Od kilku lat na stacjach benzynowych istnieje nowy rodzaj paliwa – gaz LPG. Jest to paliwo czyste, wydajne, ekologiczne i co najważniejsze znacznie tańsze od benzyny. W niedługim czasie pojawiły się zakłady oferujące montaż takiej instalacji w naszym samochodzie. Ostatnio stały się dostępne w salonach samochody z instalacją montowaną fabrycznie. Co powinniśmy wiedzieć o instalacjach gazowych? W tym artykule omówimy zagadnienia związane tylko z gazem typu LPG, gdzie w fazie spalania ma postać lotną.

 

Jak wygląda i działa instalacja gazowa?

 

Standardowo zbiornik z zapasem gazu montowany jest w bagażniku samochodu. Ma postać standardowej butli magazynującej potrzebne paliwo. Istnieją dwa typy butli gazowych – typowa butla gazowa w kształcie walca, zajmująca znaczną część miejsca w bagażniku pojazdu oraz butla kształtem przypominająca figurę „Torus”, specjalnie dobrana do wielkości otworu w którym znajduje się koło zapasowe. Drugie rozwiązanie zbiornika o kształcie torusa nie zmniejsza objętości bagażnika, ponieważ zbiornik znajduje się pod podłogą w miejscu koła zapasowego. Jedynym problemem w tym przypadku będzie brak miejsca na koło zapasowe. Rozwiązań jest kilka, możemy zakupić pokrowiec do koła zapasowego i przewozić je w bagażniku. Innym rozwiązaniem będzie zakup zestawu naprawczego (część nowych samochodów ma taki zestaw w standardzie zamiast koła zapasowego / dojazdowego). Taki zestaw zajmuje niewiele miejsca (najczęściej pudełko o wielkości 20x20x20 cm). Dobry zestaw naprawczy posiada wbudowany mały kompresor zasilany z gniazda zapalniczki samochodowej osiągający potrzebne ciśnienie do napełnienia powietrzem przebitej opony samochodowej. Do zestawu naprawczego dołączony jest mały zbiorniczek z zapasem specjalnego środka, który pozwala uszczelnić od wewnątrz uszkodzoną oponę. W ostateczności możemy opłacić specjalną usługę AC u naszego ubezpieczyciela, który w przypadku uszkodzenia opony sprowadzi potrzebną pomoc.

 

Od zbiornika gaz w postaci ciekłej doprowadzany jest do silnika za pomocą przewodów gazowych. W silniku montowane są elementy mające zamienić gaz ciekły na postać lotną, a następnie wprowadzić go do cylindrów silnika zamiast standardowej benzyny.

 

Rodzaje i generacje instalacji gazowych

 

Do starszych samochodów montowano instalacje gazowe I generacji. Są to instalacje przystosowane do samochodów z tradycyjnym układem gaźnikowym. Gaz w postaci ciekłej doprowadzony do parownika zamienia swój stan skupienia z ciekłego na lotny. W kolejnym kroku, gaz lotny trafia do miksera w którym zostaje zmieszany z powietrzem. Taką mieszankę możemy już doprowadzić do cylindrów, aby pod wpływem iskry uzyskać zapłon.

 

Instalacja II generacji umożliwia montaż gazu do silników z wtryskiem paliwa. Do instalacji montowany jest komputer, który steruje składem mieszanki i podaje odpowiednią - potrzebną ilość gazu do kolektora ssącego. Gaz sam trafia do komory spalania za pomocą podciśnienia. W przypadku złej regulacji, instalacja może nie pracować prawidłowo. Dochodzi do spóźnionych zapłonów powodujących małe wystrzały, gaśnięcie silnika i inne problemy. Instalacja będzie działała prawidłowo tylko w przypadku dokładnego montażu oraz prawidłowego doboru parametrów komputera. Źle dobrane czasy, skład mieszanki itp. może uszkodzić kolektor ssący, szczególnie gdy w niektórych silnikach jest on wykonany z plastiku.

 

 

Do nowszych modeli samochodów stosuje się obecnie III i IV generację instalacji gazowych. Generacja III charakteryzuje się wtryskiem gazu pod pewnym ciśnieniem, lecz niesynchronizowanym z pracą silnika. Instalacja nie nadaje się w tym przypadku do silników z komputerową autodiagnostyką EOBD. Cena tej instalacji nie powinna przekraczać 2500zł. (dane na rok 2012).

 

W IV generacji do wtrysku gazu wykorzystuje się zewnętrzny zestaw wtryskiwaczy (układ sekwencyjny). Wtryskiwacze sterowane komputerowo wprowadzają potrzebne dawki gazu z powietrzem pod ciśnieniem do komory spalania tak jak dawki paliwa wtryskiwane za pomocą wtryskiwaczach benzynowych. Zestaw wtryskiwaczy gazowych to mały moduł zewnętrzny, przypominający przekaźniki elektryczne. Ilość wtryskiwaczy gazowych odpowiada ilości cylindrów w silniku. Sterowanie wtryskiem często odbywa się za pomocą kontroli komputera zapłonu paliwowego. Sterownik gazu posiada dostęp do wszystkich ustawień komputera samochodu, zbierając informację o zapłonie, temperaturze cieczy, sondy Lambda itp. i odpowiednio steruje pracą wtryskiwaczy gazowych. Czwarta generacja instalacji gazowych nadaje się do nowoczesnych silników sterowanych komputerem, z zachowaniem emisji spalin, autodiagnostyką EOBD itp. Instalacja jest bezpieczniejsza dla silnika, nie wymaga tak częstych wizyt serwisowych, gdyż sterownik gazu dobiera wszystkie parametry w danej chwili automatycznie. Obecnie cena instalacji VI generacji nie powinna przekraczać 3500zł (dane na 2012 rok).

 

 

Podstawowe czynności serwisowe samochodów z gazem

 

Po założeniu instalacji gazowej serwis w którym dokonaliśmy usługi montażu powinien po przebiegu 1000 km dokonać bezpłatnego sprawdzenia stanu instalacji i ustawień komputera. Następnie cyklicznie po 10.000 km należy dokonać wymiany filtrów i sprawdzenia układu. Taki przegląd nie powinien przekraczać 200zł. Zawsze należy stosować się do zaleceń i przegladów serwisowych dla dobra pracy silnika. Częściej należy dokonywać przeglądu filtrów powietrza, stan płynu chłodniczego w instalacji chłodzenia (gdyż temperatura spalania gazu jest o 15-20% wyższa od spalania benzyny), stan przewodów wysokiego napięcia oraz świec. Nalezy również pamiętać o legalizacji butli gazowej, której homologację otrzymujemy maksymalnie na 10 lat. Później należy butlę wymienić na nową lub wykonać przegląd z przedłużeniem homologacji.

 

W przypadku nowoczesnych instalacji gazowych polecamy montaż w autoryzowanym serwisie oraz stosowania popularnych sterowników gazowych np. STAG, lub inne polskiej firmy AC SA. Do niektórych silników wymagany będzie inny typ sterownika, ważne aby serwis w którym zdecydujemy się na montaż był autoryzowanym przedstawicielem producenta sterownika który zostanie zamontowany w naszym samochodzie. Będziemy mieli gwarancję montażu i regulacji, a jeżeli dany serwis nie będzie w stanie czegoś ustawić, zwróci się o pomoc do producenta sterownika.

 

 

Przeciwwskazania

 

W osobnym artykule opiszemy przeciwwskazania do założenia instalacji gazowej oraz jakie samochody idealnie pracują z instalacją gazową, a które mają problemy.