Pliozaury z Mazowsza. Znaleziono kości morskich drapieżników sprzed 150 mln lat! - Intrygujące

Pliozaury (Pliosauridae, nazwa wzięta z języka greckiego) to zwierzęta z rodziny krótkoszyjnych plezjozaurów (wśród ich rodzajów wyróżniamy m.in. liopleurodony i kronozaury). Różniły się od swoich braci elasmozaurów mniejszą ilością kręgów szyjnych. Miały także większe czaszki – dochodzące maksymalnie do… 3 metrów długości (¼ całej długości ciała). Te potężne mięsożerne bestie były nawet przystosowane do życia w głębinach. Dzięki ogromnym szczękom mieszczącym wiele ostrych jak piła zębów bez problemu polowały na rekiny, głowonogi, ichtiozaury, a także plezjozaury. Skąd wiadomo, że istniały? Skamieniałe szczątki tych doskonale pływających drapieżników (ich kończyny były w postaci płetw) na przestrzeni lat odnajdywano w Anglii i Ameryce Południowej.

 

Pliozaur podczas polowania (źródło: youtube/screenshot)

 

W Europie ich kości odkopano do tej pory w kilku miejscach. W tym – jak się ostatnio okazało – również w Polsce, pod Iłżą właśnie! Grupa paleontologów nie kryła swego zdziwienia i podniecenia, widząc przed sobą fragmenty tych największych gadów sprzed wielu mln lat, morskich królów. Jeden z nich – człowiek, nie gad – odkrywca dr Daniel Tyborowski opowiedział PAP (Polskiej Agencji Prasowej), że wykopaliska w postaci szczątków jurajskich pliozaurów są niezwykle rzadkie. Tym bardziej cieszy się z tego polskiego odkrycia, które wspólnie z dr. hab. Błażejem Błażejowskim z Instytutu Paleobiologii PAN opisał w publikacji pt. „Proceedings of the Geologists’ Association”. Znalezione przez nich i innych badaczy na polu kukurydzy we wsi Krzyżanowice na północnym krańcu Gór Świętokrzyskich cmentarzysko zawierało w sobie nie tylko kości pliozaurów mierzących ponad 10 m długości i ważących nawet kilkadziesiąt ton, ale jeszcze szczątki kilku rożnych zwierząt z okresu Jury: dużych żółwi, 6-metrowych przodków dzisiejszych krokodyl oraz długoszyjnych plezjozaurów. Łącznie naliczono kilkaset skamieniałości. To zaiste coś unikatowego w skali świata i paleontologii!

 

Porównanie długości z innymi gatunkami obecnych drapieżników i człowiekiem (źródło: www.descopera.ro)

 

W erze rządów dinozaurów obszar Mazowsza i sąsiadujących Gór wyglądał totalnie nie tak, jak obecnie. Był to archipelag tropikalnych wysp. Z ciepłymi lagunami i płytkimi zbiornikami morskimi. „Właśnie w takim środowisku żyły odkryte przez nas morskie gady” – powiedział dr Tyborowski. W tych bezlitosnych czasach żółwie morskie odżywiały się dużymi ślimakami, natomiast same padały ofiarą wielkich krokodyli – na pancerzach żółwi naukowcy znaleźli ślady zębów, które należą do tych gadów. A potężne pliozaury polowały z kolei na wszystkie zwierzęta, których skamieniałości odkryto w skupisku pod Iłżą.

 

Czaszka liopleurodona - jednego z kilku rodzajów pliozaura, znaleziona w innym miejscu na świecie (źródło: wikimedia.org)

 

Do dopiero początek. Kto wie, co jeszcze przyniesie bliska przyszłość. Być może na tym terenie jest znacznie więcej kości wielkich gadów. Taką nadzieję ma przynajmniej dr Tyborowski.

 

Trzymamy kciuki by tak było!

 

 

*Artykuł inspirowany

 

Źródło: Nauka w Polsce PAP

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję