aragorn136 (22261 pkt)Strona WWW Autora626
734 min.
Recenzje książek
aragorn136 (22261 pkt)
380 dni temu
2023-07-13 18:22:46
Wybaczcie ten przydługi wstęp, ale jako fan tej mroczniejszej kosmicznej sagi (jaśniejszą są „Gwiezdne Wojny”) nie mogłem się powstrzymać. Wszak o Obcym można pisać całe elaboraty, taka to niezwykła, inteligentna, przebiegła, przerażająca, brutalna istota. Udała się ta sztuka Timowi Lebbonowi, laureatowi nagród British Fantasy Society Award i Bram Stoker Award. Lebbon maczał już pióro w atramencie produkowanym na Coruscant („Into the Void: Star Wars Legends”). A tu okazuje się, że równie dobrze czuje się w świecie przyszłości, gdzie wszechpotężna korporacja Weyland-Yutani zdominowała układ słoneczny, jego rubieże, a także dalsze rejony kosmosu. Autor wyszedł z cienia Scotta. Przygotował opowieść, która powinna być „prawilną” wersją „Prometeusza”. W której nie tylko odkrywamy tajemnice pewnej planety, ale uciekamy i stawiamy czoła potworom, czekającym w zakamarkach, by błyskawicznie rzucić się na potencjalne ofiary.
Ksenomorf - ilustracja autorstwa Mobina Dindara (źródło: wikimedia.org)
„W kosmosie nikt nie usłyszy twojego krzyku”. Gdyby górnicy, inżynierowie, piloci i inni ziemscy pracownicy wbili sobie do głów ową mantrę, to może nie polecieliby kawał drogi na obcą, piaszczystą planetę. Ale wiecie – tam są złoża cennego trymonitu (najtwardszego, znanego materiału), a na Ziemi raczej coraz gorsze warunki życia. Zatem nie marudzić i robić, i kopać, i starać się nie tęsknić za często. Hoop – główny inżynier na statku matce „Marion” nie potrafi jednak zapomnieć o dawnej rodzinie. Już lepiej, jakby pocił się w kopalni na tej LV178. A może i nie, bo to, na co natrafiają i co budzą w czeluściach górnicy można by porównać ze złem w najczystszej/najbrudniejszej postaci. Zagrożeni się wszyscy. Tym bardziej że niczym w dominie, jedna katastrofa powoduje kolejną… Garstka ocalałych musi wezwać pomoc. Nadać S.O.S.
Nie będzie to żadne wyjawienie sekretu, bo sama okładka o tym informuje. Otóż sygnał zostaje odebrany przez… „Narcyza”. Fani już się domyślają, inni muszą jeszcze się zastanowić. Tak. To wahadłowiec z zahibernowaną Ellen Ripley. Jedyną osoba, która przeżyła starcie z Ksenomorfem – ósmym pasażerem na pokładzie „Nostromo”. I tutaj podniesie się wiele głosów z pytaniami: „że co, ale jak?!”. Przecież Ripley odnaleźli ratownicy na stacji w pobliżu ziemskiego domu. Spokojnie. Bez nerwów. Bez marudzenia. Tim wie, co czyni. Wydaje się, że tworzy alternatywną historię, ale rozgrywającą się o nieco innym czasie (sami sprawdzicie, ile lat minęło od wydarzeń na Nostromo). Czyli coś, co planował reżyser Neil Blomkamp, pragnący wymazać „Obcego 3” oraz czwórkę zwaną „Przebudzeniem”. Lebbon to jednak niezły kombinator (!). Nie wiem, co dzieje się w dalszych tomach, ale ten pierwszy, nieoparty na żadnym z filmowych scenariuszów, jest prawie mokrym snem każdego miłośnika rasy Obcych.
Wahadłowiec "Narcyz" (materiały prasowe/kadr z filmu "Obcy")
„Obcy: Wyjście z cienia” to skrzyżowanie pamiętnej mrocznej atmosfery z obrazu Ridleya Scotta z akcją Jamesa Camerona. Mimo że nikt nie jest tu komandosem i nie ma wojskowego wyposażenia tudzież doświadczenia, to z pomocą własnego sprytu może zdziałać „cuda”. Bohaterowie są wyraziści, różniący się cechami charakteru. Chris Hooper to podobny od Dallasa (też z wyglądu) człek z krwi i kości, trzeźwo myślący, podejmujący decyzję rozważnie, mimo oddechu Ksenomorfa na karku. Chce się mu kibicować w boju o przetrwanie (reszcie również), wierzyć, że oto wreszcie spotkał potwory, jakie „marzył” odnaleźć w dzieciństwie… Ale pojawia się ambiwalentne odczucie, jeżeli chodzi o wplecenie do fabuły Ripley. Z jednej strony super, że pisarz ją wprowadza, pogłębia jej przeszłość oraz atakujące demony (relacje z córką w formie reminiscencji). Z drugiej – to chwyt marketingowy, mający na celu przyciągnąć jak największe rzesze czytelników. Ja się waham, choć jestem bliższy opcji, że bez drugoplanowej Ripley, która swoim magnetyzmem i osobowością przyćmiewa innych, „Wyjście z cienia” nie byłoby aż tak udaną pozycją literacką.
Okładka (źródło: vesper.pl)
Powieść, mająca twardą, niesamowicie zaprojektowaną okładkę i „elektryzujące” szkice przedstawiającego Obcego pod różnym kątem, sprawdza się jako horror z bezpośrednimi elementami fantastyki, lecz trudno nie zgrzytać zębami, gdy autor chwilami nakazuje swoim bohaterom ze sporą łatwością pokonywać Ksenomorfy. Zarówno w grze „Izolacja”, jak i w filmie z 1979, jeden Obcy stanowił ogromne wyzwanie. Tutaj, owszem jest nadal straszny i sprytny (włączcie sobie soundtrack J. Goldsmitha, a spotęgujecie koszmar!), ale przez to, że da się go „podejść” i wbijakiem strzelić w łeb, wydaje się raczej ociężałym zwierzęciem niż doskonałym organizmem. Napięcie, choć potężne, czasem pęknie jak przebity balon. Ale w kwestii opisów wnętrza statków, samej kopalni, śmierci postaci, działania kapsuły medycznej Tim Lebbon nie przynosi wstydu! To ta sama „odwaga”, „stylówa”, „wrażliwość”, „dbałość o szczegóły”, którą zaprezentowali Scott, Cameron i twórcy „Izolacji” (nie czytałem „Mrowiska”, więc nie wiem, czy tam również owe rzeczy są zachowane i ściśle połączone z całym uniwersum).
Ocena: 7/10
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - "Obcy: Wyjście z cienia" – Odnalazł swoje potwory!
Więcej artykułów od autora aragorn136
"Piosenki dla dzieci. Część 1" – Jak Ciocia Aga śpiewem przytula - Recenzje płyt
Do rodziców: pamiętacie, gdy Majka Jeżowska zachęcała Was do wspólnej zabawy swoimi piosenkami? Zapewne tak! Do dzieci: chcecie poczuć się jak Wasi kilkuletni wówczas rodzice? Wreszcie na rynku muzycznym pojawił się debiutancki album, który w pełni na to pozwala. Łączy pokolenia. O wartościach ważnych opowiada i do tańca zaprasza. Ma taki zwykły tytuł, ale jednocześnie roztacza tak niezwykłą aurę. W czym zasługa autorki tekstów i wokalistki – Agnieszki Sadowskiej. Jako Ciocia Aga jest godną następczynią wspomnianej Majki Jeżowskiej. Jej „Piosenki dla dzieci” to płyta melodyjna, która sprawia, że zawsze świeci słońce.
"Ciche miejsce: Dzień pierwszy" – Ta ostatnia pizza w szklanym mieście - Recenzje filmów
Kiedy reżyser o polsko brzmiącym nazwisku „przekazuje” innemu reżyserowi o podobnym nazwisku opiekę nad wymyśloną przez siebie franczyzą, to nic tylko się cieszyć. Mimo że przecież mamy do czynienia nie z komedią, a horrorem o czułych na wszelkie dźwięki, najeźdźcach z kosmosu. Kliszowym. Fakt. Ale jednocześnie jakże kreatywnym na poziomie inscenizacyjnym i trzymającym ciągle za gardło. Czy „Ciche miejsce: Dzień pierwszy” od Michaela Sarnoskiego wstrzykuje w żyły widza równie potężną dawkę adrenaliny, wzbudzając strach przed odzywaniem się i chrupaniem w kinie? A może to bardziej dramat o jednostce wrzuconej w sytuację bez wyjścia, której wnętrze jest ważniejsze od apokalipsy?
