czyli jak przetrwać w zagrzybionym świecie! - Seriale
10 lat temu premierę miała gra, która do dzisiaj uważana jest za jedną z najlepszych w całej konsolowej historii. Nie brała jeńców. Rozjeżdżała emocjonalnie jak walec. Ściskała gardło. Przerażała, zachwycając jednocześnie warstwą wizualno-dźwiękową. Stworzona na podstawie przemyślanego, intrygującego scenariusza Neila Druckmanna, zyskała spore uznanie krytyków i zdobyła wór nagród. Kiedy jej fani dowiedzieli się, że HBO bierze się za adaptację, w ich mózgach zaczęły rosnąć grzyby… Czyżby wreszcie udane przeniesienie gry na do filmowej rzeczywistości? A może kolejny zawód? Gromkie brawa, czy obawa? Śpieszę z odpowiedzią. „The Last of Us” to serial z tyloma zaletami, że zasypują one szarą strefę. Warto poświęcić mu dziewięć godzin życia, nawet, jeśli jest się widzem nieznającym pierwowzoru.
Artykuły z tej samej kategorii
Wielka piramida nie została wzniesiona przez Chufu - Intrygujące
Tradycjonalna egiptologia od niepamiętnych czasów zakłada, że Wielka Piramida wzniesiona została przez faraona z IV dynastii Chufu (Cheopsa). Badając bliżej sprawę, dochodzimy jednak do wniosku, że podobne założenie jest mocno wątpliwe.
Nikola Tesla – geniusz wyprzedzający swoją epokę - Intrygujące
Genialny wynalazca, umysł porównywalny do wielkiego Leonarda da Vinci. Zapomniany i jednocześnie oszukany przez ludzkość, a to przecież jemu zawdzięczamy istnienie prądu zmiennego, radia, internetu, telewizji, a to tylko kilka spośród 300 patentów jego autorstwa.
Czaszki z Paracas - Intrygujące
Wydłużone czaszki należące do ludzi żyjących przed tysiącami lat nie od dziś wywołują liczne kontrowersje wśród środowiska naukowego. Chociaż oficjalnie ten temat jest przemilczany przez uczonych, to badania przeprowadzane w profesjonalnych laboratoriach badawczych jednoznacznie wskazują, że historia rodzaju ludzkiego jest wielką niewiadomą.
Najwyższy maszt na Świecie zbudowany w Polsce– 646 metrów - Intrygujące
Najwyższy obiekt na Ziemi do 2008 roku wpisany do księgi rekordów Guinnessa – maszt radiowy w Konstantynowie, zbudowany w Polsce w 1974 roku.
Najpopularniejsze przeglądarki internetowe 2014 roku - Intrygujące
Jaką przeglądarkę zainstalować? Która z przeglądarek jest bezpieczna i wydajna. Współpracując z firmami tworzącymi strony internetowe opracowaliśmy mały poradnik analizujący praktyczne zastosowania przeglądarek internetowych.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2023 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.594