pj (12529 pkt)1 634
1 793 min.
Intrygujące
pj (12529 pkt)
1211 dni temu
2020-06-02 14:47:42
13 czerwca 1935 roku. Bułgarskie miasteczko Gabrowo
Zapamiętajmy tę datę i to miejsce. Wtedy narodził się bohater niniejszego artykułu. Miał trzech braci. Już w dzieciństwie zaczął interesować się sztuką, którą został „zainfekowany”, dzięki swojej matce. Niegdyś, jako młoda sekretarka w Akademii Sztuk Pięknych w Sofii, kobieta była w serdecznych kontaktach z bułgarskimi artystami. Ci panie i panowie bardzo często wpadali do mieszkania Jawaszewów. Mały Christo nieraz tworzył dla nich własne prezentacje, za co w zamian dostawał pamiątki i prezenty. Nie wszystkie jednak przetrwały komunistyczną zawieruchę oraz niekończące się przeprowadzki. Zresztą przodkowie rodziny już w 1913 roku poznali, czym jest strata, wypędzenie i ucieczka. Dokonano bowiem zamachu na króla Grecji. Na kogo padły podejrzenia? Na mieszkających w Salonikach Bułgarów, szczególnie artystów, szczególnie bogaczy. I niestety także na dziadka Jawaszewa. Jego żona i córka (matka Christo) zdążyły przedostać się do Bułgarii. On nie dał rady...
Wróćmy do przyszłego „opakowywacza”. Zanim Wladimirowa poznał świat, a jeden z jego braci – Anani zaczął spełniać się jako aktor na deskach teatru, to obydwoje przeżyli traumatyczne wydarzenie. Otóż aresztowano ich ojca – utalentowanego inżyniera. Za co? Za bycie przedstawicielem inteligencji i sprzeciw nowemu systemowi, który przyniosła ze sobą Armia Czerwona. Jedyny żywiciel rodziny siedział w więzieniu, a mama, aby wyżywić synów, sprzedała wszystkie meble...
Dorastający Bułgar znienawidził taką nieprzyjazną ojczyznę i gdzieś w głębi serca marzył, aby szybko ją opuścić. Zdał maturę i następnie dostał się na wspomnianą Akademię Sztuk Pięknych. Studiował tam do 1956 roku. Kiedy dodatkowo ujrzał, jak państwo traktowało sztukę oraz, jakie nakładało normy (miała ona tylko gloryfikować socjalizm), nie dał rady tego znieść. Tuż po zostaniu absolwentem, wyjechał więc do Pragi. W tej podróży towarzyszył mu stryjek, który załatwił odpowiednie zezwolenie. Na miejscu Christo malował obrazy – tak początkowo zarabiał na życie.
Po latach pisał w listach do brata: „Sztuka, która jest podłym kłamstwem, cynicznym nonsensem, nie może być sztuką”. Miał rację. Kiedy ktoś narzuca coś siłą, a o własnej inspiracji każe zapomnieć, to tworzenie mija się z celem. W Czechosłowacji nie zabawił zbyt długo. Aby przedostać się do stolicy Austrii, z pomocą grupki lekarzy przekupił celnika. Razem w zaplombowanych wagonach, przestraszeni, bezpiecznie dotarli jednak do Wiednia. Był rok 1957. Tam dopiero przeobraził się w pełni niezależnego artystę! Rok później zawitał z kolei do Paryża, gdzie pewna kobieta zawładnęła jego sercem, podzieliła pasję. Mowa o Jeanne-Claude Denat de Guillebon, która, co zaskakujące, także urodziła się 13 czerwca 1935 roku.
Christo z żoną (źródło: wikimedia.org)
Wolność i zasłonięte obiekty
Wspólnie, jako mąż i żona, odnaleźli swoje powołanie. Zajęli się… opakowywaniem. Oczywiście nie od razu dużych budynków. Najpierw były to mniejsze przedmioty domowego użytku. Wśród nich np. maszyna do pisania. Dopiero w 1969 roku przyszedł czas na większe obiekty i tym samym na zwrócenie na siebie uwagi opinii publicznej. Już widzę to zdziwienie na twarzy ludzi, którzy zobaczyli pokryte kolorowymi płachtami dwa kilometry skalistego wybrzeża w Australii. Jeszcze bardziej spektakularne okazało się „przedzielenie” słynnego wąwozu w parku stanowym Rifle Gap w Kolorado – pomiędzy skalnymi ścianami Christo umieścił kurtynę. Miała ona wysokość 60 metrów (!) i długość 420 metrów (!). Jedną z ciekawszych realizacji było jednak opakowanie wc 1985 roku najstarszego mostu w Paryżu – Pont Neuf. Trzeba również koniecznie wspomnieć o zasłonięciu gmachu niemieckiego Reichstagu, które miało miejsce w połowie lat 90. XX wieku. Kiedy artyści otrzymali niezbędne pozwolenia, zabrali się do pracy nad instalacją. Gdy skończyli, widok był niezwykły. Nic dziwnego. 100 tysięcy metrów kwadratowych odpornego na ogień materiału, dodatkowo pokrytego warstwą aluminium robił duże wrażenie. Pięć milionów ludzi, w tym mieszkańców Berlina i turystów, rozdziawiało szeroko usta… Inne znane projekty tej pary to: otoczenie różowym materiałem 11 wysp Surrounded w Zatoce Biscayne (okolice Miami) i opakowanie opery w Sydney.