"Projekt Hail Mary" – One Space Mission Impossible - Recenzje książek
Ryland Grace to nie skacowany mężczyzna, który otwiera szeroko oczy po całonocnej imprezie z pytaniem: „gdzie ja kurczę jestem?”. Grace budzi się w dziwniejszym miejscu niż wanna w tanim hotelu. Wokół migają jakieś światełka, a w ciele ma liczne rurki. Nic nie pamięta. Jednak, gdy już w głowie „zapali się lampka”, to okaże się, że Mark „Marsjanin” Watney nie był wcale w tak strasznej sytuacji. Ryland też jest samotny, ale w bezkresnym kosmosie… I ma do wykonania ważne zadanie, od którego zależy przetrwanie gatunku ludzkiego. Czy „astrotrudna” misja się powiedzie?
"Tatuażysta z Auschwitz" – Miłość w piekle (jakby podkoloryzowana) - Seriale
Najpierw była książka. Choć bestsellerowa, to jej autorkę odsądzano od czci od wiary. Zarzucano, że urodzona w Nowej Zelandii Heather Morris kompletnie pominęła historyczno-edukacyjną rzetelność na rzecz ckliwego romansu w miejscu, w którym na miłostki nie było żadnych szans. Wiadomo, że w największym niemieckim obozie koncentracyjnym ginęły całe rodziny, a łącznie zamordowano ponad milion ludzi. Jaki więc mógł być miniserial na podstawie „Tatuażysty z Auschwitz”? Czy to dzieło, które należy szybko wymazać z pamięci? Nie! Ale do wybitnej produkcji telewizyjnej droga daleka.
"Zmiana" – Koniec jest początkiem - Recenzje książek
Na początku trzeba wyraźnie zaznaczyć. Poniższa recenzja została napisana z myślą o pewnej grupie osób. Mowa o czytelnikach mających lekturę pierwszego tomu serii „Silos” za sobą. Oczywiście Hugh Howey tak wymyślił kolejną część, by nie zagubił się w niej „świeżak”, jednak mimo zupełnie oddzielnej historii, połączenia są wyraźne. A zatem lepiej doświadczyć „Zmiany” jako człowiek, który jadł już chleb z tego dystopijnego pieca. Czy ta powieść jest równie intrygująca i wciągająca jak poprzednia? Niestety nie, choć są w niej tematy fascynujące i jednocześnie przerażające.
Polecamy podobne artykuły
Uważaj! Obcy nie śpi! - Artykuły o filmach
Wystartujmy wspólnie w daleką kosmiczną podróż. Cel misji: odnaleźć i opisać najsłynniejsze filmowe monstrum. Pamiętajmy jednak, by być czujnym, bowiem Xenomorph nie zna litości i nie wie, co to strach.
"Obcy: Przymierze" – "Wielki" kreator - Recenzje filmów
Groza, tajemnica i krwawa łaźnia. To właśnie te podstawowe elementy napędzały fabułę i budowały klimat serii o najbardziej przerażającym, fascynującym kosmicznym potworze w historii kina. Niestety, w oczekiwanym (raczej przez najwierniejszych fanów) sequelu „Prometeusza” i jednocześnie prequelu „Obcego – 8. pasażera Nostromo” najwięcej jest tego trzeciego – tryskającej litrami na lewo i prawo posoki. A wspomniana groza i enigmatyczność dość szybko rozpływają się w próżni…
"Prometeusz" wylądował - Recenzje filmów
Zachęcamy do zapoznania się z recenzją długo oczekiwanego obrazu science-fiction Ridleya Scotta, twórcy "Łowcy androidów", "Obcego" i "Gladiatora".
Teraz czytane artykuły
"Obcy: Wyjście z cienia" – Odnalazł swoje potwory! - Recenzje książek
XX wiek, rok 1979 – światową premierą ma horror science fiction, który odmienia oblicze tej Ziemi. A konkretnie przyczynia się do rewolucji gatunku. Choć wcześniej też spoglądano w niebo w oczekiwaniu na spotkanie z kosmitami, to dopiero „Obcy” sprawia, że szybko można zmoczyć bieliznę… Nie mija wiele lat świetlnych, a uniwersum się rozrasta. Ripley staje się ikoniczną bohaterką. Powstają komiksy. Na Ksenomorfa poluje Predator. Rodzi się również powieść pt. „Obcy: Mrowisko”, której akcja rozgrywa się na planecie tych strasznych bestii. Ale w nowym wieku i tysiącleciu powraca reżyser oryginału, i… niszczy markę znoszącą złote jaja. „Prometeusz” jeszcze dość zjadliwy, „Przymierze” kuriozalne. Z odsieczą przychodzi jednak gra pt. „Obcy: Izolacja” oraz książka od Wydawnictwa Vesper, którą miałem przyjemność przeczytać. „Wyjście z z cienia” ma swoje wady, lecz koniec końców okazuje się czymś ponad przeciętnym.
Takeshi Kitano – mistyczny rozrabiaka - Ludzie kina
Kino japońskie ma w naszym kraju wielu fanów. Ten pan na zdjęciu jest dla nich niczym mentor: poucza, bawi, wzrusza i dostarcza sporą dawkę adrenaliny. Warto przybliżyć jego sylwetkę tym, którzy jeszcze o nim nie słyszeli.
DZIUK w hołdzie Wodeckiemu. Akustyczna wersja szlagieru "Lubię wracać tam gdzie byłem" - Muzyczne Style
Zbigniew Wodecki wielkim Artystą był. Pod tym stwierdzeniem podpisuje się również Tomasz Dziuk. Zakochany w jego muzyce, dokonał własnej interpretacji utworu “Lubię wracać tam gdzie byłem”. W ten sposób zaskoczył fanów i pokazał wrażliwą duszę.
Zbliża się Orange Warsaw Festival 2018. Zaśpiewa popularny Sam Smith! - Kultura
Wielkimi krokami nadchodzi kolejna, 11 już edycja Orange Warsaw Festival. Jedną z największych gwiazd będzie brytyjski wokalista Sami Smith oraz pochodzący również z Wielkiej Brytanii zespół indie rockowy Florence and the Machine i piosenkarka Dua Lipa. Wśród polskich artystów pojawią się m.in. Mela Koteluk, Taco Hemingway i The Dumplings. Miłośnicy dobrej różno gatunkowej, także tej niszowej muzyki nie powinni więc narzekać.
Marta Krupa wchodzi w Nowy Rok z wymownym i tanecznym singlem "Thank You" - Muzyczne Style
Marta Krupa zamknęła stary rok gorącym singlem „Thank You”. Nowoczesne latynoskie brzmienia utworu z pewnością wpadną w ucho fanom tanecznych hitów. To już druga nowość muzyczna debiutującej w Polsce wokalistki i modelki. Poprzedni singiel „Call me” spotkał się z dużym zainteresowaniem mediów a w serwisie YT teledysk obejrzało prawie 600 tysięcy widzów.
Nowości
"Piosenki dla dzieci. Część 1" – Jak Ciocia Aga śpiewem przytula - Recenzje płyt
Do rodziców: pamiętacie, gdy Majka Jeżowska zachęcała Was do wspólnej zabawy swoimi piosenkami? Zapewne tak! Do dzieci: chcecie poczuć się jak Wasi kilkuletni wówczas rodzice? Wreszcie na rynku muzycznym pojawił się debiutancki album, który w pełni na to pozwala. Łączy pokolenia. O wartościach ważnych opowiada i do tańca zaprasza. Ma taki zwykły tytuł, ale jednocześnie roztacza tak niezwykłą aurę. W czym zasługa autorki tekstów i wokalistki – Agnieszki Sadowskiej. Jako Ciocia Aga jest godną następczynią wspomnianej Majki Jeżowskiej. Jej „Piosenki dla dzieci” to płyta melodyjna, która sprawia, że zawsze świeci słońce.
7 Horizons – baw się na całego w rytmach Arkadiusza Balcerczaka! - Muzyczne Style
7 Horizons to projekt muzyczny rozwijany przez polskiego DJ-a i producenta muzyki elektronicznej Arkadiusza Balcerczaka. Eksperymentuje on muzycznie z różnymi nurtami gatunku deep house, melodic house. Jego utwory cechują się pozytywnym vibe, tanecznym klimatem, ale zahacza tez o bardziej spokojne melodie.
Michał Sieńkowski zaprasza na wakacyjną imprezę do rana! - Muzyczne Style
Kojarzony dotąd z indie-popowymi dźwiękami Michał Sieńkowski przedstawia pierwszy w autorskim repertuarze utwór, który może porwać do tańca niejednego słuchacza. Mający swoją premierę singiel zatytułowany „Nieskończony”, jest doskonałą propozycją do playlist, odtwarzanych podczas letnich imprez na plaży i w klubach.
Pierwsza edycja British Film Festival w Kinie Muza w Poznaniu! - Kultura
13 listopada 2024 roku w poznańskim Kinie Muza zadebiutuje pierwsza edycja British Film Festival – pierwszego w Polsce i jednego z niewielu w Europie festiwalu filmowego poświęconego w całości kinematografii brytyjskiej. Znamy już szczegóły programu, które zostały wyjawione na konferencji prasowej. Na te kilka dni organizatorzy zapraszają na ciekawe retrospektywy filmowe, jednak z nich to przegląd filmów mistrza suspensu, legendarnego Alfreda Hitchcocka w 125. rocznicę jego urodzin. Do tego specjalny pokaz „Rydwanów ognia”! I pewne niespodzianki związane z nietypowym seansem kinowym! Jakie konkretnie? O tym w artykule!
Pierwszy zwiastun "Gladiatora II" z polskimi napisami! Hit czy kit? - Artykuły o filmach
Do serwisu YouTube niczym rydwan na arenę wjechał pierwszy trailer drugiego "Gladiatora". Czy klimat klasyki z roku 2000 został zachowany? Czy Paul Mescal (do tej pory same niszowe produkcje) jako Lucjusz (siostrzeniec Kommodusa) i następca Russella Crowe'a pokaże siłę aktorstwa, będąc magnetycznym bohaterem, za którym będą podążać inni? Zwiastun nie odpowiada w pełni na te pytania, choć scenografia i kostiumy "rządzą" w tym pogrążonym w chaosie Imperium Rzymskim! Niestety jest coś, co psuje widowiskowe sceny. Jasne, że Denzel Washington to czarnoskóry aktor wcielający się tutaj w byłego gladiatora, który zdobył bogactwo, ale czy to oznacza, żeby wciskać w montaż rapowy kawałek? Tak brakuje dobrego motywu Hansa Zimmera (tu go zastępuję Harry Gregson-Williams). Niechaj 86-letni Ridley Scott pamięta - „To, co uczyni, odbije się echem w wieczności”. Niechaj więc podaruje nam co najmniej solidne kino historyczne, mimo że na pokładzie ma Davida Scarpę, scenarzystę byle jakiego "Napoleona". Premiera "Gladiatora II" w połowie listopada 2024 roku! Co by nie powiedzieć, to Joseph Quinn (Eddie ze "Stranger Things") jako imperator wygląda tak, że lepiej się modlić, by nie pokazał kciuka w dół. Taki rzymski Joker... A Wy co przeczuwacie? Będzie hit czy kit?
"Maluje emocje na różowo w pierwszym singlu". Kto? Roztańczona VEROA! - Zespoły i Artyści
VEROA, czyli Weronika Fedor to nie tylko wokalistka, ale też multiinstrumentalistka. Gra na skrzypcach, fortepianie i ukulele. Co więcej, sama pisze teksty i muzykę prosto z nastrojowych inspiracji. W swojej twórczości cechuje się dużą różnorodnością stylistyczną oraz pomysłowością. Właśnie zadebiutowała energiczną piosenką „Róż”.
Artykuły z tej samej kategorii
"Droga Królów" – Niech Cię Burza Sanderson! - Recenzje książek
W pierwszym tygodniu od premiery znalazła się na 7. miejscu listy bestsellerów The New York Times. Zdobyła nagrodę Davida Gemmella Legend Award dla najlepszej powieści fantasy. Każdy fan gatunku musi ją znać i przeczytać od deski do deski – jak pewna Polka, która to uczyniła w dwa dni (!). Po takich rekomendacjach oraz informacjach decyzja o pójściu „Drogą Królów” jest oczywista. I co z tego, że na rynku wydawniczym jest wiele nowości – lepiej zmierzyć się z dawniejszą, 1000-stronicową, wychwalaną powieścią Brandona Sandersona. I niestety… Oj ciężka to była lektura… Ani ona wybitna, ani wciągającą swoją intrygą. Rzekłem to na wstępie Ja – Przemek „Aragorn” Jankowski, który w różnych królestwach już bywał.
"Rebecca Thompson. Król Upiorów" – Młodzi wybrańcy kontra potężne zło! - Recenzje książek
Kiedy ujrzałem to oblicze siedzącej na tronie potężnej, ponurej, przesiąkniętej nikczemnością postaci, to nie było innego wyjścia jak… brać nogi za pas. Nie. Nie tym razem. Czas się z nią zmierzyć, a dokładniej z debiutancką, młodzieżową opowieścią urban fantasy wymyśloną przez R. K. Jaworowskiego – inżyniera informatyka. Tym bardziej, że to zupełna nowość na rynku wydawniczym, stworzona w gatunku „Filmowy styl książkowy” („Movie Book”), w której swoje „palce” maczała... Sztuczna Inteligencja.
"Ciemno, prawie noc" – Złe Kotojady wychodzą z nory! - Recenzje książek
„Był czarny czarny las. W tym czarnym czarnym lesie był czarny czarny dom. W tym czarnym czarnym domu był czarny czarny pokój, a w tym czarnym czarnym pokoju był czarny czarny stół, a na tym czarnym czarnym stole była czarna czarna trumna, a w tej czarnej czarnej trumnie był biały biały… trup!” – cytują na YouTubie aktorzy wcielający się w poszczególnych bohaterów w adaptacji „Ciemno, prawie noc”, jednej z najgłośniejszych polskich powieści ostatnich lat. A ja mam dreszcze, kiedy ich słucham. Tak bardzo, że zostaje przekonany, ale nie do obejrzenia filmu, a do lektury książki.
"Deman" – Polski superbohater w kolorach szarości - Recenzje książek
Co ten Artur Urbanowicz ze mną zrobił! Łapanie się za głowę; rzucanie cichych, a czasem głośnych przekleństw; drętwienie rąk; mrówki chodzące po plecach; pot spływający po szyi – między innymi to przytrafiło mi się podczas czytania powieści pt. „Deman”. Już sam tytuł mrozi krew w żyłach, a co dopiero skąpana w czerwieni twarda okładka. Autor skrzyżował horror pełną gębą z fantastyczną, obszytą psychologicznym aspektem, historią superhero. Dokonał tego w polskich realiach, główną akcję osadził we współczesnej Warszawie. Z trzech ostatnich literackich kolubryn, ta pozycja jest jego najlepszą. A dlaczego, o tym dowiecie się, wchodząc głęboko w niniejszą recenzję. Ostrzegam! Jej lektura będzie prawie jak podpisanie paktu z demonem…
"Naziści? Jeńcy niemieccy w Ameryce" – Uwięzieni w "raju" - Recenzje książek
Bardzo wiele zostało napisanych książek dotyczących bezpośrednio mrocznych wydarzeń z okresu II wojny światowej. Jednak jest pewien, dość przemilczany temat, pomijany nawet przez filmowców. Mowa o jeńcach, a konkretniej żołnierzach niemieckich pojmanych przez amerykańskie wojsko i przetrzymywanych na amerykańskiej obcej ziemi.
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.854