Do filmu fabularnego powraca w iście królewskim stylu. Jego, mający premierę w 2009 roku, historyczny dramat „Generał Nil” to kawał mocnego, świetnie napisanego i zagranego kina. Podobnie jak „Przesłuchanie” też stanowił ostrą krytykę stalinizmu. A opowiadał o generale Auguście Emilu Fieldorfie (przekonujący Olgierd Łukaszewicz), czyli legendarnym „Nilu”, którego w latach 50. władze komunistyczne po zmanipulowanym procesie skazały na karę śmierci. Fieldorf był niezłomnym i szlachetnym bohaterem. Najpierw organizatorem Kedywu Armii Krajowej, a także zastępcą Komendanta Głównego AK oraz następnie dowódcą organizacji NIE powstałej w 1943 roku przeciwko Armii Czerwonej. „Generał Nil” spodobał się krytykom, docenili go również widzowie. Bo ta rekonstrukcja historyczna była zrealizowana z dokumentarnym pietyzmem i filmowym rozmachem. Na WorldFest Independent Film Festival w Houston film otrzymał nagrodę specjalną jury. I nie tylko tam. Także na Festiwalu Filmu Polskiego w Ameryce w Chicago przyznano mu zbliżone wyróżnienie. A u nas był nominowany do Orłów za najlepszy scenariusz i scenografię.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

W nadal dobrej formie reżyser był podczas realizacji „Układu zamkniętego”, inspirowanego prawdziwymi wydarzeniami thrillera z 2013 roku. To z kolei opowieść o młodych przedsiębiorcach, którzy padają ofiarą skorumpowanego systemu sprawiedliwości, uosabianego tu m.in. przez prokuratora (doskonały jak zawsze Janusz Gajos) i szefa izby skarbowej. Nieco schematyczne kino, ale dobrze ukazujące trawiące nasz kraj zło, jakim jest układów interesów. W tym chorym systemie najbardziej poszkodowani są zaszczuci przez skorumpowane media i organa ścigania ludzie. Film wyróżniono Wektorem – Nagrodą organizacji „Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej”, za „odwagę w dążeniu do przedstawienia prawdy o problemach, z którymi na co dzień zmagają się polscy przedsiębiorcy w starciu z bezwzględną machiną urzędniczą, oraz za niezwykły upór, dzięki któremu realizacja filmu stała się możliwa”.

 

W 2016 roku Bugajski pokazał ostatni film w karierze – „Zaćmę”, czyli historię Julii Brystigierowej, wysokiej urzędniczki UB, „Krwawej Luny”, która była ówcześnie znana ze swojej brutalności. Kobieta pod koniec życia dokonała przemiany. Spotkała się z prymasem Wyszyńskim, zbliżyła do środowiska skupionego wokół ośrodka dla niewidomych w Laskach i zmarła jako bardzo gorliwa katoliczka. Niestety, „Zaćma” spotkała się z chłodnym przyjęciem. Rola Marii Mamony (prywatnie żony reżysera) była chwalona, natomiast scenariusz już mniej. Jak pisał w swej recenzji na Filmwebie Bartosz Staszczyszyn: „to film o koturnowym złu, które szuka rozgrzeszenia, a nie o człowieku rozpiętym między tym, co w nim szlachetne, i tym, co podłe”. To obraz, który sprawdziłby się dużo lepiej na deskach teatru niż w na dużym ekranie.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Musze jeszcze nadmienić, że Ryszard Bugajski wydał powieści: „Przyznaję się do winy” (1985) oraz „Sól i pieprz” (2000), która która kontynuowała losy bohaterów najgłośniejszego filmu, czyli „Przesłuchania”.

 

W 2008 roku odznaczono go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis”. Poza tym był laureatem różnych około filmowych nagród przyznawanych na festiwalach, m.in. „Złotego Grona” w Łagowie, nagród publiczności i specjalnej na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, a także nagrody „Srebrny Hugo” na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago.

 

Odszedł człowiek, który jak nikt inny, miał wrodzony dar obserwacji i umiejętność analizy psychologicznej postaci. Dzięki Ci za „Przesłuchanie” i „Generała Nila” – dwa ważne tytuły, będące czymś więcej niż filmami!

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję