admin (41430 pkt)Strona WWW Autora783
833 min.
Genetyka i Biologia
admin (41430 pkt)
626 dni temu
2022-08-02 13:25:20
Słowem wstępu, czyli trochę statystyki…
Choć temat niniejszego artykułu nie należy do łatwych, jest to problem aktualny i jak najbardziej należy tę kwestię brać pod uwagę, planując letni wypoczynek. Nawiązując do corocznej publikacji autorstwa Amerykańskiego Towarzystwa ds. Walki z Rakiem (z ang. American Cancer Society, ACS) – naukowcy oszacowali, że w 2022 roku w samych Stanach Zjednoczonych zostanie zdiagnozowanych aż 99780 nowych przypadków czerniaka, a blisko 7650 ludzi umrze z powodu tej choroby! Naukowcy szacują także, iż będzie on zajmował 5 miejsce względem częstości wykrywania zarówno wśród kobiet i mężczyzn. Mimo, że jest to choroba dotykająca głównie ludzi starszych, to czerniaki są trzecim co do częstości nowotworem wykrywanym u ludzi w wieku 15-39 lat.
Czym jest czerniak?
Czerniak jest nowotworem skóry wywodzącym się z nadmiernie dzielących się melanocytów. Te z kolei, są komórkami, które występują głównie w skórze, a dokładniej w warstwie podstawnej nabłonka (mogą występować także w innych lokalizacjach, takich jak mieszki włosowe czy śluzówka). Główną rolą tych komórek jest produkcja melaniny, która po przetransportowaniu do keratynocytów chroni ich DNA przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV. Jako częste przyczyny niekontrolowanych podziałów melanocytów, a co za tym idzie rozwoju guza, podaje się mutacje w obrębie genów kodujących białka BRAF czy NRAS. To między innymi te białka powodują, że komórki dzielą się w chaotyczny sposób i prowadzą do wzrostu nowotworu.
Ilustracja - Uważaj na promieniowanie słoneczne! (fot. YouTube.com/screenshot)
Czerniak (fot. wikimedia.org)
Przyczyny czerniaka
Czerniak, jak i pozostałe nowotwory, jest chorobą o podłożu wieloczynnikowym. Oznacza to, że nie możemy jasno zdefiniować jednej przyczyny, która prowadzi do rozwoju choroby. Przyjęto, że choroba ta powstaje wskutek pewnych czynników genetycznych, które dziedziczymy od naszych przodków, jak i tych nabytych w trakcie naszego życia, oraz ekspozycji na czynniki środowiskowe. Ryzyko rozwoju tego nowotworu jest zatem podyktowane skłonnościami genetycznymi (chodzi tu o zmiany w obrębie DNA – np. mutacje) i dalej zwiększane przez ilość i natężenie ekspozycji na promienie słoneczne. Jest ono (światło słoneczne, a dokładnie promieniowanie ultrafioletowe) odpowiedzialne za 60-70% wszystkich czerniaków. Słońce emituje 3 rodzaje promieni UV: A, B i C. Ostatnie z nich przechwytywane jest przez warstwę ozonową atmosfery, natomiast pozostałe 2 rodzaje promieniowania są absorbowane przez naszą skórę i prowadzą do powstawania uszkodzeń DNA. Generalnie, uszkodzenia te są nieszkodliwe, gdyż komórki ludzkie są w stanie je w miarę efektywnie naprawiać. Komórki, które nie są w stanie w stanie tego zrobić najczęściej umierają, a następnie są zastępowane nowymi, zdrowymi komórkami. Bywa jednak tak, że komórka z jakiejś przyczyny nie jest w stanie naprawić błędów w DNA (np. ich nie zauważy), co więcej zmiany te spowodują, że zacznie się niekontrolowanie dzielić. Owe podzielone komórki z czasem utworzą guz, który z czasem może nabrać złośliwego charakteru i zagrażać naszemu życiu.
Czy warto korzystać z solarium?
Pewnie zastanawiacie się czemu solarium? Co solarium ma wspólnego z czerniakiem? Otóż, łóżka do opalania emitują 12 razy więcej promieniowania ultrafioletowego A niż słońce, a co za tym idzie dużo mocniej uszkadzają DNA w naszej skórze! W Stanach Zjednoczonych solaria zostały sklasyfikowane jako przyczyna rozwoju nowotworów na równi z paleniem papierosów. Badania wskazują, że osoby, które korzystały z łóżek do opalania przed ukończeniem 25 roku życia mają 6-krotnie większe ryzyko rozwoju czerniaka. Najstraszniejsze jest jednak to, że nie trzeba być stałym bywalcem w tego typu miejscach, by móc nabawić się tej choroby. Badania wskazują, że osoby które odbyły od 1 do 14 zabiegów w solarium miały zwiększone ryzyko rozwoju czerniaka aż o 19%!
Solarium (fot. pxhere.com)
Kadr z filmu "Oszukać przeznaczenie 3" (materiały prasowe)
Może zimne piwo w słoneczny dzień?
Zapewne większość z nas w gorący słoneczny dzień marzy o tym, by usiąść na leżaku i otworzyć zimne piwo. Otóż zaskoczę Was, alkohol etylowy działa jako fotouczulacz! Oznacza to, że wzmacnia on działanie światła słonecznego na naszą skórę i przez to zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów skóry.
Zdjęcie główne (źródło: pxhere.com)
Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów skóry?
Otóż najlepszy sposób zapobiegania takim chorobom wydaje się dość intuicyjny. Choć nie jesteśmy w stanie zmienić informacji zapisanej w naszym kodzie genetycznym (a przynajmniej nie jest to możliwe ze względu na regulacje prawne, ale o tym może w innym artykule), to możemy w pewnym stopniu zredukować natężenie drugiego z czynników prowadzących do rozwoju czerniaka – światła słonecznego. Tutaj pomocą służy odzież ochronna – kapelusze, czapki, okulary przeciwsłoneczne. Jako iż szczyt emisji promieniowania ultrafioletowego przez słońce przypada między godziną 10.00 a 16.00, zmniejszenie ekspozycji na światło słoneczne w tym okresie może być pomocne. Ważny jest także wybór odpowiedniego kremu do opalania. Amerykańskie Stowarzyszenie Dermatologiczne i Amerykańskie Towarzystwo ds. Walki z Rakiem rekomendują by stosować wodoodporny krem z filtrem, SPF 30 lub większy i aplikować go co 2 do 4 godzin. Choć powyższe sposoby brzmią nieco oczywiście i trywialnie, to istnieją naukowe przykłady ich skuteczności. Wśród obywateli Australii, ze względu na dużą ekspozycję na światło słoneczne, problem czerniaka jest bardzo powszechny. Władze przeprowadziły zatem program społeczny „The Sun Smart”, który zakładał wykorzystanie wspomnianych powyżej środków zaradczych. Szacuje się, że zastosowanie się do powyższych rad uratowało około 1400 ludzi przed śmiercią z powodu czerniaka.
Letnie Słońce (fot. YouTube.com/screenshot)
Podsumowanie
Mimo stosowania powyższych sposobów, które z punktu widzenia nauki powinny prowadzić do zmniejszenia ryzyka zachorowania na nowotwór skóry, warto jednak zachować czujność. Bezwzględnie trzeba monitorować powstawanie znamion na skórze, a w przypadku gdy któreś z nich posiada np. nieregularny kształt lub nietypowe zabarwienie (inne niż zwykły, niepodrażniony pieprzyk), należy bezzwłocznie udać się do lekarza dermatologa.
*Artykuł gościnny
Autor: Maciek Sobczak – absolwent Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Bibliografia:
1. Siegel, RL, Miller, KD, Fuchs, HE, Jemal, A. Cancer statistics, 2022. CA Cancer J Clin. 2022
2. Ostrowski SM, Fisher DE. Biology of Melanoma. Hematol Oncol Clin North Am. 2021
3. Dzwierzynski WW. Melanoma Risk Factors and Prevention. Clin Plast Surg. 2021
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Galeria zdjęć - O czerniaku w wielkim skrócie – czynniki ryzyka i metody zapobiegania
Więcej artykułów od autora admin
"Ellie", czyli różne odcienie miłości w barwnym teledysku stworzonym przez AI! - Muzyczne Style
A gdyby tak wykorzystać sztuczną inteligencję do zrealizowania clipu, który będzie „pachniał” szczerą, intymną relacją zakochanej pary? Takie pytanie zadał sobie zapewne Tadeusz Seibert – finalista 10. edycji programu „The Voice of Poland”. Twierdząca odpowiedź z czasem zamieniła się w gotowy projekt. I pięknie, bo „Ellie” dzięki AI jeszcze bardziej wybrzmiewa jako słodko-gorzka piosenka o skrajnych emocjach towarzyszących związkom, wpadając nie tylko w ucho, ale i w oko.
Dokąd zmierza EleeS? Do lasu! Do świata cudów i przemyśleń... - Zespoły i Artyści
W singlu pt. „Idę do lasu” zabiera słuchaczy na przechadzkę na łono natury. Dosłownie i w przenośni promuje powrót do korzeni. Zaprasza do zdystansowania się od rzeczywistości. Zachęca do zwolnienia tempa i zatracenia się na łonie natury, do radosnego zagubienia się wśród konarów drzew. Zaplątana w gąszczu leśnych pajęczyn i metafor EleeS, pokazuje, że z dala od zgiełku miasta można poczuć się jak poza czasem, w odrealnieniu, w cudownej próżni, w której wreszcie jest czas na przemyślenia i podróż w głąb siebie.
"Na Chwilę", czyli wiosenna nowość od Michała Sieńkowskiego! - Zespoły i Artyści
Na ten utwór słuchacze Michała Sieńkowskiego musieli długo czekać. Po kilkumiesięcznej przerwie wydawniczej wokalista i aktor wraca z premierowym singlem zatytułowanym „Na Chwilę”. Od teraz fani artysty będą mieć więcej okazji do poznawania jego nowych piosenek! W tym roku Michał planuje dzielić się nimi zdecydowanie częściej niż dotychczas.
Projekt "Musical Hearts". Licealistki z Włocławka zachęcają do wspólnej pasji! - Organizacje
To jest godne pochwały. Kilka kreatywnych uczennic I LO im. Ziemi Kujawskiej we Włocławku wzięło udział w tegorocznej edycji olimpiady pn. „Zwolnieni z Teorii” i postanowiło stworzyć coś, co, zmieni ich życie oraz wolny czas rówieśników. Jako że każda od najmłodszych lat miała do czynienia z muzyką, a miłość do niej trwa aż do dziś, objawiając się śpiewem, grą na instrumentach oraz słuchaniem różnych piosenek, razem stworzyły projekt społeczny – „Musical Hearts”. Co jest głównym celem owej inicjatywy? Jakie działania już podjęły operatywne nastolatki?
XANSANA z... wężem! W teledysku do nowej piosenki "ME AMO"! - Muzyczne Style
Popularna na TikToku i YouTubie wokalistka XANSANA wydała właśnie nowy singiel w rytmach latino. W premierowej piosence zatytułowanej „ME AMO” śpiewa o tym, by kochać siebie i w pełni akceptować, niezależnie od tego, jakim się jest. Nic zaskakującego? A co powiecie na fakt, że do tego najnowszego utworu artystka przygotowała odważny teledysk, w którym spotyka się z wężem i własnym odbiciem w zwierciadle. Sam na sam z gadem - to brzmi niezwykle!
Polecamy podobne artykuły
Polski duet anYkara upamiętnia włoską artystkę! - Zespoły i Artyści
Duet anYkara, czyli Karina i Andrzej Kita wziął udział w międzynarodowym projekcie, poświęconym pamięci znanej włoskiej piosenkarki Azzurry Lorenzini. Owocem współpracy z artystami z całego świata jest singiel „Letto 23”. To olbrzymie wyróżnienie i docenienie ich twórczości, bowiem na płycie znalazło się zaledwie 10 artystów z różnych krajów.
Nanocząstki kontra komórki rakowe. Czy to będzie wygrana walka? - Genetyka i Biologia
Gdyby Doktor Quinn przeniosła się w czasie do roku 2020, złapałaby się za głowę. Z jednej strony byłaby świadkiem pandemii koronawirusa, a co za nią idzie medialnego strachu i nierównej walki z niewidzialnym wrogiem. Z drugiej odkryłaby jak medycyna poszła do przodu w radzeniu sobie z nowotworami. I jak może robić to jeszcze lepiej za sprawą nanocząsteczki, która niczym „koń trojański” rozsadzi komórkę rakową od środka!
Słoneczny żar – przestrzegaj zasad, bo twoje zdrowie może być zagrożone! - Zdrowie i uroda
Lato. Dla wielu z nas to zapewne ulubiona pora roku. Wypoczynek nad morzem, pływanie w jeziorze, rowerki wodne, piłka plażowa – długo można wymieniać wakacyjne atrakcje. I to „cudowne” słońce, które, jak śpiewał zespół Sami, „świeci nad nami, ogrzewa nasze nagie ciała promieniami”. Tylko często zapominamy, że przy temperaturze powyżej 30 stopni Celsjusza może okazać się zabójcze…
Teraz czytane artykuły
O czerniaku w wielkim skrócie – czynniki ryzyka i metody zapobiegania - Genetyka i Biologia
Sierpień. Lato w pełni, połowa wakacji. Udajemy się nad morze, aby leżeć plackiem na plaży i mieć brązowe ciało. Jednak większość z nas często zapomina, że w trakcie upałów, gdy promienie słoneczne parzą niczym oddech Balroga, jesteśmy narażeni na niebezpieczeństwo poważniejsze niż czerwona, piekąca skóra. Może bowiem rozwinąć się czerniak. Czym dokładnie jest ta choroba? Jak się przed nią uchronić? Kto szczególnie jest na nią narażony? Czy pobyt w solarium jest groźniejszy od opalania się na leżaku? Na te pytanie odpowie Maciek Sobczak.
Karolina Lyndo i DJ Pablo prezentują piosenkę "Runnin" - Zespoły i Artyści
Karolina Lyndo to młoda wokalistka znana z różnych projektów telewizyjnych (m.in. The Voice of Poland), którą wyróżnia talent i potężny głos docierający do serc publiczności. W połowie grudnia pojawiło się w sieci jej nowe nagranie stworzone razem z Pavlem Belousem, artystą znanym też jako DJ Istwendau. W związku z wydaniem tego utworu, Karolina oraz Pablo odpowiedzieli na kilka pytań.
Magnificon 2019 – popkultura japońska na wyciągnięcie ręki - Fotorelacje
Cześć wszystkim. Jak podobał wam się tegoroczny Magnificon? Ja pomimo kilku zgrzytów wspominam go bardzo dobrze. W poniższej krótkiej fotorelacji chciałabym żebyście spojrzeli na niego moimi oczami. Przy okazji drobna autorefleksja – to właśnie od Magnificonu zaczęła się moja przygoda z konwentami i mam do niego pewien sentyment. Z tego też powodu ciągnie mnie do Cosplayu, ale może o tym innym razem.
"Wszystko wszędzie naraz" – W Multiwersum Wielkiego Bajgla - Recenzje filmów
"Wszystko wszędzie naraz" to zdecydowanie jeden z najbardziej oryginalnych i pomysłowych filmów ostatnich lat. Twórcy wykorzystali fakt, że koncept multiwersum obecnie szybko rozprzestrzenia się w popkulturze i przedstawili własną wersję wieloświata, która swą nietuzinkowość przebija wszelkie zwariowane pomysły Marvela czy DC!
Dlaczego poezja? Bo "Jestem tym, kim jestem"! - Autorzy/pisarze
Nigdy nie dziękowałam jej, a więc teraz nadeszła na to pora... DZIĘKUJĘ poezji za to, że pojawiła się w moim życiu, za to, że stała się dla mnie światłem w domu, który zbudowała dla niej moja dusza we współpracy z sercem, umysłem oraz ciałem.
Nowości
"Ellie", czyli różne odcienie miłości w barwnym teledysku stworzonym przez AI! - Muzyczne Style
A gdyby tak wykorzystać sztuczną inteligencję do zrealizowania clipu, który będzie „pachniał” szczerą, intymną relacją zakochanej pary? Takie pytanie zadał sobie zapewne Tadeusz Seibert – finalista 10. edycji programu „The Voice of Poland”. Twierdząca odpowiedź z czasem zamieniła się w gotowy projekt. I pięknie, bo „Ellie” dzięki AI jeszcze bardziej wybrzmiewa jako słodko-gorzka piosenka o skrajnych emocjach towarzyszących związkom, wpadając nie tylko w ucho, ale i w oko.
"Civil War" – Dziewczynka z aparatem - Recenzje filmów
Długo zastanawiałem się nad tym, jak zatytułować recenzję najnowszego i podobno ostatniego filmu Alexa Garlanda (choć nie wierzę, że całkiem zrezygnuje z pisania scenariuszy). Tutaj pasują dziesiątki krótszych i dłuższych określeń, haseł, ostrzeżeń… No bo wiecie – „Civil War” to zarówno kino wojenne, przedstawiciel kina drogi, jak i opowieść inicjacyjna oraz niepokojąca dystopia. A zatem: „Apokalipsa teraz, zdjęcia na wieki”, „Wyprawa do jądra ciemności”, „Dziennikarze w ogniu”, „STOP WAR”… Ale ja podczas seansu czułem, że główną bohaterką jest młodziutka Jessie Cullen, a nie dojrzała Lee Smith. To za nią podążamy, to jej kibicujemy, to o nią się martwimy. „Dziewczynka z aparatem” wydaje się w tym kontekście idealne. Jednak czy sam film jest idealny?
Czterdziestolatek bez brzucha, czyli jak utrzymać formę w średnim wieku - Zdrowie i uroda
Łysienie czy siwienie może powodować kompleksy, ale jest tak naturalne w procesie starzenia, że nie warto się takimi zmianami bardzo przejmować. Gorsze jest tycie i tzw. „piwny brzuch” już po trzydziestce. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to po zbliżeniu się do wieku średniego, staniemy się mniej atrakcyjni dla kobiet (tudzież mężczyzn, gdy mowa o innej orientacji). Czy jest jednak szansa, aby zmienić ten stan rzeczy i poprawić wygląd swojego ciała? Oczywiście, ale musimy uzbroić się w cierpliwość, motywację do działania i pozytywne myślenie.
Dokąd zmierza EleeS? Do lasu! Do świata cudów i przemyśleń... - Zespoły i Artyści
W singlu pt. „Idę do lasu” zabiera słuchaczy na przechadzkę na łono natury. Dosłownie i w przenośni promuje powrót do korzeni. Zaprasza do zdystansowania się od rzeczywistości. Zachęca do zwolnienia tempa i zatracenia się na łonie natury, do radosnego zagubienia się wśród konarów drzew. Zaplątana w gąszczu leśnych pajęczyn i metafor EleeS, pokazuje, że z dala od zgiełku miasta można poczuć się jak poza czasem, w odrealnieniu, w cudownej próżni, w której wreszcie jest czas na przemyślenia i podróż w głąb siebie.
