pj (13950 pkt)1 795
1 964 min.
Intrygujące
pj (13950 pkt)
1425 dni temu
2020-06-02 14:47:42
13 czerwca 1935 roku. Bułgarskie miasteczko Gabrowo
Zapamiętajmy tę datę i to miejsce. Wtedy narodził się bohater niniejszego artykułu. Miał trzech braci. Już w dzieciństwie zaczął interesować się sztuką, którą został „zainfekowany”, dzięki swojej matce. Niegdyś, jako młoda sekretarka w Akademii Sztuk Pięknych w Sofii, kobieta była w serdecznych kontaktach z bułgarskimi artystami. Ci panie i panowie bardzo często wpadali do mieszkania Jawaszewów. Mały Christo nieraz tworzył dla nich własne prezentacje, za co w zamian dostawał pamiątki i prezenty. Nie wszystkie jednak przetrwały komunistyczną zawieruchę oraz niekończące się przeprowadzki. Zresztą przodkowie rodziny już w 1913 roku poznali, czym jest strata, wypędzenie i ucieczka. Dokonano bowiem zamachu na króla Grecji. Na kogo padły podejrzenia? Na mieszkających w Salonikach Bułgarów, szczególnie artystów, szczególnie bogaczy. I niestety także na dziadka Jawaszewa. Jego żona i córka (matka Christo) zdążyły przedostać się do Bułgarii. On nie dał rady...
Wróćmy do przyszłego „opakowywacza”. Zanim Wladimirowa poznał świat, a jeden z jego braci – Anani zaczął spełniać się jako aktor na deskach teatru, to obydwoje przeżyli traumatyczne wydarzenie. Otóż aresztowano ich ojca – utalentowanego inżyniera. Za co? Za bycie przedstawicielem inteligencji i sprzeciw nowemu systemowi, który przyniosła ze sobą Armia Czerwona. Jedyny żywiciel rodziny siedział w więzieniu, a mama, aby wyżywić synów, sprzedała wszystkie meble...
Dorastający Bułgar znienawidził taką nieprzyjazną ojczyznę i gdzieś w głębi serca marzył, aby szybko ją opuścić. Zdał maturę i następnie dostał się na wspomnianą Akademię Sztuk Pięknych. Studiował tam do 1956 roku. Kiedy dodatkowo ujrzał, jak państwo traktowało sztukę oraz, jakie nakładało normy (miała ona tylko gloryfikować socjalizm), nie dał rady tego znieść. Tuż po zostaniu absolwentem, wyjechał więc do Pragi. W tej podróży towarzyszył mu stryjek, który załatwił odpowiednie zezwolenie. Na miejscu Christo malował obrazy – tak początkowo zarabiał na życie.
Po latach pisał w listach do brata: „Sztuka, która jest podłym kłamstwem, cynicznym nonsensem, nie może być sztuką”. Miał rację. Kiedy ktoś narzuca coś siłą, a o własnej inspiracji każe zapomnieć, to tworzenie mija się z celem. W Czechosłowacji nie zabawił zbyt długo. Aby przedostać się do stolicy Austrii, z pomocą grupki lekarzy przekupił celnika. Razem w zaplombowanych wagonach, przestraszeni, bezpiecznie dotarli jednak do Wiednia. Był rok 1957. Tam dopiero przeobraził się w pełni niezależnego artystę! Rok później zawitał z kolei do Paryża, gdzie pewna kobieta zawładnęła jego sercem, podzieliła pasję. Mowa o Jeanne-Claude Denat de Guillebon, która, co zaskakujące, także urodziła się 13 czerwca 1935 roku.