Przedzielony wąwóz w Kolorado (źródło: wikimedia.org)
Opakowany most w Paryżu (źródło: wikimedia.org)
Opakowany Reichstag (źródło: wikimedia.org)
Ale poza ambalażami, jak profesjonalnie nazywa się pokrywanie potężnymi płachtami z materiału lub kolorowej folii pewnych części krajobrazu oraz całych budowli, małżonkowie wykonywali jeszcze projekty przestrzenne za pomocą elementów land artu (sztuka ziemi) i sztuki konceptualnej. Spójrzmy np. na Pływające Keje w jeziorze Iseo we Włoszech, czyli „chodnik na wodzie”. To molo o długości 4500 metrów, wykonane było z ciasno tkanego nylonu, złożone z 220 tysięcy pływających kostek i łączyło miejscowość Sulzano z dwoma pobliskimi wyspami. Ludzi czuli się, jakby szli po łóżku wodnym. Niesamowita była również 20-metrowa rzeźba o nazwie Mastaba, unoszącą się w Hyde Parku, nad jeziorem Serpentine w Londynie (ten projekt artysta też wykonał już sam, na cześć zmarłej w 2009 roku żony). Oparta na trapezoidalnych kształtach egipskich grobowców oraz na domostwach starożytnej Mezopotamii. Zbudowana z... 7 506 malowanych beczek (!), przymocowanych do rusztowania i zakotwiczonych w jeziorze.
Tymczasowa rzeźba Mastaba w Hyde Parku w Londynie (źródło: wikimedia.org)
Słynne pływające keje na jeziorze Iseo we Włoszech (źródło: pxhere.com)
Christo rzucił wyzwanie społeczeństwu i współczesnemu konsumpcjonizmowi. Pragnął wyjść ze sztuką do tych osób, które rzadko bądź nigdy nie odwiedzali muzeów. Według niego opakowanie obiektu umożliwiało ukazanie prawdziwości danego budynku/przedmiotu, bo tylko wtedy traci on swoją codzienną, typową funkcję.
Przykre jest to, że w Bułgarii ani o nim nie pisano, ani nie mówiono. Działo się tak, aż do momentu, gdy wreszcie upadł komunizm. Wówczas go zauważono. Cóż, nie chciał być „zmielony” przez reżim, wybrał wolność i potęgę wyobraźni.
Jesienią 2020 roku w paryskim Centrum Pompidou zostanie zorganizowana retrospektywa poświęcona jego twórczości. Co więcej, ma być jeszcze opakowany Łuk Triumfalny. Zadania podejmą się uzdolnione osoby, które uwielbiały realizacje Christo.
Zobaczcie najlepsze projekty Christo i jego żony:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Zwiastun filmu „Spacer po wodzie” o projekcie pływających kei w jeziorze Iseo we Włoszech:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Źródło: Onet.pl, TVN24.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - 84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace!
Więcej artykułów od autora pj
48. Festiwal Filmowy w Gdyni – Kos "kosi" konkurencję i zgarnia Złote Lwy! - Kultura
Wiosna 1794 roku, w Polsce wrze. Jesień 2023 roku, w Polsce… rozdano ważne nagrody. Nie politykom, lecz filmowcom rzecz jasna. W mieście Gdynia, które od dawien dawna kojarzone jest z pięknym, prestiżowym festiwalem. O dziwo, tym razem Złote Lwy „pogłaskała” nie artystyczna produkcja, a dzieło zgoła inne. Oto bowiem jak rycerz na białym koniu wjechał, choć najpierw przypłynął z wiernym czarnoskórym towarzyszem, „Kos”, czyli western kościuszkowski. Opowieść o generale Tadeuszu Kościuszce nie należy do patetycznych, pełnych martyrologii, historycznych eposów. To zdecydowanie kino gatunkowe, ale takie, którego nie powstydziłby się sam mistrz Tarantino! Zachwyciło się nim większość krytyków, nie ganiąc go za zapożyczenia. Podobnie jury 48. FPFF pod przewodnictwem Filipa Bajona. Stąd główna nagroda do „Kosa” zawędrowała! Lecz nie zapominajmy o reszcie laureatów.
60-letnia rocznica pewnej katastrofy, czyli o ostatnim locie Zygmunta Gruszczyka - Piloci/Akrobacje
Skrzynki – mała wioska na Kujawach. W jej centrum stoi pobudowana w 1958 roku świątynia , a niedaleko położone jest jezioro – popularne do dzisiaj miejsce wypoczynkowe. Ale ten artykuł nie będzie poświęcony tymże obiektom, a zdarzeniu z dnia 23 października 1963. Wtedy bowiem doszło do katastrofy lotniczej, o której swoim dzieciom opowiadali rodzice, a wnuczkom dziadkowie. Zginął w niej 28-letni por. pil. Zygmunt Gruszczyk. Rozbił się w bagnach niedaleko wspomnianego kościoła św. Piotr i Pawła, w swoim samolocie Lim-2R o numerze bocznym 709. Jego szczątki znajdują się tam do dzisiaj…
Kino za Rogiem w Kowalu, czyli jedna z magiczno-kameralnych świątyń filmu! - Ciekawe miejsca
Osoby, które wieszczyły zmierzch małych kin, powinny cofnąć swoje pesymistyczne słowa. Oto bowiem w całej Polsce powstają – może nie jak grzyby pod deszczu – ale dość sprawnie miejsca, które przyciągają kinomaniaków w każdym wieku. Nie ma w nich ekranu tak dużego jak w multipleksach, nie ma atakującego ze wszystkich stron dźwięku z mocą startującej rakiety. Ale za to jest coś innego – jedyna w swoim rodzaju urokliwa atmosfera, jakiej nie znajdziecie nawet w skromnych salach Domów Kultury i Dyskusyjnych Klubów Filmowych. To główny powód, aby wybrać się do Kin za Rogiem, m.in. do tego stworzonego w Kowalu, w budynku Szkoły Podstawowej. Jeżeli w kilkudziesięciu takich placówkach rozlokowanych w całej Polsce (także w większych miastach) wrażenia są podobne, jest to znak, że żaden projektor domowy nie będzie już potrzebny…
Cillian Murphy – ekranowa hipnoza w oparach papierosowego dymu! - Ludzie kina
Wyobraźcie sobie taką sytuację: „nigdy mieliście papierosa w ustach, nawet sam jego zapach Was odpycha, a jednak praca wymaga od Wad, abyście wypalili mnóstwo fajek”. Co robicie? Odpowiedź jest prosta: przeobrażacie się w Cilliana Murphy’ego. Wielkie, bladoniebieskie oczy tego jegomościa mówią wszystko, ale i zakrywają wiele. Sam stroni od nikotyny, ale na ekranie często widać go, jak ćmi fajkę albo zwykłego szluga. Bo Wiecie – Cillian to utalentowany irlandzki aktor, który osiągnął międzynarodową sławę. On już dobrze wie, ja czynić coś, by wyglądało na prawdziwe!
PolAndRock Festival 2023 w pigułce! Można było się uzależnić… od muzyki, energii i przyjaźni! - Festiwale muzyczne
Za nami 29. Pol’and’Rock Festival, znany wcześniej pod nazwą Przystanek Woodstock. Przez 3 dni: od 3 do 5 sierpnia 2023 roku uczestnicy bawili się na lotnisku w Czaplinku. Jurek Owsiak ponownie stanął na wysokości zadania. Zgodnie z tym, co można przeczytać w Internecie i tym, co mówią festiwalowicze, działo się, oj działo. Był ślub. Była ogromna flaga. Byli fantastyczni goście. Morze uśmiechów. I przede wszystkim porcja muzyki wykonywanej na różnych scenach przez mega utalentowanych artystów.
Polecamy podobne artykuły
Sand Art – sztuka rysowania piaskiem - Fotografia/Malarstwo
Kto nie widział, zobaczyć musi. Sand Animation kolejna technika tworzenia grafiki. Coraz modniejsza sztuka, pokazywana publicznie tak jak iluzja. Ostatnio pojawiły się oferty sztuki rysowania na piasku jako forma pokazu artystycznego na wesela.
