"Wielka woda" – Wrocław 97 - Seriale

Mimo powyższego wstępu, trzeba ostrzec widzów oczekujących akcji na miarę Baya. To nie ta liga i nie ten kierunek. Tu jest kameralnie, intymnie, nie tak epicko. Porównania do „Czarnobyla” od HBO też są nie do końca trafne. Niby jakieś podobieństwa są – wszak tam i tu sama potężna tragedia jest tylko zapalnikiem, tłem i jednocześnie powodem, aby ukazać ludzkie relacje, wątpliwości czy mentalność i arogancję władz połączoną z niekompetencją, lecz pewna wada nie pozwala, aby „Wielką wodę” określić wybitną. Tak, ogląda się ją jak zachodnie serial. Problemem jest natomiast przerysowanie – czy to dotyczące postaci decyzyjnych, czy ludności z podwrocławskiej wsi – Kęty. Okej. To nie dokument, a film fabularny, ale mimo wszystko powinno być trochę mniej hiperboli i komiksowości w opowieści tak dalekiej od komiksu, a tak bliskiej rzeczywistości.

 

Kadr z serialu "Wielka woda" (fot. Robert Palka/Netflix)

 

Na szczęście czynnik ludzki na pierwszym planie funkcjonuje niemal bez zarzutu. Główna bohaterka – Jaśmina Tremer w kreacji znanej z „Demona” Agnieszki Żulewskiej to kobieta z jajami, która nie da sobie w kaszę dmuchać. Początkowo antypatyczna, z czasem, dzięki odsłonięciu kart, sprawiająca, że bardzo jej kibicujemy. Żulewska tworzy tu przekonujący duet z Tomaszem Schuchardtem – serialowym Jakubem Maraczkiem, co nie powinno zaskakiwać. Para ta zagrała wcześniej w „Chemii” – smutnej, niestety słabo ocenianej historii o kobiecie zmagającej się z nowotworem, gdzie główne kreacje były jednak chwalone. Kim są Jaśmina i Kuba? To oczywiście postaci fikcyjne, dawni anarchiści. Ona jest hydrolożką wezwaną do Wrocławia w celu wsparcia sztabu kryzysowego w walce z powodzią i zwrócenia uwagi mądrym głowom, jak źle zarządzają gospodarką wodną. On jest aspirującym politykiem, który widząc kłócących się ekspertów, zaczyna odkładać na bok myśli o starcie i kampanii w najbliższych wyborach. Mamy także trzeciego ważnego bohatera – Andrzej Rębacza, w którego wciela się Ireneusz Czop. Losy tych trojga prędzej czy później zapewne skrzyżują się, dając ujście wybuchowi wielkich emocji i rozwiązaniu skrywanych konfliktów.

 

Kadr z serialu "Wielka woda" (fot. Robert Palka/Netflix)

 

Polscy hydrolodzy w latach 90. to chyba zarabiali grosze, ale być może filmowa Jaśmina lubi taki styl życia. Mieszka w przyczepie z holenderskim partnerem, spaceruje z psem, grozi miejscowym myśliwym i gładzi martwe sarenki. Miło i niemiło. Po przyjeździe do rodzinnego Wrocławia będzie jednak musiała skonfrontować się z pozostawianymi dawno za sobą demonami, które obudzi zbliżająca się powódź. Z zainteresowaniem śledzi się jej poczynania i słucha relacje z ważnymi osobami (od dialogów czasem iskrzy). Tutaj należy pochwalić Annę Dymną oraz Jerzego Trelę. Ją trudno od razu rozpoznać. Gra bardzo fizycznie, ekspresyjnie, ale też wyciszonymi tonami (idealne słowo pasujące do tej postaci). Z kolei zmarły w maju 2022 roku Trela prezentuje ostatnią rolę w karierze – człowieka zżytego z własną ziemią, dla którego dom to więcej niż kilka desek.

 

Warstwa obyczajowa swoją drogą, ale gdzie ta woda – clou programu? Spokojnie, jest. Może nie na szerokich planach z lotu ptaka (tu wystarczą porażające zdjęcia archiwalne), ale da się odczuć grozę jaką niesie ten żywioł. Są takie sceny, kiedy łapię się na nos i zamykam usta, aby woda nie zalała mi płuc. Nawet na stopklatce niełatwo rozróżnić, kiedy ma się do czynienia z prawdziwą falą, a kiedy jest ona wytworem grafików. Podobnie jest, gdy obserwujemy poszczególne domy i wrocławskie ulice. W tej kwestii drugi reżyser Bartłomiej Ignaciuk i jego spece nie zawiedli, choć chciałoby się jeszcze większego rozmachu pod względem scenografii oraz niszczącej powodzi. Lecz to i tak największe przedsięwzięcie postprodukcyjne w naszym kraju. Kilkaset efektów komputerowych, postawione od podstaw ściany kamienic, sztuczne baseny (500 tys. metrów sześciennych wody!), dokładne skopiowanie ulicy Więckowskiego, realistyczne rekwizyty z tamtych lat (od zasłonek w oknach po szyldy sklepów) – lista jest dłuższa, choć już te kilka elementów składa dłonie do bicia braw.

 

Kadr z serialu "Wielka woda" (youtube.com/screenshot)

 

Ale nie byłoby o czym pisać recenzji i się fascynować, gdyby nie Jan Holoubek, syn Gustawa. Wcześniej głównie operator filmowy, dziś uznany już człowiek siedzący na reżyserskim stołku. Dostarczył widzom „Rojsta” i „Sprawę Tomka Komendy” – jakże wyraziste, zanurzone w polskim gorzkim sosie historie, a wkrótce pokaże intrygującą szpiegowską opowieść. Nie jest zatem zaskoczeniem, że „Wielka woda” to dzieło udane. Holoubek potrafi budować napięcie, inscenizować tak, że można łapać się za głowę i przede wszystkim wie, co zrobić, aby z wielkiej chmury nie powstał mały deszcz. W tym miniserialu ulewy brak. co może być wadą zważywszy na sam tytuł i tematykę, lecz nie przeszkadza, by wsiąść do łodzi i płynąć w rytm wartkiej fabuły i bicia serca. Dramaturgia chwili jest dobrze wygrana, lecz jeszcze bardziej uderza szarość i brzydota roku 1997. I nie chodzi o jeżdżące fiaciki, tylko ogólną atmosferę tamtych lat – niby już bardziej kolorową niż w PRL-u, lecz nadal pachnącą naftaliną (choć trochę także nostalgią).

 

Pamiętam wyraźnie Wrocław 97. Nagłówki gazet, relacje Magdy Mołek (serialowa dziennikarka grana przez Martę Nieradkiewicz to wypisz wymaluj 21-letnia wówczas blondynka w garsonce – lubiana przez telewidzów, stawiająca pierwsze kroki w zawodzie Magda) oraz płacz ludzi tracących cały dobytek. Tym bardziej z przejęciem, nucąc w myślach „Moją i Twoją Nadzieję”, dałem się porwać tej silnej fali. Zresztą sam przywołany w poprzednim zdaniu utwór zespołu Hey, wyśpiewany przez największe gwiazdy polskiej muzyki, wybrzmiewa na napisach finałowego odcinka. Tego niestety najsłabszego, telenowelowego, pozbawionego głębszego wątku skutków tej największej klęski żywiołowej (56 ofiar, szkody oszacowane na 3,5 miliarda dolarów). Lecz to nadal widowisko, którego przygotowanie poprzedzono świetnym researchem. Jego „wały przeciwpowodziowe” wytrzymały. Emocje wzięły górę nad kliszami i scenariuszowymi twistami (uwaga – jeden kadr to spoiler). Spora część wymagających malkontentów i marudzących krytyków może schować worki z piaskiem.

 

Kadr z serialu "Wielka woda" (fot. Robert Palka/Netflix)

 

„Wielka woda” nie zostałaby jednak wylana bez wcześniejszego scenariusza Kaspera Bajona („Rojst”) i Kingi Krzemińskiej oraz determinacji rodowitej wrocławianki – Anny Krępińskiej z firmy Telemark. To właśnie ta producentka nawiązała współpracę z Netflixem, podejmując dodatkowo dobrą decyzję (czego nie da się powiedzieć o działaniach specjalistów od powodzi z 97 roku, która dotknęła południowo-zachodnią Polskę), jeżeli chodzi o zatrudnienie Jana Holoubka, aby ten czuwał nad całością. Oczywiście, pewne wydarzenia zmieniono, inne ubarwiono (akcja w fikcyjnych Kętach), lecz najważniejsze, że serial wiernie odtwarza tamte realia, ukazuje chaos i grozę sytuacji oraz jednocześnie pięknie przedstawia heroizm i społeczną mobilizację. To był czas, kiedy zarówno prezydent Wrocławia (Tomasz Kot jako młody Bogdan Zdrojewski), jak i bezdomny narkoman (typowy Jacek Beler) układali prowizoryczne zapory.

 

Ocena: 7/10

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję