78. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes, tak jak wcześniejsze edycje na Lazurowym Wybrzeżu, odbywał się w Palais des Festivals et des Congrès, eleganckim nadmorskim kompleksie położonym na zachodnim krańcu kultowego Boulevard de la Croisette i był świętem kina. Otworzył go francuski musical pt. „Partir un jour” w reżyserii Amélie Bonnin. Ale najbardziej oczekiwaną częścią imprezy był oczywiście Konkurs Główny. W jego ramach wyświetlono/zaprezentowano 22 produkcje z różnych krajów. O tym, kto ostatecznie otrzyma Złotą Palmę, zdecydowali wszyscy członkowie jury, nie tylko wspomniana na wstępie Juliette Binoche. Wśród nich byli: amerykańska aktorka i reżyserka Halle Berry, indyjska reżyserka i scenarzystka Payal Kapadia, włoska aktorka Alba Rohrwacher, francusko-marokańska pisarka Leïla Slimani, kongijski dokumentalista i producent Dieudo Hamadi, koreański reżyser i scenarzysta Hong Sangsoo, meksykański reżyser i scenarzysta Carlos Reygadas oraz amerykański aktor Jeremy Strong (znacie go chociażby z serialu „Sukcesja”). Ich wybór nie był łatwy, gdyż poziom nadesłanych produkcji był wyrównany (stąd też dodatkowa nagroda specjalna dla filmu „Kuang ye shi dai”).

 

A więc laureatem najważniejszej nagrody festiwalu („filmowej Nagrody Nobla”) został Jafar Panahi za film „Un simple accident”. Nie ma jeszcze polskiego tytułu, ale kto zna angielski, ten już domyśla się, że nie jest on przypadkowy. Oficjalny opis fabuły jest bowiem następujący: To, co zaczyna się jako drobny wypadek, uruchamia lawinę narastających konsekwencji. Małżeństwo z kilkuletnią córką wraca wieczorem do domu, ale awaria samochodu zmusza ich do udania się do warsztatu. Jeden z mechaników proponuje pomoc. Drugi, przyglądający się z oddali Vahid, rozpoznaje w kliencie komisarza irańskiej policji, który torturował go w trakcie przesłuchań po antyrządowych protestach. Vahid ciągle utyka, a przez ból pleców i uszkodzone nerki porusza się z nieukrywanym trudem. Wierzy, że nie skrzywdziłby muchy, ale czy żądza zemsty nie okaże się silniejsza?

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

To druga w historii francuskiego festiwalu Złota Palma dla filmu wyreżyserowanego przez Irańczyka. Pierwszą zdobył w 1997 roku „Smak wiśni” w reżyserii Abbasa Kiarostamiego. Ale Panahiemu udało się to, czego nie dokonał żaden inny rodak, a zrobiło to tylko dwóch, światowej sławy reżyserów: Amerykanin Robert Altman i Włoch Michelangelo Antonioni. Otóż ten wybitny twórca ma już na swojej półce trzy najbardziej prestiżowe nagrody zdobyte na trzech europejskich festiwalach: Złotego Niedźwiedzia (Berlinale) za „Taxi-Teheran”, Złotego Lwa (Wenecja) za „Krąg”, a teraz Złotą Palmę (Cannes). Nie pozostaje nam nic innego, jak złożyć Jafarowi Panahiemu ogromne gratulacje (poczuć się jak wręczające nagrodę Cate Blanchett i Juliette Binoche). Tym bardziej ów filmowiec nieraz był aresztowany, przeciwstawiając się irańskiemu reżimowi (poprzednio do Cannes przyjechał w 2003 roku).

 

I musimy też przyznać rację przewodniczącej jury, ogłaszającej zwycięzcę. Bo także uważamy, że „Sztuka mobilizuje twórczą energię, pochodzącą z najcenniejszej i najbardziej żywotnej części nas samych. Siłę, która potrafi przekształcić mrok w przebaczenie, nadzieję i nowe życie”.

 

Bardzo wzruszającą, nieoczekiwaną chwilą na festiwalu było też przyznanie honorowej Złotej Palmy. Tym razem otrzymali ją: Robert De Niro oraz Denzel Washington. Ten pierwszy z rąk Leonarda DiCaprio, a drugi Spike’a Lee (Denzel nakręcił z nim remake słynnego filmu Akiry Kurosawy: „Niebo i piekło”, niestety kiepsko oceniany). Mimo że ostatniego dnia podczas gali zamknięcia były problemy z prądem, to jednak nie popsuły one imprezy. Organizatorzy dysponowali na szczęście awaryjnym źródłem zasilania i wszystko odbyło się, jak należy.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Grand Prix (czyli Wielka Nagroda Jury, druga co do ważności) otrzymał Norweg Joachim Trier. Bardzo spodobał się jego film pod oryginalnym tytułem „Affeksjonsverdi” (angielski: „Sentimental Value”). Pełna subtelności i emocji opowieść o ojcu (w tej roli popularny Stellan Skarsgård) i córce, zakończona 19-minutowymi brawami! Jednak to nie Triera czy Panahiego wybrano najlepszym reżyserem, a Brazylijczyka Klebera Mendonça Filho, który zrealizował stylowy i mocny, trzymający w napięciu, rozgrywający się w latach 70. XX wieku thriller o inwigilacji oraz polityce – „ O Agente Secreto” („The Secret Agent”). Główny aktor z tegoż filmu, znany z serialu „Narcos” (Escobar!) Wagner Moura też został nagrodzony (wcielił się z prześladowanego urzędnika)! A statuetka dla najlepszej aktorki pojawiła się na rękach debiutantki Nadii Melliti (za kreację młodej dziewczyny walczącej o tożsamość i wolność w filmie „La Petite Dernière”/„The Little Sister”).

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Belgijscy Bracia Dardenne otrzymali Palmę ze precyzyjny scenariusz do „Jeunes Mères” (historii o młodych matkach). Swoim udziałem (lecz pierwszym w życiu) w Konkursie Głównym i nagrodami jury byli także zadowoleni Oliver Laxe i Masha Schilinski. Mający hiszpańskie korzenie Laxe nakręcił wizjonerski film o „oczyszczającej podróży” w rytmach rave przez apokaliptyczny świat. Z kolei Niemka Mascha Schilinski stworzyła eksperymentalny, odważny i głęboki, film poruszający tematykę traumy i pamięci. Złotą Kamerę w kategorii najlepszy debiutant zdobył natomiast Irakijczyk Hasan Hadi, który zrobił celną i ciekawą satyrę o polityce i… cieście („Mamlaket al-Qasab” albo „The President's Cake”).

 

Zwycięzcy Cannes 2025:

 

KONKURS GŁÓWNY:

Złota Palma:

"Un simple accident", reż. Jafar Panahi

 

Nagroda Jury:

Oliver Laxe ("Sirât") i Mascha Schilinski ("In die Sonne schauen")

Nagroda Specjalna Jury:

Bi Gan ("Kuang ye shi dai")

Grand Prix:

Joachim Trier ("Affeksjonsverdi”)

Najlepsza Reżyseria:

Kleber Mendonça Filho za "O agente secreto"

Najlepszy Scenariusz:

Jean-Pierre Dardenne i Luc Dardenne ("Jeunes mères")

Najlepszy Aktor:

Wagner Moura - "O agente secreto"

Najlepsza Aktorka:

Nadia Melliti - "La petite dernière"

 

KONKURS FILMÓW KRÓTKOMETRAŻOWYCH:

Złota Palma:

"I'm Glad You're Dead Now", reż. Tawfeek Barhom

 

ZŁOTA KAMERA (nagroda za debiut):

"Mamlaket al-Qasab" ( "The President's Cake"), reż. Hasan Hadi

 

Honorowa Złota Palma: Robert De Niro oraz Denzel Washington

 

źródło: https://www.festival-cannes.com/

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję