Maciej Maleńczuk – Awangardowy bard Krakowa i bezkompromisowy rewolwerowiec polskiego rocka - Zespoły i Artyści

Choć wcześniej był znany wśród niektórych słuchaczy, bardziej rozpoznawalny stał się w 2004 roku, jako członek jury programu Idol. I od tamtej pory nadal udowadnia, że jest silną osobowością. Człowiekiem, który idzie pod prąd i nie unika komentowania sceny politycznej, zarówno tej polskiej, jak i zagranicznej, który na lewo i prawo strzela celnymi ripostami. Kilkanaście razy był nominowany do Fryderyka, a dwa razy zdobył tę prestiżową nagrodę (najlepszy album piosenka poetycka za solowy „Pan Maleńczuk” oraz wokalista roku 2006). Jego piosenki, jeśli nawet nie każdemu wpadną w ucho, to być może zmuszą do refleksji nad życiem i miłością czy przyczynią się do spojrzenia z nostalgią na dawne, szare, ale momentami barwne czasy. Bije od nich stuprocentowa szczerość i naturalność.

 

Mirosław Maciej Maleńczuk urodził się 14 sierpnia 1961 roku w Wojcieszowie w województwie jeleniogórskim. Już od dzieciństwa był typem niegrzecznego buntownika, który wolał słuchać The Doors i Led Zeppelin oraz jazzu niż nauczycieli (chyba że pana od WF-u; Maleńczuk był mistrzem skoku przez płotki). Uczęszczał do kilku szkół podstawowych, szkoły zawodowej, a także rozpoczął liceum zawodowe, gdzie uczono go obróbki skrawaniem. I tej szkoły jednak nie ukończył. W roku 1981 roku jako hipis domówił pełnienia zasadniczej służby wojskowej w jednostce „Zielone Otoki”, za co skazany został na dwa lata więzienia. Karę odbywał w Gdańsku i Stargardzie, gdzie łącznie spędził półtora roku. Tam też zaplanował, co będzie robić po wyjściu na wolność. Maleńczuk zapragnął wyrażać siebie w muzyce.

 

I tak też się stało. Ledwo poczuł wiatr wolności, a już wziął do ręki gitarę i komponował pierwsze, utrzymane w stylistyce bluesowej, utwory. Zarabiał przez siedem lat, grywając na ulicach Krakowa, Warszawy i innych większych miast. W 1986 roku na zaproszenie Andrzeja „Pudla” Bieniasza trafił do Püdelsów. I choć jego uczestnictwo jako frontman było dość zagmatwane (naznaczone rozstaniami i powrotami), to wspólnie wydali pięć płyt. Ich koncert w 1986 roku w Jarocinie był niezapomniany, a piosenka „Rege – kocia muzyka” została okrzyknięta jednym z największych przebojów ówczesnej edycji festiwalu. Dwa lata później światło dzienne ujrzał debiutancki krążek, czyli „Bela pupa”, na którym jednak większość utworów zaśpiewała Kora.

 

W międzyczasie na początku lat 90. Maciej założył własny zespół Homo Twist tworzący rock alternatywny w połączeniu z naturalistyczną poezją, z którymi wkrótce nagrał album pt. „Cały ten seks”. To bez wątpienia był dla artysty pracowity okres. Udzielał się wszak w dwóch kapelach. Raz wydawał albumy z Püdelsami („Viribus Unitis”, „Narodziny Zbigniewa”, „Psychopop”), innym razem z Homo Twist („Homo Twist” i „Moniti Revan”) nadając obu grupom własny, oryginalny, autorski sznyt.

 

Pierwszą solową płytę o prostym, acz wymownym tytule „Pan Maleńczuk” wydał w 1998 roku. Pojawiły się na niej utwory grane niegdyś przez niego na ulicy, które można było usłyszeć na nieoficjalnych kasetach magnetofonowych.

 

W 2000 roku odbyły się pożegnalne koncerty grupy Homo Twist. Dwa lata później ukazał się album z zarejestrowanym materiałem z tychże koncertów pt. „Live After Death”, a Maleńczuk wydał swój drugi solowy krążek „Ande La More”. Wielki sukces nadszedł wraz z wydaną przez Püdelsów w 2003 roku płytą „Wolność słowa”. Album osiągnął złoty status i całymi tygodniami utrzymywał się na listach sprzedaży. Niestety, mimo takiej popularności krążka, wkrótce zaczęła się psuć atmosfera wewnątrz zespołu, a bohater niniejszego artykułu postanowił reaktywować grupę Homo Twist. W 2005 wydał z nią płytą pt. „Demonologic”.

