Krzyk Wilhelma - Artykuły o filmach

Ten pan, na zdjęciu powyżej, to kowboj Wilhelm, bohater westernu z początku lat 50. Tytuł "The Charge at Feather River" kojarzą wszyscy kinomani. Ups, wybaczcie moją wpadkę. Tytułu nie zna prawie nikt, ale nie sam film tu najważniejszy i nie bohater. Istotny jest za to jego krzyk. W jednym z ujęć, wspomniany bohater został postrzelony w udo strzałą. Wówczas z jego gardła wydobył się krzyk, który na stałe wpisał się w annały kina rozrywkowego. Mimo, iż nie był to pierwszy przypadek wykorzystania owego odgłosu, to właśnie na cześć rannego bohatera, dźwięk ten został nazwany jego imieniem.

 

Jak to się zaczęło?

 

W 1951 roku na ekrany amerykańskich kin wszedł inny, mało u nas znany western pt. "Distant Drums". To był kamień milowy, ale nie w scenariuszu czy fabule, tylko w czymś innym. Właśnie tu pierwszy raz pojawił się omawiany krzyk - krzyk człowieka, rozszarpywanego przez zabójcze aligatory. Ciekawe, że gdy udźwiękowiano ten film, nagrano następujących po sobie sześć krótkich okrzyków cierpienia. Mały budżet sprawił, że użyto je także dla innej sceny - okrzyków rozstrzeliwanych Indian. Po ukończeniu całej produkcji, taśma z tymi odgłosami została wysłana do archiwum biblioteki efektów dźwiękowych studia Warner Bros. Tam niczego nieświadoma, czekała czasów swej glorii i chwały. Nastąpiło to dość szybko, w roku 1953, kiedy premierę miał film opisywany we wstępie.

 

Rosnąca popularność

 

Prawie do połowy lat 70 - tych krzyk Wilhelma był wykorzystywany jedynie w produkcjach wytwórni Warner Bros. "Narodziny gwiazdy", "One!", "Ziemia faraonów", "Morski pościg", "Zielone Berety" - to najsłynniejsze obrazy tego okresu, w których mogliśmy go usłyszeć.  Nie był to jednak zabieg stricte celowy, bowiem twórcy często nieświadomie korzystali z tej zakopanej w archiwum taśmy.  Zmiana nastąpiła w 1974 roku. Wówczas dźwiękowiec filmowy, Ben Burtt, zauważył, że to był to ten jedyny, niezastąpiony krzyk, który sam ochrzcił później imieniem Wilhelma. Po tym odkryciu, zastosował go świadomie w "Karmazynowym ostrzu".

 

Jednak na punkt kulminacyjny, po którym nastąpiła chwała, trzeba było czekać jeszcze kilka lat. Czy tytuł "Star Wars" jest dla was znany? Dziwne jakby nie był. Głównym technikiem dźwięku zatrudnionym przy produkcji tej słynnej gwiezdnej sagi, był Burtt. Od tego momentu wraz z przyjaciółmi po fachu: Richardem Andersonem i Rickiem Mitchellem, postanowił używać krzyku Wilhelma jako swoisty znak firmowy. Zadowolony ze współpracy i z pomysłu, George Lucas, postanowił wykorzystywać opisywany krzyk w następnych filmach. Stąd można go usłyszeć w: serii "Indiana Jones", "Willlow", "Kaczor Howard".

 

Prawdziwa zabawa

 

Od początku lat 80 - tych umieszczanie tego krzyku w różnych, najczęściej komercyjnych produkcjach, stało się stuprocentową zabawą.  Zarówno Richard Andreson jak i Ben Burtt, zaczęli dzielić się tym dźwiękiem. Pierwszy z nich założył firmę Weddington Production, gdzie krzyk Wilhelma trafił do archiwów i wykorzystany został w wielu nowo powstających filmach. O jego legendzie dowiadywało sie coraz więcej reżyserów. Dzięki temu usłyszeliśmy go m.in. w: "Gremlinach 2", "Powrocie Batmana", "Planecie małp" (z 2001 r.), "Piątym elemencie", "Piratach z Karaibów", "Wściekłych psach", "Kill Bill", a także w animacjach: "Pięknej i bestii", "Toy Story", "Alladynie" i "Madagaskarze".

 

Podobno, gdy Peter Jackson poznał otoczkę związaną z krzykiem, który jego technicy dźwiękowi potajemnie użyli w "Dwóch Wieżach", nalegał, by krzyk ten znalazł się również w "Powrocie Króla". 

 

Mało kto wie, że ten słynny dźwięk został również użyty w serialach telewizyjnych jak: "Archiwum X", "Głowa rodziny", "Przygody młodego Indiany Jonesa" oraz w licznych grach komputerowych ze stajni LucasArts czy konsolowej "Gears of War".

 

Wielu dźwiękowców używało krzyku Wilhelma, by sprawdzić się w swoim edytorskim fachu, ponieważ ten dziwny dźwięk rozpatrywany oddzielnie, nie pasuje praktycznie do żadnego filmu. Tak więc głównym zadaniem wielbiciela krzyku Wilhelma, jest znalezienie odpowiedniego ujęcia, w którym będzie on brzmiał całkowicie naturalnie. Niektórzy mają tak wielką obsesję na punkcie Wilhelma, że zanim rozpoczną pracę nad efektami, już w scenariuszu próbują odszukać moment, w którym dałoby się umieścić słynny krzyk.

 

Autor

 

 

Źródło: www.digplanet.com

 

Wielu fanów krzyku Wilhelma zastanawiało się zapewne, kto był autorem tego odgłosu. Nie ma żadnego udokomentowanego źródła, ale Ben Burtt, przeprowadzając na własną rękę śledztwo, odnalazł notatkę zawierającą krótką listę nazwisk osób, które miały wygłaszać kwestie i podkładać odgłosy w filmie "Distant Drums". Po jej przejrzeniu i przesłuchaniu wszystkich dialogów, a także innych nagrań, doszedł do wniosku, że autorem krzyku jest Sheb Wooley (na zdj. powyżej), muzyk i aktor, który pojawił się w wielu westernach z lat 50. Wsławił się jednak dopiero piosenką, "Sheb Wooley" (ciekawe, że jej tytuł to jednocześnie jego imię i nazwisko), która w roku spędziła sześć tygodni na szczycie listy najlepiej sprzedających sie singli. Grywał u boku wielkich aktorów, m.in. Garyego Coopera w filmie "W samo południe", Jamesa Deana w filmie "Olbrzym", wraz z Kevinem Costnerem w "Silverado". Zmarł na białaczkę w roku 2003, w wieku 82 lat. (źródło: popcornel.pl)

 

Znane ujęcia i sceny, w których wykorzystano krzyk Willhelma:

 

"Distant Drums" (1951)
- Zabicie trójki Indian, jednego za drugim.
- Jeden z bohaterów jest ugryziony i wciągnięty pod wodę przez aligatora.

 

"Charge at Feather River" (1953)
- Postrzelenie Wilhelma strzałą w udo.
- Nadzianie jednego z żołnierzy na włócznię.
- Jeden z żołnierzy zabija nożem wrogiego Indianina, który potem osuwa się wzdłuż stoku.

 

"One!" ("Them!") (1954)
- Gigantyczna mrówka atakuje załogę statku na pełnym morzu.
- Jeden z bohaterów zostaje uduszony przez gigantyczną mrówkę.

 

"Narodziny gwiazdy" (1954)
- Kiedy Judy Garland chodzi po kinie w trakcie seansu, na ekranie leci fragment "Charge at Feather River", podczas którego postrzelony zostaje Wilhelm.
- Podczas próbnego wykonania piosenki "Somewhere there is someone", ktoś przerywa nagranie krzycząc Wilhelmim krzykiem.