Ukradłaś "Dziennik Śmierci", witaj w moim koszmarze! - Recenzje książek
Z polecenia koleżanki przeczytałem thriller autorstwa Chrisa Cartera (nie tego od „X Files”). Zachwalała, że ów pisarz ma pióro na tyle sprawne i klimat potrafi wykreować taki, że ciary na plecach murowane. Faktycznie – „Dziennik Śmierci” nie tylko samym tytułem budzi ciekawość i strach. To książka, którą wertuje się szybko, a w głowie zostaje masa szczegółów. Czy jednak jest to dzieło tej klasy, co „Milczenie owiec” Thomasa Harrisa?
BEASTAR – Twoja droga do gwiazd! - Kultura
Z przyjemnością ogłaszamy wyjątkowe wydarzenie muzyczne, skierowane do artystów pragnących spróbować swoich sił w show biznesie. Konkurs BEASTAR 2024 to nie tylko platforma dla wokalistek i wokalistów, ale także szansa na zdobycie nieocenionego wsparcia w rozwoju swojej kariery. Zgłoś swój udział i wydaj singla wraz z teledyskiem!
Artykuły z tej samej kategorii
Czym jest DNA? - Genetyka i Biologia
DNA – kwas deoksyrybonukleinowy – jest nośnikiem informacji genetycznej i warunkuje poprzez konkretnie zapisane informacje nasz wygląd zewnętrzny, podatność na dane choroby, kolor włosów, skóry i wiele innych cech fizycznych ludzi.
Chińscy naukowcy mówią "stop" starzeniu! Lekiem jest wodór! - Genetyka i Biologia
Clint Eastwood ma 93 lata i realizuje swój kolejny film. Większość z nas by tego chciała – dożyć takiego wieku w zdrowiu, mieć świetną pamięć i robić nadal to, w czym jesteśmy dobrzy. Naukowcy z Chin uważają, że jest to możliwe. Czyżby nareszcie nastąpił przełom w medycynie, a co za nimi idzie – szansa na przedłużenie kondycji fizycznej i psychicznej człowieka?
Zamrożone wirusy i bakterie czekają na swoją chwilę! - Genetyka i Biologia
Pierwsza połowa roku 2020 przejdzie do historii. COVID-19, zwany inaczej koronawirusem przybył z dalekich Chin, by siać panikę i zarażać tysiące ludzi w całej Europie. Szczególnie niebezpieczny jest dla schorowanych i tych w sędziwym wieku. Najgorsza sytuacja jest we Włoszech. Natomiast w Polsce w trakcie pisania tego artykułu zmarło 5 osób. Czy ta pandemia to już początek końca? Trzeba wierzyć, że jednak nie, że uda się ją opanować. Znacznie gorsze niebezpieczeństwo grozić może natomiast całej ludzkości ze strony wirusów żyjących dawno temu…
Nowe życie przodka słonia. Wskrzeszenie mamuta! - Genetyka i Biologia
Filmy, takie jak: „Walka o ogień” czy nowszy – „10 000 B.C.” w taki sposób przedstawiły mamuty włochate, że trudno nie kłaniać się im w pas albo uciekać przed nimi, gdzie pieprz rośnie. Neandertalczycy nie decydowali się jednak na owe czynności. Za pomocą prymitywnych, drewnianych dzid wyruszali na polowanie. Jak współcześnie byłyby traktowane tez potężne zwierzęta? Możemy się o tym wkrótce przekonać. 14 września 2021 roku obiegła bowiem świat informacja, że naukowcy chcą je przywrócić do życia!
Dane medyczne na sprzedaż - Genetyka i Biologia
Od dziesięcioleci naukowcy prowadzą długoterminowe badania, starając się poszerzyć wiedzę na temat chorób. Dzięki regularnej rejestracji danych dotyczących stanu zdrowia i leczenia pacjentów wykazano na przykład, że ołów z łuszczącej się farby uszkadza mózgi dzieci, a podwyższone ciśnienie krwi i poziom cholesterolu zwiększają ryzyko rozwoju chorób serca i udaru mózgu. Do dziś niektórzy z pierwszych uczestników słynnego badania Framingham Heart Study (mający obecnie co najmniej 95 lat), które rozpoczęto w roku 1948, dostarczają informacji medycznych naukowcom.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.565