pj (14667 pkt)1 881
2 058 min.
Intrygujące
pj (14667 pkt)
1516 dni temu
2020-06-02 14:47:42
13 czerwca 1935 roku. Bułgarskie miasteczko Gabrowo
Zapamiętajmy tę datę i to miejsce. Wtedy narodził się bohater niniejszego artykułu. Miał trzech braci. Już w dzieciństwie zaczął interesować się sztuką, którą został „zainfekowany”, dzięki swojej matce. Niegdyś, jako młoda sekretarka w Akademii Sztuk Pięknych w Sofii, kobieta była w serdecznych kontaktach z bułgarskimi artystami. Ci panie i panowie bardzo często wpadali do mieszkania Jawaszewów. Mały Christo nieraz tworzył dla nich własne prezentacje, za co w zamian dostawał pamiątki i prezenty. Nie wszystkie jednak przetrwały komunistyczną zawieruchę oraz niekończące się przeprowadzki. Zresztą przodkowie rodziny już w 1913 roku poznali, czym jest strata, wypędzenie i ucieczka. Dokonano bowiem zamachu na króla Grecji. Na kogo padły podejrzenia? Na mieszkających w Salonikach Bułgarów, szczególnie artystów, szczególnie bogaczy. I niestety także na dziadka Jawaszewa. Jego żona i córka (matka Christo) zdążyły przedostać się do Bułgarii. On nie dał rady...
Wróćmy do przyszłego „opakowywacza”. Zanim Wladimirowa poznał świat, a jeden z jego braci – Anani zaczął spełniać się jako aktor na deskach teatru, to obydwoje przeżyli traumatyczne wydarzenie. Otóż aresztowano ich ojca – utalentowanego inżyniera. Za co? Za bycie przedstawicielem inteligencji i sprzeciw nowemu systemowi, który przyniosła ze sobą Armia Czerwona. Jedyny żywiciel rodziny siedział w więzieniu, a mama, aby wyżywić synów, sprzedała wszystkie meble...
Dorastający Bułgar znienawidził taką nieprzyjazną ojczyznę i gdzieś w głębi serca marzył, aby szybko ją opuścić. Zdał maturę i następnie dostał się na wspomnianą Akademię Sztuk Pięknych. Studiował tam do 1956 roku. Kiedy dodatkowo ujrzał, jak państwo traktowało sztukę oraz, jakie nakładało normy (miała ona tylko gloryfikować socjalizm), nie dał rady tego znieść. Tuż po zostaniu absolwentem, wyjechał więc do Pragi. W tej podróży towarzyszył mu stryjek, który załatwił odpowiednie zezwolenie. Na miejscu Christo malował obrazy – tak początkowo zarabiał na życie.
Po latach pisał w listach do brata: „Sztuka, która jest podłym kłamstwem, cynicznym nonsensem, nie może być sztuką”. Miał rację. Kiedy ktoś narzuca coś siłą, a o własnej inspiracji każe zapomnieć, to tworzenie mija się z celem. W Czechosłowacji nie zabawił zbyt długo. Aby przedostać się do stolicy Austrii, z pomocą grupki lekarzy przekupił celnika. Razem w zaplombowanych wagonach, przestraszeni, bezpiecznie dotarli jednak do Wiednia. Był rok 1957. Tam dopiero przeobraził się w pełni niezależnego artystę! Rok później zawitał z kolei do Paryża, gdzie pewna kobieta zawładnęła jego sercem, podzieliła pasję. Mowa o Jeanne-Claude Denat de Guillebon, która, co zaskakujące, także urodziła się 13 czerwca 1935 roku.
Christo z żoną (źródło: wikimedia.org)
Wolność i zasłonięte obiekty
Wspólnie, jako mąż i żona, odnaleźli swoje powołanie. Zajęli się… opakowywaniem. Oczywiście nie od razu dużych budynków. Najpierw były to mniejsze przedmioty domowego użytku. Wśród nich np. maszyna do pisania. Dopiero w 1969 roku przyszedł czas na większe obiekty i tym samym na zwrócenie na siebie uwagi opinii publicznej. Już widzę to zdziwienie na twarzy ludzi, którzy zobaczyli pokryte kolorowymi płachtami dwa kilometry skalistego wybrzeża w Australii. Jeszcze bardziej spektakularne okazało się „przedzielenie” słynnego wąwozu w parku stanowym Rifle Gap w Kolorado – pomiędzy skalnymi ścianami Christo umieścił kurtynę. Miała ona wysokość 60 metrów (!) i długość 420 metrów (!). Jedną z ciekawszych realizacji było jednak opakowanie wc 1985 roku najstarszego mostu w Paryżu – Pont Neuf. Trzeba również koniecznie wspomnieć o zasłonięciu gmachu niemieckiego Reichstagu, które miało miejsce w połowie lat 90. XX wieku. Kiedy artyści otrzymali niezbędne pozwolenia, zabrali się do pracy nad instalacją. Gdy skończyli, widok był niezwykły. Nic dziwnego. 100 tysięcy metrów kwadratowych odpornego na ogień materiału, dodatkowo pokrytego warstwą aluminium robił duże wrażenie. Pięć milionów ludzi, w tym mieszkańców Berlina i turystów, rozdziawiało szeroko usta… Inne znane projekty tej pary to: otoczenie różowym materiałem 11 wysp Surrounded w Zatoce Biscayne (okolice Miami) i opakowanie opery w Sydney.
Przedzielony wąwóz w Kolorado (źródło: wikimedia.org)
Opakowany most w Paryżu (źródło: wikimedia.org)
Opakowany Reichstag (źródło: wikimedia.org)
Ale poza ambalażami, jak profesjonalnie nazywa się pokrywanie potężnymi płachtami z materiału lub kolorowej folii pewnych części krajobrazu oraz całych budowli, małżonkowie wykonywali jeszcze projekty przestrzenne za pomocą elementów land artu (sztuka ziemi) i sztuki konceptualnej. Spójrzmy np. na Pływające Keje w jeziorze Iseo we Włoszech, czyli „chodnik na wodzie”. To molo o długości 4500 metrów, wykonane było z ciasno tkanego nylonu, złożone z 220 tysięcy pływających kostek i łączyło miejscowość Sulzano z dwoma pobliskimi wyspami. Ludzi czuli się, jakby szli po łóżku wodnym. Niesamowita była również 20-metrowa rzeźba o nazwie Mastaba, unoszącą się w Hyde Parku, nad jeziorem Serpentine w Londynie (ten projekt artysta też wykonał już sam, na cześć zmarłej w 2009 roku żony). Oparta na trapezoidalnych kształtach egipskich grobowców oraz na domostwach starożytnej Mezopotamii. Zbudowana z... 7 506 malowanych beczek (!), przymocowanych do rusztowania i zakotwiczonych w jeziorze.
Tymczasowa rzeźba Mastaba w Hyde Parku w Londynie (źródło: wikimedia.org)
Słynne pływające keje na jeziorze Iseo we Włoszech (źródło: pxhere.com)
Christo rzucił wyzwanie społeczeństwu i współczesnemu konsumpcjonizmowi. Pragnął wyjść ze sztuką do tych osób, które rzadko bądź nigdy nie odwiedzali muzeów. Według niego opakowanie obiektu umożliwiało ukazanie prawdziwości danego budynku/przedmiotu, bo tylko wtedy traci on swoją codzienną, typową funkcję.
Przykre jest to, że w Bułgarii ani o nim nie pisano, ani nie mówiono. Działo się tak, aż do momentu, gdy wreszcie upadł komunizm. Wówczas go zauważono. Cóż, nie chciał być „zmielony” przez reżim, wybrał wolność i potęgę wyobraźni.
