Prościej mówiąc, „spotkały” się ze sobą największe planety Układu Słonecznego – Jowisz i Saturn. Do ich „zbliżenia” dochodzi raz na 20 lat, ale tegoroczne było wyjątkowe. Dlaczego?
Wielka Koniunkcja (źródło: nasa.gov)
Jak obliczyli specjaliści z NASA, ciała niebieskie dzieliła odległość wynosząca raptem 0,1 stopnia kątowego, czyli 1/5 średnicy tarczy Księżyca będącego w pełni. Mimo że faktycznie giganty były od siebie 800 mln km (!), to z ziemskiej perspektywy wyglądały, jakby za moment miały się zetknąć, tworząc na niebie bardzo jasny „punkt”. I gdy dodać do tego informację, że zjawisko to wypadało na koniec grudnia, to wtedy okaże się, że przydomek Gwiazdy Betlejemskiej wziął się nieprzypadkowo.
Trzej Królowie (źródło: pixabay.com)
Prawdopodobnie ponad 2000 lat temu również doszło do Wielkiej Koniunkcji. Dwa giganty wskazywały wówczas drogę do Betlejem. Do miejsca, gdzie narodził się Jezus Chrystus. Trzej Królowie wierzyli, że był to znak od Boga. Ale współcześni astronomowie powiedzieliby co innego. Wytłumaczyliby Kacprowi i jego kompanom, że to Supernova, kometa albo właśnie bliskie spotkanie Jowisza z Saturnem.
Czym dokładnie jest koniunkcja ciał niebieskich?
Tak określa się jedno ze zjawisk w astronomii. Dochodzi do niego, kiedy dwa obiekty znajdą się w niewielkiej kątowej odległości (podawanej w stopniach). Ich fizyczny dystans będzie oczywiście pozorny, ale samo zbliżenie widziane oczami Ziemian zaprezentuje się efektownie.
Koniunkcja planet może (lecz nie musi) wystąpić co najmniej raz w ciągu roku. W przypadku bohaterów niniejszego artykułu zdarza się – jak już wypominaliśmy – co 20 lat. W maju 2000 roku Jowisz przybliżył się do swojego sąsiada na odległość 1 stopnia i 11 minut kątowych. Miłośnicy kosmosu musieli jednak obejść się smakiem – warunki do obserwacji były kiepskie. Natomiast na początku lat 80. XX wieku warto było patrzeć w niebo – owe ciała niebieskie dzielił dystans 1 stopnia i 9 minut kątowych.
Wielka Koniunkcja – kto widział, ten szczęściarz
Wieś pod Włocławkiem. 21 grudnia. Godzina 16.00, tuż po zachodzie Słońca
Biorę lornetkę i wychodzę na podwórko. Spoglądam w górę i… Nic. Z moich ust wydobywają się przekleństwa. Chmury zasłaniają nawet Księżyc. Nie widzę więc kulminacji rzadko pojawiającego się zjawiska, na które czekałem od dawna. Ale może nie wszystko stracone. Wszak Saturn oraz Jowisz tak szybko „nie przerwą randki”. Następnej Wielkiej Koniunkcji nie dożyję (będzie w 2080), dlatego dam znać, czy udało mi się dostrzec dwie planety i ich księżyce (oraz pierścienie w przypadku Saturna) w kolejnych dniach.
Wracając do tegorocznego spotkania gigantów (dystans 6 minut kątowych!), wspomnę o kilku ważnych informacjach.
Wielka Koniunkcja (źródło: space.com)
Samo zjawisko rozpoczęło się w Polsce już o 14.22, ale mniejsze teleskopy i porządne aparaty lepiej było wyciągnąć dwie godziny później. Ciała niebieskie znajdowały się (co potwierdzą osoby mające dobrą widoczność) około 10 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem. Może je było zauważyć gołym okiem, ale dopiero powiększenie (kilkadziesiąt razy) na instrumencie optycznym sprawiło, że jednocześnie ukazały się wyraźnie tarcze planet (najlepiej mieli fani astronomii mieszkający w rejonie równika).
Zapiski o ostatniej Wielkiej Koniunkcji sięgają roku 1623. Jednak wtedy w obserwacji przeszkodził blask Słońca. Z kolei jeszcze wcześniej, bo niemal 800 lat temu, ten efektowny kosmiczny fenomen był bardzo dobrze widoczny – czyste niebo, brak fabryk, zanieczyszczeń. Ale co z tego, skoro brakowało teleskopów i badaczy na miarę Galileusza, a rządziły zabobony i kara boska.
Kilka słów o Jowiszu i Saturnie
Samo patrzenie na dwie największe planety naszego Układu Słonecznego jest jednak bardziej ekscytujące, jeśli już coś o nich czytaliśmy.
Co dziś wiadomo o potężnym Jowiszu i mającym pierścienie Saturnie?
Obiekty te były już znane w starożytności, ale pod kątem naukowym zaczęły być badane w XVII wieku. To właśnie wspomniany wyżej Galileusz za pomocą swojej konstrukcji zobaczył, że Jupiter to planeta z czterema księżycami, a Saturn ma zagadkowe uszy (które z czasem okazały się dziewięcioma pierścieniami zbudowanymi z cząstek lodu, skał i pyłu kosmicznego).
Wraz z rozwojem nauki odkrywano kolejne księżyce obydwu planet. Saturn obecnie wygrywa, bo ma ich 82 (Jowisz o kilka mniej). Co ważne, na niektórych może istnieć życie, ze względu na występowanie oceanów pod powierzchnią lodowych skorup.
Jowisz (źródło: nasa.gov)
Saturn (źródło: nasa.gov)
Do planetarnego Króla Układu Słonecznego jako pierwsza w latach 70. dotarła sonda Pioneer. A następnie jeszcze lepsze jego zdjęcia przekazały Voyagery, gdzie dobrze było widać Czerwoną Plamę – ogromny stały antycyklon. Skład wnętrza Jowisza to mniej więcej 71% wodoru, 24% helu i 5% innych pierwiastków. Gazowy sąsiedni olbrzym w całej okazałości został sfotografowany w 1979 roku (kolejne obrazy dotarły na Ziemię na początku lat 80.). Składa się z 96,3% wodoru i 3,25% helu.
Tak 21 grudnia Jowisza i Saturna uwiecznił na filmiku pan Mirosław Wrona w południowo-zachodniej Polsce (materiał wykonał Nikonem Coolpix P900 – Zoom 83):
źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)
A może Wy macie jakieś filmiki lub zdjęcia, którymi chcecie się pochwalić? W wielu miejscach było pochmurne nieco, ale może u Was była dobra widoczność. Jeśli tak, to piszcie na adres: kultura@altao.pl
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję
Mogą Cię zainteresować odpowiedzi na te pytania lub zagadnienia:
Galeria zdjęć - Grudniowa "Randka" Jowisza i Saturna. Następna w 2080 roku!
Więcej artykułów od autora pj
Czterdziestolatek bez brzucha, czyli jak utrzymać formę w średnim wieku - Zdrowie i uroda
Łysienie czy siwienie może powodować kompleksy, ale jest tak naturalne w procesie starzenia, że nie warto się takimi zmianami bardzo przejmować. Gorsze jest tycie i tzw. „piwny brzuch” już po trzydziestce. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to po zbliżeniu się do wieku średniego, staniemy się mniej atrakcyjni dla kobiet (tudzież mężczyzn, gdy mowa o innej orientacji). Czy jest jednak szansa, aby zmienić ten stan rzeczy i poprawić wygląd swojego ciała? Oczywiście, ale musimy uzbroić się w cierpliwość, motywację do działania i pozytywne myślenie.
Synteza, czyli Internetowe Radio prowadzone przez… AI! - Intrygujące
Uwaga! Uwaga! Drodzy czytelnicy, a raczej słuchacze. Właśnie wystartowało w Polsce nowe radio. Rozgłośnia ta jest jednak nietypowa. Nie chodzi o transmisję na żywo – taka opcja to żadna rewelacja. Radio Synteza różni się natomiast puszczanymi kawałkami oraz komentatorami/prezenterami. Całość to bowiem wytwór Sztucznej Inteligencji! Ciekawy eksperyment, ale i pewna obawa, że przyszłość dla prawdziwych piosenek, lektorów, spikerów nie brzmi za wesoło.
Jubileuszowe Fryderyki 2024: pięć statuetek dla Lecha Janerki! - Kultura
22 marca 2024 roku przechodzi do historii. Data to ważna dla rodzimej muzyki. W tym dniu przyznano bowiem Fryderyki. Po raz 30.! Jak zatem wyglądała jubileuszowa gala „polskich Grammy”? Na to pytanie odpowiedź pojawi się dopiero w kolejnej zwrotce (czyt. w środku artykułu). Ważniejszy jest sam „refren”. A wyśpiewał go sobie 70-letni Lech Janerka – artysta legendarny, kompozytor idealny, powracający na scenę po 18 latach! Na pięć nominacji otrzymał ostatecznie… pięć Fryderyków. Tym bardziej szkoda, że nie był obecny na uroczystości. Czy jego singiel pod jakże sugestywnym tytułem, którego podanie na wstępie mogłoby grozić banem w social mediach, faktycznie zasługuje na najlepszy utwór roku?
Foodlosslla atakuje, bo jedzenie się marnuje! Spot od twórcy nowej "Godzilli" - Intrygujące
Jak zwrócić uwagę na problem związany z marnotrawstwem żywności? Jak ostrzec przed konsekwencjami takiego postępowania/zjawiska? Odpowiedź brzmi: zrobić sugestywny, krótkometrażowy klip, który jest jednocześnie reklamą o charakterze społecznym. I dalej: w centrum umieścić mszczącego się kaiju o wyglądzie przerośniętego ślimaka, zbudowanego z odpadów spożywczych. Taki właśnie materiał przygotował Takashi Yamazaki – reżyser filmu „Godzilla Minus One”!
Oscary 1983. Ten wieczór Zbigniew R. zapamiętał na zawsze – poszedł w "Tango"! - Ludzie kina
Nie od dzisiaj wiadomo, że nawet kieliszek mocniejszego trunku pomaga na stres i dodaje odwagi. I choć Yola Czaderska-Hayek, która jako tłumaczka towarzyszyła Zbigniewowi Rybczyńskiemu na scenie, twierdzi, że twórca oscarowego, krótkometrażowego „Tanga” absolutnie nie był pijany, to widząc jego zachowanie trudno w to uwierzyć. Czy to tylko przypływ szczęścia spowodował, że całkiem odwrotnie niż w jego animacji, otoczenie tak bardzo zwróciło na niego uwagę? Można by odpowiedzieć twierdząco, gdyby nie fakt, że bohater niniejszego tekstu, został dość szybko aresztowany…
Polecamy podobne artykuły
"The Callisto Protocol" – Mechanika Martwego Ciała Niebieskiego - Recenzje gier
Pan Glen Schofield przeszedł już do historii gamingu jako twórca niesamowitego "Dead Space'a", morfując (badumtss!) przy okazji już na zawsze gatunek sci-fi survival horroru w grach i sadzając na tegoż szczycie małomównego inżyniera z plazmowym przecinakiem w dłoni. Piszę o tym dlatego, aby podkreślić jak olbrzymie oczekiwania miałem wobec najnowszego dzieła wspomnianego twórcy, liderującemu obecnie niedawno powstałemu Striking Distance Studios.
Życie na Enceladusie – księżycu Saturna bardzo prawdopodobne! - Kosmos
Sonda Cassini pokazała Ziemianom, że na jednym z księżyców Saturna – Enceladusie zachodzą procesy hydrotermalne. Niegdyś oczy naukowców z NASA były skierowane na Europę Jowisza. Enceladus jest kolejnym wyjątkowym ciałem niebieskim w Układzie Słonecznym. Czy faktycznie jesteśmy o krok od odnalezienia życia poza naszą planetą?
Tajemnice Saturna. Nie jesteśmy sami w kosmosie - Kosmos
Temat istot pozaziemskich poruszany jest od niepamiętnych czasów. Starożytne teksty bardzo często wspominają o bytach, które skolonizowały Ziemię i przekazały ludziom wiedzę dotyczącą różnych dziedzin życia. Badania uczonego - Normana Bergruna - wskazują, że nie jesteśmy jedyną rasą we wszechświecie.
Teraz czytane artykuły
Grudniowa "Randka" Jowisza i Saturna. Następna w 2080 roku! - Kosmos
Rok 2020 przejdzie do historii nie tylko jako ten, w którym wybuchła światowa pandemia koronawirusa stawiająca na głowie normalne funkcjonowanie gospodarki. Miało w nim miejsce także wydarzenie, które dla jednych było tak emocjonujące i momentalne, że na chwilę zapomnieli o otaczającej rzeczywistości. A innych – miłośników teorii spiskowych i boskiego planu, utwierdziło w przekonaniu, że niedługo nastąpi kres ludzkiej cywilizacji. 21 grudnia pojawiła się bowiem nad horyzontem Wielka Koniunkcja – biblijna Gwiazda Betlejemska.
Piękne Konie ze stadniny pod lasem - Fotografia/Malarstwo
O małej wiosce Czarne w gminie Baruchowo w województwie kujawsko-pomorskim słyszało zapewne niewielu. A szkoda. Bo warto tu wpaść. Nie tylko dla dorodnych grzybów, bajkowych lasów i pobliskiego jeziora Skrzyneckiego. Ale również dla… koni. Tak, drodzy miłośnicy tych pięknych zwierząt. W Czarnem znajduje się bowiem Stadnina pani Mai Hampel. Prowadzą do niej różne drogi przez las. I jeśli ktoś chce się wybrać na spacer, to proponujemy właśnie tam.
"Krudowie" – Rodzinka jest najważniejsza - Recenzje filmów
Mam dobrą wiadomość dla miłośników komputerowych animacji. Po kultowej "Epoce lodowcowej", kolejny raz pojawił się pomysł umieszczenia akcji w prehistorycznej krainie. Ale zamiast kilku gadających zwierzaków, poznamy sześcioosobową, szaloną rodzinkę jaskiniowców. Przed wami odważni "Krudowie".
"Bestiariusz Jeleniogórski Tom V" – Magia, strach i piękno. Chcę więcej! - Recenzje książek
Tomasz Szyrwiel od lat, jako pasjonat górskich wycieczek, rysownik, fotograf i pisarz, poszukuje karkonoskich bestii. Znalazł już ich tak wiele, że wyobraźnia nakazała mu stworzenie opisów na ich temat. W ten sposób narodziły się książki – połączenie jeleniogórskiej sagi fantasy z albumem kuszącym tak bardzo, że czarownica z bajki o „Jasiu i Małgosi” powinna się uczyć. W wersji kolekcjonerskiej, z kilku tomów złożone, wyglądające jak drogocenne i rzadkie księgi, jeszcze mocniej otulały magiczną mgłą. Ten ostatni – V miał być zakończeniem skrzyżowanych losów pewnej ludzkiej wojowniczki i miejscowej jelarskiej dziewczynki, i jednocześnie miał dostarczyć informacji o nowych, czających się w leśnych ostępach i wśród wysokich szczytów mamidłach. O ile jednak jego wydanie jest dziełem sztuki przez wielkie SZ, tak już historia powoduje niestety lekki niedosyt. Ale jest coś, co ciągle pozostaje identyczne – klimat tak niezwykły, że zapominam o realnym świecie.
"522" – klimatyczna zapowiedź płyty "Biznesy i romanse" od Administratorra Electro! - Muzyczne Style
„522” to utwór, który zapowiada czwarty studyjny album Administratorra Electro pt. „Biznesy i romanse”, którego premiera planowana jest już na maj. Co tym razem szykuje dla nas znany z nostalgicznego brzmienia warszawski zespół?
Nowości
"Ellie", czyli różne odcienie miłości w barwnym teledysku stworzonym przez AI! - Muzyczne Style
A gdyby tak wykorzystać sztuczną inteligencję do zrealizowania clipu, który będzie „pachniał” szczerą, intymną relacją zakochanej pary? Takie pytanie zadał sobie zapewne Tadeusz Seibert – finalista 10. edycji programu „The Voice of Poland”. Twierdząca odpowiedź z czasem zamieniła się w gotowy projekt. I pięknie, bo „Ellie” dzięki AI jeszcze bardziej wybrzmiewa jako słodko-gorzka piosenka o skrajnych emocjach towarzyszących związkom, wpadając nie tylko w ucho, ale i w oko.
"Civil War" – Dziewczynka z aparatem - Recenzje filmów
Długo zastanawiałem się nad tym, jak zatytułować recenzję najnowszego i podobno ostatniego filmu Alexa Garlanda (choć nie wierzę, że całkiem zrezygnuje z pisania scenariuszy). Tutaj pasują dziesiątki krótszych i dłuższych określeń, haseł, ostrzeżeń… No bo wiecie – „Civil War” to zarówno kino wojenne, przedstawiciel kina drogi, jak i opowieść inicjacyjna oraz niepokojąca dystopia. A zatem: „Apokalipsa teraz, zdjęcia na wieki”, „Wyprawa do jądra ciemności”, „Dziennikarze w ogniu”, „STOP WAR”… Ale ja podczas seansu czułem, że główną bohaterką jest młodziutka Jessie Cullen, a nie dojrzała Lee Smith. To za nią podążamy, to jej kibicujemy, to o nią się martwimy. „Dziewczynka z aparatem” wydaje się w tym kontekście idealne. Jednak czy sam film jest idealny?
Czterdziestolatek bez brzucha, czyli jak utrzymać formę w średnim wieku - Zdrowie i uroda
Łysienie czy siwienie może powodować kompleksy, ale jest tak naturalne w procesie starzenia, że nie warto się takimi zmianami bardzo przejmować. Gorsze jest tycie i tzw. „piwny brzuch” już po trzydziestce. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to po zbliżeniu się do wieku średniego, staniemy się mniej atrakcyjni dla kobiet (tudzież mężczyzn, gdy mowa o innej orientacji). Czy jest jednak szansa, aby zmienić ten stan rzeczy i poprawić wygląd swojego ciała? Oczywiście, ale musimy uzbroić się w cierpliwość, motywację do działania i pozytywne myślenie.
Dokąd zmierza EleeS? Do lasu! Do świata cudów i przemyśleń... - Zespoły i Artyści
W singlu pt. „Idę do lasu” zabiera słuchaczy na przechadzkę na łono natury. Dosłownie i w przenośni promuje powrót do korzeni. Zaprasza do zdystansowania się od rzeczywistości. Zachęca do zwolnienia tempa i zatracenia się na łonie natury, do radosnego zagubienia się wśród konarów drzew. Zaplątana w gąszczu leśnych pajęczyn i metafor EleeS, pokazuje, że z dala od zgiełku miasta można poczuć się jak poza czasem, w odrealnieniu, w cudownej próżni, w której wreszcie jest czas na przemyślenia i podróż w głąb siebie.
Ukradłaś "Dziennik Śmierci", witaj w moim koszmarze! - Recenzje książek
Z polecenia koleżanki przeczytałem thriller autorstwa Chrisa Cartera (nie tego od „X Files”). Zachwalała, że ów pisarz ma pióro na tyle sprawne i klimat potrafi wykreować taki, że ciary na plecach murowane. Faktycznie – „Dziennik Śmierci” nie tylko samym tytułem budzi ciekawość i strach. To książka, którą wertuje się szybko, a w głowie zostaje masa szczegółów. Czy jednak jest to dzieło tej klasy, co „Milczenie owiec” Thomasa Harrisa?
BEASTAR – Twoja droga do gwiazd! - Kultura
Z przyjemnością ogłaszamy wyjątkowe wydarzenie muzyczne, skierowane do artystów pragnących spróbować swoich sił w show biznesie. Konkurs BEASTAR 2024 to nie tylko platforma dla wokalistek i wokalistów, ale także szansa na zdobycie nieocenionego wsparcia w rozwoju swojej kariery. Zgłoś swój udział i wydaj singla wraz z teledyskiem!
Artykuły z tej samej kategorii
Wielowymiarowość Wszechświata - Kosmos
Od lat słyszymy na temat występowania odmiennych od naszego wymiarów rzeczywistości. Dzisiejsza nauka, jasno daje do zrozumienia, że podróżowanie w czasie jest możliwe. Dla naukowców słowo wszechświat oznacza coś zupełnie innego, niż mogłoby się wydawać.
Podróże międzygwiezdne – pasy radiacji Van Allena - Kosmos
Podróże międzygwiezdne stanowią jedno z największych wyzwań ludzkości. Bardzo ważnym czynnikiem w tym kosmicznym przedsięwzięciu są pasy radiacji Van Allena.
Sondy kosmiczne Voyager i Pioneer najdalej od Ziemi - Kosmos
Wysłane w latach 1972, 1973 i 1977 sondy kosmiczne Voyager 1 i 2 oraz Pioneer 10 i 11 przekraczają kres naszego Układu Słonecznego. Voyager 1 i 2 nadal działają i wysyłają sygnały na Ziemię.
Tajemnice Saturna. Nie jesteśmy sami w kosmosie - Kosmos
Temat istot pozaziemskich poruszany jest od niepamiętnych czasów. Starożytne teksty bardzo często wspominają o bytach, które skolonizowały Ziemię i przekazały ludziom wiedzę dotyczącą różnych dziedzin życia. Badania uczonego - Normana Bergruna - wskazują, że nie jesteśmy jedyną rasą we wszechświecie.
Dziwne światła na polskim niebie 24 maja 2019 - Kosmos
24 maja 2019 roku około 23:00 na polskim niebie były widoczne dziwne światła poruszające się w linii prostej. Było ich 60 i leciały jedna za drugą, tworząc niesamowite zjawisko. Czy to było UFO?
Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.
© 2024 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.753