 

"Zielone Berety" (1968)
- Żołnierze wrogich wojsk zostają wysadzeni w powietrze wybuchającym granatem.

 

"Gwiezdne Wojny" (1977)
- Luke trafia jednego ze komandsoów Imperium strzałem z broni laserowej, a ten spada w głęboką odchłań.

 

"Imperium Kontratakuje" (1980)
- Jeden z żołnierzy rebeliantów krzyczy, gdy zostaje ranny w wybuchu w czasie bitwy na planecie Hoth.
- Chewbacca powala jednego z żołnierzy w czasie walki w komnacie zamrażania karbonitem.

 

"Poszukiwacze zaginionej arki" (1981)
- Niemiecki żołnierz wypada z ciężarówki wprost na przednią szybę jadącego za nią jeepa.
- Inny żołnierz wypada z lewej strony tej samej ciężarówki, rozdzierając przy okazji płótno.

 

 "Powrót Jedi" (1983)
- Luke rani jednego z przeciwników, a ten spada w pułapkę Sarlaca.
- Han Solo zrzuca z krawędzi jednego z wrogów.

 

"Indiana Jones i świątynia Zagłady" (1984)
- Rozpędzony Indy próbując złapać fiolkę z antidotum wpada na zespół muzyczny.
- Indiana Jones trafia z pistoletu kierowcę samochodu.
- Mola Ram zjadany przez aligatory.

 

"Kosmiczne Jaja" (1987)
- John Candy używa rur by odbić laserowe pociski wystrzelone w jego kierunku. Każda z rur wydaje inny dźwięk, a ostatnia z nich, krzyczy niczym Wilhelm.

 

"Indiana Jones i Ostatnia Krucjata" (1989)
- Niemiecki żołnierz rzuca granatem, powodując śmierć nacierającego nań innego wojownika.

 

"Powrót Batmana" (1992)
- Batman uderza clowna i rzuca nim torując sobie drogę.

 

"Wściekłe Psy" (1992)
- Tim Roth postrzelony w samochodzie.
- Steve Buscemi torując sobie drogę na chodniku odpycha jednego z przechodniów.

 

"Toy Story" (1995)
- Buzz wypada przez okno w sypialni.

 

"Szklana Pułapka 3" (1995)
- Bruce Willis jadąc przez Central Park o mało co nie potrąca mima.

 

"Zabójcza Broń 4" (1998)
- W początkowych scenach filmu, dzięki dość celnemu strzałowi terrorysta z miotaczem ognia zostaje wystrzelony w kierunku cysterny z paliwem.

 

"Gwiezdne Wojny - Mroczne Widmo" (1999)
- Dwóch strażników zostaje zastrzelonych w trakcie walk w przypałacowych hangarach na planecie Naboo.

 

"Planeta Małp" (2001)
- Tival zostaje powalony przez małpiego żołnierza.
- Generał Thade z ogromną siłą ciska dwójką ludzi w powietrze.
- Thade przebija człowieka korzystając z zaostrzonego czubka własnego hełmu.

 

"Gwiezdne Wojny - Atak Klonów" (2002)
- Wybuch statku, który przylatuje na Coruscant na poczatku filmu.

 

"Władca Pierścieni: Dwie Wieże" (2002)
- Jeden z żołnierzy upada w trakcie bitwy o Helmowy Jar.

 

"Władca Pierścieni: Powrót Króla" (2003)
- Legolas strąca jednego z Haradrimów z Olifanta.

 

"Sin City - Miasto Grzechu" (2005)
- Marv wyrzuca jednego z policjantów ze skradzionego moment wcześniej radiowozu.

 

"Fantatyczna Czwórka" (2005)
- Użyty dwukrotnie podczas finałowej walki: po raz pierwszy kiedy zostaje rzucony autobus, po raz wtóry, w chwilę potem.

 

Zobaczcie i posłuchajcie sami:

 

    Źródło: YouTube.com (Licencja standardowa)

 

    Źródło: YouTube.com (Licencja standardowa)

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję