O nasChronologiaArtykułyWspółautorzyPocztaZałóż bloga
 -

Mieszko I, a może Meszek? Jak naprawdę nazywał się pierwszy władca Polski? - Historia

Wszyscy wiemy, że Mieszko I, zgodnie z kronikami, jest uważany za pierwszego władcę Polan i jednocześnie twórcę polskiej państwowości. Nie jest też tajemnicą, że poślubił czeską księżniczkę Dobrawę, a w roku 966, bez przymusu, przyjął chrzest, przez co wzmocnił swoją pozycję na arenie międzynarodowej i zjednoczył poszczególne plemiona. Pojawia się jednak pewna wątpliwość w tej historycznej układance – faktyczna tożsamość. Bo Mieszko niekoniecznie takie właśnie nosił imię!

Wstęp
Treść artykułu
Galeria zdjęć
Opinie
Polecane artykuły
pj (16284 pkt)
Ilość odwiedzin:
651
Czas czytania:
709 min.
Kategoria:
Historia
Autor:
pj (16284 pkt)
Dodano:
489 dni temu

Data dodania:
2024-01-14 18:29:54

Został zapamiętany jako sprawujący rządy twardą ręką zdolny polityk, dobry dyplomata i świetny dowódca, mający posłuch wśród wojska (świadczą o tym liczne, udane wyprawy wojenne). Oczywiście jako poganin nie prowadził się moralnie – podobno, choć to nie potwierdzone, utrzymywał siedem żon. Jeśli tak było, to nie dziwota, że przykładna chrześcijanka Dobrawa postawiła ultimatum – albo zarzuci zdrożny obyczaj, albo niech zapomni o niej na wieki. Ale raczej mało prawdopodobne wydaje się, że to z powodu Dobrawy Mieszko się ochrzcił. Wszak ta decyzja był podjęta dwa lata wcześniej w trakcie rozmów z ojcem wyżej wspomnianej – Bolesławem Srogim z rodu Przemyślidów.

 

Meszek

 

Mieszko I żył do 25 maja 992 roku. Odszedł z przyczyn naturalnych w sędziwym wieku – zmogła go wysoka gorączka. Przez ten czas wszyscy mogli go nazywać jednak nieco inaczej niż nam współcześni. Badacze twierdzą, że kronikarze celowo przekręcili prawdziwe imię władcy Polski. Dlaczego? Aby dobrze połączyło się z postacią ze Starego Testamentu.

 

Mieszko I, a może Meszek (fot. wikimedia.org/domena publiczna)

 

Jak uważa profesor Przemysław Urbańczyk (archeolog i mediewista z Polskiej Akademii Nauk): „Nie wiemy, jak w oryginale brzmiało imię Mieszka. Nie mamy nawet pewności, czy to było słowo słowiańskie, czy innego pochodzenia. Lingwiści i historycy od ponad stu lat się spierają, co też mogło oznaczać”. Nic więc zaskakującego, że sam postanowił odkryć ten sekret, sięgając po relacje Ibrahima ibn Jakuba (z roku 965) i łacińskie zapiski Widukinda (z roku 968).

 

Przypomnijmy, że Jakub był znanym żydowskim podróżnikiem swoich czasów, autorem opisu zachodniej i środkowej Europy w X wieku. Pochodził z hiszpańskiej Tortosy. Wysłany przez Arabów z misją handlowo-szpiegowską na wschód Europy, stanął przed „królem północy”. Nie chodzi o oczywiście o Robba Starka, a o naszego władcę – Meszka.

 

Nie wiadomo, jakby się dogadywali na spotkaniu w cztery oczy, lecz wiadomo, że Ibrahim zapisał jego imię, które oznaczało… „Plagę”. Ale czy faktycznie? Wszak ów podróżnik używał nie tylko hebrajskiego, ale też pisma arabskiego. A skoro tak, to przyzwyczajony był do spółgłosek. Zatem „Mškh” (mszkh). Gdyby wstawić samogłoski, to wyszłoby Mashaqqah, czyli „problem”, „trudność” albo w najgorszym przypadku „plaga” właśnie.

 

A więc Mieszko I to był kawał „dziada”? Aniołkiem na pewno nie, jak wszyscy książęta i królowie, ale termin zastosowany przez Jakuba niekoniecznie musiał na coś konkretnego wskazywać. Po prostu chciał jakoś zapisać imię, o jakim pierwszy raz usłyszał w 965 w czeskiej Pradze. Ostatecznie Mieszko stał się Meszkiem, ze względu na nazwę ludu wywodzącego się od biblijnego Jafeta, syna Noego. Ibrahim mógł sam poszukiwać tego zaginionego pokolenia, stąd konotacje starotestamentowe w jego zapiskach. To sprawiło, że niezrozumiałe imię, mogło być wreszcie łatwiej odczytywane przez innych w takiej wersji – jako Meszek.

 

Jest tylko jedno ale. Te oryginalne zapiski nie przetrwały do naszych czasów. Wspominane są w „Księdze dróg i królestw” autorstwa al-Bekriego z XI w. Ale czy ów autor na sto procent zachował tę pisownię Jakuba? Chyba tak, skoro setki lat później na monetach pojawia się dokładnie takie samo słowo.

 

Miszach

 

Mieszko I miał też być kojarzony jako Miszach I. Takim mianem „ochrzcił” go saski kronikarz i mnich Widukind z Korbei. W rzeczywistości mowa o tajemniczym łacińskim wyrazie „Misaca”/„Misaco”, jaki pojawił się w księdze „Rerum gestarum Saxonicarum libri tres”. Polska język, trudny język, więc Widukind prawdopodobnie też miał problem z wymową tego dziwnego, słowiańskiego imienia i przetłumaczeniem. Też, podobnie jak „kolega po fachu”, sięgnął do Biblii, ale po to, aby zainspirować się wzmianką o Miszachu – gubernatorze babilońskiego władcy. Jedno wydarzenie za panowania Mieszka bardzo skojarzyło mu się z tym, co miało miejsce na dworze Nabuchodonozora. Chodzi o delegację z mieczem, jaką nasz Mieszko wysłał do cesarza Ottona I do Rzymu (miecz odebrany został cesarskiemu krewniakowi Wichmanowi – warchołowi, który najeżdżał słowiańskie ziemie). W odpowiedzi cesarz posłał do Polski biskupa misyjnego Jordana. Sytuacja dość zbliżona do przygarnięcia przez króla Nabuchodonozora Miszacha, który otrzymał funkcję chrześcijańskiego przedstawiciela na północy. Stąd w źródłach saskich wyrazy: „Misaco” albo „Misacho”.

 

Mesko

 

Na koniec warto jeszcze przytoczyć terminologię Galla Anonima. On też, jako pierwszy kronikarz tworzący na ziemiach polskich, nie stosował we własnych zapiskach z XII wieku imienia Mieszko. Zamiast tego, używał łacińskiej formy Mesco (Mesko).

 

Według Anonima ojciec Bolesława Chrobrego był od urodzenia do siódmego roku... ślepy. Profesor Przemysław Urbańczyk zna tę legendę, ale być może jest w niej ziarnko prawdy. Tym bardziej że w języku staroruskim imię Mieszka to Mьžьka, czyli też niedowidzący (!). Z czasem Mieżka przeobraził się w słowo Mieszko, już w przekładzie Polaków.

 

Jak więc w tamtejszej rzeczywistości wołano na pierwszego władcę Polan? Co naprawdę oznaczało jego imię? Hipotezy się mnożą, pytania pojawiają. A może to wcale nie był, przynajmniej początkowo, Mieszko? Tego jest niemal pewny mediewista Urbańczyk. Twierdzi, że skoro imię więcej niż raz przekształcano celowo, czy to na kartach łacińskich, czy arabsko-żydowskich, to jego pierwotne brzmienie na 80 procent mogło być inne od tego obecnie znanego. Powstało przecież na bazie wspomnianych wyżej kronikarzy.

 

Artykuł inspirowany, napisany na podstawie tekstu autorstwa Adama Węgłowskiego.

Źródło:

www.national-geographic.pl/artykul/mieszko-i-w-rzeczywistosci-inaczej-sie-nazywal-naukowcy-badaja-prawdziwa-tozsamosc-wladcy

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję

Galeria zdjęć - Mieszko I, a może Meszek? Jak naprawdę nazywał się pierwszy władca Polski?

Temat / Nick / URL:

Treść komentarza:

Więcej artykułów od autora pj

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 41 dni temu

liczba odwiedzin: 156

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 67 dni temu

liczba odwiedzin: 229

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 75 dni temu

liczba odwiedzin: 233

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 103 dni temu

liczba odwiedzin: 228

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 139 dni temu

liczba odwiedzin: 226

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 155 dni temu

liczba odwiedzin: 262

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4187 dni temu

liczba odwiedzin: 7655

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 210 dni temu

liczba odwiedzin: 770

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 222 dni temu

liczba odwiedzin: 346

Polecamy podobne artykuły

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 482 dni temu

liczba odwiedzin: 821

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4191 dni temu

liczba odwiedzin: 43515

Teraz czytane artykuły

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 489 dni temu

liczba odwiedzin: 651

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 4538 dni temu

liczba odwiedzin: 4304

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 427 dni temu

liczba odwiedzin: 445

autor:karban(183 pkt)

utworzony: 1706 dni temu

liczba odwiedzin: 1743

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 1114 dni temu

liczba odwiedzin: 1046

autor:GieHa(3466 pkt)

utworzony: 3116 dni temu

liczba odwiedzin: 3659

autor:aragorn136(24661 pkt)

utworzony: 4095 dni temu

liczba odwiedzin: 5381

Nowości

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 1 dni temu

liczba odwiedzin: 56

autor:eliart(701 pkt)

utworzony: 12 dni temu

liczba odwiedzin: 110

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 3 dni temu

liczba odwiedzin: 110

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 7 dni temu

liczba odwiedzin: 97

autor:admin(51302 pkt)

utworzony: 8 dni temu

liczba odwiedzin: 134

Artykuły z tej samej kategorii

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 1721 dni temu

liczba odwiedzin: 5774

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3783 dni temu

liczba odwiedzin: 14167

autor:pj(16284 pkt)

utworzony: 4191 dni temu

liczba odwiedzin: 43515

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3516 dni temu

liczba odwiedzin: 8457

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 2309 dni temu

liczba odwiedzin: 5860

autor:PaM(1166 pkt)

utworzony: 3992 dni temu

liczba odwiedzin: 17908

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3912 dni temu

liczba odwiedzin: 5936

autor:lukasz_kulak(2047 pkt)

utworzony: 3734 dni temu

liczba odwiedzin: 8521

Pliki cookie pomagają nam technicznie prowadzić portal Altao.pl. Korzystając z portalu, zgadzasz się na użycie plików cookie. Pliki cookie są wykorzystywane tylko do działań techniczno-administracyjnych i nie przekazują danych osobowych oraz informacji z tej strony osobom trzecim. Wszystkie artykuły wraz ze zdjęciami i materiałami dostępnymi na portalu są własnością użytkowników. Administrator i właściciel portalu nie ponosi odpowiedzialności za tresci prezentowane przez autorów artykułów. Dodając artykuł, zgadzasz się z regulaminem portalu oraz ponosisz odpowiedzialność za wszystkie materiały umieszczone przez Ciebie na stronie altao.pl. Szczegóły dostępne w regulaminie portalu.

© 2025 altao.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.
0.252

Akceptuję pliki cookies
W ramach naszego portalu stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym momencie zmiany ustawień dotyczących cookies. Jednocześnie informujemy, iż warunkiem koniecznym do prawidłowej pracy portalu Altao.pl jest włączenie obsługi plików cookies.

Rozumiem i akceptuję