Christo z żoną (źródło: wikimedia.org)
Wolność i zasłonięte obiekty
Wspólnie, jako mąż i żona, odnaleźli swoje powołanie. Zajęli się… opakowywaniem. Oczywiście nie od razu dużych budynków. Najpierw były to mniejsze przedmioty domowego użytku. Wśród nich np. maszyna do pisania. Dopiero w 1969 roku przyszedł czas na większe obiekty i tym samym na zwrócenie na siebie uwagi opinii publicznej. Już widzę to zdziwienie na twarzy ludzi, którzy zobaczyli pokryte kolorowymi płachtami dwa kilometry skalistego wybrzeża w Australii. Jeszcze bardziej spektakularne okazało się „przedzielenie” słynnego wąwozu w parku stanowym Rifle Gap w Kolorado – pomiędzy skalnymi ścianami Christo umieścił kurtynę. Miała ona wysokość 60 metrów (!) i długość 420 metrów (!). Jedną z ciekawszych realizacji było jednak opakowanie wc 1985 roku najstarszego mostu w Paryżu – Pont Neuf. Trzeba również koniecznie wspomnieć o zasłonięciu gmachu niemieckiego Reichstagu, które miało miejsce w połowie lat 90. XX wieku. Kiedy artyści otrzymali niezbędne pozwolenia, zabrali się do pracy nad instalacją. Gdy skończyli, widok był niezwykły. Nic dziwnego. 100 tysięcy metrów kwadratowych odpornego na ogień materiału, dodatkowo pokrytego warstwą aluminium robił duże wrażenie. Pięć milionów ludzi, w tym mieszkańców Berlina i turystów, rozdziawiało szeroko usta… Inne znane projekty tej pary to: otoczenie różowym materiałem 11 wysp Surrounded w Zatoce Biscayne (okolice Miami) i opakowanie opery w Sydney.
Przedzielony wąwóz w Kolorado (źródło: wikimedia.org)
Opakowany most w Paryżu (źródło: wikimedia.org)
Opakowany Reichstag (źródło: wikimedia.org)
Ale poza ambalażami, jak profesjonalnie nazywa się pokrywanie potężnymi płachtami z materiału lub kolorowej folii pewnych części krajobrazu oraz całych budowli, małżonkowie wykonywali jeszcze projekty przestrzenne za pomocą elementów land artu (sztuka ziemi) i sztuki konceptualnej. Spójrzmy np. na Pływające Keje w jeziorze Iseo we Włoszech, czyli „chodnik na wodzie”. To molo o długości 4500 metrów, wykonane było z ciasno tkanego nylonu, złożone z 220 tysięcy pływających kostek i łączyło miejscowość Sulzano z dwoma pobliskimi wyspami. Ludzi czuli się, jakby szli po łóżku wodnym. Niesamowita była również 20-metrowa rzeźba o nazwie Mastaba, unoszącą się w Hyde Parku, nad jeziorem Serpentine w Londynie (ten projekt artysta też wykonał już sam, na cześć zmarłej w 2009 roku żony). Oparta na trapezoidalnych kształtach egipskich grobowców oraz na domostwach starożytnej Mezopotamii. Zbudowana z... 7 506 malowanych beczek (!), przymocowanych do rusztowania i zakotwiczonych w jeziorze.
Tymczasowa rzeźba Mastaba w Hyde Parku w Londynie (źródło: wikimedia.org)
Słynne pływające keje na jeziorze Iseo we Włoszech (źródło: pxhere.com)
Christo rzucił wyzwanie społeczeństwu i współczesnemu konsumpcjonizmowi. Pragnął wyjść ze sztuką do tych osób, które rzadko bądź nigdy nie odwiedzali muzeów. Według niego opakowanie obiektu umożliwiało ukazanie prawdziwości danego budynku/przedmiotu, bo tylko wtedy traci on swoją codzienną, typową funkcję.
Przykre jest to, że w Bułgarii ani o nim nie pisano, ani nie mówiono. Działo się tak, aż do momentu, gdy wreszcie upadł komunizm. Wówczas go zauważono. Cóż, nie chciał być „zmielony” przez reżim, wybrał wolność i potęgę wyobraźni.
Jesienią 2020 roku w paryskim Centrum Pompidou zostanie zorganizowana retrospektywa poświęcona jego twórczości. Co więcej, ma być jeszcze opakowany Łuk Triumfalny. Zadania podejmą się uzdolnione osoby, które uwielbiały realizacje Christo.
Zobaczcie najlepsze projekty Christo i jego żony:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Zwiastun filmu „Spacer po wodzie” o projekcie pływających kei w jeziorze Iseo we Włoszech:
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
Źródło: Onet.pl, TVN24.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - 84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace!
Więcej artykułów od autora pj
"Blef doskonały", tak "doskonały", że w kieszeni ma Wielkiego Węża! - Kultura
Jeden kolega opowiedział niedawno świetny dowcip. Brzmiał on następująco: „Do baru wchodzi Niemiec, Rusek i Covid, a tam Węgrzyn”. Kto nie widział żadnego filmu twórcy/twórców/braci o takim nazwisku, to nie załapie sensu, ale reszta zakuma. Bo o ile jeszcze pierwsze dzieło – „Proceder”, opowiadające o życiu i śmierci znanego rapera, było niezłe, tak już kolejne obrazy stały niebezpiecznie blisko CV Patryka Vegi. „Blef doskonały” jest najgorszy. Niestety. Pierwotnie miał pojawić się w kinach w 2021 roku. Od tamtego czasu Węgrzynowie próbowali chyba naprawić dźwięk i montaż. Nie udało się… Ale nie samo udźwiękowienie sprawiło, że film ten otrzymał Wielkiego Węża, czyli antynagrodę dla najsłabszej produkcji. Przecież miał konkurencję w postaci Mariusza Pujszo i Pana Samochodzika!
Synteza, czyli Internetowe Radio prowadzone przez… AI! - Intrygujące
Uwaga! Uwaga! Drodzy czytelnicy, a raczej słuchacze. Właśnie wystartowało w Polsce nowe radio. Rozgłośnia ta jest jednak nietypowa. Nie chodzi o transmisję na żywo – taka opcja to żadna rewelacja. Radio Synteza różni się natomiast puszczanymi kawałkami oraz komentatorami/prezenterami. Całość to bowiem wytwór Sztucznej Inteligencji! Ciekawy eksperyment, ale i pewna obawa, że przyszłość dla prawdziwych piosenek, lektorów, spikerów nie brzmi za wesoło.
Czterdziestolatek bez brzucha, czyli jak utrzymać formę w średnim wieku - Zdrowie i uroda
Łysienie czy siwienie może powodować kompleksy, ale jest tak naturalne w procesie starzenia, że nie warto się takimi zmianami bardzo przejmować. Gorsze jest tycie i tzw. „piwny brzuch” już po trzydziestce. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to po zbliżeniu się do wieku średniego, staniemy się mniej atrakcyjni dla kobiet (tudzież mężczyzn, gdy mowa o innej orientacji). Czy jest jednak szansa, aby zmienić ten stan rzeczy i poprawić wygląd swojego ciała? Oczywiście, ale musimy uzbroić się w cierpliwość, motywację do działania i pozytywne myślenie.
Jubileuszowe Fryderyki 2024: pięć statuetek dla Lecha Janerki! - Kultura
22 marca 2024 roku przechodzi do historii. Data to ważna dla rodzimej muzyki. W tym dniu przyznano bowiem Fryderyki. Po raz 30.! Jak zatem wyglądała jubileuszowa gala „polskich Grammy”? Na to pytanie odpowiedź pojawi się dopiero w kolejnej zwrotce (czyt. w środku artykułu). Ważniejszy jest sam „refren”. A wyśpiewał go sobie 70-letni Lech Janerka – artysta legendarny, kompozytor idealny, powracający na scenę po 18 latach! Na pięć nominacji otrzymał ostatecznie… pięć Fryderyków. Tym bardziej szkoda, że nie był obecny na uroczystości. Czy jego singiel pod jakże sugestywnym tytułem, którego podanie na wstępie mogłoby grozić banem w social mediach, faktycznie zasługuje na najlepszy utwór roku?
Foodlosslla atakuje, bo jedzenie się marnuje! Spot od twórcy nowej "Godzilli" - Intrygujące
Jak zwrócić uwagę na problem związany z marnotrawstwem żywności? Jak ostrzec przed konsekwencjami takiego postępowania/zjawiska? Odpowiedź brzmi: zrobić sugestywny, krótkometrażowy klip, który jest jednocześnie reklamą o charakterze społecznym. I dalej: w centrum umieścić mszczącego się kaiju o wyglądzie przerośniętego ślimaka, zbudowanego z odpadów spożywczych. Taki właśnie materiał przygotował Takashi Yamazaki – reżyser filmu „Godzilla Minus One”!
Polecamy podobne artykuły
Sand Art – sztuka rysowania piaskiem - Fotografia/Malarstwo
Kto nie widział, zobaczyć musi. Sand Animation kolejna technika tworzenia grafiki. Coraz modniejsza sztuka, pokazywana publicznie tak jak iluzja. Ostatnio pojawiły się oferty sztuki rysowania na piasku jako forma pokazu artystycznego na wesela.
Wywiad z Marcinem Urzędowskim – oryginalnym projektantem mody, założycielem marki Prepostevolution - Intrygujące
Jako portal dla ludzi z pasją nie mogliśmy nie zauważyć człowieka, który w swojej dziedzinie jest specjalistą przez duże S. Moda XXI wieku nie ma dla niego tajemnic, a słowo wolność jest kluczem do sukcesu. Bo mieszkający w Warszawie Marcin Urzędowski to intrygujący twórca trashion, który jak nikt, potrafi sprawić, że stare, zbędne rzeczy (śmieci i ubrania) otrzymują nowe, wieczne życie.
Teraz czytane artykuły
84-letni Christo opakuje teraz "boski tron". Zobaczcie niezwykłe prace! - Intrygujące
Nazywał się Christo Wladimirow Jawaszew. 31 maja 2020 roku w wieku 84 lat odszedł z przyczyn naturalnych w swoim nowojorskim domu. Pochodził z Bułgarii. Był wrażliwym człowiekiem z pasją, artystą przez duże A. Znanym na całym świecie po prostu jako Christo. Czym dokładnie się zajmował? Wspólnie z żoną, tworzył spektakularne projekty – opakowywał słynne budowle oraz zasłaniał krajobrazy. Wszystkie przeszły do historii sztuki.
"Blef doskonały", tak "doskonały", że w kieszeni ma Wielkiego Węża! - Kultura
Jeden kolega opowiedział niedawno świetny dowcip. Brzmiał on następująco: „Do baru wchodzi Niemiec, Rusek i Covid, a tam Węgrzyn”. Kto nie widział żadnego filmu twórcy/twórców/braci o takim nazwisku, to nie załapie sensu, ale reszta zakuma. Bo o ile jeszcze pierwsze dzieło – „Proceder”, opowiadające o życiu i śmierci znanego rapera, było niezłe, tak już kolejne obrazy stały niebezpiecznie blisko CV Patryka Vegi. „Blef doskonały” jest najgorszy. Niestety. Pierwotnie miał pojawić się w kinach w 2021 roku. Od tamtego czasu Węgrzynowie próbowali chyba naprawić dźwięk i montaż. Nie udało się… Ale nie samo udźwiękowienie sprawiło, że film ten otrzymał Wielkiego Węża, czyli antynagrodę dla najsłabszej produkcji. Przecież miał konkurencję w postaci Mariusza Pujszo i Pana Samochodzika!
Moleskin i "Kolejna blizna" – drugi utwór z debiutanckiej płyty! - Zespoły i Artyści
Śląsko-zagłębiowski Moleskin publikuje kolejny, po tytułowym singlu, utwór z nadchodzącej, debiutanckiej płyty zespołu zatytułowanej „Wrednoczas”. To numer pt. „Kolejna blizna”. Znajdzie się on na albumie, który będzie zawierał łącznie dziewięć autorskich kompozycji zespołu. Premiera płyty przewidziana jest jesienią tego roku. O czym opowiada następny kawałek?