Wywiad z Marcinem Urzędowskim – oryginalnym projektantem mody, założycielem marki Prepostevolution - Intrygujące
Jako portal dla ludzi z pasją nie mogliśmy nie zauważyć człowieka, który w swojej dziedzinie jest specjalistą przez duże S. Moda XXI wieku nie ma dla niego tajemnic, a słowo wolność jest kluczem do sukcesu. Bo mieszkający w Warszawie Marcin Urzędowski to intrygujący twórca trashion, który jak nikt, potrafi sprawić, że stare, zbędne rzeczy (śmieci i ubrania) otrzymują nowe, wieczne życie.
Teraz czytane artykuły
84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace! - Intrygujące
Nazywał się Christo Wladimirow Jawaszew. 31 maja 2020 roku w wieku 84 lat odszedł z przyczyn naturalnych w swoim nowojorskim domu. Pochodził z Bułgarii. Był wrażliwym człowiekiem z pasją, artystą przez duże A. Znanym na całym świecie po prostu jako Christo. Czym dokładnie się zajmował? Wspólnie z żoną, tworzył spektakularne projekty – opakowywał słynne budowle oraz zasłaniał krajobrazy. Wszystkie przeszły do historii sztuki.
Długowieczni królowie Sumeru - Niewiarygodne, niewyjaśnione
Istnieje wiele podań na temat legendarnych władców w starożytności. Żyli oni i panowali nawet przez setki, a nawet tysiące lat. Konwencjonalna nauka odrzuca tego typu źródła, choć nie ma do tego najmniejszych podstaw.
Juwenalia 2014 – Włocławek vs. Płock - Kultura
Wybaczcie studenci z Torunia, Bydgoszczy i okolic, że kolejny raz informujemy tylko o Juwenaliach we Włocławku i Płocku. Jesteśmy bardzo związani sercem i umysłem z tymi miastami. Szczególnie z pierwszym. W tym roku coroczne święto żaków zostanie opanowane m.in. przez polską muzykę rap. Wystąpią bowiem Łukasz "Małpa" Małkiewicz oraz Łukasz „Paluch” Paluszak.
"Niemożliwe" – Nadzieja tam, gdzie rządzi śmierć - Recenzje filmów
Na ekranach polskich kin wyświetlany jest dramat produkcji hiszpańskiej pt. "Niemożliwe". Czy warto wybrać się na seans? Czy film zasługuje na wiele nagród? Zachęcam do lektury recenzji.
Księżycowe wpływy - Intrygujące
W poprzednim artykule na temat Księżyca wykazałem, że Srebrny Glob jest wyrafinowaną, pozaziemską konstrukcją zbudowaną przez istoty z innego świata. Tym razem, zamierzam przyjrzeć się wpływowi Księżyca na ludzi i zwierzęta.
Nowości
"Lucky You" – Andy Dust z gorącą i energetyczną nowością tej jesieni! - Muzyczne Style
Tegoroczna jesień zaczęła się tak, jak lato. Cały wrzesień 2023 jest przecież najgorętszy w historii pomiarów. A mimo to pewien DJ postanowił rozgrzać słuchaczy. To Andy Dust, który z pomocą Mouglety i Cyrila M. nagrał utwór o jakże pozytywnym tytule. Przewidujemy, że premierowy „Lucky You” będzie dostarczał dobrej energii i ciepełka nawet zimą, a także porwie do tańca w sylwestrową noc! Będziecie lucky!
48. Festiwal Filmowy w Gdyni – Kos "kosi" konkurencję i zgarnia Złote Lwy! - Kultura
Wiosna 1794 roku, w Polsce wrze. Jesień 2023 roku, w Polsce… rozdano ważne nagrody. Nie politykom, lecz filmowcom rzecz jasna. W mieście Gdynia, które od dawien dawna kojarzone jest z pięknym, prestiżowym festiwalem. O dziwo, tym razem Złote Lwy „pogłaskała” nie artystyczna produkcja, a dzieło zgoła inne. Oto bowiem jak rycerz na białym koniu wjechał, choć najpierw przypłynął z wiernym czarnoskórym towarzyszem, „Kos”, czyli western kościuszkowski. Opowieść o generale Tadeuszu Kościuszce nie należy do patetycznych, pełnych martyrologii, historycznych eposów. To zdecydowanie kino gatunkowe, ale takie, którego nie powstydziłby się sam mistrz Tarantino! Zachwyciło się nim większość krytyków, nie ganiąc go za zapożyczenia. Podobnie jury 48. FPFF pod przewodnictwem Filipa Bajona. Stąd główna nagroda do „Kosa” zawędrowała! Lecz nie zapominajmy o reszcie laureatów.
