Całkowite "Amerykańskie" Zaćmienie Słońca – 21 sierpnia 2017 - Kosmos

Pamiętacie scenę z filmu „Apocalypto” Mela Gibsona i reakcję plemienia Majów i ich kapłanów na zaćmienie Słońca? Strach! Gniew bóstwa! Współcześni cywilizowani ludzie nie są już przerażeni owym zjawiskiem. Nauka dobrze je opisała. Jednak nadal wzbudza ono sporo emocji!

 

Czym właściwie jest zaćmienie Słońca?

 

Występuje wtedy, kiedy Księżyc znajdzie się między Słońcem a Ziemią i tym samym przysłoni światło słoneczne. Wyróżniamy też zaćmienia częściowe oraz obrączkowe i hybrydowe.

 

Obrączkowe zaćmienie słońca ma miejsce, gdy księżyc przechodzący przed tarczą słońca jest od niej mniejszy. Podczas maksymalnej fazy zaćmienia pozostaje widoczny pierścień, który kształtem przypomina właśnie obrączkę. Hybrydowe zachodzi wówczas, gdy w pewnych miejscach Ziemi to samo zaćmienie jest całkowite, a w innych obrączkowe (tylko około 5% wszystkich zaćmień jest hybrydowych). Częściowe, gdy obserwator nie znajduje się wystarczająco blisko przedłużenia linii łączącej Słońce i Księżyc, by znaleźć się całkowicie w cieniu Księżyca, lecz na tyle blisko, że znajduje się w półcieniu.

 

Zaćmienie całkowite występuje, kiedy obserwator znajduje się w cieniu Księżyca. W takim przypadku widoczna staje się korona słoneczna. Jest to możliwe dzięki temu, iż obserwowane rozmiary kątowe Księżyca są tylko nieznacznie większe od rozmiarów kątowych Słońca i w przypadku zaćmienia całkowitego, Księżyc przysłania całkowicie powierzchnię Słońca, ale nie przysłania korony słonecznej. Na kilka chwil przed całkowitym przesłonięciem Słońca przez Księżyc powstaje przepiękne zjawisko nazywane poetycko „pierścień z diamentem” (źródło: wikipedia.org).

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Na Wielkie Amerykańskie Zaćmienie Słońca (nazwane tak z racji tego, iż właśnie tam będzie najbardziej widoczne)czekają miliony miłośników wszelakich zjawisk astronomicznych. Pas zaćmienia będzie przechodził przez rozległy obszar Stanów Zjednoczonych, m.in.: od Oregonu, Idaho, Wyoming, Nebraski po Kansas, Kentucky, Tennessee i Illinois.

 

Takiej okazji zapewne nie przepuszczą obserwatorzy i profesjonalni fotografowie z innych regionów naszej planety. I nie będzie im szkoda wydać te kilka tysięcy złotych, aby na ten jeden niecodzienny moment udać się do USA. 21 sierpnia Słońce całkowicie schowa się za Księżycem – widoczne będą tylko jego promienie (korona). Jasny dzień zamieni się na chwilę w gęsty mrok. Zaćmienie rozpocznie się około godziny 17.00 czasu uniwersalnego GMT i potrwa niecałe… 200 sekund (maksymalnie 2 minuty i 40 sek.). Bardzo krótko, prawda? Ale i tak zapewne będzie to zjawisko imponujące!

 

Czy mieszkańcy z innych państw i rejonów doświadczą przynajmniej części tego niezapomnianego widoku?

 

W Europie tarcza słoneczna będzie częściowo zasłonięta np. we Francji, a także w Hiszpanii i Portugalii oraz Wielkiej Brytanii. Również na Półwyspie Skandynawskim będzie szansa na jego obejrzenie.

 

W Polsce podobne całkowite zaćmienie będzie można oglądać dopiero w… 2135 roku! Natomiast częściowe zaćmienie nastąpi w 2020 oraz 2021 roku. Przypomnijmy, że ostatnie całkowite zaćmienie widoczne w naszym kraju miało miejsce dokładnie 30 czerwca 1954 roku i trwało 2 minuty i 39 sekund.

 

Spokojnie. 21 sierpnia będziemy mogli jednak skorzystać z bezpośredniej transmisji na stronie NASA  i amerykańskiego magazynu Astronomy.

 

Jak bezpiecznie oglądać zaćmienie Słońca?

 

źródło: YouTube.com (Standardowa licencja)

 

Słońce. Bez niego nie byłoby możliwe życie, a jednak bywa dla zdrowia i życia niebezpieczne. Zarówno poprzez emisję promieniowania ultrafioletowego, podczerwieni, jak i w zakresie widzialnym.

 

 

Podczas zaćmień nie powstaje żadne dodatkowe promieniowanie, jednak zaćmione Słońce znacznie silniej przykuwa naszą uwagę, i co za tym idzie również może uszkodzić nasz wzrok.

 

Nie zapominajmy więc, że do obserwacji zaćmień Słońca służą niezbędne narzędzia. Oglądanie tegoż zjawiska gołym okiem jest niewskazane, wręcz niebezpieczne, gdyż faktycznie można oślepnąć!

 

Uwaga! Niedopuszczalne jest używanie do tego celu jakichkolwiek przyrządów optycznych bez ich dodatkowego wyposażenia. Niebezpieczne są tanie, zwykłe lunety i teleskopy kupowane na targowiskach oraz w niespecjalistycznych sklepach!

 

Bezpiecznymi sposobami obserwacji, szczególnie zaćmienia częściowego, są:

• sposoby pośrednie sztuczne, czyli projekcja na ekranie (luneta, teleskop, camera obscura — tekturowa przesłona z małym otworkiem);

• pośredni naturalne, tj. odbicia Słońca w wodzie i szybach, puszczanie tzw. zajączków za pomocą małego lusterka (najlepiej dentystycznego);

• bezpośrednie, czyli specjalne filtry zaprojektowane do obserwacji Słońca, folia mylarowa, szkło spawalnicze i czarno-biała klisza fotograficzna starego typu (zaczerniona, tzn. wywołana przed naświetleniem).