Jesienią 2020 roku w paryskim Centrum Pompidou zostanie zorganizowana retrospektywa poświęcona jego twórczości. Co więcej, ma być jeszcze opakowany Łuk Triumfalny. Zadania podejmą się uzdolnione osoby, które uwielbiały realizacje Christo.
Zobaczcie najlepsze projekty Christo i jego żony:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Zwiastun filmu „Spacer po wodzie” o projekcie pływających kei w jeziorze Iseo we Włoszech:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Źródło: Onet.pl, TVN24.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - 84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace!
Więcej artykułów od autora pj
Ach te "Garbusy" i "Ogórki" – niemijająca pasja do starych i kultowych aut! - Ciekawostki motoryzacyjne
Maluchy, Syrenki, Polonezy i inne samochody, dzisiaj pachnące oparami retro, dawniej – w latach 90. – królowie i książęta szos. Czy całkiem zniknęły? O nie! Nadal można je spotkać, ale nie tyle na ulicach miast i miasteczek, co raczej na różnych zlotach dla miłośników motoryzacji. Do tej grupy należą też jakże popularne, jeszcze starsze, zabytkowe Garbusy i Ogórki. Co takiego mają w sobie te pojazdy, że ciągle są tak uwielbiane? Za odpowiedź na to pytanie wystarczą poniższe zdjęcia, z których bije magia starych aut marki Volkswagen. Ich wyjątkowość kryje się nie tylko w samym kształcie. One integrują pasjonatów – i tych najmłodszych, i najstarszych. Mają bowiem „duszę” i są traktowane niczym członkowie rodziny. O tym wiedzą np. uczestnicy zlotu odbywającego się nad Jeziorem Lubiechowskim na Kujawach.
Majestatyczny, choć smutny. Stary Dąb szypułkowy na Kujawach! - Intrygujące
W małej krainie Telążna Leśna stoi sobie na środku polany dąb wielki. Jak z baśni, czasy ostatnich królów pamiętający. Okazałe to drzewo, szypułkowym zwane. O gałęziach rozłożystych. W którym schronienie można znaleźć. Dlaczego zatem „smutne”?
Gliese 12b – nowa Ziemia? - Kosmos
Znajduje się „tylko” 40 lat świetlnych od nas. W skali kosmosu ta liczba wydaje się być mała, ale jeśli brać pod uwagą obecne możliwości technologiczne, to jednak daleko tam, oj daleko. Na Gliese 12b nie polecimy, lecz i tak powinniśmy „podziękować” NASA i ESA za to, że ich teleskopy odkryły na tę planetę. Co o niej wiemy? Czy faktycznie jest to Ziemia 2?
Cannes 2024: Złota Palma dla amerykańskiej "Anory", a Honorowa dla Lucasa! - Kultura
Za nami 77. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes, czyli wyjątkowo prestiżowy festiwal na świecie. Znaleźć się na nim to zaszczyt, a wygrać główną nagrodę to już całkiem powód do dumy. W tym roku ze Złotej Palmy cieszył się reżyser Sean Baker, bo to właśnie jego „Anora” zdobyła ten najwyższy laur w Konkursie Głównym. Radość była tym bardziej uzasadniona, gdyż to pierwsza od 13 lat produkcja ze Stanów Zjednoczonych, która zwyciężyła w Cannes (wcześniej było to „Drzewo życia”). Dla niektórych równie, jeśli nie mocniej, zaskakujący był też werdykt przyznania honorowej Palmy dla twórcy „Gwiezdnych wojen”!
Fanfilm na pustyni, czyli klimatyczny "Mad Max: Hope and Glory"! - Artykuły o filmach
Z filmami nakręconymi przez fanów za grosze bywa różnie. Mowa oczywiście o samej jakości – zdjęciach, grze aktorskiej czy scenariuszu. Jedno jest za to pewne, wszystkie łączy wielkie bijące serce pasjonatów – miłość do danego uniwersum albo bohatera. Było to już widać w polskiej produkcji o Wiedźminie, czyli „Pół wieku poezji później”. Podobnie jest przy „Hope and Glory” od Brightstone Pictures. Tutaj też zadziałał mniej lub bardziej każdy element. W oczekiwaniu na kolejne części sagi George’a Millera, w tym „Furiosę”, warto obejrzeć ten dostępny na YouTube fanfilm. Twórcom udało się bowiem zachować klimat postapo z kinowych widowisk o Mad Maxie i zgrabnie połączyć znane tropy. Inspirowali się przecież nie tylko wysokooktanowym „Fury Road”, ale także „Wojownikiem szos” i grą z 2015 roku od Avalanche Studios.
Polecamy podobne artykuły
Sand Art – sztuka rysowania piaskiem - Fotografia/Malarstwo
Kto nie widział, zobaczyć musi. Sand Animation kolejna technika tworzenia grafiki. Coraz modniejsza sztuka, pokazywana publicznie tak jak iluzja. Ostatnio pojawiły się oferty sztuki rysowania na piasku jako forma pokazu artystycznego na wesela.
Wywiad z Marcinem Urzędowskim – oryginalnym projektantem mody, założycielem marki Prepostevolution - Intrygujące
Jako portal dla ludzi z pasją nie mogliśmy nie zauważyć człowieka, który w swojej dziedzinie jest specjalistą przez duże S. Moda XXI wieku nie ma dla niego tajemnic, a słowo wolność jest kluczem do sukcesu. Bo mieszkający w Warszawie Marcin Urzędowski to intrygujący twórca trashion, który jak nikt, potrafi sprawić, że stare, zbędne rzeczy (śmieci i ubrania) otrzymują nowe, wieczne życie.
Teraz czytane artykuły
84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace! - Intrygujące
Nazywał się Christo Wladimirow Jawaszew. 31 maja 2020 roku w wieku 84 lat odszedł z przyczyn naturalnych w swoim nowojorskim domu. Pochodził z Bułgarii. Był wrażliwym człowiekiem z pasją, artystą przez duże A. Znanym na całym świecie po prostu jako Christo. Czym dokładnie się zajmował? Wspólnie z żoną, tworzył spektakularne projekty – opakowywał słynne budowle oraz zasłaniał krajobrazy. Wszystkie przeszły do historii sztuki.
"An Evening with Silk Sonic" – W hołdzie soulu, funku i R'n'B - Recenzje płyt
Moja silna fascynacja duetem fantastycznych artystów, jakimi niewątpliwie są Bruno Mars oraz Anderson .Paak, rozpoczęła się w marcu 2021 roku, wraz z pojawieniem się pierwszego singla zwiastującego najnowszy wspólny album obu panów. Z miejsca byłem zachwycony wszystkim, co było związane z tym obiecującym projektem pod nazwą Silk Sonic. Oczarował mnie ich niepowtarzalny styl, czerpiący inspiracje z funkowo-soulowych brzmień rodem z lat 60 i 70 XX wieku. Słychać to w brzmieniu duetu bardzo wyraźnie. Dodatkowym walorem estetycznym jest oczywiście ubiór artystów oraz występy na żywo.
"Co trwa, co przemija" – Aktualność i uniwersalizm felietonów Marka Skwarnickiego - Recenzje książek
Marek Skwarnicki, bardziej znany jako Spodek, drukował felietony na łamach Tygodnika Powszechnego. W 1995 r. ukazał się drugi zbiór jego felietonów "Co trwa, co przemija".
Joaquine Phoenix – ekscentryk, który kroczy własną ścieżką - Ludzie kina
Kiedy zobaczyłem go po raz pierwszy w thrillerze „8 milimetrów” (1999) Joela Schumachera, prawie zaniemówiłem. Jako specjalista od snuff porno – Max Callifornia przyćmił w rzeczonym obrazie samego Nicolasa Cage’a, pokazując aktorstwo na wysokim poziomie. Miał to coś w oku: tajemnicę, szczyptę charyzmy, niezdrową fascynację. A już rok później za kolejną drugoplanową rolę Kommodusa w „Gladiatorze” otrzymał swoje pierwsze – jak najbardziej zasłużone – nominacje do Oscara i Złotego Globu (nie zdziwię Was, jeśli napiszę, że oglądając go tym razem, całkiem zaniemówiłem). Oto mistrz zniuansowanych gestów – Joaquin Raphael Phoenix. Joker, o którym marzyło wielu (w tym ja, ponownie zahipnotyzowany!).
Wiersz "Za mało gwiazd na niebie" - Autorzy/pisarze
Oto trzeci wiersz młodego poety Daniela Drozdka.
Nowości
"Piosenki dla dzieci. Część 1" – Jak Ciocia Aga śpiewem przytula - Recenzje płyt
Do rodziców: pamiętacie, gdy Majka Jeżowska zachęcała Was do wspólnej zabawy swoimi piosenkami? Zapewne tak! Do dzieci: chcecie poczuć się jak Wasi kilkuletni wówczas rodzice? Wreszcie na rynku muzycznym pojawił się debiutancki album, który w pełni na to pozwala. Łączy pokolenia. O wartościach ważnych opowiada i do tańca zaprasza. Ma taki zwykły tytuł, ale jednocześnie roztacza tak niezwykłą aurę. W czym zasługa autorki tekstów i wokalistki – Agnieszki Sadowskiej. Jako Ciocia Aga jest godną następczynią wspomnianej Majki Jeżowskiej. Jej „Piosenki dla dzieci” to płyta melodyjna, która sprawia, że zawsze świeci słońce.
7 Horizons – baw się na całego w rytmach Arkadiusza Balcerczaka! - Muzyczne Style
7 Horizons to projekt muzyczny rozwijany przez polskiego DJ-a i producenta muzyki elektronicznej Arkadiusza Balcerczaka. Eksperymentuje on muzycznie z różnymi nurtami gatunku deep house, melodic house. Jego utwory cechują się pozytywnym vibe, tanecznym klimatem, ale zahacza tez o bardziej spokojne melodie.
Michał Sieńkowski zaprasza na wakacyjną imprezę do rana! - Muzyczne Style
Kojarzony dotąd z indie-popowymi dźwiękami Michał Sieńkowski przedstawia pierwszy w autorskim repertuarze utwór, który może porwać do tańca niejednego słuchacza. Mający swoją premierę singiel zatytułowany „Nieskończony”, jest doskonałą propozycją do playlist, odtwarzanych podczas letnich imprez na plaży i w klubach.
Pierwsza edycja British Film Festival w Kinie Muza w Poznaniu! - Kultura
13 listopada 2024 roku w poznańskim Kinie Muza zadebiutuje pierwsza edycja British Film Festival – pierwszego w Polsce i jednego z niewielu w Europie festiwalu filmowego poświęconego w całości kinematografii brytyjskiej. Znamy już szczegóły programu, które zostały wyjawione na konferencji prasowej. Na te kilka dni organizatorzy zapraszają na ciekawe retrospektywy filmowe, jednak z nich to przegląd filmów mistrza suspensu, legendarnego Alfreda Hitchcocka w 125. rocznicę jego urodzin. Do tego specjalny pokaz „Rydwanów ognia”! I pewne niespodzianki związane z nietypowym seansem kinowym! Jakie konkretnie? O tym w artykule!
Pierwszy zwiastun "Gladiatora II" z polskimi napisami! Hit czy kit? - Artykuły o filmach
Do serwisu YouTube niczym rydwan na arenę wjechał pierwszy trailer drugiego "Gladiatora". Czy klimat klasyki z roku 2000 został zachowany? Czy Paul Mescal (do tej pory same niszowe produkcje) jako Lucjusz (siostrzeniec Kommodusa) i następca Russella Crowe'a pokaże siłę aktorstwa, będąc magnetycznym bohaterem, za którym będą podążać inni? Zwiastun nie odpowiada w pełni na te pytania, choć scenografia i kostiumy "rządzą" w tym pogrążonym w chaosie Imperium Rzymskim! Niestety jest coś, co psuje widowiskowe sceny. Jasne, że Denzel Washington to czarnoskóry aktor wcielający się tutaj w byłego gladiatora, który zdobył bogactwo, ale czy to oznacza, żeby wciskać w montaż rapowy kawałek? Tak brakuje dobrego motywu Hansa Zimmera (tu go zastępuję Harry Gregson-Williams). Niechaj 86-letni Ridley Scott pamięta - „To, co uczyni, odbije się echem w wieczności”. Niechaj więc podaruje nam co najmniej solidne kino historyczne, mimo że na pokładzie ma Davida Scarpę, scenarzystę byle jakiego "Napoleona". Premiera "Gladiatora II" w połowie listopada 2024 roku! Co by nie powiedzieć, to Joseph Quinn (Eddie ze "Stranger Things") jako imperator wygląda tak, że lepiej się modlić, by nie pokazał kciuka w dół. Taki rzymski Joker... A Wy co przeczuwacie? Będzie hit czy kit?
"Maluje emocje na różowo w pierwszym singlu". Kto? Roztańczona VEROA! - Zespoły i Artyści
VEROA, czyli Weronika Fedor to nie tylko wokalistka, ale też multiinstrumentalistka. Gra na skrzypcach, fortepianie i ukulele. Co więcej, sama pisze teksty i muzykę prosto z nastrojowych inspiracji. W swojej twórczości cechuje się dużą różnorodnością stylistyczną oraz pomysłowością. Właśnie zadebiutowała energiczną piosenką „Róż”.
Artykuły z tej samej kategorii
Wielka piramida nie została wzniesiona przez Chufu - Intrygujące
Tradycjonalna egiptologia od niepamiętnych czasów zakłada, że Wielka Piramida wzniesiona została przez faraona z IV dynastii Chufu (Cheopsa). Badając bliżej sprawę, dochodzimy jednak do wniosku, że podobne założenie jest mocno wątpliwe.
Nikola Tesla – geniusz wyprzedzający swoją epokę - Intrygujące
Genialny wynalazca, umysł porównywalny do wielkiego Leonarda da Vinci. Zapomniany i jednocześnie oszukany przez ludzkość, a to przecież jemu zawdzięczamy istnienie prądu zmiennego, radia, internetu, telewizji, a to tylko kilka spośród 300 patentów jego autorstwa.
Czaszki z Paracas - Intrygujące
Wydłużone czaszki należące do ludzi żyjących przed tysiącami lat nie od dziś wywołują liczne kontrowersje wśród środowiska naukowego. Chociaż oficjalnie ten temat jest przemilczany przez uczonych, to badania przeprowadzane w profesjonalnych laboratoriach badawczych jednoznacznie wskazują, że historia rodzaju ludzkiego jest wielką niewiadomą.
Odzyskiwanie utraconych lub skasowanych danych z dysku twardego - Intrygujące
Trwała utrata danych z dysku twardego jest bardzo rzadka, lecz czasami może wystąpić poprzez złe użytkowanie komputera, próby naprawy struktury danych na dysku, wirusy komputerowe lub zwykły błąd przy usuwaniu plików. Co możemy zrobić?
Najwyższy maszt na Świecie zbudowany w Polsce– 646 metrów - Intrygujące
Najwyższy obiekt na Ziemi do 2008 roku wpisany do księgi rekordów Guinnessa – maszt radiowy w Konstantynowie, zbudowany w Polsce w 1974 roku.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.703