Zielona Góra, jakiej nikt się nie spodziewa! - Ciekawe miejsca
Zielona Góra zwana też Winnym Grodem to miasto na północnym krańcu Dolnego Śląska, w którym być może nie raz byliście, ale jakiego nie znacie, a nawet jakiego przenigdy byście się nie spodziewali. Jeżeli ktoś (tutaj autor) takimi słowami przedstawia to ciekawe miejsce, to wiedźcie, że coś jest na rzeczy. Czytając „przewodnik” Mieczysława J. Bonisławskiego, będziecie jednocześnie popijać wino z jego bohaterami oraz wspólnie zwiedzać i odkrywać zielonogórskie zakamarki oraz tamtejszą kulturę. Ale nie chodzi o typowe zabytki. Skarbami będą stare wagony kolejowe, parowozy, budynki pionierów i związana z nimi historia. Autor tak napisał całą książkę, że pobudza ona wyobraźnię i zachęca do przyjazdu także turystów z dalszych, polskich regionów.
"Legiony" – "Na stos, na stos!" - Recenzje filmów
Do polskich filmów historycznych zawsze podchodziłem z pewną dozą niechęci. Mój pogląd na ich temat bardzo ustatkowało „widowisko” pt. „303. Bitwa o Anglię”. Ten rok przyniósł kolejne tego typu, gatunkowe, rodzime produkcje. Starałem się je omijać w kinie szerokim łukiem, ale na jedną postanowiłem wydać ciężko zarobione pieniądze. Chodzi o „Legiony”, czyli nakręcone z rozmachem batalistyczno-romansowe dzieło z patriotycznym zacięciem.
Nowości
"Blef doskonały", tak "doskonały", że w kieszeni ma Wielkiego Węża! - Kultura
Jeden kolega opowiedział niedawno świetny dowcip. Brzmiał on następująco: „Do baru wchodzi Niemiec, Rusek i Covid, a tam Węgrzyn”. Kto nie widział żadnego filmu twórcy/twórców/braci o takim nazwisku, to nie załapie sensu, ale reszta zakuma. Bo o ile jeszcze pierwsze dzieło – „Proceder”, opowiadające o życiu i śmierci znanego rapera, było niezłe, tak już kolejne obrazy stały niebezpiecznie blisko CV Patryka Vegi. „Blef doskonały” jest najgorszy. Niestety. Pierwotnie miał pojawić się w kinach w 2021 roku. Od tamtego czasu Węgrzynowie próbowali chyba naprawić dźwięk i montaż. Nie udało się… Ale nie samo udźwiękowienie sprawiło, że film ten otrzymał Wielkiego Węża, czyli antynagrodę dla najsłabszej produkcji. Przecież miał konkurencję w postaci Mariusza Pujszo i Pana Samochodzika!
Gdy Groniec, Mozil i Rynkiewicz łączą siły z Szymonem Siwierskim, to jest "Do góry nogami"! - Zespoły i Artyści
Szymon Siwierski przedstawia singiel „Do góry nogami”, zwiastujący jego drugi album studyjny zatytułowany „pictures”. W premierowym nagraniu poznańskiego pianisty i kompozytora pojawiają się wyjątkowi muzyczni goście: laureaci nagrody Fryderyk 2024, Katarzyna Groniec i Czesław Mozil, a także ceniony trębacz jazzowy, Patryk Rynkiewicz. Taka zacna grupa powoduje, że piosenka jest jak piękny, spokojny, ale pełen skrajnych emocji, sen. Otula wokalem i dźwiękami. A tekst zachęca do refleksji.
Krótka historia związków... - Erotyka, towarzyskie
Ostatnio wytknięto mi, że moje wpisy są poniekąd stronnicze i monotematyczne, więc dziś o czymś zupełnie innym. Związki, bo one są dziś na tapecie, są rzeczą niezwykle trudną nie tylko do utrzymania, ale i do opisania. Dlaczego on i ona mają te same cele, jednak im się nie udaje?
"Szōgun" – Toranaga sama, co skrywasz w swoich oczach? - Seriale
Bezlistna gałąź na wietrze. Niezbadane ścieżki przede mną. Ostrze śmierci tak blisko. Takimi oto słowami, a raczej haiku można by określić „przygodę”, jaką jest seans nowej adaptacji „Szoguna” Jamesa Clavella. Bo to serial „otulający” barwami i zapachami kwitnącej wiśni, a jednocześnie przerażający dla zachodniego widza ze względu na brutalne obyczaje i rytuały. Gdzie bardziej od widowiskowości liczy się to, co siedzi w głowach lordów. Japonia przełomu XVI i XVII wieku chyba nigdy nie była tak ukazana na małym ekranie, choć przecież jeden „Szogun” już do nas zawitał dekady temu. Ale czy nowsza wersja faktycznie wygrywa, będąc dziełem wybitnym na każdym poziomie?
Camera Action: Młodzieżowa grupa inspiruje Włocławek - Ludzie kina
W Liceum im. Ziemi Kujawskiej we Włocławku działa grupa projektowa o nazwie "Camera Action", która choć nie tworzy własnych filmów, to z pasją i zaangażowaniem edukuje społeczność na temat kinematografii. Ich głównym celem jest nie tylko rozpowszechnianie wiedzy o świecie filmu, ale także inspiracja innych do zgłębienia tej fascynującej dziedziny.
Synteza, czyli Internetowe Radio prowadzone przez… AI! - Intrygujące
Uwaga! Uwaga! Drodzy czytelnicy, a raczej słuchacze. Właśnie wystartowało w Polsce nowe radio. Rozgłośnia ta jest jednak nietypowa. Nie chodzi o transmisję na żywo – taka opcja to żadna rewelacja. Radio Synteza różni się natomiast puszczanymi kawałkami oraz komentatorami/prezenterami. Całość to bowiem wytwór Sztucznej Inteligencji! Ciekawy eksperyment, ale i pewna obawa, że przyszłość dla prawdziwych piosenek, lektorów, spikerów nie brzmi za wesoło.
Artykuły z tej samej kategorii
Wielka piramida nie została wzniesiona przez Chufu - Intrygujące
Tradycjonalna egiptologia od niepamiętnych czasów zakłada, że Wielka Piramida wzniesiona została przez faraona z IV dynastii Chufu (Cheopsa). Badając bliżej sprawę, dochodzimy jednak do wniosku, że podobne założenie jest mocno wątpliwe.
Nikola Tesla – geniusz wyprzedzający swoją epokę - Intrygujące
Genialny wynalazca, umysł porównywalny do wielkiego Leonarda da Vinci. Zapomniany i jednocześnie oszukany przez ludzkość, a to przecież jemu zawdzięczamy istnienie prądu zmiennego, radia, internetu, telewizji, a to tylko kilka spośród 300 patentów jego autorstwa.
Czaszki z Paracas - Intrygujące
Wydłużone czaszki należące do ludzi żyjących przed tysiącami lat nie od dziś wywołują liczne kontrowersje wśród środowiska naukowego. Chociaż oficjalnie ten temat jest przemilczany przez uczonych, to badania przeprowadzane w profesjonalnych laboratoriach badawczych jednoznacznie wskazują, że historia rodzaju ludzkiego jest wielką niewiadomą.
Odzyskiwanie utraconych lub skasowanych danych z dysku twardego - Intrygujące
Trwała utrata danych z dysku twardego jest bardzo rzadka, lecz czasami może wystąpić poprzez złe użytkowanie komputera, próby naprawy struktury danych na dysku, wirusy komputerowe lub zwykły błąd przy usuwaniu plików. Co możemy zrobić?
Najwyższy maszt na Świecie zbudowany w Polsce– 646 metrów - Intrygujące
Najwyższy obiekt na Ziemi do 2008 roku wpisany do księgi rekordów Guinnessa – maszt radiowy w Konstantynowie, zbudowany w Polsce w 1974 roku.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.627