Dildo Baggins częstuje "Kabaczkami" z gorzką nostalgią, słodkim romantyzmem, kwaśnym niepokojem i dodatkiem Swiernalisa! - Muzyczne Style
Dildo Baggins i jego gość Swiernalis to oryginalni artyści. Śpiewają, że nie rozumieją nas z całego serca. Co mają do takich słów tytułowe kabaczki, które „podano” 12 września (dzień urodzin Swiernalisa) do muzycznego stołu? Jak „urosły”? Skąd pomysł na taki tytuł singla?
Młoda IGA burzy wielkie ściany... społecznej presji! - Muzyczne Style
Nowy singiel Igi to prawdziwa manifestacja odwagi i wolności w świecie, który często narzuca nam standardy i ramy. Młoda Artystka w swojej twórczości odważnie wypowiada się na temat presji bycia kimś, kim nie jesteśmy, i przekonuje nas w stylu pop, że prawdziwe szczęście tkwi w byciu sobą! Od 22 września śpiewa zatem "Mogłabym być"...
Stowarzyszenie "Broda i Tatuaż" – wielkie mięśnie, wielkie serca! - Organizacje
W głowach części Polaków panuje przekonanie, że mężczyzna z tatuażem to zły człowiek jest. A gdy jeszcze potężnie zbudowany i ma brodę, to lepiej uciekać przed nim jak najdalej. Bo przecież tak groźny wygląd nie oznacza nic pozytywnego. Panowie ze Stowarzyszenia „Broda i Tatuaż – Bard Clan” sprawiają, że taki wizerunek bardzo mija się z prawdą. Bije od nich szczera radość i co ważne – pasja i zaangażowanie do niesienia pomocy słabszym z hasłem na ustach: „Różni Ale Równi”!
Test rumuńskiego "dżipa" na polskich wybojach. DACIA DUSTER ECO-G 100 w wersji Extreme! - Nowinki motoryzacyjne
Przed Wami recenzja poświęcona modelowi samochodu, który na przestrzeni lat niewątpliwie odniósł spory sukces i to nie tylko na polskim rynku. Jestem poniekąd fanem marki Dacia, ale jeśli chodzi o Dustera – bo o nim będzie mowa – to można powiedzieć, że jestem już wręcz zdecydowanie jego wielbicielem! Oczywiście, jest wiele lepszych czy ładniejszych aut, ale w kategorii cena – jakość, albo jak to mawia mój znajomy z Warszawy: „price performance”, naprawdę trudno znaleźć coś lepszego. Zwłaszcza w kategorii cenowej do ok. 100 000 zł.
Artykuły z tej samej kategorii
Wielka piramida nie została wzniesiona przez Chufu - Intrygujące
Tradycjonalna egiptologia od niepamiętnych czasów zakłada, że Wielka Piramida wzniesiona została przez faraona z IV dynastii Chufu (Cheopsa). Badając bliżej sprawę, dochodzimy jednak do wniosku, że podobne założenie jest mocno wątpliwe.
Nikola Tesla – geniusz wyprzedzający swoją epokę - Intrygujące
Genialny wynalazca, umysł porównywalny do wielkiego Leonarda da Vinci. Zapomniany i jednocześnie oszukany przez ludzkość, a to przecież jemu zawdzięczamy istnienie prądu zmiennego, radia, internetu, telewizji, a to tylko kilka spośród 300 patentów jego autorstwa.
Czaszki z Paracas - Intrygujące
Wydłużone czaszki należące do ludzi żyjących przed tysiącami lat nie od dziś wywołują liczne kontrowersje wśród środowiska naukowego. Chociaż oficjalnie ten temat jest przemilczany przez uczonych, to badania przeprowadzane w profesjonalnych laboratoriach badawczych jednoznacznie wskazują, że historia rodzaju ludzkiego jest wielką niewiadomą.
Odzyskiwanie utraconych lub skasowanych danych z dysku twardego - Intrygujące
Trwała utrata danych z dysku twardego jest bardzo rzadka, lecz czasami może wystąpić poprzez złe użytkowanie komputera, próby naprawy struktury danych na dysku, wirusy komputerowe lub zwykły błąd przy usuwaniu plików. Co możemy zrobić?
Najwyższy maszt na Świecie zbudowany w Polsce– 646 metrów - Intrygujące
Najwyższy obiekt na Ziemi do 2008 roku wpisany do księgi rekordów Guinnessa – maszt radiowy w Konstantynowie, zbudowany w Polsce w 1974 roku.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2023 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.576