 

Kolejne lata były czasem różnych, dość zaskakujących projektów. Artysta nagrał album „Cantigas de Santa Maria”, zawierający współczesne wersje średniowiecznych pieśni kastylijskich oraz połączył siły z legendarnym muzykiem rockowym – Wojciechem Waglewskim. Razem stworzyli album, aktory ukazał się w 2007 roku i nosił nazwę „Koledzy”. Płyta szybko pokryła się platyną, zyskując sporą popularność. Maleńczuk wziął też udział w projekcie Yugopolis i Yugopolis 2 (2012). To polska supergrupa o niejednostajnym składzie wykonująca muzykę z pogranicza folku i szeroko pojętego rocka. To właśnie wtedy została nagrana słynna piosenka pt. „Ostatnia nocka”. Z kolei w 2008 roku Maleńczuk pokazał się od tanecznej strony, prezentując wszystkim album „Psychodancing”, na której rockowe utwory przybrały styl muzyki dance. Tak nazywała się również grupa, która ów album nagrała.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Z Psychodancingiem Maciej Maleńczuk nagrał jeszcze „Alchemię piosenki”, dwupłytowy koncertowy album „ Psychodancing Live” oraz utrzymany w formie country krążek „Psychocountry”. Na 46. festiwalu w Opolu za piosenkę „Niewiele Ci mogę dać” (na próżno wypłakujesz oczy) otrzymał I miejsce i nagrodę im. K. Musioła. Poza tym muzyk nagrał płytę z piosenkami „Starszych Panów”, a w 2010 roku z okazji 25-lecia na scenie zagrał jubileuszowy koncert pt. „Pan Maleńczuk – tak to ja”.

 

W maju 2011 roku na uroczystości w siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego został odznaczony przez ministra Bogdana Zdrojewskiego Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Warto jeszcze nadmienić, iż we współpracy z Max Klezmer Band stworzył płytę „Hush, hush”, na której zaśpiewał piosenki w języku jidisz i pojawił się w epizodycznej roli m.in. w jednym z odcinków serialu „Na dobre i złe” (poszkodowany w wypadku muzyk).

W 2014 roku zaangażował się politycznie. Często pojawiał się w telewizji. Jawił się jako zagorzały patriota, pacyfista i obrońca pokoju. Szeroko komentowana była choćby jego piosenka pt. „Vladimir” czy „Tęczowa swasta”.

Trzeba także dodać, że swoje teksty, często pisane w formie wierszy, publikował m.in. w „Brulionie”. Co więcej, był też autorem poematu pt. „Chamstwo w państwie” (Wydawnictwo Literackie), za który otrzymał laur Śląskiego Wawrzynu Literackiego. To nie wszystko. Maciej Maleńczuk dał się również poznać jako… aktor. W 2004 roku wystąpił w chorzowskim Teatrze Rozrywki w sztuce „Bal u Wolanda” na podstawie powieści Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”. Muzyk wcielił się w tytułowego Wolanda. Zresztą sam artysta nie ukrywał, że interesował się magią, alchemią, i… demonologią. Dowodem na to był też gościnny występ w wideoklipie grupy Behemoth do utworu pt. „Lucifer”, gdzie Maleńczuk wykreował postać tytułowego diabła. I faktycznie ma on coś demonicznego i niebezpiecznie hipnotyzującego w swoim wzroku i gestach…

 

Spokojnie. Maciek może i ma kontrowersyjny wizerunek, ale nie jest złem wcielonym. To szczęśliwy czuły mąż i kochający ojciec. Ma trzy córki: Ritę, Elmę i Irmę oraz Zuzannę z wcześniejszego związku. Jako wierny kibic krakowskiego klubu sportowego Cracovia, napisał jego hymn, który śpiewany jest przed każdym spotkaniem piłkarskim. Poza gitarą, potrafi grać też na banjo i saksofonie. I jak mało kto, ma świetny kontakt z widownią.

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

 

 

*Artykuł ukazał się też na portalu Centrum Sceny.pl

 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję