Czas jej obchodów ustalono w 325 roku. Najwcześniej przypada 22 marca, najpóźniej 25 kwietnia. Bogate i różnorodne są tradycje, którymi obrosła Wielkanoc przez wieki. Łączą w sobie elementy religijne z obyczajowością ludową. I tak na przykład czterdziestodniowy post, a szczególnie obchody Wielkiego Tygodnia, poprzedzającego Wielkanoc - to tradycja kościelna, ale już „topienie Judasza" w Wielką Środę, „wielkie kołatanie" w Wielki Piątek, czy też „topienie żuru" i „wieszanie śledzia" w Wielką Sobotę - to z całą pewnością obyczaje ludowe, ściśle związane z poszczególnymi regionami kraju. Poza wymową religijną ma bowiem Wielkanoc jeszcze drugie zadanie. Jest świętem budzącej się do życia przyrody, zapowiedzią wiosny, pracy w polu i dobrych plonów. Wielkanoc to także wywodzący się z tradycji słowiańskiej hołd, składany życiu, witalności i płodności. Pewnie dlatego jest Wielkanoc najradośniejszym świętem w roku, a jej symbole kojarzą się z rozpoczynaniem nowego życia.

 

Obrzędowość Wielkanocy kształtowała się przez lata czerpiąc wzorce z ogromnego bogactwa wierzeń oraz symboli. Często wzorce te wywodziły się z odległych czasów, nierzadko z tradycji pogańskich. Od zawsze Święta Wielkiej Nocy były czasem radości oraz zabaw na świeżym, wiosennym powietrzu. Radując się żegnano długi, bo aż czterdziestodniowy post i świętowano Zmartwychwstanie Chrystusa. Szczęściu towarzyszyło obżarstwo i biesiadowanie z najbliższymi. I tak do dnia dzisiejszego polskie, świąteczne stoły uginają się od różnorakich specjałów.

 

Wielki Tydzień, poprzedzający Wielkanoc, rozpoczyna Niedziela Palmowa, zwana też Kwietną lub Wierzbną. Niedziela Palmowa upamiętniać ma wjazd Chrystusa do Jerozolimy i zgodnie z tradycją katolicką, w tym dniu wierni przynoszą do kościoła palemki - symbol odradzającego się życia, aby przez ich poświęcenie zapewnić sobie pomyślność w całym roku. W Polsce Niedziela Palmowa obchodzona jest od czasów średniowiecznych. Wtedy rozpoczynała tydzień ścisłego postu i umartwiania się na pamiątkę cierpień Zbawiciela, dziś jest wstępem do duchowego oczyszczenia, wyciszenia i przygotowania własnej duszy do święta Zmartwychwstania.

 

źródło: www.flickriver.com

 

 

Niedziela Palmowa czczona była przez wieki „procesją z Jezuskiem Palmowym", którego figurkę przeprowadzano na osiołku na czele procesji. Z tradycji ludowych natomiast przejęła Niedziela Palmowa zwyczaj wykonywania barwnych i skomplikowanych palm wielkanocnych. Najpiękniejsze z nich powstają na Kurpiach i w Małopolsce, gdzie w Lipnicy Murowanej odbywa się coroczny konkurs na najdłuższą i najpiękniejszą palmę wielkanocną. Mistrzowskie eksponaty osiągają długość kilkunastu metrów, a podstawą oceny jest fakt, że muszą stać samodzielnie i nie zawierać w konstrukcji żadnych metalowych elementów.

 

Wielki Czwartek to dzień upamiętniający ostatnią wieczerzę Jezusa Chrystusa z jego uczniami, na której Jezus ustanowił dwa, ważne dla chrześcijan, sakramenty: kapłaństwa i eucharystii. Wieczorem odprawiana jest uroczysta Msza Wieczerzy Pańskiej celebrująca te wydarzenia i rozpoczynająca Święte Triduum Paschalne. W Wielki Czwartek Msza jest niezwykle uroczysta, kapłani noszą złote ornaty, śpiewane są chwalebne pieśni. Nabożeństwo kończy przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy adoracji, tzw. ciemnicy. To dzień największej żałoby i zadumy. W tym dniu z szacunku do męczeńskiej śmierci na krzyżu Jezusa Chrystusa za grzechy całego świata w Kościołach nie odprawia się mszy świętej. Zamiast mszy, wierzący przychodzą na nabożeństwo drogi krzyżowej, obrazujące ostatnią drogę Jezusa.

 

źródło: www.valtorta.org

 

Tradycyjnie Wielki Piątek to dzień hołdu dla krzyża i grobu pańskiego. Żołnierze i harcerze pełnią straż przy pięknie przystrojonych grobach Chrystusa, w nocy w rzymskim Koloseum odprawiana jest uroczysta Droga krzyżowa prowadzona przez samego papieża. Nabożeństwo to transmitowane jest i oglądane przez Chrześcijan na całym świecie. Gospodynie domowe pieką drożdżowe babki, gotują szynkę i przygotowują pisanki. Dawniej w Wielki Piątek odbywały się pochody zakapturzonych pokutników. Ci na znak pokuty, głośno lamentując biczowali się na oczach pobożnych tłumów. Według tradycji właśnie tego dnia należy zakończyć wszelkie kulinarne przygotowania.

 

Wielka Sobota to dzień oczekiwania na Zmartwychwstanie Jezusa. W kościele trwa adoracja Grobu Pańskiego. Zazwyczaj przed południem udajemy się do Kościoła, aby poświęcić pokarmy przeznaczone na stół wielkanocny. Święconka znajdująca się w wielkanocnym koszyczku powinna zostać zjedzona następnego dnia podczas uroczystego śniadania z rodziną. Tradycja święcenia pokarmów wywodzi się z czasów pogańskich. Kościół przystał na ten obyczaj, aby nie zniechęcić nowo pozyskanych chrześcijan. W koszyczkach tradycjonalistów znajdzie się obowiązkowo maślany - a w ostateczności cukrowy - baranek, pisanka lub kraszanka, chleb, kiełbasa, chrzan i sól.

 

źródło: flickr.com

 

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego kończy Wielki Post. Wczesnym rankiem odbywa się Msza – rezurekcja, a następnie chrześcijanie zasiadają do uroczystego, wielkanocnego śniadania. Według tradycji wielkanocny stół należy nakryć biały obrusem i udekorować bukszpanem. Na łące z zielonej rzeżuchy powinien wypasać się baranek (symbol zmartwychwstałego Chrystusa) z czerwoną chorągiewką, na której widnieje złoty krzyż. Na stole nie może zabraknąć wazonu z baziami, pierwszymi wiosennymi kwiatami oraz gałązkami zieleni. Koniecznie musi także znaleźć się talerz z pisankami.  

Wszystkie pobłogosławione pokarmy należy wyłożyć na półmiski tak, aby odróżniały się od nie poświęconego jedzenia. Pamiętajmy, że każdy uczestnik wigilijnego śniadania musi mieć łatwy dostęp do „Święconego”. Na osobnym talerzu powinny znaleźć się  jajka pokrojone na ćwiartki i oprószone solą oraz pieprzem. Niczym wigilijnym opłatkiem, tak i kawałkami jaj, biesiadnicy powinni się podzielić, składając sobie najlepsze, świąteczne życzenia.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą Altao.pl. Kup licencję